کاش این اقدام دانشگاه تهران فراگیر شود و شعار نباشد!

 بلافاصله پس از وقوع زلزله مهیب استان کرمانشاه، بسیاری از شخصیت های حقیقی و حقوقی در فضایی کاملاً احساسی به انجام برخی امدادرسانی های بدون برنامه در مناطق زلزله زده روی آوردند که خیلی زود، آسیب های چنین کارهایی مشخص شد؛ امدادهایی که با اشکالات فراوان همراه شد و هنوز از حاشیه های آن کاسته نشده است.

به گزارش «تابناک»، در همان روزهایی که کمک رسانی به مناطق زلزله زده با شرایطی بسیار نا به سامان و نامنظم در جریان بود، بسیاری از دانشگاه های کشور نیز اقدام به جمع آوری کمک های مالی برای مناطق زلزله زده کردند که دقیقاً در مسیر کمک های عمومی قرار گرفت؛ اتفاقی که به آن انتقادهایی شد و برخی مدعی بودند رسالت دانشگاه در این شرایط بحرانی جمع آوری کمک مالی و ارسال کمک به مناطق زلزله زده نیست.

انتظار منطقی تر از دانشگاه های کشور و به ویژه دانشگاه های مادر این بود که با توجه به توانمندی های مهندسی، فنی و مدیریتی که دارند به موضوعات تخصصی و نیازهای این حوزه ورود کنند و کمک های خیرخواهانه خود را صرف موضوعاتی کنند که نتایج آن سال های سال آرامش و امنیت را برای بازماندگان زلزله به ارمغان خواهد آورد.

در زلزله کرمانشاه دیدیم که تخریب غیر منتظره پروژه های مسکن مهر آن هم در کمتر از 10 سال از عمر مفیدشان، چه حجمی از انتقادها را برای معماران و مهندسان ناظر این پروژه ها پدید آورد و عملکرد آنها را زیر سئوال برد؛ عملکردی که بعدها مشخص شد در فرایند اجرایی شدنش اشکالات علمی و مهندسی فراوانی وجود داشته است.

حالا و در شرایطی که بیش از دو ماه از تاریخ وقوع زلزله کرمانشاه گذشته است و از فضای احساسی و نیز کمک های چهره های خاص نیز دیگر خبری نیست، خبری از انعقاد تفاهم نامه فی مابین دانشگاه تهران و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در رابطه با کمک این دانشگاه برای بازسازی مناطق زلزله زده منتشر شده که امیدوار کننده است؛ تفاهم نامه ای که به نظر صحیح ترین روش کمک به مردم زلزله دیده است و البته نگرانی هایی در این حوزه مطرح است.

تفاهم نامه ای که از آن سخن به میان آمد، اخیراً به امضای دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران و مهندس علیرضا تابش، رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی رسیده است و طرفین در این تفاهم نامه توافق کردند در زمینه ارزیابی خسارت ناشی از زلزله کرمانشاه در حوزه محیط زیست در محیط های شهری و روستایی و نیز مستندسازی آثار به جا مانده از زلزله همکاری کنند.

ارزیابی ریسک و تاب آوری لرزه‌ای شهرها و روستاهای منطقه و همکاری در عملیات به‌سازی و نوسازی واحدهای مسکونی از دیگر همکاری‌های بنیاد مسکن و دانشگاه تهران است.

همچنین دو طرف توافق کردند در اجرای این تفاهم نامه، کارگروهی مشتمل بر دو نماینده از هر طرف تشکیل شود. ارائه خدمات کارگاهی و آزمایشگاهی در منطقه و برگزاری دوره های آموزشی مورد نیاز برای کارشناسان بنیاد مسکن و انتشار مقالات علمی با حفظ رعایت امانت از تعهدات دانشگاه تهران در این تفاهم نامه است.

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ایران نیز در این تفاهم نامه متعهد شد تا با اعلام نیازهای آموزشی، پژوهشی و حرفه‌ای بر رعایت حقوق مادی و معنوی دانشگاه تهران اهتمام داشته باشد و طرفین از نتایج تحقیقات پژوهشی که منجر به ثبت دانش فنی و یا اختراع می شود به سهم القدر از آن استفاده کنند.

این تفاهم نامه از آن جهت موجب خوشحالی است که نشان می دهد یکی از دانشگاه های بزرگ کشور با درک جایگاه و نقش سازنده خود در این فضای پیش آمده، تلاش دارد تا کمک های ماندگار و سازنده ای را به مردم مناطق زلزله زده ارائه دهد؛ کمک هایی که در آن بویی از احساسی بودن دیده نمی شود.

دانشگاه تهران می تواند در این چارچوب و با بهره گیری از توانمندی هایی که در حوزه مهندسی، برنامه ریزی، شهرسازی، معماری و... دارد نقش موثری در کاهش آلام مردم داشته باشد و آثار ماندگاری را در این منطقه از کشورمان برجای بگذارد.

با این حال دو نگرانی مهم در این بخش وجود دارد که اشاره به آنها خالی از لطف نیست.

نخست اینکه مدیران و اساتید دانشگاه تهران نباید در این حوزه نگاه منفعت طلبانه و سود آوری داشته باشند و فراموش نکنند که حرکت و اقدام آنها از جنس همان تلاش هایی است که در ماه های گذشته و توسط میلیون ها شهروند ایرانی برای کاهش درد و رنج مردم مناطق زلزله زده صورت گرفت.

موضوع دیگر این است که با ورود دانشگاه تهران به این حوزه تمام نیازها و مشکلات تخصصی مناطق زلزله زده حل نخواهد شد و این موضوع ضرورت ورود سایر دانشگاه های کشور به ویژه دانشگاه هایی که دارای توانمندی های این حوزه هستند را به موضوع ضروری می کند.