شوک کمرشکن به مستأجران، استیضاح یک وزیر دیگر، بالا گرفتن اختلافات و عزل فرهاد رهبر، آزادسازی بخش عظیمی از سواحل خزر تا سال آینده، تأمل حقوقی درباره تجمع طلاب، دفاع روحانی از عملکرد وزیر اقتصاد، آمریکا دنبال تکرار سناریوی ۲۸ مرداد، ۱۷ مدیر دو تابعیتی در بدنه دولت، بازداشت چند ساعته جوانفکر، شمارش معکوس برای ورود دوباره ایران به لیست سیاه و فوری‌ترین مسائل افتصاد ایران در نامه قالیباف از مواردی است که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامه‌های امروز دوشنبه ۲۹ مردادماه در حالی چاپ شدند و در پیشخوان روزنامه فروشی‌های کشور قرار گرفتند که حواشی تجمع طلاب در قم، عزل رئیس دانشگاه آزاد، صدور اجازه انتشار مدیران دو تابعیتی، جزییاتی از نامه قالیباف به سران قوا و اظهارات ظریف درباره رفتار اروپا در قبال ایران با عناوین و تیتر‌های مختلفی در صفحات نخست آنها برجسته شده است.
روزنامه آرمان امروز در گزارش اصلی خود، از افت بازار سکه و ارز خبر داده و عنوان آن را تیتر یک امروزش کرده است. این روزنامه در گزارشی دیگر، موضوع برکناری فرهاد رهبر از ریاست دانشگاه آزاد را با عنوان چرا ریاست فرهاد رهبر شیرین نبود؟ در صفحه نخست خود برجسته کرده است.
روزنامه کیهان عنوان مردم در انتظار اقدام دولت/ دولت درگیر تناقض حرف و عمل را از گزارش تحلیلی امروز خود به عنوان تیتر یک برگزیده و در گزارشی دیگر از ناقص بودن لیست مدیران دوتابعیتی قرائت شده در گزارش مجلس خبر داده است.
روزنامه جوان عنوان ظریف هم از اروپا نا امید شد را تیتر یک کرده و در گزارشی دیگر در کنار تصویری از محمدباقر قالیباف جزییات نامه او به سران قوا پیرامون مسائل اقتصادی کشور را با تیتر راهکار‌های عملیاتی مدیر جهادی منتشر کرده است.
روزنامه ابتکار نیز این گفته ظریف را که هنوز آماده هزینه کردن نیستید! به عنوان پیام صریح ظریف، خطاب به اروپا و آمریکا در صفحه نخست خود برجسته کرده و در سرمقاله امروزش دو پیشنهاد مشخص برای ترمیم تیم اقتصادی دولت با آوردن دو اقتصاددان شناخته شده به دولت ارائه داده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌ها و سرمقاله‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم؛
مومنی، جانشین نوبخت و راغفر، جانشین کرباسیان شوند
محمدصادق جنان صفت در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار دو پیشنهاد برای تغییر در تیم اقتصادی دولت ارائه داد و نوشت: اقتصاد ایران این روز‌ها حال و روز خوشی ندارد. بازار‌های مالی، ارزی و پولی و همچنین بازار‌های سرمایه و کار در اقتصاد امروز ایران در موقعیت‌های نامساعدی قرار دارند. درباره دلایل و ریشه‌های این وضعیت ناخوش اقتصاد ایران درسطح کلان و بنگاه‌ها و خانوارها، داوری‌های متفاوتی وجود دارد. منتقدان دولت حسن روحانی باور دارند در این دولت به دلیل بی‌تدبیری و سپردن اختیار سیاست‌گذاری به اقتصاددانان و مدیران اجرایی که توانایی سیاست‌گذاری موفق را ندارند، اقتصاد ایران به بدترین روز‌های خودش رسیده است.
در روز‌های گذشته ابتدا یک گروه ۳۸ نفره از اقتصاددانان که نام خود را اقتصاددانان نهادگرا گذاشته‌اند و سپس یک گروه ۵۰ نفره از اقتصاددانان که به هر ترتیب در میان اصولگرایان جای می‌گیرند از سیاست‌گذاری دولت دوازدهم انتقاد کرده و راه حل‌های خود را برای برون‌رفت اقتصاد از وضعیت فعلی ارائه دادند. در میان گروه اقتصاددانان ۳۸ نفره مشهور به نهادگرایان، فرشاد مومنی و حسین راغفر از بقیه امضاکنندگان نامه سرگشاده به رئیس جمهوری نامدارترند. این دو اقتصاددان در همه ۵ سال اخیر و پیش از این نیز در دولت‌های سازندگی و اصلاحات منتقد برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی اجرا شده بوده‌اند. حرف اساسی این اقتصاددانان که بار‌ها بر زبان آورده و بار‌ها به شکل‌های گوناگون نوشته‌اند این است که سیاست‌های اقتصادی که از سوی یک گروه از اقتصاددانان از ۱۳۶۸ تا امروز به نام سیاست‌های تعدیل اقتصادی اجرا شده است مادر همه بیماری‌های افتاده برجان اقتصاد ایران بود و هست.
این گروه باور دارند که اگر سیاست‌های برخاسته از این اندیشه را کنار گذاشته و سیاست‌های اقتصادی‌ای که آنها به آن باور دارند را جایگزین کنند، می‌توان اقتصاد ایران را نجات دهند. این دو اقتصاددان باور دارند که سیاست‌های اقتصادی‌ای که آنها ارائه می‌کنند و شامل ۲۰ پیشنهاد است باید در دستور کار قرار گیرد. به نظر می‌رسد در شرایط سیاسی و اقتصادی امروز می‌توان به روحانی پیشنهاد کرد از این اقتصاددانان دعوت کند که به جای مدیران فعلی مناصب فرماندهی اقتصاد ایران شامل سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد را در دست گیرند و به طور عملی و با استفاده از قدرت دولت برنامه‌های خود را اجرایی کنند. با توجه به اینکه استیضاح وزیر اقتصاد در دست اجرا است و با توجه به اینکه محمد باقر نوبخت نیز از رئیس دولت درخواست قبول استعفا کرده است و با توجه به اینکه اکنون از گروه اقتصاددانان مورد نکوهش این دو اقتصاددان کسی در این دولت نیست الکن بهترین زمان برای جانشین کردن این دو به جای وزیر اقتصاد و ریاست بر سازمان برنامه و بودجه است. با توجه به اینکه منتقدان دولت در طیف‌های اصولگرایان نیز با این گروه از اقتصاددانان احساس نزدیکی بیشتری دارند، این اتفاق شاید مفید باشد. به هرحال باید روزی به این باورمندان به اینکه می‌توان اقتصاد ایران را از مسیر ضدیت با آموزه‌های اقتصاد آزاد و برگشت به سیاست دولتی کردن به مسیر اصلاح رساند، استقبال کرد. البته یادمان باشد این نهادگرایان در دولت دوم اصلاحات، سازمان برنامه را در اختیار داشتند و احتمالا تیم منسجمی نیز برای اجرای اندیشه‌های خود دارند. دادن فرصت اجرای این اندیشه‌ها شاید در حال حاضر با توجه به آمادگی این گروه بهترین فرصت باشد. در صورتی که رئیس جمهوری حاضر به پذیرش این پیشنهاد نیست؛ شاید بتوان این دو نفر را در نهاد ریاست جمهوری به عنوان مشاوران رئیس جمهوری به کارگرفت. این ادعا‌های اثبات نشده گروه اقتصاددانان روزی باید آزموده شود.
معطل کردن طرح تحقیق و تفحص از شهرداری نشانه چیست؟
بهمن کشاورز حقوقدان طی یادداشتی که در شماره امروز قانون چاپ شده است نوشت: طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران توسط مجلس شورای اسلامی دوبار در صحن مجلس مطرح شده، اما هر بار توسط برخی نمایندگان مجلس رد شده است در حالی که با توجه به مطرح شدن آن در جامعه افکار عمومی در انتظار پاسخی روشن در این زمینه هستند که متوجه شوند آیا در شهرداری تهران فسادی اتفاق افتاده یا خیر. در این زمینه ذکر چند نکته ضروری است.
۱- به موجب اصل ۸۴ قانون اساسی «هرنماینده در برابر تمامی ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید». همچنین به موجب اصل ۸۶ نیز «نمایندگان در اظهار نظر و رای خود کاملا آزادند و نمی‌توان آنان را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای مقام نمایندگی خود داده‌اند تعقیب و یا توقیف کرد». به عبارت دیگر از یک سو نماینده حق دارد نسبت به همه مسائل داخلی و خارجی کشور اشراف داشته باشد و در مورد آنها اظهارنظر کند و بابت این اظهارنظر‌ها در هیچ حالتی قابل تعقیب و توقیف نیست. این اظهارنظر‌ها جنبه شخصی دارد و مستند و متکی به بررسی‌ها و اطلاعات فردی نمایندگان است. البته نماینده مجلس حق دارد همانند سایر شهروندان با استفاده از قانون گردش آزاد اطلاعات از منابع دولتی و غیردولتی کسب اطلاع کند و برمبنای اطلاعات مکتسبه از حق موضوع اصل ۸۴ و تامین و مصونیت موضوع اصل ۸۶ استفاده کند. بدیهی است با توجه به سوابق و با عنایت به صورت مشروح مذاکرات قانون اساسی و ساکت بودن قوانین عادی نماینده باید از بیان مسائلی که ممکن است به افترا یا اشاعه اکاذیب یا توهین تعبیر شود احتیاط کند.
۲- مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد و می‌تواند از موسسات دولتی یا عمومی توضیح بخواهد و اینگونه سازمان‌ها به موجب قانون عادی، ناظر به روش تحقیق و تفحص مکلف به پاسخگویی هستند. البته باید توجه داشت، طبق نظر شورای نگهبان تحقیق و تفحص حق مجلس است نه نمایندگان مجلس. بنابراین به ناگزیر تحقیق و تفحص از هر سازمان، باید به شکل لایحه یا طرح مطرح شود و به تصویب برسد.
۳- شهرداری تهران مؤسسه‌ای مامور به خدمات عمومی است و از آنجا که بودجه‌اش را مردم تأمین می‌کنند، باید پاسخگوی نمایندگان مردم چه در شورای شهر و چه مجلس شورای اسلامی باشد. بدون تردید یکی از ابزار‌های جلوگیری از فساد و پیشگیری از آن، شفافیت و اطلاع رسانی به موقع است به نحوی که در قانون گردش آزاد اطلاعات نیز به نوعی پیش‌بینی شده و روزنامه‌نگاران و خبرنگاران در موضعی که قادر به ارائه این خدمت باشند ـ ولو تقریبا ـ قرار گرفته‌اند. ذکر این نکته ضروری است که در‌های بسته و پنهان‌کاری همواره ایجاد شبهه می‌کند و متأسفانه بعد‌ها معلوم می‌شود شبهات درست بوده است.
۴- در مورد شهرداری تهران و مسائل آن در مقاطع مختلف چیز‌هایی گفته و افشاگری‌هایی شده، اما تا این زمان اطلاعات روشن و قاطعی در مورد این سازمان به مردم داده نشده است، حال آنکه اگر این اطلاعات در اختیار مردم قرار می‌گرفت یا بگیرد، مسیر شبهات و شایعات بسته خواهد شد. اگر رسانه‌ها و مطبوعات حق روشنگری و اطلاع‌رسانی دارند به طریق اولی مجلس شورای اسلامی نیز دارای حق تحقیق و تفحص است و می‌تواند –و باید – نتیجه این اقدام خود را به آگاهی مردم برساند. اینکه طرح یا لایحه تحقیق و تفحص از شهرداری معطل می‌ماند نشانه خوبی نیست.
به نظر می‌رسد باید دوستان روزنامه‌نگار ما نظر نمایندگان محترم را در مورد تحقیق و تفحص از شهرداری استعلام و با ذکر اسامی منتشر کنند تا مردم در انتخابات بعدی تکلیف خود را بدانند. باید توجه شود هرچند موضوع مربوط به شهرداری تهران است، اما در مورد شهرداری‌های سایر شهر‌ها نیز به قول پزشکان، «ارزش نشانه‌ای» دارد. یعنی رای‌دهندگان شهر‌های دیگر نیز می‌توانند از موضع گیری نمایندگان‌شان در قبال تحقیق و تفحص از شهرداری تهران به دیدگاه‌های نمایندگان خود پی ببرند و در انتخابات بعدی با دقت کافی شرکت کنند.
اقدامات روانی آمریکا و تدبیر ما
حشمت الله فلاحت پیشه رئیس‌کمیسیون امنیت ملی مجلس طی یادداشتی در روزنامه آرمان امروز با عنوان اقدامات روانی آمریکا و تدبیر ما نوشت: ایجاد گروه جدید در وزارت امور خارجه آمریکا و افزایش نیرو‌هایی که مدعی‌اش شده‌اند، همه و همه در راستای تاثیرگذاری بر فضای روانی جامعه ایران است. آنها می‌خواهند از یک طرف اوضاع داخل ایران را تحت تاثیر قرار دهند و به اصطلاح متشنج کنند و از طرف دیگر در عرصه بین‌الملل نیز می‌خواهند پیام ویژه بودن موضوع ایران را به جهانیان بدهند. آمریکایی‌ها امروز تمام توان خود را به کارگرفته‌اند و به نظر من بیش از این اساسا توانی در آنها وجود ندارد و اگر نگاهی به وضع جهان و مناسبات سیاسی بین کشور‌ها بیندازیم به خوبی درخواهیم یافت که روند منفی و سراشیبی کاهش اثرگذاری آنها بر جهان نیز آغاز شده است به طوری‌که اکثر کشور‌ها به وضوح اعلام می‌کنند که حاضر نیستند تحریم‌های آمریکا علیه ایران را اجرا کنند. از سوی دیگر باید به کشور‌هایی توجه کرد که از پایه با یکجانبهگراییهای آمریکا در عرصه بین‌الملل مخالف هستند، این کشور‌ها امروز چراغ سبز‌هایی را به ایران نشان می‌دهند و اعلام کرده‌اند که حاضر به همکاری‌های «ویژه» با ایران هستند.
من معتقدم همین یکجانبهگراییهای آمریکا و توجه نکردن آنها به مناسبات بین‌المللی به اندازه کافی فرصت برای گذر از دوران تحریم برای ایران ایجاد کرده است. آمریکایی‌ها وقتی موضوع براندازی را مطرح کردند عملا مایه وحدت هرچه بیشتر در داخل کشور شدند. به هرحال در عالم سیاست واژه‌ها بار معنایی خاص خود را به همراه دارند که مقابله جدی را در پاره‌ای از موارد به همراه خواهند داشت. زمانی که آنها موضوع و لفظ براندازی را مطرح کردند و از سوی دیگر اقدامات‌نژادپرستانه علیه ایران را انجام دادند و به علاوه بر آن دست به دامن مواضعی متناقض شدند و از طرفی گفتند حامی مردم ایران هستند و از طرف دیگر مردم ایران و صنایع غذایی و دارویی آنها را تحریم کردند، سبب قرارگیری مردم در کنار دولت ایران شدند. فراموش نکنیم که آمریکایی‌ها در هر کشوری که توانستند براندازی کرده و دولت آن کشور را ساقط کنند، هیچ گاه دیگر حاکمیت قانون و دولت مستقر به آن کشور بازنگشته است. مردم ایران هم به خوبی می‌دانند که آنها می‌خواهند امنیت موجود در ایران را از بین ببرند و در بلند مدت کشور ما را مشغول خونریزی‌های داخلی کنند. مردم ایران می‌دانند که هدف اصلی آمریکایی‌ها همین مورد است و به خوبی دست آنها را خوانده‌اند به همین دلیل استراتژی فشار اقتصادی با هدف ایجاد نارضایتی داخلی در ایران هرگز موجب براندازی نخواهد شد. اعتقاد من این است که آمریکایی‌ها همواره آرزوی مذاکره با ایران را دارند، ولی علت محقق نشدن این آرزو، نپذیرفتن ایران است. دلیل این امر نیز این است که هدف آنها از مذاکره، بده‌بستان سیاسی و در وضع برابر و با حفظ احترام نیست، آنها می‌خواهند با مذاکره ثابت کنند حرف‌ها و اتهام‌هایشان ضد ایران حقیقت دارد. زمانی که وضع برابر و شروط مورد نیاز برای مذاکره ایجاد شود، قطعا این مذاکره شکل خواهد گرفت، ولی چون این شرط از سوی آمریکایی‌ها اجرا نمی‌شود، آنها دست به دامن این اقدامات چالش‌وار زده‌اند. به این ترتیب به نظر می‌رسد آنچه در راس برنامه‌های آمریکا در «گروه ویژه اقدام علیه ایران» قرار می‌گیرد، مساله تداوم جنگ روانی و بحران‌سازی در تهران با استفاده از القای حس نارضایتی به اقشار مختلف جامعه است البته نباید از یاد برد که در صورت پیگیری صحیح و همه‌جانبه برنامه‌های درنظرگرفته شده در سطوح بالای نظام، نه تنها کارکرد اقدامات روانی آمریکا کاسته می‌شود بلکه عملا نیز بی‌نتیجه خواهد ماند منتهی برخی افراط و تفریط‌های داخلی در زمینه‌های مختلف از سیاسی و اقتصادی گرفته تا سایر زمینه‌ها در کنار جناح‌بینی‌های مرسوم و پشت پا زنی‌ها به منافع ملی، نقش کاتالیزگر را در برنامه‌های واشنگتن ایفا می‌کند و بیش از پیش به اعتماد بین مردم و حاکمیت ضربه وارد می‌کند.
قدرت تاثیر جنگ روانی یا همان جنگ نرم کم نیست 