مقامات ایران و آمریکا در چندماه اخیر، یکی از پرتنش ترین دوره روابط و تقابلات دو کشور را تجربه کرده اند و در هفته های اخیر نیز این تنش ها به اوج خود رسیده است.
به گزارش «تابناک»؛ مقامات آمریکایی در هفته های اخیر، بارها خواهان مذاکره با ایران شدند و دونالد ترامپ نیز چندین بار اعلام کرده ایرانی ها چاره ای جز آمدن پای میز مذاکرات نخواهند داشت.
با این حال، به رغم درخواست مکرر ترامپ و اطرافیانش برای مذاکره با ایران، شاهد گسترش تهدیدات و تحریم های واشنگتن علیه ایران بوده ایم که چشم انداز هرگونه مذاکره احتمالی میان آن ها را مخدوش کرده است.
در همین راستا، بسیاری از ناظران و کارشناسان تحلیل های بسیاری پیرامون روابط دو کشور ارائه کرده اند. یک طیف از تحلیلگران بر این باورند که روابط میان دو کشور به اندازه ای تنش زا و ملتهب شده که امکان و احتمال هرگونه مذاکره میان آن ها از بین رفته و نمی توان در آینده ای نزدیک شاهد مذاکره میان مقامات دو کشور بود.
در سوی دیگر، برخی از تحلیلگران تنش ها و درگیری های لفظی میان مقامات دو کشور را لفاظی های قبل از مذاکره می دانند و معتقدند دو طرف انگیزه ها و دلایل لازم برای رفتن پای میز مذاکرات را دارند و به زودی باید شاهد انجام مذاکرات هرچند پنهانی میان تهران ـ واشنگتن باشیم.
در همین رابطه، پایگاه آمریکایی «بیزینس اسنایدر» در مطلبی مدعی شده که به زودی مذاکرات میان ایران و آمریکا آغاز خواهد شد و دو کشور بر سر مسائل مورد اختلاف گفت وگو خواهند کرد.
این رسانه آمریکایی در ادامه نوشت: برجام حتی در زندگی پس از مرگش، درگیر دو قطبی ایران و آمریکاست. کسانی که از این توافق حمایت می کنند با صدای بلند اعلام کرده اند، ایران هرگز به مذاکره دوباره برای اصلاح توافق تن نخواهد داد؛ این در حالی است که مخالفان توافق ادعا می کنند که تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از آن، یک توافق بهتر را به وجود خواهد آورد.
به نظر می رسد، ترامپ بر این باور است که دست یافتن به یک توافق بهتر با ایران امکان پذیر است؛ او به تازگی پیشنهاد کرده که بدون پیش شرط با ایرانیان مذاکره کند؛ اما روز دوشنبه، آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران اظهار داشت که مخالف هرگونه مذاکره با آمریکاست، چون ایالات متحده هیچ گاه به وعده های خود عمل نکرده است.
ترامپ بر این تصور است که می تواند به مانند کره شمالی، با اعمال فشار فزاینده به ایران، آن ها را وادار به پذیرش میز مذاکرات کند؛ اما به نظر می رسد، وضعیت کنونی ایران متفاوت از وضعیت کره شمالی است. از این جهت که بر خلاف کرد شمالی که یک اجماع بین المللی علیه اش وجود دارد، در مورد ایران این اجماع با خروج ترامپ از برجام شکسته است و رئیس جمهور آمریکا قادر به اجماع سازی علیه ایران نخواهد بود.
یکی از ابزارهای ترامپ برای اعمال فشار بر ایران نفت است؛ با این حال، هرچند ترامپ در حال تلاش برای کاهش صادرات نفت ایران است؛ اما با کاهش صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی، قیمت آن افزایش خواهد یافت که می تواند کاهش عرضه را برای ایران جبران کند.
با این حال، ایران در وضعیت دشواری قرار دارد که ممکن است باعث شود تمایلش به مذاکره احیا شود. ترس شرکت های اروپایی از سرمایه گذاری در ایران، کاهش شدید ارزش ریال و اعتراضات پراکنده در ایران از جمله مشکلات پیش روی ایران هستند که می تواند منجر به افزایش نیاز ایران به مذاکره شود.
این رسانه آمریکایی در ادامه مدعی شد: ممکن است پوتین در دیدار آتی خود با ترامپ در اوایل سال 2019، طرحی برای گسترش محدودیت های مربوط به سانتریفیوژها و مواد غنی شده ایران برای 10 تا 15 سال دیگر در قبال رفع تحریم های کامل آمریکا علیه ایران ارائه دهد؛ به عبارت دیگر، محدودیت هایی اعمال شده بر غنی سازی ایران از سال 2030 تا 2045 گسترش خواهد یافت و در عوض ایالات متحده همه تحریم های موجود خود علیه ایران ـ هسته ای و غیر هسته ای ـ را حذف خواهد کرد و محدودیتی نیز برای تعاملات ایران با بانک های آمریکایی ایجاد نخواهد شد.
در این تئوری، چنین پیشنهادی نمی تواند موضع و درخواست های دوازده بندی دولت ترامپ از ایران را که از سوی مایک پمپئو اعلام شد برآورده کند؛ واشنگتن نه تنها خواستار پایان دادن به برنامه غنی سازی هسته ای ایران بلکه به دنبال مقابله با سیاست های منطقه ای ایران نیز هست.
اما اگر چنین پیشنهادی از سوی پوتین ارائه شود، به سختی می توان باور کرد که ترامپ آن را نادیده بگیرد و رد کند و احتمالا این یک پیشنهاد فوق العاده و باورنکردنی برای ترامپ خواهد بود.
بیزینس اسنایدر در نهایت نوشت: هر کس مطمئن است ایرانیان برای اصلاح برجام مذاکره نخواهند کرد، نباید چندان روی آن پافشاری کند! فشارهای داخلی و آمادگی روسیه برای ایفای یک نقش میانجی، می تواند ایران را به پذیرش مذاکره متقاعد کند. تاریخ آنها (ایران) نشان می دهد که آنها این مسیر را خواهند رفت!