صبح امروز، رسانه‌های بین‌المللی از سرنگون شدن یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکا توسط پدافند هوایی ایران خبر دادند. با وجود ادعای واشنگتن مبنی بر ساقط شدن این پهپاد بر فراز آب‌های بین‌المللی، سپاه پاسداران تأکید کرده که پهپاد مذکور مشغول عملیات جاسوسی در داخل مرز‌های ایران بوده است. در ادامه تنش‌ها میان ایران و آمریکا، وقوع این حادثه توجه بسیاری را در سطح جهان به خود جلب کرده است.
به گزارش
«آزادی»، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح امروز با انتشار اطلاعیه‌ای، از هدف قرار دادن یک فروند هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی بر فراز استان هرمزگان بعد از تجاوز به حریم هوایی ایران خبر داد. ارتش آمریکا دقایقی بعد با صدور بیانیه‌ای بدون تکذیب واقعه و البته ضمن تایید هدف قرارداده شدن این پهپاد توسط نیرو‌های ایرانی اعلام کرد این هواپیمای بدون سرنشین هنوز وارد حریم هوایی هرمزگان نشده و برفراز تنگه هرمز نزدیک ایران ساقط شده است.
ساعاتی بعد و در حالی که واقعه مذکور به یکی از تیتر‌های اصلی همه رسانه‌های بین‌المللی تبدیل شده بود، مقر فرماندهی نیرو‌های آمریکا در منطقه غرب آسیا (سنتکام) با صدور بیانیه‌ای رسماً ساقط شدن پهپاد خود را تأیید و اعلام کرد: «فرماندهی مرکزی ایالات متحده می‌تواند تأیید کند که یک هواپیمای اطلاعات، نظارت و رصد شبکه نظارت گسترده نیروی دریایی ایالات متحده توسط یک سیستم موشکی زمین به هوای ایرانی ساقط شده است».
در ادامه این بیانیه ضمن تکرار این ادعا که پهپاد مذکور بر قراز آب‌های بین‌المللی هدف قرار گرفته، بیان شده است: «این یک حمله بی‌دلیل به یک دارایی نظارتی ایالات متحده در حریم هوایی بین‌المللی بود». در این بیانیه به مدل پهپاد ساقط شده اشاره‌ای نشده است، اما مقام‌های آمریکایی که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، در گفتگو با خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گفته‌اند این پهپاد از نوع RQ-۴ بوده است.
این ادعا باعث شد سپاه پاسداران با انتشار دومین اطلاعیه، جزئیات بیشتری از واقعه مذکور را بیان نماید. در این اطلاعیه اشاره شده که پهپاد «گلوبال هاوک» در ساعت ۱۴ دقیقه بامداد امروز از یکی از پایگاه‌های نیرو‌های آمریکایی در جنوب خلیج فارس پرواز کرده و در نهایت پنهان‌کاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار رفته است. اطلاعیه مذکور می‌افزاید این پهپاد در ساعت ۴ و پنج دقیقه بامداد و در حالی که وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط پدافند نیروی هوا فضای سپاه مورد هدف قرار گرفت و سرنگون گردید.
اقدام آمریکا در فرستادن یک پهپاد جاسوسی به داخل مرز‌های ایران، به جز واکنش نظامی، واکنش‌های سیاسی و دیپلماتیک مقامات کشورمان را نیز به دنبال داشت. در همین زمینه، سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: «ضمن اعتراض شدید به این‌گونه اقدامات تجاوزکارانه و تحریک‌آمیز اعلام می‌کنیم نسبت به ورود غیرقانونی و تجاوزکارانه هر نوع شیء و پرنده متجاوز خارجی به آسمان کشور و هرگونه تجاوز به قلمرو جمهوری اسلامی ایران و نقض حریم‌های آن قاطعانه هشدار می‌دهیم و تمامی مسئولیت عواقب آن را متوجه تجاوزکاران می‌دانیم».
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز در همین زمینه با بیان اینکه «مرز‌های هوایی ایران خط قرمز است»، تأکید کرد: «فرقی ندارد که هواپیمای کدام کشور از آن عبور کرده است به متجاوز همواره پاسخ سخت داده و خواهیم داد».
از سوی دیگر، یک کارشناس آلمانی در امور پهپادها، با اشاره به مختصات پهپادی که هدف پدافند جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته، این رخداد را «مهم» ارزیابی کرده و گفت: هدف قرار گرفتن این پهپاد خسارت بزرگی به آمریکاست.
اولریخ فرانک عضو اندیشکده «شورای اروپایی روابط خارجی» که به صورت ویژه بر پرنده‌های بدون سرنشین متمرکز است، در این مورد نوشت: «چرا ساقط کردن یک پهپاد تریتون/گلوبال هاوک ایالات متحده توسط ایران از دید یک متخصص پهپادی رخدادی بزرگ است؟ اولاً، گلوبال هاوک بزرگترین پهپاد جهان است. داریم درباره یک "اطلاعات‌خور" پرنده صحبت می‌کنیم که پر است از تجهیزات با فناوری بالا».
وی افزود: «این سیستم فوق‌العاده گرانی است. هرچند از دست دادن یک پهپاد گرانقیمت مثل از دست دادن یک یا چند خلبان سیستم‌های سرنشین‌دار نیست، اما این یک پهپاد بی‌مصرف و ارزان نبوده که ایالات متحده بتواند به از دست دادن آن بی‌اعتنا باشد».
فرانک در مورد دومین دلیل اهمیت این رخداد، گفت: «ثانیاً، این پهپاد مشخصاً طوری طراحی شده تا غیرقابل نفوذ باشد، چراکه در ارتفاعی فوق‌العاده بالا پرواز می‌کند. به همین دلیل، از دست دادن یک تریتون/گلوبال هاوک خسارت زیادی به ایالات متحده می‌زند؛ و (به عنوان یک متخصص پهپاد می‌گویم، نه کارشناس ژئوپلتیک) بسته به اینکه دقیقاً چه اتفاقی افتاده، این حادثه ممکن است به صادرات این سیستم هم لطمه بزند».
برخی کارشناسان بر این باورند که اقدام آمریکا در اعزام پهپاد جاسوسی به داخل مرز‌های ایران، در ادامه ادعا‌های این کشور درباره دست داشتن ایران در حمله اخیر به دو نفتکش در دریای عمان بوده و با هدف سنجش واکنش ایران صورت گرفته است. بر این اساس، آمریکا در واقع درصدد بررسی این مسئله بوده که آیا پس از ادعا‌ها و تهدیدات مطرح شده علیه ایران، این کشور باز هم در مقابل اقدامات آمریکا واکنش نشان خواهد داد یا خیر. این امر به ویژه از آن جهت محتمل به نظر می‌رسد که محل اعلامی هدف قرار گرفتن پهپاد، فاصله زیادی با جایی که حملات اخیر به نفتکش‌ها صورت گرفت، نداشته است.
