سند جعلی چگونه قابل شناسایی است؟

قانونگذار راه‌های انجام جعل سند و مجازات این جرم را مشخص کرده و همچنین برای کارمندان دولتی که مرتکب این جرم می‌شوند مجازاتی را مقرر کرده است.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، جعل به واسطه تنظیم سندی دروغین انجام می‌شود و از جمله جرایمی است که آسایش و نظم عمومی جامعه را از بین می‌برد و منجر به ضرر و زیان مالی می‌شود.

جعل به معنی به اشتباه انداختن فرد دیگر به منظور فریب دادن است؛ فرد جاعل سعی می‌کند تا با تنظیم سند غیر واقعی فرد مقابل خود را فریب دهد و به دروغ بگوید که سند او واقعی است.

جعل در بسیاری از اسناد رخ می‌دهد و متداول ترین آن‌ها جعل شناسنامه، گذرنامه، سند ملک و سند خودرو است.

جرم جعل به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود و موارد آن در قانون آمده است.

به گفته قانونگذار جعل از طریق نوشتن سندی ساختگی، ساختن مهر یا امضای افراد دیگر، خراشیدن یا تراشیدن برای مثال نام حسین در سند خراشیده شود و به جای آن نام حسن نوشته شود، قلم بردن به معنای تغییر و تبدیل کلمه‌ها برای مثال مبلغ سند از ۱۰۰ هزار تومان به ۲۰۰ هزار تومان تغییر کند، الحاق به معنای اضافه کردن عدد یا کلمه در سند، از بین بردن یا سیاه کردن قسمتی از نوشته، تغییر دادن تاریخ سند، الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یعنی چسباندن دو نوشته متفاوت به یکدیگر، به کار بردن مهر یک فرد بدون آن که از وی اجازه گرفته باشیم از جمله مصادیق جرم جهل به شمار می‌آیند و انجام این موارد در اسناد به معنای جعل است.

اثبات ادعای جعل با شاکی است و او باید جعل را اثبات کند، برای به اثبات رساندن جعل باید ابتدای ادله آن را مطرح کرد و سپس کارشناسان خط نگاری جعلی بودن یا نبودن سند را تشخیص خواهند داد.

البته در دعوای جعل باید به این نکته توجه داشت که جعلی بودن قرارداد با کپی قرارداد امکان پذیر نیست، به همین دلیل باید حتما اصل قرارداد وجود داشته باشد.

مجازات جعل چیست؟

بر اساس ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی هر شخصی در اسناد و نوشته‌های غیررسمی جعل کند یا از سند مجعول استفاده کند؛ علاوه بر جبران خسارت به حبس از ۶ ماه تا ۲ سال یا پرداخت ۳ تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

همچنین بر اساس مواد ۵۳۲-۵۳۴ اگر کارمند دولت در اجرای وظیفه و امور مربوط به کار خود مرتکب جعل در سند رسمی شود، به یک تا ۵ سال حبس یا به پرداخت ۶ تا ۳۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شود و اگر کسی که در سند و نوشته رسمی جعل می‌کند، کارمند دولت نباشد، مجازات وی ۶ ماه تا ۳ سال حبس یا جزای نقدی از ۳ تا ۱۸ میلیون ریال است.

برای شکایت و طرح دعوای جعل باید به دادسرای محلی که جرم جعل در آنجا واقع شده است، رفت و در صورت اثبات جعل فرد جاعل هم به جرم جعل و هم به مجازات استفاده از سند مجعول محکوم می‌شود.