تجربه نشان داده که اصلاح طلبان تبحر بالایی در تغییر میدان رقابتها در دقیقه ۹۰ دارند. باید ببینیم که آیا در ماراتن ریاست جمهوری سیزدهم، اصلاح طلبان باز میتوانند برنده تغییرات ناگهانی باشند، یا اینکه پاستور را در ایستگاه سیزدهم و شورای شهر تهران را مثل مجلس به اصولگرایان واگذار میکنند؟
به گزارش «تابناک»؛ تجربه دوازده دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران نشان داده که رقبای انتخاباتی دولت مستقر در پاییز سال پایانی آن راهبردها و استراتژیهای انتخاباتی را تدوین و از اول زمستان همان سال فعالیت ها، نشستها و رایزنیها را آغاز میکنند که این وضعیت هم اکنون در ایران در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ به دلیل شیوع و گسترش اپیدمی کرونا، کمرنگ و کمرنگتر شده است.
عملکردهای دولت مستقر از حیث اقتصادی و مدیریتی شرایط را برای پیروزی جبهه منتقد دولت (اصولگرایان) مستعد کرده است، به گونهای که حامیان قوه اجرایی کنونی کشور به ویژه اصلاح طلبان در آخرین زورآزمایی سیاسی در دوم اسفندماه سال ۹۸ (یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی) سی بر صفر نتیجه را در تهران باختند.
«محمدباقر قالیباف» در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی با بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار رای، نفر اول تهران و سرلیست صالاح طلبان یعنی «مجید انصاری» توانست فقط آرای کمتر از ۷۰ هزار نفر را کسب کند.
علی رغم فضای منجمد سیاسی در شرایط فعلی حزب کارگزاران سازندگی بر خلاف دیگر احزاب اصلاح طلب کنشگریها و نشستهای بسیاری برای انتخابات ۱۴۰۰ برگزار میکند و در فضایی که برخی از احزاب رادیکال این جریان مثل حزب اتحاد ملت ایران (مشارکتیهای سابق) و مجمع ایثارگران اصلاح طلب (سازمان منحله مجاهدین) در کوس عدم مشارکت میدمند و تئوریسینهای این جریان سعی دارند تا بدنه این جریان را راضی کنند که هرگونه مشارکت و پویایی در ۱۴۰۰ را رها کنند و اصلاح طلبی جامعه محور را مطرح میکنند، مسیر دیگری را دنبال میکند.
«حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی، چندی پیش از کاندیدای احتمالی این حزب همچون «اسحاق جهانگیری، محسن هاشمی، عبدالناصر همتی، غلامحسین کرباسچی و ملک زاده» سخن گفته بود که «محمدعلی نمازی» دیگر عضو حزب کارگزاران دو روز پیش در مصاحبه با رسانهها تاکید کرد که «اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی» تمایلی برای نامزدی در انتخابات ۱۴۰۰ ندارند.
«محسن هاشمی» فرزند ارشد مرحوم «اکبر هاشمی رفسنجانی» و عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی نیز شنبه اول آذرماه فهرست ۱۹ نفرهای را در اختیار یکی از رسانهها قرار داده بود که در این لیست ۱۹ تن از چهرههای اصلاح طلب به عنوان گزینههای احتمالی برای نامزدی در ۱۴۰۰ حضور داشتند.
«سیدحسن خمینی، اسحاق جهانگیری، محمدرضا خاتمی، محمدرضا عارف، محمدجواد ظریف، علی مطهری، رضا اردکانیان، علی لاریجانی، مسعود پزشکیان، محمدجواد آذری جهرمی، محمدباقر نوبخت، سورنا ستاری، عبدالناصر همتی، علیاکبر صالحی، محمد صدر، مجید انصاری، عبدالواحد موسوی لاری، معصومه ابتکار و شهیندخت مولاوردی» در این لیست بودند و نکته قابل توجه اینجاست که نام «محسن هاشمی، غلامحسین کرباسیچی و ملک زاده» که به تازگی استعفای وی از معاونت وزارت بهداشت جنجال آفرین شده در این فهرست وجود ندارد.
در این لیست اعلامی اسامی افرادی آورده شده که بارها کاندیداتوری شان توسط خودشان یا نزدیکشان رد شده است که «سیدحسن خمینی، اسحاق جهانگیری، محمد جواد ظریف، رضا اردکانیان، محمدجواد آذری جهرمی» از این جمله هستند.
همراه با حزب کارگزاران سازندگی، مجمع روحانیون مبارز که به قول معروف استخوان شکستههای سیاست و چهرههای مطرح اصلاح طلب در آن عضویت دارند نیز برای انتخابات ۱۴۰۰ فعال شده است و البته اخبار تحرکات انتخاباتی این مجمع بسیار محدود و با احتیاط در اختیار رسانهها قرار میگیرد.
البته مجمع روحانیون مبارز پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ در جبهه دوم خرداد به حاشیه رانده شده بود و تحرک و پویایی خاصی از خود نشان نمیداد و شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان که متشکل از احزاب و افراد حقیقی نزدیک به «سیدمحمد خاتمی» بودند برای انتخابات تصمیم گیری میکرد که البته شکست ۲ اسفند ۹۸ این شورا را هم به اغما برد.
بیستم آبان ماه در حالی که بیشتر احزاب و تشکلهای اصلاح طلب متاثر از فضای بین الملل و اقتصادی و سیاسی داخلی برای حضور مردد و حتی جلسات داخلی خود را هم برگزار نمیکردند، مجمع روحانیون مبارز اعلام کرد که نشست مجازی برگزار کرده و کمیتهای برای انتخابات ۱۴۰۰ در این مجمع فعال شده است.
در بخشی از بیانیه این مجمع که از سوی روابط عمومی آن منتشر شده بود، آمده: اعضای مجمع روحانیون مبارز با تاکید بر اینکه اصلاح طلبان وظیفه دارند در شرایط سخت فعلی برای برون رفت کشور از سیطره هر آن چه کیان آن را تهدید میکند، تلاش کنند، یادآور شدند: اگر جامعه احساس کند که شرایط انتخاب آزاد در تراز جمهوری اسلامی وجود دارد و نقش موثری برای آینده خود میتواند ایفا کند، با حضور حداکثری و با انتخاب فرد شایسته و توانا برای انجام وظایف سنگین خود نشاط و انسجام پیدا خواهد کرد.
این رویکرد مشارکت جویانه مجمع روحانیون مبارز در حالی اتخاذ شد که چندی پیش، موسوی خوئینیها دبیرکل مجمع روحانیون مبارز طی نامهای به مقام معظم رهبری از وضعیت اقتصادی کشور و شرایط کشور انتقاد کرده بود.
البته نامه موسوی خوئینیها با انتقاد بسیاری از شخصیتها و فعالان سیاسی درون و بیرون جبهه اصلاحات قرار گرفت. «مجید انصاری» سخنگوی مجمع روحانیون مبارز از جمله افرادی بود که پس از چند روز نسبت داشتن محتویات نامه موسوی خوئینیها با دیگر اعضای مجمع روحانیون مبارز را رد کرد و گفت که این نامه نظرات شخصی آقای موسوی خوئینیها بوده است.
«مرتضی مبلغ» فعال سیاسی اصلاح طلب درباره فعال شدن مجمع روحانیون مبارز میگوید: فعال شدن مجمع روحانیون مبارز و دیگر دلسوزان کشور امر مبارکی است و دلیل آن شرایط خطیر کشور و مشکلات و معضلات جامعه و مردم است. آنان احساس خطر کردهاند و سعی میکنند انتخاباتی رقابتی، بانشاط و حداکثری رقم بخورد تا دولت آینده با کارآمدی و توانمندی بتواند در راستای کاهش و حل مشکلات مردم و جامعه شکل بگیرد؛ اما لازمه آن وجود شرایط عادلانه و رقابتی انتخاباتی است و امیدوارند حاکمیت نیز شرایط انتخابات رقابتی و عادلانه را فراهم کند.
در عین حال آنچه اکنون شش ماه قبل از سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری مشهود و مشخص بوده این است که جبهه اصلاح طلبان احتمالا همچون گذشته با پرچم داری حزب کارگزاران و مجمع روحانیون مبارز با رقبای قدیمی خود در جناح اصولگرا به زورآزمایی بپردازند و در گفت و گویی که خبرنگار «تابناک» با برخی از فعالان تشکیلاتی جبهه دوم خرداد در احزاب مختلف داشت، نتایجی مبنی بر رسیدن به یک ساز و کار مشخص برای جناح اصلاح طلب هنوز حاصل نشده است.
تجربه نشان داده که اصلاح طلبان تبحر بالایی در تغییر میدان رقابتها در دقیقه ۹۰ دارند؛ بنابراین، باید ببینیم که آیا در ماراتن ریاست جمهوری سیزدهم اصلاح طلبان، میتوانند باز برنده تغییرات ناگهانی باشند یا اینکه پاستور را در ایستگاه سیزدهم و شورای شهر تهران را مثل مجلس به اصولگرایان واگذار میکنند؟