به گزارش «تابناک»، به نقل از «باشگاه خبرنگاران جوان»، سعد کوفی که در فارسی به جگن مشهور است، نوعی گیاه دارویی محسوب می‌شود که ریشه و غده زیرزمینی دارد.
در کتب طب سنتی از این گیاه با نام‌های «سُعد» و «سُعد کوفی»، «صباح الخیر»، «مشک زمین» و «حب الزلم» و نوعی از آن نیز «سعد هندی» نامبرده می‌شود و در آذربایجان آن را «تپلاق» یا «توبولاق» و در تنکابن مازندران «استکور» می‌نامند.
انواع گونه‌های سعد در نقاط بسیار مرطوب و باتلاقی مناطق گرم و معتدل دنیا می‌رویند و ریشه‌های آن باید همیشه در آب باشد به طوری که اغلب مردم جگن‌ها را علف‌های هرز باتلاق‌ها می‌دانند.
تکثیر این گیاه با کشت غده‌های آن در فروردین ماه و برداشت آن در ماه‌های آبان و آذر انجام می‌شود.
غده‌های معطر آن که سعد کوفی گفته می‌شود در طب سنتی مصارف دارویی وسیعی دارد و در مورد کشت گونه‌های زینتی درگلدان، قسمتی از بوته گیاه را جدا کرده و با ریشه از بوته اصلی جدا می‌کنند و به‌طورمستقل می‌کارند.
مزاج سعد کوفی، سرد و‌تر است و به بیان ساده می‌توان گفت؛ بزرگترین اعصاب بدن به مغز می‌رسند و فعالیتشان در این جا سامان می‌پذیرد؛ مرکز واکـنـش هـای حـواس پنج گانه در مغز است و «روان» با حرارت بسیار زیاد خود، از قلب به سمت مغز حرکت می‌کند و این همه، حرارتی فوق‌العاده ایجاد می‌کنند که اگر مزاج مغز، جز این بود؛ به سرعت دچار خشکی می‌شد و از کار باز می‌ماند.
طبیعت و خواص درمانی سعد کوفی
طبیعت گیاه دارویی سعد کوفی خشک و به‌نسبت گرم است. برخی از مهمترین خواص درمانی این گیاه عبارتند از:
در طب چینی از جوشانده این گیاه به عنوان مدر و برای درمان اختلالات کبدی، زردی و کاهش تب در مالاریا استفاده می‌شود.
از خواص سعد کوفی تسکین سر درد، سرگیجه و میگرن است و مصرف آن خاصیت مسکن و آرامبخش دارد. سعد کوفی دارویی موثر برای درمان روماتیسم است.
سعد برای درمان انواع مشکلات رحمی مانند بند آمدن بی موقع عادت ماهانه و عادت ماهیانه با خونریزی خیلی شدید و همچنین برای رفع ناراحتی‌های زایمان مصرف می‌شود.
همچنین از مهمترین خواص سعد کوفی کمک به تقویت حافظه است.
استفاده از گیاه سعد برای رفع مو‌های زائد بدن مفید است و به هر قسمتی از بدن مالیده شود، مو‌های آن قسمت میریزد.
گیاه سعد کوفی برای درمان سرماخوردگی و سرفه مفید است. استفاده از سعد کوفی برای رفع بوی بد دهان، تقویت دندان و لثه‌ها و سفت کردن لثه‌ها مفید است.
اگر از جوشانده آن به صورت قطره در گوش چکانیده شود برای رفع سنگینی شنوایی مفید است. مصرف سعد کوفی در افزایش نیروی جنسی تاثیر دارد و نوعی محرک جنسی محسوب می‌شود.
از خواص سعد کوفی کمک به درمان و رفع برخی ناراحتی‌های دستگاه گوارش است. مصرف این گیاه برای زخم معده، رفع سوء هاضمه، سوزش معده، نفخ، تهوع و درد شکم مفید است.
مضرات سعد کوفی (موارد احتیاطی و منع مصرف)
با وجود گسترده بودن خواص سعد کوفی، زیاده روی در مصرف آن و خوردن مداوم این گیاه، مضر است و موجب ایجاد اختلال در خون می‌شود، همچنین باعث خشکی کلیه‌ها خواهد شد.
به طور کلی استفاده دارویی از گونه‌های مختلف سعد باید حتما با تجویز متخصص طب سنتی و بر اساس شرایط بیمار باشد.
