به گزارش «تابناک» به نقل از ایرنا از "گاردین"، مدیر کل سازمان انرژی اتمی اعلام کرد یک تیم ویژه برای بررسی پیامدهای ایمنی و قانونی پیمان آکوس به استرالیا اعزام کرده است.
گروسی افزود: ما باید به توافق ویژهای برسیم تا اطمینان یابیم هرچه آنها (استرالیا) از نظر تکنولوژی یا مواد دریافت میکنند تحت پادمانهای آژانس اتمی باشد. باید یک تواق خاص با آژانس اتمی وجود داشته باشد. حال ما باید بسیار دقیق باشیم و همه جزییات را بررسی کنیم و این خود یک پروسه بسیار سخت و زمان بر میباشد.
مدیر کل آژانس اتمی همچنین اعلام کرد اکنون کشورها میتوانند از استرالیا الگو بگیرند و به دنبال ساخت زیردریاییهای اتمی خود باشند که این امر نگرانیها از اشاعه سلاح هستهای و نقض قوانین را افزایش میدهد.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا ۲۵ شهریور ماه در یک ویدئو کنفرانس از کاخ سفید با نخست وزیران انگلیس و استرالیا از مشارکت و همکاری امنیتی – نظامی جدید موسوم به آکوس (AUKUS) میان سه کشور خبر داد و گفت این مشارکت در مورد سرمایه گذاری بر روی بزرگترین منبع قدرت ما است.
بر اساس گزارشهای رسانهای، مقامات ارشد دولت آمریکا در مورد این همکاری به خبرنگاران گفتند که تحت مشارکت اعلام شده توسط جو بایدن، بوریس جانسون و اسکات موریسون نخست وزیران انگلیس و استرالیا، آمریکا فناوری و توانایی استقرار زیردریاییهای هستهای را در اختیار استرالیا قرار میدهد.
در صورت اجرایی شدن پیمان آکوس، این اولین بار خواهد بود که یک کشور غیر اتمی مانند استرالیا به زیردریاییهای هستهای دسترسی خواهد داشت. این پیمان یک لکه سیاه برای پیمان ۱۹۶۸ منع اشاعه هستهای (ان پی تی) است و اجازه میدهد مواد اتمی از پادمانهای آژانس اتمی برای استفاده در چنین اهدافی خارج شود.
کانادا و کره جنوبی هر دو به فکر ساخت زیردریاییهای هستهای بودهاند. این زیردریاییها میتوانند بیشتر در زیر آب بمانند و ساکتتر از زیردریاییهای سنتی حرکت کنند. برزیل نیز در حال انجام پروژه زیردریایی هستهای است.
گروسی در ادامه اظهارات خود همچنین ادعا کرد ایران در سال ۲۰۱۸ آژانس بین المللی انرژی اتمی را از قصد خود برای شروع طرح محرکه هستهای دریایی مطلع کرد.
وی ادعا کرد دولت ایران در نامهای به این آژانس اعلام کرده است که در پنج سال اول این پروژه، هیچ تاسیسات هستهای به کار گرفته نخواهد شد.
گروسی اظهار داشت یک عامل محدود کننده برای سایر کشورهایی که به دنبال الگو برداری از استرالیا هستند، چالشهای فنی در ساخت یک زیردریایی هستهای است.
وی گفت: "داشتن یک راکتور هستهای در یک زیردریایی یا کشتی که به صورت ایمن فعالیت میکند، کاری بسیار دشوار است. "
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی خاطرنشان کرد وظیفه آمریکا و انگلیس در این توافق (آکوس) اطمینان از انتقال امن مواد و فناوری هستهای به استرالیا بدون افزایش خطرات گسترش سلاح هستهای است.
وی افزود این موضوع در مذاکرات هفته جاری وی با آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در واشنگتن مطرح شده است.