به گزارش «تابناک»، در جلسه علنی امروز (سه شنبه ۲۴ خرداد ماه) مجلس شورای اسلامی سوال محمد وحیدی از سیدرضا فاطمی امین مبنی بر ضعف عملکرد وزارت صمت در کنترل قیمت کالاها در دستور کار قرار گرفت. در این جلسه، وحیدی نماینده بجنورد سوالاتی از وزیر مطرح کرد که نمایندگان از توضیحات فاطمی امین قانع نشدند و مجلس یازدهم نخستین کارت زرد را به وزیر دولت سیزهم داد.
وحیدی در تشریح سوال خود از وزیر صمت:
پس از ۵۰ سال هنوز در نقطه مونتاژ و واردات قطعات خودرو هستیم/قطعه ساز و خودروساز دچار تعارض منافع هستند
محمد وحیدی در نشست علنی امروز (سه شنبه، ۲۴ خرداد ماه) مجلس شورای اسلامی در تشریح سوال خود مبنی بر اینکه دلیل ضعف عملکرد وزارت صمت در کنترل قیمت کالاها و عدم توانایی در پشتیبانی از صاحبان صنایع و بهره برداران معدن چیست، عنوان کرد: امروز همه صاحب نظران اقتصادی به میدان آمده اند تا با کمک به دولت مشکلات اقتصادی کشور را برطرف کنند، قطعا کمک به دولت آقای رئیسی، کمک به کشور است و نظارت بر عملکرد دولت به منظور رفع ضعف عملکرد دولت نیز مورد تایید است؛ بنابراین قصد ما برطرف کردن ضعفها و ایجاد یک نظام شایستگی برای حل مشکلات مردم است.
نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم، گرمه، راز و جرگلان در مجلس یازدهم با تاکید بر اینکه نباید امید ایجاد شده در مردم با روی کار آمدن دولت جدید تبدیل به ناامیدی شود، افزود: نقش مجلس بسیار مهم است و ما نقش نظارتی داریم. این سوال را به نیابت از ۳۷ تن از نمایندگان دیگر از چهار ماه قبل پیگیری کردیم که نهایتاً امروز مطرح شده است.
وی با تایید اظهارات وزیر صمت مبنی بر اینکه این سوال چندوجهی است، گفت: بله، این سوال چند بُعدی بوده چرا که وزارت صمت یک وزارتخانه چندوجهی است. این وزارتخانه حوزه صنایع، معادن و بازرگانی و تجارت کشور را تحت پوشش قرار داده و وزارتخانهای که قبلا متشکل از ۳ وزارتخانه بوده و با ۳ وزیر اداره میشده، نیازمند اعمال یک مدیریت قوی است.
پس از ۵۰ سال هنوز در نقطه مونتاژ و واردات قطعات خودرو هستیم
وی با بیان اینکه این سوال براساس برنامههای ارائه شده وزیر در زمان رأی اعتماد به وی تدوین شده است، اضافه کرد: نخستین محور این سوال، بحث افزایش قیمتها بوده که آقای وزیر آن را ناظر بر افزایش قیمت ارز دانستند، آیا افزایش قیمتها فقط باید ناشی از یک شاخص باشد؟ بله، قیمت ارز قطعاً در افزایش قیمتها تاثیرگذار است، اما سایر شاخصها نیز در این افزایش بی تاثیر نیستند.
وحیدی با اشاره به محور دیگر سوال خود یعنی حوزه خودرو تصریح کرد: ما هنوز نتوانسته ایم در این حوزه سهم دولت را در مدیریت صنعت خودرو کاهش دهیم. با وجود اینکه سرمایه گذاری دولت در صنعت خودروسازی کاهش یافته، مدیریت دولت در صنعت خودرو حداکثری است.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم یادآور شد: پس از ۵۰ سال هنوز در خودروسازی از نقطه آغاز یعنی مونتاژ و واردات قطعات صحبت میکنیم، از ۱۷ هزار تلفات سالانه در جادهها صحبت میکنیم. آمار دقیق پلیس در این حوزه نشان میدهد که ۳۰ درصد تلفات به دلیل ناایمن بودن خودروها اتفاق افتاده است! این آمار بیانگر این است که اگر این روند رو به اصلاح نباشد، دچار مشکل خواهیم شد.
وی با تاکید بر اینکه دستگاههای نظارتی در این حوزه صنعتی وزارت صمت، سازمان استاندارد و سازمان محیط زیست وظایف بسیار مهمی دارند، اضافه کرد: اما مشکلات محیطی زیستی و استاندارد خودروها به هیچ عنوان رعایت نمیشود.
وحیدی با یادآوری بازدید رئیس جمهور از ایران خودرو و صدور ۸ دستور در این بازدید گفت: آقای رئیس جمهور دستور از رده خارج شدن ۷ میلیون خودروی فرسوده را در این بازدید صادر کردند، در این شرایط نیاز به تولید حداقل یک و نیم میلیون خودرو در کشور داریم نه ۶۰۰ الی ۷۰۰ هزار خودرو! چرا نمیتوانیم این تعداد خودرو را تولید کنیم؟
قطعه ساز و خودروساز دچار تعارض منافع هستند
عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس گفت: متاسفانه ارتباط قطعه ساز با خودروساز نیز دچار تعارض منافع است، قطعه ساز به این دلیل که از خودروساز طلبکار است، سهامدار خودروسازی شده و کیفیت قطعات نیز کاهش یافته و نتیجه آن واردات قطعات و تولید خودروهای بی کیفیت شده است.
وی با انتقاد از اینکه دانش بنیانها هیچ ارتباطی با خودروسازی ندارند، گفت: متاسفانه بسیاری از دانشمندان ما پس از تحصیل، به خودروسازی سایر کشورها میپیوندند! تا چه زمانی این اتفاق باید رقم بخورد و نخبگان در کشور ما جایگاهی نداشته باشند؟ اگر قرار است هزینههای کشور صرف مدیریت بازار شود، در حوزه خودرو و لوازم خانگی این اتفاق نیفتاده و این حوزه دچار آشفتگیهای بسیار است.
وحیدی تاکید کرد: وزیر صمت باید از گمرک سوال کند که ثبت سفارشهای صورت گرفته در گمرک توسط چه کسانی صورت میگیرد؟ عمده این ثبت سفارشات توسط واحدهای تولیدی است که خود باید تولیدکننده باشند.
نماینده مردم بجنورد در مجلس یازدهم با یادآوری اینکه کسی منکر اقدامات صورت گرفته در وزارت صمت نیست، گفت: اما نمایندگان مردم در کف میدان و مواجهه با مردم هستند. وقتی قرار است جراحی بزرگی اتفاق بیفتد، ولی ما فقط برای ۴ قلم تعیین تکلیف کرده ایم، نتیجه آن میشود افزایش قیمت ۷۰۰ قلم کالا! در اینجا وزارت صمت باید پاسخگوی عملکرد خود باشد.
وی با انتقاد از اینکه برخی مسئولیت پذیری در تیم اقتصادی دولت وجود ندارد، نتیجه آن میشود حضور دو وزیر جلسه غیرعلنی مجلس که با فرافکنی از خود سلب مسئولیت کرده در حالی که باید مسئولیت خود را بپذیریم و بدانیم اگر قرار است کاری برای مردم انجام دهیم باید با انسجام باشد.
چرا دولت لایحهای برای حل مشکلات حوزه صنعت ارائه نمیکند؟
نایب رئیس فراکسیون راهبردی مجلس با بیان اینکه ما به دنبال حل مشکلات اساسی مردم هستیم، ادامه داد: آقای وزیر در برنامه ارائه شده خود به مجلس مسائل را اولویت بندی کرده، اما آیا این اولویت بندی در عمل پیاده شده؟ امروز شاهدیم پس از ۵ ماه هیچ لایحهای به مجلس برای رفع مشکلات حوزههای تحت امر وزارت صمت ارائه نشده است. علت تدوین طرحها در مجلس نیز نبود و فقدان لوایح از جانب دولت است.
وحیدی در بخش دوم اظهارات خود با اشاره به گزارش های مکتوب ارائه شده از جانب وزارت صمت بیان کرد: اتفاقاتی که کف میدان در حال رخ دادن است با گزارشات ارائه شده متفاوت است و نمایندگان در معرض قضاوت آنچه در کف میدان اتفاق میافتد، قرار دارند. همراهی با دولت به معنای اصلاح روند کار وزارتخانه هاست.
وی درخصوص حوزه معدن نیز گفت: کشور ما قریب به ۷۰ نوع مواد معدنی دارد و ظرفیت ۵۸ میلیارد تن ذخیره قطعی دارد و دارای رتبه ۱۴ دنیا در حوزه ذخایر معدنی است و در تنوع ذخایر معدن نیز رتبه ۱۰ را دارد، باید چنین وضعیتی داشته باشد؟
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه در برخی از معادن استراتژیک کشور مانند اکسید که ماده اولیه تولید آلومینا در کشور است، کار به جایی رسیده که صنعت ما برای تهیه مواد اولیه مجبور به واردات شده است! این مسئله به هیچ عنوان برای ما خوشایند نیست و خروجی آن فقط آسیب به کشور است.
وحیدی با اشاره به بحث مطرح در زمینه سبد تلفیقی گفت: اگر چنین سبدی در حوزه خودرو قرار است ایجاد شود، باید واردات خودرو نیز در کنار تولید داخل وجود داشته باشد. قیمتی که امروز خودروی داخلی دارد با همان ارز آزاد در دنیا چه قیمتی دارد؟ آیا نباید هیچ استراتژی در این حوزه وجود داشته باشد؟
چرا در کشور آقایی دلار حاکم است؟
نماینده مردم بجنورد در مجلس یازدهم با بیان اینکه چرا هنوز در کشور ما آقایی دلار حاکم است، عنوان کرد: مگر مقام معظم رهبری نفرمودند که انحصار دلار باید از بین بروند، اگر در این زمینه خلأ قانونی وجود دارد، چرا هیچ لایحهای به مجلس ارائه نشده است؟ آیا چیزی به مجلس آمده که نمایندگان از آن حمایت نکنند؟ ما به دنبال این هستیم که دولت وقتی نقاط استراتژیک را تشخیص میدهد برای آن راهکار بیندیشد.
وی در پایان گفت: متاسفانه در برخی استانها با وجود بهره بردای از معادن، اما درصد تعیین شده برای آن منطقه از سهم معدن را پرداخت نمیکنند، بلکه این سهم به شهرهای بزرگ اختصاص مییابد.
براساس این گزارش محمد وحیدی در پاسخ به سوال رئیس مجلس مبنی بر اینکه آیا از پاسخهای وزیر صمت قانع شده است، یا خیر؟ گفت: با توجه به اینکه ۵ ماه از مدت این سوال گذشته و هیچ اتفاق مثبتی در حوزههای مختلف رخ نداده است و حتی هیچ یک از معاونان وزیر در سفرهای استانی همراهی نداشته اند و ۳۷ نفر از نمایندگان نیز این سوال را امضا کرده اند، طرح سوال را از جانب نمایندگان محترم به رأی میگذاریم.
فاطمی امین در پاسخ به سوال وحیدی:
خودرو مساله امروز و دیروز ما نیست/برنامه ۲ ساله برای اصلاح تنظیم بازار خودرو داریم
سیدرضا فاطمی امین در نشست علنی امروز (سه شنبه، ۲۴ خردادماه) مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالات محمد وحیدی نماینده بجنورد، مانه و سملقان، جاجرم، گرمه و رازوجرگلان در مورد ضعف عملکرد وزارت صمت در کنترل قیمت کالاها و عدم توانایی در پشتیبانی از صاحبان صنایع و بهره برداران معدن، گفت: این سوالات چند بعدی است و باید به این موضوع بپردازیم که در بحث صنعت، معدن و تجارت با چه مسائلی روبه رو هستیم و ما با ۱۴ مساله اصلی در این بخش روبه رو هستیم.
وی عدم ثبات قوانین و مقررات و متغیرهای اقتصادی، پایین بودن بهره وری، تورم بالا، پیروی قیمتهای داخلی از نرخ ارز و سهم بالای قاچاق را از جمله مسائل ریشهای دانست که سالها انباشته شده اند و افزود: در طول ۴ سال مدیریت دولت دوازدهم وزارت صمت ۵ سرپرست داشته است یعنی با مسائلی گسترده، انباشته شده و ریشهای مواجه هستیم، اما متاسفانه هیچ وقت حل نشده اند.
فاطمی امین یادآور شد: در مورد موضوع بازار در طی ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته همواره تورم داشتیم و در چند سال تورم بالای ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است و تورم ما تورمی ساختاری است و میتوان با کارهای جزئی و موردی آن را اصلاح کرد و نیاز است که به سمت اصلاح ساختار گام برداریم.
خودرو مساله امروز و دیروز ما نیست/برنامه ۲ ساله برای اصلاح تنظیم بازار خودرو داریم
وزیر صمت افزود: یکی از موارد اصلاح ساختاری بحث دلار است، زیرا زمانی که قیمت دلار افزایش مییابد تورم هم بالا میرود و از سه مسیر نسبت به قیمت ارز کشور را تحت تاثیر قرار میدهیم. یکی به خاطر مواد اولیه و کالاهای وارداتی است، زیرا با افزایش قیمت دلار، قیمت مواد اولیه و تولید داخل افزایش مییابد و این امری بدیهی و مشخص است، اما موضوعی که پنهان است و کمتر به آن توجه میشود این که در قوانین و مقررات و سازوکارها قیمتهای داخلی را به دلار متصل کردیم.
وی یادآور شد: ۶۰ درصد قیمت بطری آب قیمت مواد پتروشیمی است و متاسفانه جنگ اوکراین نیز باعث افزایش قیمت گاز و به طبع آن پتروشیمی و در نهایت افزایش قیمت بطری آب میشود بنابراین تا این روندها و اتصالها را که به ارز متصل کردیم حل نکنیم مشکل تورم حل نمیشود البته بخشی از تورم انتزاعی است که زمانی که قیمت ارز بالا میرود مردم به دنبال حفظ ارزش پولشان هستند و به این سمت رو میآورند.
وزیر صمت ادامه داد: اگر بخواهیم این وضعیت را درمان کنیم هرچند باید از فروشگاهها بازرسی انجام دهیم، صرفا با این کار مشکل حل نمیشود بنابراین باید اقدامات ریشهای انجام داد؛ در کشور ۱۴ بازار مهم داریم که اگر آنها را اصلاح نکنیم با مشکلات موجود مواجه خواهیم شد. ممکن است با انجام اقداماتی تورم کاهش پیدا کند، اما مجددا به دلیل مشکلات ساختاری با افزایش تورم مواجه خواهیم شد.
فاطمی امین افزود: ۴ بازار از ۱۳ بازار با وزارت صمت مرتبط هستند؛ بازار کالاهای منبع پایه، واسطه ای، خدمات و ماشین آلات از جمله ۴ بازاری است که به وزارتخانه ما مربوط است، به عنوان مثال در بازار و تولید یک گرانی و یک گران فروشی داریم بنابراین باید در مواردی از گرانی و در مواردی از گران فروشی جلوگیری کرد، زیرا گرانی در حلقههای اولیه باعث افزایش قیمت در حلقههای بعدی خواهد شد؛ بنابراین نخستین اقدام برای تنظیم بازار و کاهش تورم این است که در صنایع بالادستی قیمتها را مدیریت و به گونهای عمل نکنیم که افزایش قیمت به حلقههای بعدی تسری پیدا کند.
این عضو کابینه دولت سیزدهم یادآور شد: اولویت این است که به سمت بازار فولاد، پتروشیمی و محصولاتی گام برداریم که افزایش قیمت آنها منجر به افزایش قیمتهای بعدی شود، در این رابطه گردش بازار فولاد ۵۵۰ همت است و بازاری بسیار بزرگ است و همچنین بازار صنایع معدنی هزار همت است و بر این اساس قیمتهای جهانی در ۲ تا ۳ ماه گذشته به شدت افزایش پیدا کرد، اما قیمت ورق، میلگرد و شمش در ایران ثابت بود و در سال گذشته در فصل سرد، گاز بخشی از واحدهای اقتصادی قطع شد و قیمت ارز بالا رفت، اما ما همچنان شاهد ثبات هستیم و این به معنای اصلاح سازوکارهاست؛ یعنی قواعد و مقرراتی گذاشتیم و ساختار بازار کالاهای پایه را اصلاح کردیم و در حال حاضر بازار فولاد مانند موم در دست ما و گردش مالی آن ۵۵۰ همت است.
وی ادامه داد: بحث لوازم خانگی هم یکی دیگر از موارد مرتبط ماست که تا شهریور سال گذشته نمودار لوازم خانگی افزایشی بوده، اما از شهریور و مهرماه به بعد به طور تقریبی ثابت شده است و افزایش قیمت بسیار اندکی داشته و جالب اینجاست که تورم لوازم خانگی کمتر از نصف تورم کشور است و این به معنای انجام اقداماتی برای این کار است البته در این رابطه نقصهایی وجود دارد که باید به سمت قانونگذاری برویم.
وزیر صمت افزود: در حوزه صنعت نیز باید در ۳ مسیر یعنی فروش، سرمایه در گردش و بحث مواد اولیه پشتیبانیهای لازم را داشته باشیم. هیچ واحد تولیدی به خاطر کمبود ورق و فلزات دچار مشکل نیست البته در پتروشیمی دچار مشکل هستیم که باید اصلاح شود. همچنین در مورد سرمایه در گردش ۲ اقدام را انجام دادیم و بسیار موفق بودیم. یکی تسهیلاتی که واحدهای تولیدی دریافت میکنند به جای اینکه مستقیم به خودشان داده شود بر مبنای صورتحساب سامانه جامع تجارت به حساب فروشنده واریز و با این اقدام از انحراف منابع جلوگیری میشود و این کار در سال گذشته آغاز و اجرایی شد که هفته گذشته مقرر شد ۷۰ درصد تسهیلات از این طریق پرداخت شود البته ما نمیتوانیم نظام بانکی را اصلاح کنیم، زیرا چالش همه ماست.
فاطمی امین یادآور شد: در حوزه سرمایه گذاری نیز کارهای زیادی انجام دادیم و همچنین در حوزه معدن ۹ اقدام بسیار مهم را انجام دادیم و واگذاری معادن به نفع مردم اتفاق افتاد و برای نخستین بار مردم در انفال شریک شدند؛ بیش از ۳۰۰ مقرره، بخشنامه و دستورالعمل داریم که باعث کندی کار و سوءاستفاده در اقتصاد شده است و تمامی این موارد را تنقیح کردیم.
این عضو کابینه دولت سیزدهم با بیان اینکه پای اجرای قولها و برنامه هایمان هستیم، تصریح کرد: قول دادیم هر ۳ ماه یک بار به مجلس گزارش دهیم و این کار را انجام دادیم.
وی با بیان اینکه خودرو مساله امروز و دیروز ما نیست، بلکه مربوط به ۴۰ سال گذشته است، گفت: ما برنامه ۲ ساله برای اصلاح تنظیم خودرو داریم و این برنامه مرحله بندی شده و تا هفته گذشته تا ۱۸ خردادماه امسال نسبت به سال قبل تولید و عرضه خودرو ۳۵ درصد افزایش یافته است. میزان تولید خودروهای کف و ناقص در ۱۸ خرداد سال گذشته ۱۳۵ هزار، اما در حال حاضر ۴۸ هزار است و همچنین تولید روزانه ایران خودرو به بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ دستگاه در روز رسیده و رئیس جمهور دستور ویژهای را در ۱۱ اسفند در مورد خودرو دادند که ما مو به مو آن را اجرا کردیم.
وزیر صمت با بیان اینکه صنعت خودرو وضعیت خوبی ندارد، اما روند خوبی دارد، گفت: این صنعت در حال حرکت است و از نمایندگان تقاضا داریم ما را به لحاظ وضعیت موجود ارزیابی نکنید، باید به حرکت، سرعت و جهت توجه کنید، ما به روزمرگی دچار نشدیم؛ البته میتوانیم کارهای عوام فریبانه و ویترینی انجام دهیم، اما این کار را انجام نمیدهیم و تا ساختارها حل نشود مشکلات حل نخواهد شد. ما نقشه راهی داریم، مشکلات همه ما را رنج میدهد و باید با همراهی و همدلی مجلس و دولت بتوانیم مشکلات را حل کنیم.
فاطمی امین یادآور شد: معدن بخشی بسیار مهم است که از بسیاری جهات مغفول مانده و یکی از مشکلات دریافت حقوق دولتی بود و امسال دو برابر سال گذشته از معادن بهره برداری داشتیم، به گونهای که سال گذشته ۱۹ هزار میلیارد، اما امسال ۴۰ هزار میلیارد تومان داشتیم. البته یکی از اقدامات مهم مردمی سازی معادن بود و اکتشاف هم امری مهم است و ۴۵۰ پهنه کشور را انتخاب و از خراسان جنوبی به شناسایی ذخایر شروع کردیم و امیدواریم با همراهی دولت و مجلس بتوانیم مشکلات را حل کنیم.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۹۱ رأی موافق، ۱۴۱ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۶ نماینده حاضر در جلسه علنی پاسخهای فاطمی امین به علت عدم کنترل قیمتها را قانع کننده ندانستند و به این ترتیب مجلس اولین کارت زرد را به دولت سیزدهم داد.