آنفلوانزا یا کرونا؟ این سوالی است که این روزها بسیاری از بیمارانی که گذرشان به مراکز درمانی میافتد، میپرسند و به نگرانی جدی بسیاری از خانوادهها تبدیل شده است.
به گزارش «تابناک»؛ در شرایطی که آمارهای کرونایی اوضاع خوبی را نشان میدهد و بر اساس اطلاعیههای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، روزانه دویست، سیصد بیمار مبتلا به کووید شناسایی و کمتر از صد تن از ایشان بستری میشوند و شمار فوتیها کمتر از ۵ تن در روز است، گزارشهای رسیده حکایت از انبوه مراجعان به مراکز درمانی در سراسر کشور، با علائمی شبیه کرونا دارد.
از تب و لرز و سرفه تا علایم گوارشی و بی حالی، بیماران گرفتار علایمی هستند که گویی با ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ دست به گریبان هستند. شباهتی که موجب شده برخی پزشکان بیماری ایشان را «شبه کرونا» بنامند تا هم تاکید کنند که سرماخوردگی ساده نیست و درمانش نیازمند استفاده از آنتی بیوتیک است و هم متذکر شوند که مانند کرونا، بیماری تنفسی، مسری و نیازمند مراقبت جدی است.
اما این بیماری چیست؟ پاسخ، همان آشنای قدیمی است که امسال زودتر از راه رسیده و توانسته همه -حتی مسئولان- را غافلگیر کند و آن گونه که خبر میرسد، آنقدر اوضاع را به هم بریزد که با کمبود آنتی بیوتیک، به ویژه آنتی بیوتیکهای ویژه کودکان مواجه شویم، چون ظاهرا مدارس کانون انتشار این بیماری بوده اند و شمار زیادی از دانش آموزان در روزهای اخیر به آنفلوانزا مبتلا شده اند.
دکتر شهنام عرشی، سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در این باره به ایسنا میگوید: همه ساله با شروع فصل پاییز آنفلوانزا با شدتهای متفاوت شروع شود، اما اصولا انتظار داشتیم که از اواسط آبانماه به تدریج موارد بیماری افزایشی شود که برخلاف انتظارمان، این روند افزایشی هم در نیم کره شمالی و از جمله در ایران، حدود ۳ یا ۴ هفته زودتر آغاز شده و از اول مهر ماه شاهد افزایش موارد ابتلا به این بیماری هستیم.
وی افزود: روند بیماری آنفلوانزا هر ساله بررسی میشود تا همکاران دانشگاهی و پزشکان در جریان قرار گیرند تا بیدلیل با تشخیصهای دیگر از آنتیبیوتیکها استفاده نکنند. در هفته گذشته شاهد بودیم که موارد بیماری به شدت افزایش یافت تا جایی که حدود ۵۰ درصد نمونههایی که علائم سرماخوردگی داشتند، مبتلا به این بیماری بوده اند. البته این آمار بسته به گروههای مختلف مقداری متفاوت است.
عرشی درباره علت زودتر شروع شدن روند افزایشی بروز آنفلوآنزا در سال جاری، گفت: این روند تنها مختص کشور ما نیست و در سایر کشورها هم رقم خورده است. در دو سال گذشته که با شیوع بالای کرونا، شیوع آنفلوانزا به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی مثل استفاده از ماسک، شستن دستها، فاصلهگذاری اجتماعی و... کاهشی بود، اما امسال که کمتر شاهد رعایت پروتکلها هستیم، بروز موارد افزایشی دور از انتظار نیست. البته لازم است سایر دلایل تخصصی هم مورد بررسی قرار گیرد.
سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درباره نوع آنفلوانزی شایع در کشورمان گفت: اکنون بیش از ۹۵ درصد موارد آنفلوانزا در کشور از نوع A است و تعداد موارد آنفلوانزای نوع B کمتر است؛ در سایر کشورها هم این روند مشاهده میشود؛ بنابراین، یک سوم موارد آنفلوانزا در کشورمان از نوع H ۱ N ۱ و حدود دو سوم نیز نوع H ۳ N ۲ است.
وی درباره پیشبینی روند بروز این بیماری در کشورمان گفت: پس از آغاز شیوع آنفلوانزا، حدود ۳ تا ۴ ماه زمان میبرد که بیماری به پیک رسیده و سپس دوره آن طی شود؛ بنابراین، حدس میزنیم این روند تا بهمنماه ادامه داشته باشد. ذکر این نکته اهمیت دارد که اگر فردی علائم سرماخوردگی داشته باشد و دو یا سه روزه بهبود پیدا نکند، باید به پزشک مراجعه و از مصرف خودسرانه دارو، بویژه آنتیبیوتیک، پرهیز کند.
عرشی با تاکید بر اینکه هنوز هم برای تزریق واکسن آنفلوآنزا دیر نشده است، گفت: زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا قبل از شیوع بیماری و اواخر شهریور ماه است، اما ممانعتی برای تزریق واکسن در ماههای بعد هم وجود ندارد و تا بهمنماه امکان تزریق واکسن وجود دارد. البته بحث این است که ممکن است فرد پیش از تزریق واکسن به بیماری مبتلا شود؛ با این حال هنوز هم بویژه به گروههای در معرض خطر (بیماران زمینهای، افراد بالای ۶۰ سال، خانمهای باردار و...) تزریق واکسن آنفلوآنزا را توصیه میکنیم.
وی درخصوص آخرین وضعیت کرونا و بیماری کووید ۱۹ در کشور نیز گفت: آخرین پیک کرونا را گذراندهایم و با اینکه هنوز تعداد موارد بستری و مرگ و میر ناشی از کووید۱۹ وجود دارد، این تعداد بسیار کمتر شده است. البته هنوز زود است که بخواهیم بگوییم پاندمی کرونا به پایان رسیده است. فعلا در دوره آرامش نسبی کرونا قرار داریم و از قبل پیشبینی شده که به احتمال زیاد در اواخر فصل پاییز پیک جدیدی از کرونا در کشورها رخ دهد، اما هنوز نمیتوان در این مورد نظر قطعی داد.
اما برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا، کووید ۱۹ و دیگر بیماریهای تنفسی، راهکارهای یکسانی توصیه میشود: پوشاندن دهان و بینی در هنگام سرفه و یا عطسه کردن (ترجیحاً استفاده از ماسک یکبار مصرف)، شست و شوی مداوم و مکرر دستها (ترجیحاً با آب و صابون و به طریقه صحیح)، نوشیدن آب و مایعات کافی و استراحت، استفاده از داروهای ضد ویروسی در صورتی که سیستم ایمنی آسیب پذیری داشته باشید (و البته بنا به تشخیص و تجویز پزشک)، عدم استفاده خودسرانه داروهای آنتی بیوتیک و پرهیز از حضور در اماکن عمومی و تجمعات.
افزون بر این موارد، هفت راه اساسی برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوانزا و سایر بیماریهای واگیر شدید تنفسی بدین شرح است: دریافت واکسن سالیانه آنفلوانزا، اجتناب و دوری از افراد مبتلا (رعایت فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از تماس غیر ضروری)، پرهیز از تماس دستها با چشمها، دهان و بینی، تمیزکردن و گندزدایی کردن مداوم و مکرر وسایل و سطوح مشترک در خانه، شست و شوی مداوم و مکرر دست ها، تهویه مناسب و مطلوب هوا، پرهیز از تماس بدون حفاظت با پرندگان و سایر حیوانات و بالاخص لاشه پرندگان و حیوانات تلف شده.