تلاطمات ارزی دست بردار اقتصاد ایران نیست. نوسانات و بالا و پایین‌هایی که اوایل اسفندماه 1401 نرخ اسکناس آمریکایی را به بالاتر از 60 هزار تومان هم کشاند و با فروکش کردن تب بازار ارز، بازارهای موازی همچنان در تلاطم و تب و تابند.
یکی از بازارهای موازی که طبق قاعده می‌بایست بازار کالای مصرفی باشد و چند سالی است، سرمایه‌گذاران هم برای حفظ ارزش دارایی به آن هجوم آورده‌اند، بازار خودرو است. بازاری متاثر از رشد شدید نرخ ارز و تحریم‌های بین‌المللی در سال‌های جاری، ممنوعیت واردات و سرانجام انباشت تقاضای سرمایه‌ای بر تقاضای مصرفی.
از این‌رو، انتخاب گزینه‌های به‌صرفه و اقتصادی نسبت به سایر خودروهای بازار، مصرف‌کننده را از گرفتار شدن در دام واسطه‌ها و اضافه پرداخت آن محافظت می‌کند. آن هم در این شرایط و سطح از قیمت‌ها که نشان‌دهنده افزایش 9 تا 14 برابری نرخ‌ها در اسفندماه 1401 نسبت به مدت مشابه در سال 1396 است. وضعیتی که برای اغلب متقاضیان بازار بهت‌آور و با توجه به قدرت خریدشان، غیرقابل هضم است.
انتخاب‌های محدود تا 500 میلیون تومان!
با این تفاسیر، بررسی گزینه‌های موجود در بازار خودروی ایران، آن هم تا محدوده 500 میلیون تومان که امکان دسترسی به آن‌ها برای عموم مردم میسر باشد، نشان می‌دهد، غیر از کوییک اتوماتیک، گزینه دیگری برای خلاصی از تعویض دستی دنده‌ها و کلاچ‌گیری‌های مکرر آن هم در ترافیک‌های سنگین شهری در دسترس نیست. کوییک اتومات هم در واپسین روزهای سال بر اثر نوسانات نرخ ارز مرز 400 میلیون تومان را لمس و گاهی تنها چند میلیون زیر این مبلغ مورد معامله قرار می‌گیرد.
هرچند باورش برای قشر متوسط درامدی نیز دشوار شده، اما در بازار خودروهای سدان و دنده دستی نیز تا 500 میلیون تومان خیلی جای مانور و انتخاب از میان گزینه‌های متعدد وجود ندارد. اگر قید گزینه‌های از رده خارجی نظیر پزو 405 و سمند را بزنید، پژو پارس TU5، شاهین و راناپلاس پانوراما را می‌توان به ترتیب با 550، 540 و 536 میلیون تومان خریداری کرد.
در میان گزینه‌های مطرح شده، راناپلاس پانوراما با توجه به محدودیت فضای سرنشینان ردیف عقب، بیشتر مناسب خانواده‌های 2 یا 3 نفره است و یک فاکتور محدودکننده برای خانواده‌های پرجمعیت محسوب می‌شود. برای انتخاب بین شاهین و پارس TU5 نیز سلیقه مشتری فاکتور تعیین کننده است. پژو پارس TU5 بازار مناسب و لوازم یدکی در دسترسی دارد و از سوی دیگر خودروی شاهین چهره به‌روزتر، تجهیزات رفاهی بیشتر نظیر سانروف، استارت دکمه‌ای و صندلی چرم و قیمت معقول نسبت به رقبا را ارائه می‌کند.
اختلاف 150 میلیونی هاچ‌بک‌های شناخته شده در جاده مخصوص!
همچنین برای بازار خودروهای هاچ‌بک نیز خانواده کوییک MT به نسبت رقبای کم‌قدرتشان از خانواده پژو 206 (206 با موتور TU3)، خوش قیمت و در دسترس‌تر محسوب می‌شود. گزینه‌هایی که اختلاف معناداری به لحاظ قوای محرکه و امکانات رفاهی با یکدیگر ندارند و در روز سه‌شنبه 22 اسفندماه 1401 مصرف‌کننده باید بابت اختلاف قیمت کوییک R و پژو 206 تیپ 2، 150 میلیون تومان افضافه پرداخت داشته باشد.
گفتنی است، اغلب کارشناسان و فعالان بازار خودرو، پرهیز از خرید گزینه‌هایی که از خطوط تولید کنار رفته‌اند را توصیه می‌کنند. به اعتقاد آن‌ها، مصرف‌کننده بابت عرضه قطره‌چکانی و مدیریت شده خودروهای مذکور ناچار به اضافه پرداخت نسبت به گزینه‌های نرمال بازار خواهند بود. بر این اساس، فاصله تنها 10 میلیونی تیبا 2 (پس از خروج از خط تولید) با کوییک R غیرمنطقی ارزیابی می‌شود و از آنجا که قیمت تیبا قابل مدیریت از سوی برخی واسطه‌هاست، خرید کوییک R با توجه به تجهیزات و ظاهر به‌روزتر گزینه به‌صرفه‌تری به حساب می‌آید.
بر اساس آنچه مطرح شد، نیم نگاهی به برقراری خطوط تولید برای خرید از بازار آزاد می‌تواند، مصرف‌کننده را از اضافه پرداخت برای گزینه‌هایی همچون خانواده رنو (ساندرو، تندر 90) و خودروهای دیگری نظیر تیبا2، پژو 206 تیپ 2 و 405 SLX معاف کند.
