به گزارش بورس تابناک به نقل از نبض بورس، قیمت جهانی نفت بر شاخصهای بورس معتبر دنیا مخصوصا بورس ایران که درآمد حاصل از فروش نفت، نقش پر رنگ تری در اقتصاد ایران دارد، حائز اهمیت است. با افزایش قیمت نفت سهام کدام شرکت های بورسی تغییر خواهد کرد؟
ایران با دارا بودن ۳۱.۱۱ درصد از ذخایر نفتی جهان یکی از غنیترین کشورهای نفت خیز و به عنوان چهارمین کشور دارای ذخایر نفتی جهان محسوب میگردد و تقریبا ۷۰ درصد درآمد دولت از فروش نفت به دست میآید. قیمت جهانی نفت بر شاخصهای بورس معتبر دنیا مخصوصا بورس ایران که درآمد حاصل از فروش نفت که نقش پر رنگ تری در اقتصاد ایران دارد، حائز اهمیت است.
با افزایش قیمت نفت، درآمد دولت افزایش مییابد در نتیجه دولت نیز مخارج خود را افزایش میدهد حال اگر قیمت نفت مجددا افت کند، درآمد دولت کم میشود، ولی هزینه هایش هنوز بالاست. در این شرایط آسانترین راه برای دولت برای جبران کسری بودجه اش چاپ پول است که موجب ایجاد تورم میشود بنابراین در کشوری مانند ایران که صادر کننده مهم نفت است بین شاخص سهام و افزایش درآمد نفتی یک رابطه معکوس وجود دارد البته اخیرا درآمد مازاد دولت در زمان افزایش قیمت نفت در صندوق ذخیره ارزی ایران پس انداز میشود تا از این مشکل جلوگیری کند.
شرکتهای پالایشی و صنعت پتروشیمی حدوداً ۳۵ درصد ارزش بازار بورس را به خود اختصاص داده اند. پس طبیعی است که با افزایش قیمت نفت سود آنها بیشتر شود.
شرکتهای پالایشی وظیفه تبدیل نفت خام (crude oil) به فرآوردههای مفیدتر مانند: گاز مایع، نفت سفید، بنزین، گازوئیل، نفت کوره، آسفالت و قیر را دارد. مهمترین عامل برای صنعت پالایشی افزایش سوبسیدی است که از دولت میگیرد. زیرا شرکتهای پالایشی نفت خام را از وزارت نفت به قیمت %۹۵ بازار جهانی میخرند. یعنی با %۵ تخفیف میخرند پس هرچه قدر قیمت نفت بالاتر رود، مبلغ تخفیف آنها نیز افزایش مییابد مانند شرکتهای شراز، شتران، شاوان، شپنا، شبندر، شبریز
شرکتهای پتروشیمی محصولات تولیدشده توسط پالایشگاهها را طی فرآیندی به محصولات متفاوت نظیر متانول، پی. وی. سی، کود و سموم شیمیایی و… تبدیل میکنند. در صنعت پتروشیمی نیز برخلاف تصور عموم مردم که باعث گرانتر شدن مواد اولیه مورد نیاز کارخانه میشود، افزایش قیمت نفت باعث افزایش قیمت محصولات در خارج از کشور میشود و، چون خیلی از این شرکتها صادرات محور هستند فروش شرکت نیز افزایش مییابد مانند شرکتهای شپدیس، شصفها، شاراک، شاروم، شیراز و...
هر صنعتی که در آن تأمین انرژی از نفت و مشتقات نفتی صورت میگیرد، مثل صنعت سیمان، فلزات اساسی و… افزایش قیمت نفت باعث افزایش هزینههای شرکت میشود. درصورتیکه برخلاف صنعت پتروشیمی، قیمت محصول نهایی آنها ثابت میماند. در صنعت فولاد نیز، چون حدود %۱۵ هزینههای آن مربوط به انرژی مصرفی است، اگر قیمت نفت افزایش یابد، هزینههای شرکت نیز افزایش مییابد.