داستان سقوط غیرمنتظره ارزش لیر

قیمت لیر در پایان نیمه اول معاملات روز دوشنبه پنج تیرماه ۱۴۰۲، حتی تا هزار و ۹۴۰ تومان عقب نشینی کرده است و اگر قادر نباشد دست‌وپای خود را جمع کند، ممکن است با گام‌های ۱۰ تومانی، به روند نزولی خود ادامه دهد.

لیر چند روزی است که براثر تحولات اقتصادی زیرفشار قرار دارد. تصمیمات عمدتا مالی رییس جدید بانک‌مرکزی ترکیه که همراستا با شخص رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری این کشور پیش می‌رود را عامل کاهش نرخ برابری لیر با دلار می‌دانند، اما در حالی‌که مردم ترکیه، شاهد افت ارزش پول ملی‌شان هستند و بابت این مسئله دولتمردان خود را شماتت می‌کنند، ایرانی‌هایی که قصد سفر به استانبول و سایر شهر‌های تفریحی ترکیه را دارند یا مشتری آنلاین‌شاپ‌های مستقر در این کشور به‌شمار می‌روند، از آنچه در بازار آزاد ارز ایران بر سر لیر می‌آید کاملا رضایت دارند.

قیمت لیر روز یکشنبه، معاملات را از سکوی دو هزار تومان شروع کرد و اگرچه در طول روز توانست خود را تا دو هزار و ۱۰ تومان بالا بکشد، اما وقتی آفتاب غروب کرد و صرافی‌ها کرکره‌های خود را پایین می‌کشیدند قیمت لیر روی هزار و ۹۸۰ تومان متوقف شد.

لیر سوم تیرماه هم با هزار و ۹۷۰ تومان قدم به بازار گذاشت، اما با هر ضرب‌وزوری بود توانست جایگاه برتر دو هزار و ۳۰ تومان را به‌دست آورد. در سه‌روز گذشته این روند حمایت برای قیمت لیر به تناوب شکل گرفته و هر بار به شکست منتهی شده است تا قیمت لیر روز یکشنبه چهارم تیر، به هزار و ۹۸۰ تومان و در معاملات صبح تا ظهر روز دوشنبه پنج تیر، به کف قیمت هزار و ۹۴۰ تومان برسد. قیمت لیر در صورت ادامه همین روند ممکن است به هزار و ۹۲۰ تومان هم برسد.

حافظ گی ارکان، رییس جدید بانک مرکزی ترکیه فعلا در اجرای نقشه‌هایش شکست خورده است

قیمت لیر در ابتدای سال ۱۴۰۲، روی پله دو هزار و ۷۰۰ تومان قرار داشت و در یازدهمین روز اریبهشت که اهالی بازار طلا و ارز ایران قله‌های غرور را یکی پس از دیگری فتح می‌کردند، مثل یک جنگنجوی فاتح روی سکوی دو هزار و ۸۷۰ تومان ایستاد. در آن روز رکورد قیمت سکه امامی هم شکسته شد و به ۳۴ میلیون و ۹۸۱ هزار تومان رسید. دلار تا ۵۵ هزار و ۵۰۱ تومان پیش رفت و هرگرم طلای ۱۸‌عیار با قیمت دو میلیون و ۷۴۸ هزار تومان فاکتور شد.

قیمت لیر، دلار و طلا در آن روز‌ها به‌شکلی بود که اگر می‌گفتید ممکن است به‌زودی ورق بر‌گردد، مردم قطعا از دست شما عصبانی می‌شدند، اما نمودار‌ها نشان می‌دهند، قیمت انواع ارز و سکه طلا بعد از همان روز در سراشیبی افتاده و سنگر‌های تسخیر شده را یکی‌یکی پس می‌دهند. روند کاهش قیمت لیر توسط عوامل غیراقتصادی مثل تحولات سیاسی ترکیه، برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، انتخاب مجدد اردوغان و یک‌سری تصمیمات متهورانه اجتماعی سرعت پیدا می‌کند و در بازار‌های جهانی نیز به‌عنوان خبر توسط فعالان رسانه‌ای و معامله گران رصد می‌شود.

برابری لیر با دلار وقتی دستخوش تغییر قرار گرفت که بانک مرکزی ترکیه، تحت مدیریت رئیس جدید خود، حافظ گی ارکان، اعلام کرد در راستای سیاست‌های مرتبط با تقویت لیر، قوانین جدیدی اتخاذ می‌کند و همزمان حدمجاز قانونی نگهداری اوراق بهادار را از ۱۰ درصد به سرعت به پنج درصد کاهش داد. این تصمیم حداقل روی کاغذ به‌نفع مردم است و، چون آن‌ها را تشویق می‌کند عوض ارز، دارایی خود را به‌صورت لیر نگهداری کنند، اما در واقعیت لیر فعلا روی دور بدبیاری است.

قیمت لیر ترکیه در بازار آزاد ارز ایران ۲۱ خرداد امسال تا دو هزار و ۱۰ تومان عقب نشست و تقریبا فکر می‌کردیم مانند بقیه اسکناس‌های خارجی و سکه و طلا، باید مدتی را در حضیض به‌سر ببرد، اما این پایان کار نبود. تصمیمات اقتصادی جدید دولت ترکیه گرفته، باعث سرافکندگی بیشتر لیر برابر دلار شد و موج این اتفاق به ایران هم رسید تا لیر ناچار شود دست به کمر گرفته و دولادولا حرکت کند.

قیمت لیر در پایان روز یکشنبه چهارم تیرماه بر اثر جمیع این اتفاقات، برای اولین مرتبه طی سال جدید به زیر دو هزار تومان رسید و باید تاکید کنیم از اواخر آذر سال قبل به این طرف، هرگز لیر تا این اندازه خوار و خفیف دیده نشده بود.

روند قیمت لیر در سه روز اخیر