شرایط جدید پذیرش دانشجویان غیر ایرانی در دانشگاه‌های علوم پزشکی

آیین‌نامه جدید آموزشی دانشجویان غیر ایرانی (بین الملل) دانشگاه‌های علوم پزشکی برای دانشجویانی که از مهرماه سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به بعد تحصیل خود را آغاز می‌کنند، اعلام شد.

به گزارش «تابناک»، آیین نامه آموزشی دانشجویان غیر ایرانی (بین الملل) در هشتاد و پنجمین جلسه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی به تصویب رسید و جهت دانشجویان غیرایرانی (بین الملل) که از مهرماه سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به بعد در دانشگاه‌های علوم پزشکی داخل ایران تحصیل خود را آغاز می‌کنند، لازم الاجرا است. کلیه مقررات مغایر با آن جهت دانشجویان مشمول این آیین‌نامه ملغی است.

اهداف جذب دانشجویان خارجی در دانشگاه‌های علوم پزشکی

اسناد بالادستی نظیر سیاست‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی (مبنی بر تخصیص بخشی از ظرفیت پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های داخل کشور به پذیرش اتباع خارجی) و برنامه توسعه کشور و شورای راهبردی سیاستگذاری کلان برای دانشجویان خارجی، بر زمینه سازی برای تحقق اهداف کلان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در جذب دانشجویان غیرایرانی و استانداردسازی خدمات آموزشی، فرهنگی، رفاهی و اداری موسسات آموزش عالی کشور در راستای بین المللی سازی آموزش عالی و گسترش تعاملات بین الملل سودمند تاکید دارند.

با توجه به تصویب برنامه جامع عدالت، تعالی و بهره وری در آموزش علوم پزشکی، بین المللی سازی آموزش علوم پزشکی با تاکید بر ارتقای کیفیت، افزایش کارآیی و اثربخشی و توان افزایی دانشگاه‌ها و اعضای هیات علمی و دانشجویان در اولویت‌های اصلی وزارت بهداشت قرار گرفته است.

هدف از تدوین این آیین نامه، ارتقا و تضمین کیفیت آموزش و افزایش کارآیی و اثربخشی آموزش علوم پزشکی برای فراگیران غیرایرانی (بین الملل) و انتظام بخشیدن به امور تحصیلی این دانشجویان تدوین شده و شامل مجموعه ضوابط و مقررات آموزشی حاکم بر پذیرش، آموزش و فارغ التحصیلی یا عدم ادامه تحصیل آن‌ها است.

منظور از دانشجو، دانشجوی غیر ایرانی است که بدون شرکت در کنکور سراسری و با پرداخت شهریه (غیربورسیه) مستقیما از سوی موسسه آموزش عالی، دانشکده و دانشگاه‌های علوم پزشکی که امکان پذیرش و آموزش دانشجویان بین المللی را دارند، پذیرش می‌شوند. این افراد بر اساس قانون مشمول تابعیت ایرانی نمی‌شوند.

شروط داشتن انگیزه نامه و توصیه نامه

دانشجویان غیر ایرانی باید همراه خود انگیزه نامه (Motivation letter) داشته باشند. آن را به زبان انگلیسی تهیه کنند و در آن به انگیزه متقاضی برای درخواست رشته و موسسه مورد نظر جهت تحصیل اشاره شود. ضمن اینکه توانایی‌های متقاضی در زمینه‌های مختلف مانند ICT و یا مهارت‌های مرتبط بیان شود. این مدرک برای متقاضیان مقطع postgraduate الزامی و برای متقاضیان مقطع undergraduate اختیاری است.

همچنین این دانشجویان باید توصیه نامه (Recommendation letter) نیز به همراه خود داشته باشد. حداقل ۲ نفر از اساتیدی که بر تحصیلات، توانایی‌های پژوهشی، مهارت‌های ارتباطی و خلاقیت متقاضی اشراف کامل داشته باشند باید توصیه نامه را ارائه دهند. این مدرک تنها برای متقاضیان مقطع postgraduate الزامی است.

ضمن اینکه دانشجویان غیرایرانی مایل به تحصیل در ایران باید شرح کاملی از تحصیلات، تجارب کاری، فعالیت‌های پژوهشی و انتشارات علمی خود ارائه کنند. این مدرک برای متقاضیان مقطع postgraduate الزامی و برای متقاضیان مقطع undergraduate اختیاری است.

کلیه مقاطع تحصیلی Undergraduate اعم از کاردانی (فوق دیپلم)، کارشناسی (لیسانس)، دکتری عمومی (پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی)، MBBS و BDS و BPharm و MPharm و مقاطع Postgraduate اعم از کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری تخصصی (Ph.D) و دکتری تخصصی پژوهشی مشمول این آیین نامه است.

کدام موسسات می‌توانند دانشجوی خارجی جذب کنند

شرایط موسسه‌های پذیرنده دانشجو، نحوه صدور مجوز و تعیین سقف پذیرش دانشجویان غیرایرانی بر اساس آیین نامه شورای راهبردی سیاستگذاری کلان برای دانشجویان خارجی شورای عالی انقلاب فرهنگی تعیین شده است.

شرایط پذیرش دانشجوی غیرایرانی در دانشگاه‌های علوم پزشکی

اولین شرط پذیرش داشتن تابعیت غیر ایرانی است. چنانچه پس از پذیرش مشخص شود متقاضی دارای تابعیت ایرانی است، پذیرش او کان لم یکن می‌شود.

داشتن شرایط اختصاصی (جسمی روانی) ورود به هر رشته / مقطع مطابق دفترچه آزمون‌های داخل کشور که توسط موسسه اطلاع رسانی می‌شود، الزامی است.

آموزش برای دانشجویان صرفاً به زبان انگلیسی و فارسی خواهد بود. تسلط متقاضی به چهار مهارت زبان انگلیسی الزامی است.

داشتن گواهی معتبر زبان انگلیسی در موقع ثبت نام برای مقاطع Undergraduate آیلتس آکادمیک حداقل نمره ۵.۵، تافل iBT حداقل نمره ۶۹، تافل PBT حداقل نمره ۵۲۵ و برای مقاطع Postgraduate آیلتس آکادمیک حداقل نمره ۶، تافل iBT حداقل نمره ۶۹، تافل PBT حداقل نمره ۵۲۵ الزامی است.

متقاضیان در صورت نداشتن گواهی زبان انگلیسی، باید در آزمون‌های تعیین سطح مورد تایید معاونت آموزشی وزارت بهداشت شرکت کرده و در صورت قبولی، گواهی معافیت را کسب کرده و در غیر این صورت، در کلاس‌های آموزش زبان انگلیسی (براساس سسطح تعیین شده) شرکت کنند.

در مواردی که متقاضی فارسی زبان است یا توانایی صحبت کردن، خواندن و نوشتن به زبان فارسی را دارد، می‌تواند پذیرفته شود و در طول دو سال اول تحصیل ملزم به ارائه گواهی زبان انگلیسی خواهد بود.

متقاضیان رشته‌هایی که مطابق برنامه آموزشی خود با بیمار در ارتباط هستند، نیازمند گذراندن دوره‌های آموزش زبان فارسی و کسب توانمندی‌های لازم هستند و باید قبل از شروع دوره‌های کارآموزی، توانمندی لازم را را کسب کنند.

به منظور تایید کسب توانمندی، کسب نمره قبولی در آزمون بسندگی زبان فارسی که مورد تایید معاونت آموزشی وزارت بهداشت است، الزامی است.

متقاضی باید فرم‌های درخواست پذیرش مربوط به دانشگاه مورد نظر را تکمیل و ارائه کند و مدارک تحصیلی لازم شامل مدرک فارغ التحصیلی یک مقطع قبلی برای مقطع Undergraduate و مدارک تحصیلی دو مقطع قبلی برای متقاضیان Postgraduate است.

کمیته پذیرش می‌تواند دروسی را که به عنوان پیش نیاز برای پذیرش متقاضی در یک رشته/ مقطع تعیین کند که در این صورت، این دروس از طرف موسسه به داوطلب اعلام می‌شود و پذیرش قطعی وی منوط به گذراندن دروس پیش نیاز با هماهنگی کمیته پذیرش در داخل و یا خارج از کشور خواهد بود.

موسسات پذیرنده دانشجو می‌توانند در صورت پیش بینی در نظام نامه مالی دانشجویان بین الملل و با اطلاع رسانی مناسب، در هنگام ثبت نام مبلغی را با تصویب هیات امنای دانشگاه به عنوان هزینه بررسی مدارک از متقاضیان دریافت کنند.

جهت بررسی درخواست‌های متقاضیان غیرایرانی (بین الملل) و پذیرش آن‌ها در هر موسسه کمیته‌ای با عنوان کمیته به منظور پذیرش دانشجوی غیرایرانی (بین الملل) متشکل از اعضای حقیقی و حقوقی تشکیل می‌شود. ترکیب و فرآیند کاری این کمیته به تفصیل در آیین نامه جدید آمده است.

پذیرش قطعی دانشجو منوط به ثبت مدارک در سامانه جامع امور دانشجویان (SAORG) و صدور مجوز‌های لازم در امور کنسولی و دریافت روادید تحصیلی خواهد بود.

نحوه اخذ شهریه از دانشجویان غیرایرانی در دانشگاه‌های علوم پزشکی

نحوه اخذ شهریه و هزینه‌های مرتبط با امور دانشجویی - رفاهی، به صورت نظام سالانه و یا ترمی واحدی بر اساس نظام نامه مالی دانشجویان بین الملل هر موسسه است که مورد تصویب هیات امنای آن موسسه قرار گرفته است.

اخذ شهریه و هزینه‌های مرتبط با امور دانشجویی - رفاهی بر اساس ارز‌های رایج تایید شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده و اخذ شهریه ریالی از دانشجو ممنوع است.

میزان شهریه کامل رشته/ مقطع تحصیلی مطابق مصوبه هیات امنای موسسه است. شهریه سالیانه دانشجو با ماخذ سال شروع تحصیلی است و تا پایان سنوات مصوب تحصیل و دو نیمسال اضافه سنوات، افزایش نخواهد یافت و پس از آن به نرخ روز محاسبه خواهد شد.

بر اساس هزینه تمام شده تربیت دانشجو، حداقل شهریه سالیانه مقاطع مختلف توسط هیات امنای مشترک تعیین می‌شود و موسسات موظف به رعایت حداقل شهریه هستند.

قوانین یکسان آموزشی برای دانشجویان غیرایرانی و دانشجویان ایرانی

نظام آموزش عالی در ایران برای تمام مقاطع و رشته‌ها به صورت ترمی واحدی است و قوانین نظام آموزشی برای دانشجویان ایرانی و غیر ایرانی یکسان است. اموری همچون انتخاب واحد‌های درسی، طول مدت تحصیل، حذف و اضافه دروس، ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانشجو برای تمام دانشجویان یکسان است.

نظام آموزشی می‌تواند به صورت حضوری و یا ترکیبی (حضوری - مجازی) باشد و موسسه‌ها می‌توانند بخشی از واحد‌های آموزشی تئوری خود را به صورت مجازی ارائه دهند.

در مورد آزمون‌های دانشگاهی، آزمون‌ها باید دقیقاً به همان زبان اعلام شده در سایت پذیرش دانشگاه باشد. چنانچه آزمون به دو زبان فارسی و انگلیسی برگزار می‌شود، دانشجو می‌تواند زبان آزمون را انتخاب کند.

آزمون‌های جامع توسط وزارت بهداشت یا قطب‌های ده گانه دانشگاه‌ها همزمان به زبان انگلیسی خواهد بود و دانشجو می‌تواند زبان خود آزمون خود را انتخاب کند. دانشجویانی که به تشخیص موسسه غیر فارسی زبان بوده، در هر مقطع که در آزمون فارسی شرکت کنند می‌توانند از ۲۵ درصد زمان مازاد برای آزمون استفاده کنند.

حد نصاب نمره قبولی در کلیه آزمون‌های جامع که به صورت متمرکز برگزار می‌شود برای دانشجویان غیرایرانی ۵ درصد کمتر از حد نصاب تعیین شده برای دانشجویان ایرانی است.

نحوه انتقالی و میهمان شدن دانشجویان غیرایرانی شاغل به تحصیل

انتقال دانشجوی غیرایرانی از یک موسسه به موسسه دیگر در داخل ایران به شرط موافقت موسسات مبدا و مقصد بلامانع است.

انتقال دانشجو از دانشگاه خارج از ایران به داخل ایران ممنوع است. دانشجوی غیرایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور می‌تواند به عنوان یک متقاضی جدید درخواست تحصیل در دانشگاه داخل ایران را داشته باشد.

در صورت پذیرش دانشجو به عنوان متقاضی جدید، دانشجو می‌تواند درخواست پذیرش برخی از واحد‌های گذرانده خود در موسسه قبلی را مطابق با آیین نامه داشته باشد.

انتقال دانشجو از یک موسسه داخل کشور به خارج از کشور در صورت اخذ پذیرش موسسه خارج از کشور منویط به اینکه دانشجو هیچ گونه بدهی مالی به موسسه نداشته باشد و شهریه تحصیل خود را در سال جاری به صورت کامل پرداخت کرده باشد، بلامانع است.

مهمان شدن دانشجویان غیرایرانی در مقاطع Undergraduate مشروط به رعایت کلیه ضوابط کنسولی مربوطه، در صورت موافقت موسسه‌های مبدا و مقصد (دارای مجوز پذیرش دانشجوی غیرایرانی در رشته مقطع تحصیلی دانشجو در داخل ایران) با رعایت شرایط اعلام شده در آیین نامه است. در صورت رعایت شرایط دانشجو می‌تواند محل تحصیل خود را به طور موقت، برای مدت معین تغییر دهد.

تغییر رشته در مقاطع Undergraduate تنها در صورت داشتن شروط اعلام شده و موافقت موسسه به رشته دیگری در همان موسسه میسر است. از جمله این شروط شامل بلامانع بودن ادامه تحصیل متقاضیی در رشته قبلی از نظر مقررات آموزشی و دارا بودن شرایط تحصیل در رشته جدید مطابق با برنامه آموزشی آن رشته است.

گذراندن حداقل یک نیمسال تحصیلی و حداکثر یک سوم کل واحد‌های دوره، ظرفیت موجود پذیرش در موسسه از دیگر شروط اعلامی است. ضمن اینکه دانشجو در طول تحصیل تنها یک بار می‌تواند تغییر رشته دهد.

تصویب مقاطع جدید برای دانشجویان غیرایرانی شاغل به تحصیل

همچنین با توجه به تصویب مقطع MBBS در ایران برای دانشجویان غیرایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های علوم پزشکی تغییرات این موضوع در آیین نامه جدید اعلام شده است.

بر این اساس، با توجه به اینکه دروس علوم پایه، مبانی طب بالینی و کارآموزی دوره‌های MD و MBBS کاملا مشابه است و آیین نامه آموزشی دوره MD برای دوره MBBS نیز تسری دارد، تبدیل دوره MD به MBBS و بالعکس در طول دوره تحصیل دانشجو با موافقت موسسه بلامانع است.

دانشجویان پزشکی که در دوره MBBS تحصیلات خود را به پایان می‌رسانند لازم است در آزمون پایان دوره (Final Exit Assessment) شرکت کنند.

این آزمون دارای دو مرحله کتبی و عملکردی است که آزمون کتبی آن همان آزمون پیش کارورزی خواهد بود و برای آزمون عملکردی لازم است دانشگاه محل تحصیل آزمون صلاحیت بالینی به روش OSCE برگزار کند. هر یک از دو بخش آزمون ۵۰ درصد نمره آزمون پایان دوره را به خود اختصاص می‌دهد.

چنانچه دانشجوی MBBS درخواست تغییر رشته MD داشته باشد این درخواست باید در کمیته پذیرش دانشجوی خارجی موسسه مربوطه مصوب شود و پس از موافقت لازم است ۱۸ ماه دوره کارورزی را پس از قبولی در آزمون پیش کارورزی با موفقیت طی کند.

تغییر رشته دانشجویانی که به دلیل مقررات آموزشی از تحصیل محروم شده اند، خارج از ضوابط چند بند آیین نامه، با موافقت شورای آموزشی موسسه به رشته‌های علوم پزشکی در مقطع پایین‌تر بلامانع است.

معادل سازی و پذیرش دروسی که دانشجو قبلا در موسسه یا مقاطع دیگر تحصیلی گذرانده است با رعایت شرایط مندرج در آیین نامه پذیرش مجاز است. ضمن اینکه این محتوای آموزشی باید حداقل ۸۰ درصد اشتراک محتوایی داشته باشد و نمره هر یک از دروس آن از ۱۲ کمتر نباشد. همچنین از زمان گذراندن آن درس بیشتر از ۵ سال نگذشته باشد.

چگونگی فرآیند اتمام تحصیل دانشجویان غیرایرانی

فرآیند اتمام تحصیل دانشجویان غیرایرانی به یکی از روش‌های فارغ التحصیلی، انصراف از تحصیل و اخراج از تحصیل (آموزشی و انضباطی) است.

دانشجویی که تمام واحد‌های درسی را مطابق برنامه آموزشی دوره مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی و یا کمیته تطبیق با موفقیت گذرانده باشد، فارغ التحصیل شناخته می‌شود.

در زمان فارغ التحصیلی، مقطع و رشته قید شده در مدرک تحصیلی دقیقا همان مقطع و رشته‌ای است که در برنامه آموزشی رشته مصوب شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی و یا کمیته تطبیق قید و تصویب شده و در زمان پذیرش در نامه پذیرش به دانشجو اعلام شده است.

استفاده از عناوین مشابه که در کشور‌های مختلف به کار می‌رود، با موافقت کمیته تطبیق امکان پذیر است.

مدارک تحصیلی توسط دانشگاه به دو زبان فارسی و انگلیسی صادر می‌شوند و باید به تایید مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت برسند.

دانشجوی متقاضی انصراف از تحصیل باید درخواست انصراف خود را شخصاً به دانشگاه ارائه کند. در این صورت دانشجو مجاز است فقط برای یک بار حداکثر تا یک ماه قبل از پایان همان نیمسال، تقاضای انصراف خود را پس بگیرد و آن نیمسال به عنوان مرخصی برای وی محسوب شده و اجازه تحصیل در آن نیمسال را ندارد.

چنانچه دانشجو بعد از درخواست انصراف از تحصیل قصد بازگشت به تحصیل را داشته باشد فقط یک بار امکان بازگشت به تحصیل وی مشروط به اینکه حداکثر یکسال از وقفه تحصیلی وی گذشته باشد، تسویه حساب مالی دوره آموزشی قبل از انصراف را ارائه کند و با تایید شورای آموزشی دانشگاه، وجود دارد.

در صورت اخراج آموزشی، درخواست بازگشت به تحصیل دانشجو به دنبال اخراج آموزشی در صورت تایید شورای آموزشی موسسه فقط یک بار در کمیسیون موارد خاص موسسه قابل بررسی است. رسیدگی به شرایط ویژه آموزشی دانشجو مطابق آیین نامه اجرایی کمیسیون موارد خاص دانشگاه‌های علوم پزشکی خواهد بود.

پذیرش دانشجوی اخراج انضباطی از یک دانشگاه در دانشگاه دیگر ایرانی ممنوع است.

رسیدگی به تخلفات انضباطی دانشجویان غیرایرانی (بین الملل) مطابق مقررات انضباطی دانشجویان داخل کشور مصوب سیصد و پنجاه و چهارمین جلسه ۲۰ تیرماه ۱۳۷۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

قوانین تغییر تابعیت دانشجویان غیرایرانی شاغل به تحصیل

چنانچه دانشجوی به هر دلیل طی تحصیل تغییر تابعیت دهد (از جمله ازدواج دانشجویان دختر در طی تحصیل با یک فرد ایرانی) پس از اخذ تابعیت ایرانی، ملزم به اتمام تحصیلات با پرداخت شهریه مطابق مصوبات مالی معاملاتی مربوطه در موسسه است.

این دانشجویان پس از فراغت از تحصیل، ملزم به طی تعهدات طرح نیروی انسانی مشابه دانش آموختگان ایرانی وفق ضوابط مربوطه خواهند بود و مشمول تعهد آموزش رایگان نیستند.

دانش آموختگانی که پس از فراغت از تحصیل و قبل از دریافت مدارک و دانشنامه، تغییر تابعیت می‌دهند ملزم به طی تعهدات طرح نیروی انسانی مشابه دانش آموختگان ایرانی وفق ضوابط مربوطه خواهند بود و با توجه به اینکه تمامی طول دوره تحصیل را شهریه پرداخته اند، مشمول تعهدات آموزش رایگان نیستند.