نگاه شما: چشمه و آبشار مارگون

تصاویر زیر مربوط به چشمه زیبای مارگون در سپیدان فارس و یکی از چشمه‌های زیبا و منحصربفرد در ایران و خاور میانه است. شهرت این چشمه به آبشار مارگون، باعث شده است که چشمه بودن آن کمتر مورد توجه قرار گیرد.

به این ترتیب، اگر مارگون را آبشار در نظر بگیریم با آبشارهای معروف جهان قابل مقایسه نیست، ولی چشمه مارگون می‌تواند در لیست بر‌ترین چشمه‌های جهان قرار گیرد. مارگون با ارتفاع ۷۰ متر پس از آبشار شوی، دومین آبشار بلند ایران و با عرض ۱۰۰ متر، عریض‌ترین آبشار ایران است که از قله ۳۷۰۰ متری برم فیروز سپیدان و کوه‌های پیرامون آن در منطقه کمهر سرچشمه می‌گیرد.

قله برم فیروز به دلیل بارش چند متر برف در زمستان دو چشمه معروف مارگون و شش پیر را تشکیل می‌دهد و در قله خود دریاچه‌ای کوچک و زیبا دارد که یکی از مرتفع‌ترین دریاچه‌های ایران است. رود مارگون در ادامه مسیر، وارد شهرستان اقلید شده و با ترکیب چند رود از جمله رود تنگ زیبای براق اقلید، رود کر یا کوروش، پرآب‌ترین رود فارس را تشکیل داده و به سد درودزن مرودشت سرازیر می‌شود و در پایان راه مسیر خود وارد دریاچه بختگان نی ریز می‌شود که به این ترتیب، از مبدا تا مقصد در استان فارس است. فاصله آبشار مارگون تا مرکز سپیدان، نزدیک ۴۵ کیلومتر است که در صورت ساخت راه اختصاصی می‌تواند تا حدود ۳۵ کیلومتر نیز کاهش یابد.

شهر سپیدان با بیش از ۲۲۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا جزء ۱۰ شهر مرتفع ایران (فریدون شهر، سمیرم، داران، کوهرنگ، صفاشهر، بافت، سی سخت، خوانسار، سپیدان و اقلید) می‌باشد و یکی از برفگیر‌ترین شهرهای ایران است. دومین پیست اسکی بزرگ و بین المللی ایران با نام پولاد کف در محور سپیدان به مارگون قرار دارد.

آبشار مارگون به دلیل بن بست بودن و واقع شدن در دره پرشیب، دارای فضای کمی برای نشستن و پارک خودروست که در هنگام ازدیاد گردشگران به ویژه در روزهای تعطیل فصل تابستان، مشکلات ترافیکی زیادی برای گردشگران و روستاییان پدید می‌آید. فاصله روستای مارگون تا پارکینگ نیز خاکی، با عرض کم و در کنار دره‌ای خطرناک و بدون حفاظ است.

امکانات موجود نیز پاسخگوی جمعیت زیاد گردشگران نیست. گسترش امکاناتی چون هتل، رستوران، پارکینگ و محل نشستن گردشگران و... به دلیل اینکه این منطقه حفاظت شده است در آغاز کار است.

روستاهای سخت گذر و محرومی در منطقه پر بارش و خوش آب و هوای بین آبشار مارگون سپیدان، تنگ براق اقلید و بهشت گمشده کامفیروزکه در نزدیکی هم هستند، قرار دارند.

گفتنی است، دو روستای لوداب و مارگون در بین یاسوج و سی سخت قرار دارد که با روستای مارگون سپیدان متفاوت است.

این آبشار از لحاظ تقسیمات کشوری کاملا در شهرستان سپیدان است و با مرز یاسوج و سپیدان بیش از ۱۰ کیلومتر فاصله دارد.

برخی مسئولان شهر یاسوج، ادعای مالکیت این آبشار را دارند و دلیل خود را فاصله ۷۰ کیلومتری آبشارمارگون با یاسوج وفاصله ۱۲۰ کیلومتری آن تا شیراز عنوان می‌کنند. در صورتی که این آبشار در ۴۵ کیلومتری زمینی و ۲۰ کیلومتری هوایی شهرسپیدان است و اگر معیار مرز استان‌ها فاصله تا مرکز استان باشد باید همه استان‌های ایران به صورت اشکال هندسی منظمی چون مربع باشد که منطقی نیست.

گفتنی است، شهر زیبا و تازه ساخت یاسوج که در نزدیکی تل خسروی بنا شده و پایتخت طبیعت ایران است، چند سال پیش از انقلاب اسلامی از استان فارس جدا شده است. بیشتر جمعیت یاسوج را مهاجرین تشکیل می‌دهند.

دو شهر زیبای یاسوج و سی سخت که در دامنه جنوبی رشته کوه باشکوه دنا هستند، پتانسیل بسیار بالایی برای تبدیل به قطب گردشگری نیمه جنوبی ایران و کشورهای جنوبی خلیج فارس دارند. ایجاد پیست اسکی بهاره و تابستانه در قله‌های برف‌گیر دنا و اتصال آن با تله‌کابین و از میان جنگل‌ها و چشمه‌های زیبا به ساحل رود خروشان بشار که از شاخه‌های مهم کارون است، می‌تواند اسکی روی برف و آب را با فاصله چند دقیقه فراهم کند.

یاسوج دومین مرکز استان مرتفع ایران پس از شهر کرد با ارتفاع تقریبا ۱۹۰۰ متر ویکی از پربارش‌ترین شهرهای ایران با میانگین بارش تقریبا ۱۰۰۰ میلی متر در سال است.

ذکر این مهم لازم است که دامنه‌های زاگرس به دلیل بارش مناسب، وجود جنگل، مرتع و چشمه‌های فراوان از زمان‌های قدیم مسیر کوچ عشایر بوده که به مرور زمان، برخی از آن‌ها در شهر‌ها و روستا‌ها ساکن شده‌اند. به همین دلیل، ساکنان مناطق گوناگون در دامنه زاگرس با هم نسبت فامیلی دارند؛ برای نمونه، می‌توان به ساکنان فیروز آباد فارس و سمیرم اصفهان با وجود فاصله حدود ۳۰۰ کیلومتری اشاره کرد.