دبیر سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر معتقد است همدلی سینماگران و اهالی
رسانه لازم است تا این جشنواره به هدف خود که معرفی سینمای ایران و تحقق اهداف ملی
است، دست یابد.
به گزارش «تابناک»، نخستین نشست
خبری رضا میرکریمی دبیر این جشنواره امروز سه شنبه 18 اسفندماه در میان استقبال
اهالی رسانه برگزار شد. دبیر جشنواره، مدیران ستادی و نمایندگان رسانه‌ها ساعت 9
صبح در پردیس سینمایی چارسو صبحانه خوردند و پس از آن، رونمایی از پوستر انجام شد.
ساعت 10 صبح نشست خبری با حضور رضا میرکریمی، علیرضا شجاع نوری، رضا کیانیان، امیر
اسفندیاری و با اجرای کیوان کثیریان در سالن شماره 1 پردیس چارسو آغاز شد و حدود
دو ساعت ادامه داشت.
کیانیان مدیر کاخ جشنواره جهانی فیلم فجر و رضا میرکریمی پس از رونمایی
پوستر این دوره، که تصویر عزت الله انتظامی در فیلم «گاو» روی آن ثبت شده برای
حضار صحبت کردند. کیانیان گفت: «امروز دوست داشتیم عزت‌الله انتظامی در این مراسم حضور
داشته باشد اما او بیماری سختی دارد و من از شما می‌خواهم آرزو کنید که حالش بهتر شود
و دوباره بتواند در سینما حضور یابد و ما از حضور او در سینما و تلویزیون لذت ببریم.»
رضا میرکریمی دبیر سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر بعد از رونمایی
از این پوستر، با اشاره به اهمیت فیلم «گاو» در تاریخ سینمای ایران گفت: «این یک سنت
در جشنواره‌های بین‌المللی است که پوستر آن جشنواره، عکسی از یک فیلم یا یک بازیگر
تاثیرگذار در سینما باشد. ما هم در این دوره از جشنواره برای پوستر، عکس فیلم «گاو»
به کارگردانی داریوش مهرجویی و با بازی عزت‌الله انتظامی را انتخاب کردیم. این کار
به نوعی تقدیر از این بازیگر بزرگ سینماست.»
وی افزود: «گاو» اولین فیلم ایرانی است که در جشنواره‌های بین‌المللی تقدیر
شد و بسیاری از منتقدان بیان کردند که این فیلم به نوعی به فیلم‌های ساتیا جیت رای
و کوروساوا تنه می‌زند. فیلم «گاو» بعد از انقلاب توسط امام خمینی (ره) مورد تایید
قرار گرفت و این مساله باعث شد تا موقعیت مناسبی برای سینمای ایران بعد از انقلاب به
وجود آید.»
جایزه محمد امین (ص) در جشنواره جهانی فیلم فجر
میرکریمی در آغاز این نشست درباره علت پذیرش این مسئولیت صحبت کرد: «ماه‌های
پیش که این مسئولیت را به من پیشنهاد دادند انگیزه‌ای برای پذیرش آن نداشتم مگر برای
شناساندن جایگاه سینمای ایران در جهان و کمک کردن به یک رویکرد فرهنگی مهم همچون فجر
که به نظر می‌رسد هنوز جایگاه خودش را پیدا نکرده تا جایی که تا مدتی پیش عده ای به
اصل برگزاری آن ایراد می‌گرفتند. هدفمند کردن این جشنواره برایم از هر چیزی مهمتر است.»
دبیر سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «یکی از برنامه‌هایی که
داشتم این است که این جشنواره به صورت هدفمند برگزار شود به همین دلیل به تمام جشنواره‌هایی
که پیش از این برگزار شده بود و نحوه اجرایشان نگاه کردم و سوال‌هایی را برای خودم
مطرح کردم این که چه فیلم‌هایی در جشنواره حضور دارند و مخاطب ما چه کسانی هستند. که
برای پاسخ هر کدام از اینها هم باید مشورت می‌کردیم و هم بایددوره‌های پیشین را مرور
می‌کردم که این کار انجام شد. واقعیت این است که جشنواره فیلم فجر بسیار باشکوه در بخش ملی برگزار می‌شود و حالا
که بخش بین‌الملل آن جدا شده به نظرمان آمد که باید تخصصی‌تر برخورد کنیم و رویکردهایی
را به سینمای ملی بسپاریم.»
وی افزود: «بسیاری از تشریفات پرهزینه و دست و پا گیر را حذف کردیم. سینمای
ایران را باید با اعتماد به نفس که یک سینمای جهانی می‌دانم به دنیا معرفی کنیم که
نیازی به باج دادن ندارد. سینمای خودمان را یک سینمای جهانی می‌دانیم. برخی از کشورها که سینمایشان جایگاه درستی ندارد
مجبور می‌شوند برای دیده شدن جشنواره‌شان هزینه‌های زیادی کنند، اما سینمای ایران
این طور نیست. به این ترتیب پیش‌بینی‌ام درست بود استقبال خوبی هم شد در واقع نیازمند
رایزنی‌های فراوانی نبودیم و آنقدر درخواست زیاد بود که باید انتخاب می‌کردیم. انتخاب‌هایی
که در راستای اهدافمان باشد.»
میرکریمی گفت: «می‌خواهیم یک کار تیمی انجام دهیم برخلاف آنچه که همیشه
عنوان شده در ایران کار تیمی معنا ندارد. به همین دلیل به کمک همه نیاز داریم. هیچ
جشنواره‌ای برگزار نمی‌شود مگر اینکه اهداف ملی خودش را پیگیری کند. باید از همه توانایی‌امان
در راستای اهداف ملی استفاده کنیم.»
دبیر سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر در بخش دیگر این مراسم از
اهدای جایزه محمد امین (ص) برای نکوداشت نام پیامبر اسلام در جشنواره جهانی فیلم فجر
خبر داد.
وی در توضیح جوایز و بخش های مختلف این جشنواره گفت: «پیش از این در جشنواره
بین المللی فیلم فجر جایزه مصطفی عقاد داشتیم که به آثار اخلاقی و با تم مذهبی و دینی
داده می‌شد و ما امسال در جشنواره جهانی فیلم فجر جایزه محمد امین (ص) را به آثار مذهبی
و اخلاقی اهدا می‌کنیم. این جایزه در ستایش اخلاق و آیین محمدی است»
۱۵
فیلم در بخش «سینمای سعادت» روی پرده
می‌رود
میرکریمی افزود: امسال مانند سال های گذشته یک بخش مسابقه با نام «سینمای
سعادت» داریم که در این بخش ۳ فیلم
ایرانی و ۱۲ فیلم
خارجی روی پرده می‌رود. در هر سانس یک فیلم کوتاه ایرانی شامل انیمیشن و مستند هم نمایش
داده خواهد شد. یک بخش دیگر به نام
آسیا و کشورهای اسلامی نیز داریم که رقابتی نیست. هر چند جوایزی جنبی در این بخش اهدا
خواهد شد.
میرکریمی اضافه کرد: همچنین در این دوره از جشنواره جهانی فجر تندیس طلایی
و سیمین به برگزیدگان اهدا می شود که شامل بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر زن و مرد،
دستاوردهای هنری و بهترین فیلمنامه است.
ترکیب داوران و میهمانان در بخش‌های مختلف
در بخش دیگری از نشست خبری سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر امیر اسفندیاری
معاون امور بین‌الملل سی و چهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره ویژگی های فیلم های
بخش بین الملل، بازار و میهمانان صحبت کرد.
امیر اسفندیاری با اشاره به اینکه در این دوره کیفیت اهمیت بیشتری از کمیت
دارد، گفت: «بیشترین تاکید میرکریمی به عنوان دبیر جشنواره روی کیفیت جشنواره بود و
نه کمیت. ما در بخش میهمانان خارجی و تسهیلاتی که در اختیار آنها قرار می‌گیرد دقت
زیادی داشتیم و چهره هایی را به عنوان مهمان خواهیم داشت که مطرح و شناخته شده هستند.
در میان میهمانان جشنواره ۴ تهیه‌کننده
مشهور داریم که کارگاه‌های تخصصی در زمینه تهیه‌کنندگی دارند. یک مدرس فیلمنامه‌نویسی
و همچنین یک سینماگر صاحب سبک و نامی هم خواهیم داشت.»
وی افزود: «دو مدرس اردوهای استعدادیابی در جشنواره‌های بین‌المللی خواهیم
داشت که کارگاه‌هایشان را با مازیار میری و
روح الله حسینی برگزار می‌کنند. در مجموع ۱۷۰ تا ۲۰۰ مهمان در این جشنواره حضور خواهند داشت. همچنین
از رسانه‌های مهم دنیا خبرنگارانی را خواهیم داشت.»
این مدیر سینمایی خبر داد: «ما در بخش بین‌الملل ۵ داور خارجی و ۲ داور
ایرانی، در بخش بهترین فیلم از کشورهای آسیایی ۵ داور شامل ۴ داور
خارجی و ۱ داور ایرانی، در بخش بین المذاهب ۲ داور خارجی و یک داور ایرانی خواهیم داشت.»
تمرکز بازار فیلم بر سینمای ایران است
اسفندیاری در ادامه در مورد بازار فیلم گفت: «نوزدهمین دوره بازار فیلم
فجر امسال برگزار می‌شود. این بازار در طول سال ها دوران پرفراز و نشیبی را طی کرده
و هدف این بوده که به یک بازار مهم منطقه‌ای تبدیل شود، سال به سال به تعداد مراجعان
به بازار و کسانی که غرفه می‌خواستند افزوده شد و این بازار بسیار گسترده شد.»
وی ادامه داد: «امسال صحبتی با آقای میرکریمی داشتیم که بین بازار ایرانی
که در سال‌های اولیه داشتیم و آن بازاری که بسیار گسترده شده بود حد متوسطی را داشته
باشیم. به همین منظور امسال حدود ۴۰-۵۰ غرفه
خواهیم داشت و تمرکزمان روی این موضوع است که خریداران خارجی حضور داشته باشند و بیش
از هر چیز وجه کمک به سینمای ایران وجود داشته باشد. در حقیقت هدفمان این است که تمرکز
روی سینمای ایران باشد.»
جشنواره فرصتی برای دیدن فیلم‌های ایرانی است
میرکریمی درباره برگزاری نشست‌ها بعد از فیلم‌ها و استفاده از سینماگران
داخلی در این جلسه ها گفت: «در نشست‌های فیلم خارجی حتما سینماگران و منتقدین ایرانی
که قبلا فیلم را دیده‌اند، حضور دارند. نشست‌ها زمانی اهمیت دارند که کارگاه علمی باشند
و بر دانش مخاطب بیفزایند. »
وی همچنین تاکید کرد: «ما در این جشنواره تشریفات نداریم، هرکسی که از در
ورودی می‌گذرد و وارد سالن می‌شود، مانند بقیه است.»
میرکریمی با اشاره به اینکه هر پستی را با این فرض قبول می‌کند که برنامه
ریزی دراز مدت برای آن دارد، گفت: «البته برای قبول این مسئولیت شروطی داشتم که یکی
از آنها این بود که خودم نظر بدهم و تصمیم‌گیری‌ها را به صورت مستقل انجام دهم. برای
مثال در انتخاب فیلم‌ها هیاتی نداریم و با اینکه من مشاورانی را در کنار خودم دارد،
اما در نهایت خودم آثار را انتخاب می‌کنم و مسئولیت همه چیز بر عهده من است. »
وی ادامه داد: «در مذاکراتی که با مسئولان برگزاری جشنواره‌ها داشتم، با
اعتماد به نفس ایران را به عنوان امن‌ترین کشور معرفی می‌کردم. ما می‌خواهیم پلی باشیم برای ارتباط سینمای خاورمیانه
و آسیای شرقی با دیگر نقاط دنیا، چون بر اساس اتفاق‌ها و شرایطی که رخ داده، برخی از
فستیوال‌ها در بعضی مناطق در شرایط امنیتی زیاد برگزار می‌شود. ما می‌خواستیم باعث
اتفاق‌های خوب شویم و میزبان خوبی باشیم که فرصتی را ایجاد کنیم تا دیگران برای دیدن
آثار سینمای ایران بیایند. »
میرکریمی همچنین در پاسخ به این پرسش که استفاده از چهره عزت الله انتظامی
در پوستر جشنواره باعث می‌شود که مروری بر آثار این هنرمند داشته باشند، گفت: «مرور
بر آثار نخواهیم داشت، اما قرار است فیلم
«گاو» را نمایش دهیم. آقای انتظامی با فیلم «گاو» اولین جایزه یک بازیگر ایرانی در
جهان و در جشنواره شیکاگو را گرفته است. همچنین
سعی داریم در هر دوره یکی از فیلم‌های ایرانی مهم را معرفی کنیم و به نمایش بگذاریم. »
وی ادامه داد: «جشنواره جهانی فیلم فجر تنها برای علاقه مندان به سینما
نیست، سینما برای همه است و مکان مناسبی برای دریافت سریع پیام درباره همه چیز است
و وقتی می‌خواهید دغدغه‌ها و شرایط زندگی در دیگر نقاط دنیا را ببینید، باید فیلم‌های
جشنواره را ببینید. اما در انتخاب آثار جشنواره تنها به مضمون و محتوا توجه نداشته‌ایم
و یکی از اهداف ما این بوده که محدوده ای را برای خودمان تعریف کنیم و برخی فیلم‌ها
را برای اولین بار نمایش دهیم.»
دبیر جشنواره همچنین عنوان کرد: «در جشنواره امسال و بر اساس هماهنگی‌هایی
که داشتیم، احتمالا سه فیلم با موضوعات کوبانی و داعش خواهیم داشت که هنوز بخش‌های
نمایش دهنده آن مشخص نیست. »
وی درباره تغییر نام بین‌المللی به جهانی عنوان کرد: «ترجمه تحت اللفظی
اینترنشنال، بین‌المللی است که البته خیلی هم اصالت ندارد. اما کلمه جهانی خیلی جهان
شمول‌تر است و به کالبد جسمی و روحی می‌پردازد، از طرفی واقعا عبارت زیباتری است و
گستردگی بیشتری هم دارد. »
کیانیان در پاسخ به این پرسش که پردیس سینمایی چارسو به دلیل واقع شدن در
مرکز شهر و نداشتن نمای خوبی بهترین گزینه برای میزبانی جشنواره جهانی نیست، عنوان
کرد: «من هم موافق هستم که اینجا تصویر خوبی از شهرمان را نمی‌دهد، ولی ما نمی‌خواهیم
فقط تصویر خوب نمایش دهیم، ما کار خودمان را می‌کنیم و می‌توانیم امیدوار باشیم دیگر
نهادها هم کار خودشان را انجام دهند، اما همین که در این منطقه جشنواره بین المللی
برگزار شود، می‌تواند باعث ارتقای فرهنگ مردم و تغییر نگاه آنها شود. »
اسفندیاری درباره انتخاب آثار خارجی در جشنواره توضیح داد: «فیلم‌ها با
ارزش‌های کشور ما مطابقت دارند و همچنین تازه هستند. سال تولید آثار را ۲۰۱۵ قرار داده‌ایم و
فیلم‌هایی که به زبان‌هایی ژاپنی یا روسی هستند، حتما زیر نویس انگلیسی دارند. همچنین
زیر نویس فارسی هم داریم.»
پیام جشنواره را به ایران و جهان مخابره کنیم
علیرضا شجاع‌نوری دبیر نشست‌های تحلیل فیلم در بخشی از این نشست گفت: «جشنواره تنها
محلی نمایش دادن و تماشا کردن آثار نیست، بلکه محلی برای تبادل دریافت‌ها و آشنا شدن
با اندیشه‌ها و سلائق مختلف است.»
شجاع‌نوری ادامه داد: «در این جشنواره تیم خوبی کنار یکدیگر جمع شده‌اند
و عامل اصلی جمع شدن آنها هم آقای میرکریمی است که با همدلی همه را کنار هم جمع کرده‌اند. »
وی ادامه داد: «ما کم و بیش می‌شنویم که کار گروهی در ایران خیلی جواب نمی‌دهد،
اما این جشنواره می‌تواند نمود خیلی خوبی از موفقیت کار گروه باشد و بتوانیم بهترین
بهره‌برداری را داشته باشیم. اگر بتوانیم با همکاری رسانه‌ها که بخش مهمی از کار را
بر عهده دارند، در کنار هم کار کنیم به نتیجه خوبی برسیم. »
شجاع نوری با تاکید بر اینکه جشنواره تنها نمایش دادن و تماشاکردن نیست،
بلکه محل تبادل دریافت‌ها و آشنا شدن با اندیشه‌ها و سلائق مختلف است، بیان کرد: «این
دوره میهمانانی از کشورهای دیگر می‌آیند که اشخاص صاحب نظری هستند و اگر بتوانیم شرایطی
را به وجود بیاوریم که از دانسته‌های این افراد استفاده شود و یافته‌های‌شان را با
یکدیگر تقسیم کنند، می‌توانیم ادعا کنیم که جشنواره خوبی برگزار کنیم. با اینکه آثار
خوبی در جشنواره حضور دارد، اما لزوما فیلم‌های خوب دلیلی بر خوب بودن یک جشنواره نیست .»
این تهیه‌کننده ادامه داد: «چیزی که مرا سر شوق آورد تا در این جشنواره
سمتی را قبول کنم، بخش تبادل و تکاندن جیب دانشی و تجربی میهمان‌ها بود که به نظرم
اتفاق هیجان‌انگیزی است و می‌خواهم این اتفاق در جشنواره رخ بدهد. »
شجاع‌نوری در ادامه با اشاره به اینکه در برگزاری جشنواره به کمک رسانه‌ها
نیاز بسیاری دارند، یادآور شد: «بدون حضور فعال و همدلانه و پرسش‌گرانه و جست و جو
گر رسانه جشنواره تنها اتفاقی خواهد بود که بعدها فقط آن را تعریف می‌کنیم. باید حواس
همه را به جشنواره جلب کنیم و با کمک رسانه‌ها نگاه‌های مردمی را به این سمت بکشانیم. این
رسانه ها هستند که باید جشنواره و پیامش را به تهران، ایران و جهان مخابره کرده و
مانند قلب عمل کنند، با پمپاژ رسانه‌ها جشنواره به همه جهان می‌رسد.»
این مدیر جشنواره همچنین درباره نشست‌ها و کارگاه‌های جشنواره گفت: «پیش
از آغاز نمایش فیلم صاحب اثر به همراه یکی از هنرمندان فیلم را معرفی می‌کنند، پس از
آن نشست‌هایی با عوامل فیلم خواهیم داشت که از تجربیات و دانسته‌های فیلم‌سازان بهره
ببریم. نشست‌های تخصصی با حضور میهمانان از دیگر برنامه‌های
جشنواره است و همچنین کارگاه‌های تحلیل فیلم که در سالن برای علاقه‌مندان برگزار می‌شود.»
شرق نیازمند یک جشنواره قوی است
رضا کیانیان مدیر کاخ جشنواره در بخشی از این نشست درباره شرایط کاخ صحبت
کرد: «من کار اجرایی بلد نیستم اما آقای میرکریمی ایده های نویی آوردند که من شعف زده
شدم و دوست داشتم با او همکاری کنم. من فکر می کنم سینمای ایران تنها آلترناتیو سینمای
آمریکا است، پس باید یک جشنواره قوی شرقی بین‌المللی شکل بگیرد. تا به حال چند جشنواره
شرقی داشتیم ولی قدرتی ندارند بنابراین امیدوارم
این جشنواره تبدیل به قطب جشنواره‌های بین‌المللی شرق شود، پس همه کمک کنیم که به آبروی
سینمای ایران اضافه شود. »
وی ادامه داد: «قرار شده در این جشنواره به محیط زیست اهمیت بدهیم و در
واقع جشنواره ای سبز برگزار شود. در این جشنواره بولتن چاپ نمی‌کنیم که کاغذ مصرف نشود
و درختی بریده نشود. یک کتاب کوچک برای معرفی آثار خواهیم داشت که سیاه و سفید است
و اینها از مخارج کم می‌کند. اپلیکیشنی روی موبایل‌ها نصب می‌شود و همه به آن دسترسی خواهند داشت. »
کیانیان در مورد استقرار میهمانان در محدوده اصلی شهر تهران گفت: «در جشنواره‌های
قبلی بهترین هتل‌ها در مرتفع‌ترین مناطق برای میهمانان در نظر گرفته می‌شد و این مساله
باعث می‌شد میهمان‌ها متفرق باشند و کسانی که می‌خواهند با آنها گفت‌وگویی داشته باشند،
دستشان به آنها نرسد. برای این بخش فکری شد که تمام میهمان‌ها در هتل فردوسی مستقر
شوند و به جاهای دیگر شهر نروند. در واقع میهمانان در قلب تهران و مرکز شهر هستند.
در مسیر هتل تا پردیس چارسو 17-18 موزه مهم سر راهشان وجود دارد و به این صورت بهتر تهران را می‌شناسند.»
این بازیگر ادامه داد: «هر اتفاقی که قرار باشد در جشنواره بیفتد در همین
ساختمان خواهد بود. دو برنامه سینمای ایران و هفت همین جا مستقر می‌شوند، غرفه‌ها کوتاه
خواهد بود و همه چیز را می‌توان به راحتی دید و همه چیز در اختیار همه است که این شرایط
یک جو صمیمی ایجاد می‌کند. »
وی افزود: «خبری از میهمانی‌های آن‌چنانی و شام و نهارهای آن‌چنانی نخواهد
بود، همه میهمانان و برگزارکنندگان جشنواره از همین غرفه‌های فودکورت استفاده می‌کنند،
ساعت ناهار و شام نخواهیم داشت که کار در یک ساعت مشخصی تعطیل شود و همه می‌توانند
در هر ساعتی از این غرفه‌ها استفاده کنند »
مدیر کاخ جشنواره همچنین بیان کرد: «گل‌هایی که در مراسم مختلف از آنها
برای تزیین استفاده می‌شود یکی از اشتباهات ماست. قرار بود به جای آنها از گلدان استفاده
کنیم تا گلی از شاخه جدا نشود، این یک بار به دلیل اینکه از قبل توسط گروه دیگری هماهنگ
شده بود گل از شاخه جدا شده داریم و من از همه این گل‌ها عذرخواهی می‌کنم. »
وی در ادامه گفت: «ما تعدادی میهمان داریم که برایشان کارت صادر می‌کنیم
ولی حضور در جشنواره و دیدن فیلم برای همه آزاد است. در همین جا از دانشجویان رشته‌های
مختلف و اساتید آنها دعوت می‌کنم که بیایند اینجا فیلم ببینند و با میهمانان ما صحبت
کنند. شرایط ورودشان هم خیلی ساده است، با پر کردن یک فرم کوچک در گیت ورودی می‌توانند
وارد شوند و در همه جای این سه طبقه آزاد هستند. همچنین به دانشجویان کارت غذا خواهیم
داد تا در همین جا بتوانند از فودکورت استفاده کنند.»
کیانیان در بخش دیگری از سخنانش با طنز گفت: «در نتیجه این کاخ زمانی کاخ
بود که آن اتفاقات می‌افتاد با این شرایط تبدیل به کوخ شده و خیلی خودمانی است. همچنین
تعدادی ماشین و راهنمای تور نیز داریم که میهمانان را هر کجا بخواهند می‌برند به ویژه
در مراکزی که بیانگر فرهنگ ما است. متاسفانه خیلی از میهمانان فکر می‌کنند اینجا شبیه
کره شمالی است و همیشه چند نفر مراقب آنها هستند که کجا می‌روند و چه می‌گویند ولی
این میهمانان کاملا آزاد هستند. »
رییس کاخ جشنواره گفت: «کوشش می‌کنیم اینترنت خیلی قوی در اینجا داشته باشیم
تا خیال همه راحت باشد.»
