اظهارات مکرر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ناکارآمدیِ عملی قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره و استفاده اکثریت مردم از این ابزار «غیرقانونی» و لزوم اصلاح قانون و امکان ایجاد ظرفیت استفاده مشروع از این امکان، این گمانه را پررنگ ساخته که پس از رفع ممنوعیت تاریخی «ویدیو»، این بار نوبت به آزادسازی استفاده از «ماهواره» است؛ اتفاقی که ممکن است با صدور مجوز برخی شبکه‌های خصوصی توسط صداوسیما همراه شود.
به گزارش «تابناک»، علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین در ادامه درباره منع قانونی پخش تیزر‌ها در شبکه‌های ماهواره و نقدهایی که بر به روز نبودن آن وارد است، توضیح داد: اصلاح این قانون بسیار ضروری است و حتما باید اصلاح شود، زیرا استفاده افراد از ماهواره به کل غیرقانونی است؛ اما بیشتر مردم از آن استفاده می‌کنند. در واقع دست کم ۷۰ درصد مردم خلاف قانون رفتار می‌کنند. با این حال، مادامی‌که قانون ممنوعیت از ماهواره وجود دارد، قوانین زیرمجموعه آن نیز اعمال خواهد شد.
وی ادامه داد: با وجود آنکه ممنوعیت پخش تیزر‌ها و تبلیغات سینمایی در شبکه‌های ماهواره‌ای به قوت خود باقی است و تهیه‌کنندگان نباید با ماهواره همکاری کنند، اما باید فکری اساسی برای تبلیغ فیلم‌ها در داخل کشور کرد و صدا وسیما باید شرایط تبلیغ فیلم‌های سینمایی را فراهم کند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه تنها راه‌حل این مشکل همراهی صداوسیما با فیلم‌های سینمایی است، افزود: می‌توان از ماهواره برای تبلیغ کالای فرهنگی بهره برد اما این مسئله در شرایطی تحقق پیدا می‌کند که استفاده از ماهواره قانونا مجاز شود.
علی جنتی پیش از این نیز در اردیبهشت ماه ۱۳۹۴ در هجدهمین گردهمایی معاونان اجتماعی ناجا با اشاره به برنامه جدید غربی‌ها برای در دسترس‌تر قرار دادن دریافت امواج شبکه‌های ماهواره‌ای برای تمامی افراد دنیا گفته بود: پیش‌بینی‌های ما نشان می‌دهد تا یکی دو سال آینده با توجه به برنامه غربی‌ها برای انتقال ماهواره‌های خود از مدار ۳۶ هزار کیلومتری زمین به مدار ۱۰۰۰ کیلومتری، هر فردی می‌تواند با موبایل‌های موجود در بازار بیش از دو هزار شبکه ماهواره‌ای را بدون هرگونه مشکلی دریافت کند.
جنتی با بیان اینکه باید امروز به فکر برخورد با چنین پدیده‌ای در آینده نزدیک بود، افزوده بود: با توجه به این برنامه دیگر دریافت امواج شبکه‌های ماهواره‌ای نیاز به دیش‌های ماهواره ندارد. لذا باید به فکر باشیم که چگونه می‌خواهیم با این شبکه‌ها مقابله کنیم چرا که دیگر دیشی وجود ندارد که بخواهیم آن را جمع کنیم.
وی یادآور شده بود: من بار‌ها با دوستان صحبت کردم و گفته ام، هرچند وظیفه نیروی انتظامی اجرای قانون است و قانون نیز استفاده از دیش‌های ماهواره ای را ممنوع کرده، باید با نگاهی به عملکرد چند ساله اخیر، نتیجه جمع‌آوری دیش‌های ماهواره را مشخص کرد و به این پرسش ها، پاسخ داد که آیا جمع‌آوری این دیش‌ها مفید فایده بوده؟ آیا این اقدامات باعث محدود‌تر شدن استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای شده؟ این در حالی است که پژوهش‌های ما نشان از نتیجه عکس این اقدامات می‌دهد و هر روز شاهد استفاده بیشتر مردم از این شبکه‌های ماهواره‌ای هستیم.
وزیر ارشاد عنوان کرده بود: در وضعیت پیش آمده باید بتوانیم از مجموعه فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای بهترین استفاده را در جهت پیشبرد اهداف خود به کار بریم تا همه بتوانند در آینده‌ای نه چندان دور که امواج شبکه‌های ماهواره‌ای روی موبایل‌ها در دسترس است آنچه مورد نظر ماست به آن‌ها منتقل کنیم.
وی افزود: در حال حاضر حدود ۹ هزار کانال تلویزیونی و شبکه ماهواره‌ای در تولید محتوا در سطح جهانی فعالیت دارند و امروز شاهد آنیم، بیش از نیمی از این تعداد در کشور قابل دریافت هستند؛ علاوه بر آن، حدود ۱۷۰ شبکه ماهواره‌ای فارسی زبان در حال فعالیت اند و بیش از ۸۷۰ میلیون سایت که آمارشان روز به روز و ساعت به ساعت در حال افزایش هستند اقدام به تولید محتوا می‌کنند؛ این بدان معناست که به نوعی همه مردم با در اختیار گرفتن یک دامین می‌توانند تولید کننده اطلاعات، خبر و شایعه در سطح جهانی شوند. به عنوان مثال در سایت یوتیوب که اطلاعات را به صورت تصویری منتقل می‌کند، در هر دقیقه ۳۰۰ ساعت فیلم بر آن آپلوت می‌شود.
جنتی با طرح اینکه در صحنه اطلاع‌رسانی و ساخت افکار عمومی فعلی باید چگونه برخورد کرد، مهم‌ترین بخش از شکل‌دهی افکار عمومی را در انحصار تولید محتوا دانست و افزود: در چنین وضعی در صحنه اطلاع‌رسانی و ساخت افکار عمومی مهم‌ترین اقدام ما تولید محتواست و باید ما نیز به سهم خودمان بتوانیم در تولید محتوای مناسب نقش داشته باشیم، زیرا هر اندازه حجم اطلاعات ما در این شبکه‌ها بیشتر باشد، به همان اندازه تأثیرگذاری ما بر افکار عمومی نیز بیشتر است.
وی با اشاره به فعالیت بسیار خوب شبکه‌های ماهواره‌ای شیعی و فعالیت سایت‌های ۴۰۰ مرکز تحقیقاتی در قم عنوان کرد: زمانی نه چندان دور ما برای انتقال یک کتاب با محتوای شیعی به کشور عربستان با مشکلات بسیاری روبه رو بودیم؛ اما امروز به واسطه شبکه‌های ماهواره‌ای شیعی و همچنین سایت‌های ۴۰۰ مرکز تحقیقاتی قم می‌توانیم صد‌ها کتاب حدیث شیعی را در سایت‌های این مراکز در اختیار عموم مردم دنیا قرار دهیم و مطالب مورد نیاز خود را از طریق این شبکه‌های ماهواره‌ای در داخل منزل هر فرد سعودی منتقل کنیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در اوایل دهه ۷۰ نیز ما می خواستیم برای ایرانیان مقیم کشور آمریکا برنامه‌هایی با محتوای دلخواه تولید کنیم؛ لذا پس از تلاش‌های بسیار اقدام به تولید دو ساعت برنامه کرده و با زحمات بسیاری آن را به کشور آمریکا و به شبکه‌ای به عنوان آفتاب می‌رساندیم، ولی امروز شاهدیم که شبکه‌های تلویزیونی خودمان از جمله جام جم به صورت آنلاین متحوای ما را به تمام دنیا و قاره‌ها ارسال می‌کند.
اظهارات مکرر علی جنتی نشان می‌دهد نگاه جدی در میان تصمیم‌گیران مبنی بر لغو ممنوعیت «قانونی» استفاده از ماهواره وجود دارد تا قانون بیش از این لوث نشود. با این حال در واقعیت قدرت تصمیم در این زمینه با علی جنتی نیست و حتی دولت نیز نمی‌تواند راساً در این ارتباط تصمیم‌گیر باشد، بلکه این موضوع در کشورمان به عنوان یک امر حاکمیتی تعریف شده است. در این میان، پرسش مهم دیگری نیز مطرح است و آن هم اینکه آیا در صورت رفع این ممنوعیت، زمینه ایجاد شبکه‌های تلویزیونی خصوصی با مجوز صداوسیما و تحت نظر این سازمان فراهم خواهد شد؟
