آمریکا که بیش از یک قرن مدافع توسعه تجارت آزاد در جهان به حساب می آمد، با سیاست های تازه تجاری دونالد ترامپ در حال تبدیل شدن به یک کشور طرفدار درونگرایی تجاری است. این تنها یک تغییر نگرش نیست بلکه در عمل نیز موجب می شود تا آمریکا جایگاه خود را به عنوان یک رهبر تجارت آزاد در جهان از دست بدهد. در صورت اجرایی شدن این سیاست ها آمریکا جایگاه خود را به چین خواهد داد. کشوری که دونالد ترامپ بخشی از فلسفه وجودی خود را بر مخالفت با سیاست های تجاری آن بنا کرده است.
به گزارش اقتصادنیوز به‌گفته تحلیلگران، ترامپ به‌واسطه رویکرد تک‌بعدی به جریان تجارت آزاد، آمریکا را متضرر این فرآیند می‌داند. به همین دلیل تصور می‌کند با تعقیب رویکرد درونگرایی و فاصله‌گیری از تجارت جهانی، منافع کشور خود را تامین می‌کند. دستور خروج از قرارداد ترانس‌پاسیفیک (کشورهای حاشیه اقیانوس آرام به‌جز چین) و درخواست مذاکره مجدد برای قرارداد تجاری «نفتا» در راستای همین باور معنی می‌شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، چین آهسته آهسته توانسته است رهبری خود را از تجارت تا مباحث مربوط به تغییرات آب و هوایی جهان گسترش دهد. به گفته این خبرگزاری، تفاوت ایجاد شده در واقع به رهبری دو کشور باز می‌گردد. چین با رهبری قاطع «شی جین پینگ» توانسته از دونالد ترامپ موفق‌تر ظاهر شود و ترامپ هنوز با معترضان و رسانه‌ها درگیر است. درست چند روز پس از اینکه ترامپ وارد کاخ سفید شد، رهبر مطمئن چین، یعنی «شی جین پینگ» در اجلاس جهانی داووس در طی یک سخنرانی به مباحث مهمی درخصوص جهانی‌گرایی اشاره و اعلام کرد که پکن قصد دارد تا نقش بیشتری را در صحنه جهانی ایفا کند.
ژو جون، یکی از مقامات وزارت امور خارجه چین که در واحد اقتصادی این وزارتخانه مشغول به کار است، می‌گوید: اگر کسی بگوید که چین نقش رهبر جهانی را بازی می‌کند من ممکن است به او بگویم که این به دلیل سریع‌تر دویدن چین نیست، بلکه سایر دوندگان از چین عقب افتاده‌اند و جای خود را به پکن داده‌اند.
از قبل هم می‌شد حدس زد که چنین اتفاقی در شرف وقوع است. وقتی ترامپ در این هفته دستور لغو قرارداد تجاری ترانس پاسیفیک را صادر کرد، می‌شد حدس زد که چنین شرایطی به‌وجود خواهد آمد. ایالات‌متحده با ترک این قرارداد تجاری متحدان خود را در منطقه تنها گذاشت و این فرصت را به پکن داد تا جایگزین آمریکا در این منطقه شود. در این‌باره گفته می‌شود که چند کشور عضو قرارداد تجاری ترانس‌پاسیفیک گفته‌اند که تمایل دارند تا چین جایگزین آمریکا شود. چین پس از کنار رفتن آمریکا از این قرارداد تبدیل به یک آلترناتیو بالقوه شده است. سو شیائو هو، یک محقق چینی در موسسه مطالعات بین‌المللی وزارت امور خارجه چین به خبرگزاری رویترز می‌گوید: در بسیاری از انجمن‌های چندجانبه رهبری چین موجب شده است تا طرح‌های پکن در اولویت قرار بگیرد. این امر به چین انگیزه مضاعف می‌دهد.
این در حالی است که آمریکا سابقا تاکید بر رهبری تجارت آزاد جهانی داشته؛ اما حالا به راهکارهای درونگرایانه روی آورده و شعار «اول آمریکا» را برای خود انتخاب کرده است. لی جون هوآ، مدیر سازمان‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی وزارت امور خارجه چین بر این باور است که دنیا در مورد تغییرات آب و هوایی نگران بود و همگان انتظار دارند که کشورها به عهد و پیمان خود وفا کنند. او تاکید می‌کند که چین وظایف خود را در این خصوص انجام خواهد داد. این در حالی است که اجرای تعهدات ایالات‌متحده با روی کار آمدن ترامپ در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
روزنامه گاردین در این زمینه می‌نویسد: برخی بر این باورند که با کناره‌گیری آمریکا از عرصه اقتصاد جهانی، بازار آزاد ضربه جدی خواهد خورد. در این زمینه می‌توان به کناره‌گیری آمریکا از قرارداد چندجانبه ترانس‌پاسیفیک اشاره کرد. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن جزو این دسته است. او معتقد است با کنار رفتن آمریکا، این قرارداد دیگر ارزش گذشته را ندارد؛ اما برخی دیگر به فکر پر کردن این شکاف هستند. آنها چین را بالقوه یک عامل مهم در این زمینه می‌دانند. برخی کارشناسان می‌گویند پکن مترصد این فرصت است تا جای خالی واشنگتن را در عرصه‌های مختلف پر کند.
