هرچند بیشتر مفسرین و تحلیلگران، سخنان تند روز جمعه ترامپ علیه ایران را نشانه دیگری از مصمم بودن وی در از بین بردن میراث سیاسی باراک اوباما تفسیر کردهاند، واقعیت این است که برآوردن درخواستهای حامیان مالی ترامپ و دیگر مخالفان سرسخت برجام در آمریکا ـ که از قضا نقش مهمی در به راه انداختن جنگ در عراق داشتهاند ـ نیز تأثیر زیادی در رویکر ترامپ در قبال ایران داشته است.
به گزارش «تابناک»؛ جیم لوب مؤسس وبسایت لوبلاگ در گزارشی از چگونگی شکل دادن به سخنرانی ترامپ علیه ایران، به تأثیر جان بولتون، شلدون ادلسون و بیل کریستول بر متن سخنرانی ترامپ و نوع مبادلات مالی آنان با مخالفان سرسخت برجام در آمریکا پرداخته است.
ترامپ در سخنرانی خود، دیدگاههای حرفهای وزارت خارجه و مشاور امنیت ملی خود را کنار گذاشت و بیشتر به ادبیات بنیاد دفاع از دموکراسیها (FDD) تکیه کرده که از سوی حامیان مالی ترامپ با دست و دلبازی هر چه بیشتر، حمایت مالی میشود.
به عنوان سرنخی برای نشان دادن نقش پول در شکل دادن به سیاست خارجی ترامپ، میتوان به وضعیت نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل توجه کرد که با کمترین تجربه دیپلماتیک به این مسئولیت مهم گمارده شده است. گزارش روز جمعه پولتیکو نشان میدهد، وی سال گذشته 250 هزار دلار از شلدون ادلسون کازینودار یهودی و مبلغ ایده حمله اتمی به ایران کمک مالی دریافت کرده است.
گزارشها حاکی از این است که تهدیدآمیزترین جمله در سخنرانی ترامپ، که وی در آن مدعی شد در صورت عدم همکاری اروپا و کنگره در تشدید فشارها به ایران و مجبور کردن ایران به تغییر در برجام، وی شخصا در خصوص خروج از برجام تصمیم خواهد گرفت، توسط جان بولتون در سخنرانی وی گنجانده شده است.
ژنرال کلی، رئیس کارکنان کاخ سفید ترتیبی داده است که جان بولتون به رئیسجمهور ترامپ دسترسی نداشته باشد، ولی جان بولتون روز پنجشنبه از لاس وگاس و نزد شلدون ادلسون با ترامپ تماس گرفته و وی را تشویق کرده است که این تهدید را در سخنرانی خود بگنجاند.
ممکن است، دسترسی بولتون به ترامپ محدود شده باشد، ولی وقتی وی از طرف ادلسون تماس میگیرد، اوضاع فرق میکند. حتی پیش از بازدید از لاس وگاس به منظور پیگیری موضوع کشتار تعدادی از اهالی این شهر در جریان برگزاری یک کنسرت، ترامپ فرصتی برای ملاقات با ادلسون در کاخ سفید اختصاص داد. بنا به اعلام سخنگوی ادلسون، موضوع این ملاقات به عرض تسلیت در خصوص حادثه لاس وگاس محدود نبوده است.
ادلسون رئیس سابق و البته بزرگترین حامی مالی اتحادیه یهودیان جمهوریخواه (RJC)، گروه بسیار تندرویی در قبال ایران است که دومین حامی مالی بزرگ ترامپ یعنی برنارد مارکوس نیز در هیأت مدیره آن عضویت دارد. دیگر اعضای هیأت مدیره این سازمان نیز به تحقق اهداف حزب لیکود اسرائیل متعهد هستند.
به رغم ادعاهای قبلی ترامپ در خصوص این که رقبای جمهوریخواه وی در راه ریاستجمهوری تحت نفوذ ثروت حامیان مالی آنها قرار دارند، ترامپ با کسب نامزدی جمهوریخواهان به همین حامیان مالی نزدیک شد و مبالغ زیادی را از آنان دریافت کرد. نیوت گینگریچ، رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا، اصلیترین هدف ادلسون از دخالت در سیاست را حمایت از اسرائیل دانسته است.
ادلسون سه انگیزه اصلی از همراهی خود با ترامپ دارد؛ بر هم زدن برجام، جلوگیری از مخالفت آمریکا با گسترش شهرکهای یهودینشین در کرانه باختری و انتقال سفارت آمریکا در اسرائیل از تلآویو به بیتالمقدس.
ترامپ تاکنون در یکی از این سه موضوع، ادلسون را ناامید کرده است. وی اخیرا دستور موقتی دیگری صادر کرده که فعلا قانون قدیمی کنگره آمریکا برای انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس را باز هم معلق کرده است. البته وی احساس کرد، شخصا در این باره توضیح دهد و اظهار داشته که قبل از انتقال سفارت تصمیم گرفته که به مذاکرات بین اسرائیل و فلسطینیها یک شانس دیگر بدهد. از سوی دیگر، ادلسون حتما بسیار راضی خواهد بود زیرا ترامپ در مقابل رکوردشکنی گسترش شهرکهای یهودی در کرانه باختری سکوت کرده است.
روز جمعه، ترامپ البته به محقق کردن آرزوهای ادلسون نزدیکتر شد و مهمترین اقدامات خود برای از بین بردن برجام را شروع کرد.
اقدام ترامپ فعلا تصمیمگیری درباره آینده برجام را به کنگره محول کرده است که باید در مهلتی شصت روزه در خصوص برگرداندن تحریمهای ایران تصمیمگیری کند.
تندروهای مخالف برجام در سنا از جمله تام کاتن و باب کورکر قانونی را پیشنهاد کردهاند که در صورت تصویب، اگر فاصله ایران با سلاح هستهای به کمتر از یک سال برسد، تحریمهای ایران را خودکار باز خواهد گرداند.
جالب اینکه کاتن که در خصوص سیاست خارجی در قبال ایران طرف مشورت کاخ سفید قرار میگیرد به پل سینگر دیگر میلیاردر یهودی مخالف برجام بدهکار است. سینگر دومین حامی مالی بزرگ کاتن در مسیر رسیدن به سنا بوده است. در واقع سینگر مبلغ 250هزار دلار در اختیار صندوق Arkansas Horizon قرار داده که از حامیان مالی کاتن در انتخابات سال 2014 سنا بود.
کاتن در آخرین ماه کارزار انتخاباتی خود، مبلغ 960250 دلار در قالب حمایت تبلیغاتی از «کمیته اضطراری برای اسرائیل» (ECI) کمک دریافت کرد. کمیته اضطراری برای اسرائیل، یک گروه دست راستی است که ریاست آن در اختیار بیل کریستول است. این مرشد نومحافظهکاران به خاطر پیشبینی مشهورش مبنی بر این که جنگ عراق در عرض دو ماه به پایان خواهد رسید، بدنام است، کمیته اضطراری برای اسرائیل در ماه اول بعد از ایجادش، در همان محلی مستقر بود که «کمیته آزادی عراق» مستقر بود. کمیته آزادی عراق برای حمله به عراق به دولت بوش فشار وارد میکرد.
ادلسون، سینگر و مارکوس، میلیاردرهای یهودی مخالف برجام، مبالغ قابل توجه چند میلیون دلاری نیز در اختیار FDD قرار دادهاند.