تنها چند روز بعد از برگزاری نخستین جلسه مذاکرات آشتی ملی بین جنبش حماس و جنبش فتح در قاهره، گروهی از رهبران ارشد حماس راهی تهران شدند تا در جریان دیدار با مقامات عالی‌رتبه ایرانی به تشریح روند گفت‌وگوهای خود با جنبش فتح و نتایج حاصل از آن بپردازند.
به گزارش ایسنا، نخستین جلسه گفت‌وگوی آشتی ملی بین حماس و فتح در روزهای آغازین دهه دوم اکتبر سال جاری در مقر سازمان اطلاعات مصر در قاهره با محوریت واگذاری امور اداره غزه به دولت فلسطین با حضور تعدادی از رهبران حماس و فتح برگزار شد و طبق توافقات صورت گرفته قرار است در چهاردهم نوامبر این مذاکرات برای گفت‌وگو در مورد دیگر مسائل مطرح بین دو طرف تشکیل شود.
هیات حماس در جریان سفر به تهران به ریاست «صالح عاروری» نایب رییس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی با علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی‌اکبر ولایتی مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل و کمال خرازی رییس شورای راهبردی روابط خارجی دیدار و گفت‌وگو کردند، گرچه در روز دوشنبه برخی از رسانه‌های عربی خبر از دیدار این هیات با مقام معظم رهبری دادند، ولی تا کنون این خبر از سوی مراجع معتبر ایران تایید نشده است.
سامی حمدان عواد ابو زهری، سخنگوی رسمی جنبش حماس یکی از اعضای این هیات در جریان سفر به تهران بود که در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح نتایج گفت‌وگوهای این گروه با مقامات ایرانی پرداخت.
وی تاکید کرد که ما به مقامات جمهوری اسلامی ایران اعلام کردیم، آشتی ملی ضربه‌ای به موضوع مقاومت نمی‌زند و در واقع ما از طریق آشتی ملی می‌خواهیم فرصت بیش‌تری داشته باشید تا به موضوع مقاومت بپردازیم.
ابوزهری 50 ساله و متولد غزه است که در حال حاضر در دانشگاه جامعه اسلامی غزه تدریس می‌کند و سابقه اسارات در زندان‌های رژیم صهیونیستی در فاصله سال‌های 1989 تا 1994 را دارد.
سخنگوی جنبش حماس در پاسخ به این پرسش که شما در مصاحبه‌ای اخیرا اعلام کردید اختلافات ایران و حماس به تاریخ پیوسته است، منظورتان از این سخن چیست؟ گفت: دو طرف ایران و حماس بسیار علاقه‌مند هستند که روابط‌شان را گسترش داده و تقویت کنند و در این ارتباط یک تحول بی‌نظیر ایجاد کنند.
وی با بیان این‌که «محور اصلی این موضوع مساله فلسطین و مقاومت است»، اظهار داشت: با توجه به اراده دو طرف جهت گسترش روابط می‌توان گفت که یقینا اختلافات بین دو طرف به تاریخ پیوسته و رنگ باخته است و ما به روابط گرم سابق باز خواهیم گشت و هیچ مشکل خاصی در این زمینه وجود ندارد.
ایران و حماس باید به رابطه درخشان گذشته بازگردندابو زهری در پاسخ به این پرسش که پیش از این نیز محور همکاری ایران و حماس مساله فلسطین و مقاومت بود ولی چه موضوعاتی باعث ایجاد اختلاف شد و از دیگر سو برخی این تحلیل را مطرح می‌کنند که با توجه به تحولات ایجاد شده در ساختار حماس یک اراده جدی از سوی این تشکل برای گسترش روابط با ایران به وجود آمده است؟ گفت: مهم نیست که ما به گذشته برگردیم. ما باید به آینده درخشان روابط ایران و حماس نگاه کنیم.
وی ادامه داد: تحولات داخل جنبش حماس و انتخاباتی که برگزار شد ارتباطی به تصمیم ایران و حماس جهت بازگشت به روابط درخشان گذشته‌شان ندارد و همان‌طور که اشاره کردم دو طرف واقعا مشتاق هستند که روابط‌شان گسترش پیدا کند.
سخنگوی جنبش حماس افزود: یکی از علت‌های این اشتیاق و تمایل این است که تلاش‌ها از سوی دشمنان برای هدف قرار دادن دو طرف و جبهه مقاومت تشدید شده است و این موضوع ایجاب می‌کند که ایران و حماس به رابطه حسنه و درخشان گذشته باز گردند.
این مقام عالی در جنبش حماس در پاسخ به این پرسش که تحولات اخیر در منطقه از جمله نزدیکی ایران و ترکیه، مسائل پیش آمده بین قطر و برخی از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و از همه مهم‌تر تغییرات میدانی و سیاسی در سوریه به چه میزان در تصمیم حماس برای بازگشت به روابط درخشان گذشته با ایران موثر بوده است؟ اظهار داشت: این اراده از سوی هر دو طرف وجود دارد که روابط به حالت گذشته باز گردد. از دیگر سو همان‌طور که گفتم خصومت دشمنان با جریان مقاومت و ایران و حماس شدت بیش‌تری گرفته است و این موضوع این ضرورت را ایجاب می‌کند که دو طرف روابط خود را بیش از گذشته گسترش دهند.
مقامات ایرانی از آشتی ملی بین دو جریان فتح و حماس استقبال کردند
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که در جریان دیدار با مقامات ایرانی نگاه آنها به موضوع آشتی ملی بین دو جریان فتح و حماس چگونه بود؟ اظهار داشت: در دیدارهایی که با مقامات ایرانی داشتیم آنها از اتفاقات رخ داده تقدیر و استقبال کردند و آن را فرصت خوبی برای پایان دادن به مشکلات، دردها و رنج‌های مردم در نوار غزه عنوان کردند. در عین حال تاکید داشتند که آشتی ملی نباید به زیان پروژه مقاومت باشد و این دغدغه‌ای است که خود ما نیز داریم و ان‌شاءالله چنین اتفاقی نمی‌افتاد.
آشتی ملی هیچ وقت به زیان مقاومت تمام نخواهد شدابو زهری در پاسخ به این پرسش که در برخی از تحلیل‌ها این گمانه وجود دارد که ممکن است در پی این آشتی ملی، مقاومت تضعیف شود و از دیگر سو حماس مجبور به خلع سلاح شود، با توجه به این نگرانی‌ها شما چه استراتژی دارید که چنین اتفاقاتی برای مقاومت رخ ندهد؟ گفت: ما به همه نسبت به وضعیت کنونی و آینده مقاومت، اطمینان خاطر می‌دهیم و این‌که رفتن ما به سمت آشتی ملی هیچ وقت به زیان مقاومت تمام نخواهد شد، به همین خاطر است که می‌بینید حماس بعد از نشست قاهره اولین سفر رسمی خود را به ایران انجام داد و این موضوع در راستای تاکید مجدد بر پایبندی ما به مقاومت است.
سخنگوی جنبش حماس ادامه داد: بر خلاف موضوعی که برخی از افراد می‌گویند یکی از اهداف اصلی ما از آشتی ملی این است که بیشتر فراغت بال داشته باشیم که به موضوع مقاومت بپردازیم و در واقع هدف ما از آشتی ملی این است که توجه‌مان بیشتر معطوف به مقاومت باشد.
وی با بیان این‌که «مقاومت در عرصه میدانی خیلی قوی است و می‌تواند ضربات مهلکی را به دشمن صهیونیستی وارد کند»، تاکید کرد: ما کل تلاش خود را به کار خواهیم بست که از ابزارها و ادوات لازم برای اقتدار و قدرت برخوردار باشیم تا بتوانیم حقوق‌مان را از دشمنان پس بگیریم.
رویای برخی از افراد برای خلع سلاح مقاومت را باطل می‌کنیم
سخنگوی جنبش حماس افزود: موضوعی به نام خلع سلاح مقاومت در جریان مذاکرات مطرح نشده است و چنین موضوعی قابل مذاکره نیست و اگر بعضی رویای خلع سلاح مقاومت را دارند ما می‌توانیم رویای آنها را باطل کنیم و این آرزوهایی است که هیچ وقت تحقق پیدا نمی‌کند.
اگر فتح بخواهد حماس را به سمت سازش بکشاند، ما فتح را به سمت مقاومت می‌کشانیم
این مقام ارشد در حماس در پاسخ به این پرسش که جنبش حماس به چه میزان به جنبش فتح اعتماد دارد و چه اطمینانی دارید که در آینده جریان فتح شما را مجبور نکند که به جریان سازش بپیوندید؟ گفت: کشمکش‌ها در درون فلسطین وجود دارد. جنبش فتح روند سازش را در پیش گرفته و جنبش حماس روند مقاومت را به پیش می‌برد. ما تلاش می‌کنیم که دو طرف به اشتراک و نقاط مشترکی برسند که بتوانیم به ملت فلسطین خدمت کنیم. اگر فتح بخواهد ما را به سمت سازش بکشاند ما نیز فتح را به سمت مقاومت می‌کشانیم.
ابوزهری در پاسخ به این پرسش که چه مسائلی می‌تواند بین جنبش حماس و فتح باعث اشتراک نظر شود؟ خاطرنشان کرد: ما به دنبال یک برنامه سیاسی هستیم که ابزارهای مقابله با دشمن صهیونیستی را متحد و یکپارچه کنیم. حال چه مربوط به مقاومت باشد، چه مربوط به روند سیاسی در فلسطین.
این مقام ارشد حماس در پاسخ به این پرسش که برخی این استدلال را مطرح می‌کنند که حماس برای جلوگیری از کاهش محبوبیت خود در نوار غزه به خاطر مشکلاتی که مردم با آن روبرو هستند تصمیم گرفته با فتح توافق کند تا از این طریق مسوولیت امور غزه به فتح واگذار شود و به نوعی از کاهش محبوبیت خود در بین مردم این منطقه جلوگیری کند؟ اظهار داشت: جنبش حماس در توافق‌نامه الشاطی در سال 2014، موافقت کرد که حکومت را به طرف مقابل واگذار کند و طرف مقابل بیاید مسوولیت‌ها در غزه را بر عهده بگیرد به نحوی که ما دیگر متحمل مسوولیت اداری غزه نباشیم ولی وقتی طرف مقابل از خود سلب مسوولیت کرد و یک خلاء اداری و قانونی بر نوار غزه ایجاد شد و ما برای رفع این مشکل کمیته مدیریتی و اداری در غزه ایجاد کردیم.
وی ادامه داد: توافق‌نامه اخیر در قاهره نیز دولت فلسطین را موظف می‌کند که وظایف خود در غزه را انجام دهد و ما را دیگر از تحمل مسوولیت که پیش از این مجبور به تقبل آن بودیم، معاف کرده است.
محبوبیت حماس در نوار غزه بعد از آشتی ملی افزایش یافته است
این مقام ارشد حماس در پاسخ به این پرسش که بنابراین انجام این اقدامات برای جلوگیری از کاهش محبوبیت حماس نبوده است؟ گفت: این موضوعات به هم ربطی ندارد. محبوبیت ما در غزه بالا بوده و بعد از آشتی ملی افزایش یافته است. دولت فلسطین برای اداره کشور بودجه دارد و کمک‌هایی از کشورهای مختلف به آن می‌شود و در این چارچوب باید هزینه مردم را متقبل کند ولی ما بودجه‌ای نداریم.
ابوزهری در ادامه در واکنش به این پرسش که با توجه به وقوع آشتی ملی آیا این امید وجود دارد که در آینده نزدیک از نوار غزه رفع حصر شود؟ گفت: یکی از اهداف اصلی ما این بوده که محاصره نوار غزه برطرف شود و ما تلاش خواهیم کرد که مشکلات و گرفتاری‌های مردم این منطقه از بین برود و آنها زندگی طبیعی داشته باشند.
در چند سال اخیر فلسطین سخت‌ترین شرایط خود را تجربه کرده استوی همچنین در پاسخ به این‌که در چند سال گذشته فعالیت جریان تکفیری در جهان اسلام باعث شده بود که مساله فلسطین از اولویت جهان اسلام و کشورهای عربی خارج شود و اکنون با توجه به شکست داعش در منطقه این احتمال وجود دارد که مساله فلسطین بار دیگر به اولویت اول جهان اسلام تبدیل شود؟ گفت: متاسفانه در چند سال اخیر قضیه فلسطین سخت‌ترین شرایط خود را تجربه کرد و موضوع فلسطین به حاشیه رفت. ما تلاش می‌کنیم که بار دیگر این مساله در راس و اولویت‌های منطقه‌ای و جهانی قرار بگیرد و گامی که برای آشتی ملی و توسعه روابط برداشتیم در این چارچوب بود که بار دیگر مساله فلسطین را به اولویت باز گردانیم و در راس امور قرار دهیم.
این مقام ارشد حماس در پاسخ به این پرسش که کشورهایی مانند عربستان و امارات و برخی دیگر از کشورهای عربی که به صورت آشکار یا پنهان با رژیم صهیونیستی ارتباط دارند مساله فلسطین را در اولویت خود قرار می‌دهند؟ گفت: نقش ما فلسطینی‌ها این است که همه را به این سمت سوق دهیم به نحوی که مساله فلسطین در اولویت قرار بگیرد. عده‌ای از کشورها در این راستا تلاش می‌کنند و کشورهایی نیز هستند که مقصر و تقصیرکار هستند ولی ما تلاش می‌کنیم که از طرق مختلف فشار بیاوریم که مساله فلسطین در جایگاه اصلی خود قرار گیرد.
آشتی ملی نتیجه اراده مثبتی است که حماس در سیاست‌ها و مواضع خود دارد
وی در پاسخ به این پرسش که به نظر می‌رسد جنبش حماس در پی انتخابات اخیر و تغییراتی که در رهبران ایجاد شده تلاش کرده که روابط خود را با رهبران کشورهای مختلف گسترش دهد چنان‌که اخیرا شاهد گفت‌وگوی تلفنی آقای هنیه با تعدادی از مقامات کشورهای جهان اسلام و عرب بوده‌ایم، اظهار کرد: این توافق (آشتی ملی) نتیجه اراده مثبتی است که حماس در سیاست‌ها و مواضع خود دارد. در مذاکرات قاهره با گشاده‌رویی برخورد کردیم و به نتیجه رسیدیم. می‌خواهیم روابط‌مان توسعه پیدا کند و طرف‌های مقابل نیز به این نتیجه رسیدند که باید با چنین حماسی ارتباط داشته باشند و روابط‌شان را توسعه دهند و این‌ها حاصل اراده مثبتی است که حماس از خود نشان داده است.
به آینده به روابط‌مان با ایران اطمینان داریم
ابوزهری در پاسخ به این پرسش که حماس چه چشم‌اندازی برای آینده روابط ایران و حماس متصور است؟ گفت: به آینده به روابط‌مان با ایران اطمینان خاطر داریم و دیدار اخیرمان با مقامات جمهوری اسلامی ایران جهش خیلی بزرگی را در روابط دو طرف ایجاد کرده و این روابط در آینده شکوفاتر می‌شود.
