انتخاب رشته بعد از کسب رتبه قبولی مهم‌ترین عامل در تعیین کرسی مناسب دانشگاهی در هر مقطعی محسوب می‌شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، ششم آذر ۹۷ بود که ثبت‌نام آزمون ورودی دوره دکتری نیمه متمرکز آغاز شد و بنا بر بازه زمانی ثبت نام در نهایت ۱۶۳ هزار و ۳۲۱ داوطلب در اسفند ماه با هم به رقابت پرداختند و از این تعداد ۱۵۰ هزار و ۵۳۵ نفر مجاز به انتخاب رشته شدند یعنی حدود ۹۴ درصد در مرحله اول پذیرفته شدند که از این میان از این ۶۵ هزار و ۵۵۰ نفر خانم (حدود ۴۳/۵ درصد) و ۸۴ هزار و ۹۸۵ نفر (حدود ۵۶/۴۵ درصد) را آقایان شامل می‌شوند و این توزیع جنسیتی نشان می‌دهد مردان در این مقطع تحصیلی گوی سبقت را از خانم‌ها ربودند.
اسامی داوطلبان مجاز به انتخاب رشته در حالی اعلام شد که که تعداد پذیرفته شدگان مجاز به انتخاب رشته چند برابر ظرفیت است و باید آنها بنا بر شرایط رشته در آزمون مصاحبه شرکت و پس از قبولی در این آزمون امکان تحصیل در رشته و دانشگاه موردنظر خود را دارند.
داوطلبان مجاز به انتخاب رشته از روز شنبه ۳۱ فروردین تا سه‌شنبه ۳ اردیبهشت با مراجعه به سایت سنجش امکان انتخاب ۵۰ کدرشته محل را دارند اما برای انجام این فرآِیند رعایت نکاتی ضروری است.
بایدها و نبایدهای انتخاب کدرشته محل‌ها
طبق قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور که به تائید مجلس هم رسیده است، شیوه پذیرش در آزمون دکتری به شکل «آموزشی -پژوهشی» و «پژوهش محور» است که هر کدام از این روش‌ها شرایط خاص خود را دارند.
در روش اول سهم آزمون متمرکز ۵۰ درصد، سهم سوابق ۲۰ درصد و سهم مصاحبه ۳۰ درصد در نظر گرفته می‌شود اما در روش دوم و براساس شیوه «پژوهش محور» سهم آزمون متمرکز ۳۰ درصد، سهم سوابق ۲۰ درصد و سهم مصاحبه ۳۰ درصد است و تهیه طرح با سهم ۲۰ درصد صورت می‌گیرد.
از دیگر مواردی که باید در فرآیند انتخاب رشته الزامات اولیه مورد توجه قرار گیرد این است که نمره مصاحبه شامل ارزیابی سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و مصاحبه علمی و سنجش عملی مبتنی بر شیوه نامه ابلاغی از سوی سازمان سنجش آموزش کشور به دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی است البته در این میان سهمیه‌های رزمندگان و ایثارگران و مربیان، آیین نامه‌ها و مصوبات مربوط شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت علوم هم دخیل است.
پذیرفته شدگان اتباع خارجی در دوره دکتری چنانچه در دوره روزانه هم پذیرفته شده باشند موظف به پرداخت شهریه بنابر مصوبات هيئت امنای دانشگاه‌ها هستند و مبلغی معادل ۸۰ درصد شهریه نوبت دوم را شامل می‌شود.
براساس مصوبه چهارمین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو پذیرفته‌شدگان در دوره‌هـای تحصـیلات تکمیلـی پذیرفته شدگان در آزمون ورودی دوره روزانه آزمون امکان شرکت در آزمون ورودی سال آینده را نخواهند داشت.
نکاتی مهم برای حضور در آزمون مصاحبه
بی‌شک داوطلبان تحصیلات تکمیلی بر اهمیت بالای آزمون مصاحبه واقف هستند و آنچه در دوره تحصیلات آکادمیک گذرانده‌اند و دستاورد داشته‌اند در آزمون مصاحبه باید ارائه دهند تا ثمره تلاش خود در زمینه علم و پژوهش را ببینند.
نکاتی بسیار ریزی در این آزمون از آمادگی تحصیلی و علمی تا آراستگی ظاهری و آمادگی روانی مدنظر است و بی‌شک افرادی موفق می‌شوند که هم از نظر بار علمی و سوابق پژوهشی و هم بار روانی توانمندی لازم را داشته باشند.
رعایت نکاتی از جمله مروری بر دروس و مطالب کلیدی، تمرین‌های ذهنی، شناخت اساتید پیش از مراجعه حضوری و صحبت با اساتید خود، تمرین مکالمه به زبان انگلیسی و آماده کردن رزومه کاری و سر و سامان دادن به پایان نامه برای دانشجویان کارشناسی ارشد از جمله مهم‌ترین موارد برای موفقیت در مصاحبه است.
هرچند این موارد تنها عوامل موفقیت محسوب نمی‌شود و رعایت تکنیک‌هایی از جمله فن بیان، آراستگی ظاهری، تسلط بر خود، حفظ اعتماد به نفس، آمادگی برای پاسخ به هر سوال عجیب یا دشوار، تمکن مالی برای شرکت در دانشگاه‌های پولی و ممارست تا پایان زمان مصاحبه برای اثبات توانمندی‌ها از دیگر مواردی است که شاید کمتر به آن توجه شود اما در عمل تاثیر بسیاری در نتیجه خواهد داشت.
تفاوت انتخاب رشته در دانشگاه دولتی و آزاد
با توجه به تغییرات در برگزاری کنکورهای سراسری از ازسال ۹۶ به بعد ثبت‌نام و شرکت در آزمون دکتری سراسری و دانشگاه آزاد ادغام و مسئولیت برگزاری آزمون به سازمان سنجش محول شد اما بعد از اعلام نتایج هر دانشگاه استراتژی خاص خود را برای پذیرش داوطلبان دنبال می‌کند.
طبق این مسیرها داوطلبان مجاز به انتخب رشته برای آزمون مصاحبه در دانشگاه سراسری طبق اطلاعیه دانشگاه‌ها و در دانشگاه آزاد براساس هر منطقه آمایشی در آزمون شرکت کرده و طبق ضوابط دانشگاه پذیرفته خواهند شد و حتی اعلام نتایج مصاحبه هم در سایت مربوط به هر کدام از انواع دانشگاه‌ها قابل مشاهده خواهد بود.
داوطلبان حین انتخاب رشته باید به این موضوع توجه داشته باشند که تغییر رشته، تغییر گرایش و انتقال دانشجویان در مقطع دکتری امکانپذیر نیست بنابراین به داوطلبان تأکیـد مـی‌شود که در فرآِند انتخاب رشته دقت لازم را داشته باشند.
