یازده خاصیت بی نظیر گیاه گوجی بری

خواصی که گوجی‌بری برای سلامتی دارد شامل این موارد است: تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود دید چشم، پایین آوردن سطح کلسترول خون و کنترل دیابت. علاوه بر این‌ها گوجی‌بری موجب بهبود سلامت کبد، دستگاه قلبی و عروقی، پیشگیری از سرطان و حفاظت از سلول‌های مغز و پوست از تشعشعات ماوراءبنفش می‌شود.

گوجی‌بری چیست؟

گوجی‌بری در پزشکی سنتی چین و همچنین در غذا‌های چینی به کار می‌رفته است. این گیاه درواقع به دو نوع تقسیم می‌شود: لیسیوم بارباروم و لیسیوم چینی که هر دو به تیره‌ی سولاناسیا تعلق دارند. گوجی‌بری گیاه بومی چین است، اما در قسمت‌های گرم سرتاسر جهان هم رشد می‌کند از جمله در استرالیا، آمریکای شمالی، نواحی مدیترانه، آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا. چین بزرگ‌ترین صادرکننده‌ی گوجی‌بری در دنیاست. درخت گوجی تا ارتفاع حدود ۳ متری رشد می‌کند. میوه‌های آن کوچک و در حد ۲ سانتی‌متر و به رنگ‌های قرمز تیره یا نارنجی و به شکل کشیده است. مزه‌ی این میوه‌ها از تلخ تا شیرین متغیر است.

گوجی بری فقط در چین نیست که استفاده‌ی غذایی و دارویی دارد بلکه از آن در بسیاری از کشور‌های آسیایی مانند کره، ژاپن و ویتنام هم استفاده می‌شود. از تمامی قسمت‌های گیاه گوجی استفاده‌های دارویی می‌شود ازجمله از برگ، ریشه، پوست درخت و میوه‌هایش. کاربرد‌های گوجی‌بری در طب سنتی شامل درامان بیماری‌های کبدی، ناباروری، درد‌های شکمی، سرفه‌های خشک، رخوت و سردرد می‌شود. پیشینیان به گوجی‌بری به‌عنوان معجون افزایش طول عمر نگاه می‌کرده‌اند.

مواد مغذی گوجی‌بری

گوجی‌بری خشک شده حاوی کالری، کربوهیدرات، چربی، فیبر‌های خوراکی، قند و پروتئین است. مواد معدنی و ویتامین‌هایی که در گوجی‌بری یافت می‌شوند شامل: سدیم، پتاسیم، کلسیم، آهن، روی، سلنیوم، ویتامین C، کاروتین، تیامین، ریبوفلاوین، لوتئین، لیکوپن، زیکسانتین، پلی‌ساکاریدها، بتااین و پپتدوگلیسین‌ها می‌شود.

فواید سلامتی بخش گوجی‌بری

گوجی‌بری برای سلامتی فواید زیاد و مهمی دارد که یا برخی از آن‌ها اینجا آشنا می‌شویم:

پیشگیری از دیابت

دیابت یکی از بزرگ‌ترین بیماری‌هایی است که در عصر مدرن گریبان گیر بشر شده است. پیشگیری و درمان دیابت در زمانه‌ی ما بسیار مهم شده، چون اگر جلوی این بیماری گرفته نشود منجر به سایر بیماری‌های خطرناک مانند چاقی مفرط، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های عروقی، سکته و بیماری‌های چشم می‌شود. یکی از مهم‌ترین خواص گوجی‌بری توانایی آن در کنترل و مدیریت دیابت است. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که مشتقات این میوه حاوی مقادیر قابل‌توجهی از مواد کاهنده‌ی قند خون است.

کنترل سطح کلسترول خون

کلسترول یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی است. کلسترول ساختار‌های پلاک مانندی را در عروق و رگ‌های خونی ایجاد می‌کند که مانع جریان آزادانه‌ی خون می‌شوند. درنتیجه قلب مجبور می‌شود با شدت بیشتری عملیات پمپاژ را انجام دهد که این خود باعث ضعیف‌تر شدن قلب می‌شود و ممکن است به حمله‌ی قلبی منجر شود. دو نوع کلسترول وجود دارد؛ یکی HDL یا کلسترول چربی پرتراکم است که کلسترول خوب محسوب می‌شود و نوع دیگر LDL یا کلسترول کم تراکم است که کلسترول بد به شمار می‌آید. این LDL یا کلسترول بد است که موجب شکل‌گیری پلاک و تضعیف قلب می‌شود. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند مصرف گوجی‌بری میزان کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد.

از بین برنده‌ی رادیکال‌های آزاد

آنتی‌اکسیدان‌ها همان‌طور که از اسمشان هم معلوم است طیف وسیعی از مواد شیمایی هستند که فعالیت رادیکال‌های آزاد تولیدشده در بدن را خنثی می‌کنند. اگر رادیکال‌های آزاد به حال خود رها شوند می‌توانند به بافت‌ها، سلول‌ها، غشا‌های سلولی و DNA در طول زمان آسیب بزنند و زمینه را برای بروز انواع بیماری‌ها فراهم کنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مصرف گوجی‌بری می‌تواند عوارض مربوط به رادیکال‌های آزاد را کاهش دهد. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در گوجی‌بری همچنین موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.

حفاظت از سلامت قلبی و عروقی

رادیکال‌های آزاد می‌توانند به قلب هم مانند سایر ارگان‌های بدن حمله کند. البته این فرآیند در طول زمان رخ می‌دهد، ولی انجام اقدامات پیشگیرانه در برابر آن ضروری است. گوجی‌بری حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند از قلب در برابر حمله‌ی رادیکال‌های آزاد محافظت کنند. پژوهش‌های زیادی نشان داده‌اند که مصرف گوجی‌بری و مشتقاتش نقش قابل‌توجهی در مقابله با رادیکال‌های آزاد دارند.

حفظ سلامت بدن

مصرف گوجی‌بری موجب ارتقاء سلامت عمومی بدن و حفظ سلامت آن می‌شود. نتایج یک تحقیق نشان می‌دهد که مصرف گوجی‌بری عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌دهد و موجب کاهش استرس و خستگی می‌شود. این میوه بر دستگاه عصبی و عملکرد روانی انسان هم اثرات مثبتی می‌گذارد.

خواص ضد سرطانی

گوجی‌بری در روزگار‌های باستان فقط به‌عنوان غذا استفاده نمی‌شده بلکه چینی‌ها در طب سنتی‌شان از آن برای درمان سرطان استفاده می‌کرده اند. تحقیقات علمی امروزی هم خواص ضد سرطانی متعددی را در گوجی‌بری کشف کرده است. مواد ضد سرطانی گوجی‌بری را بر روی سلول‌های سرطانی انسان آزمایش و مشاهده کرده‌اند که اثرات کنترلی قابل‌توجهی بر رشد آن‌ها دارد. وقتی از ترکیبات مشتقه‌ی گوجی‌بری بر روی سلول‌های سرطانی استفاده شد، سلول‌های سرطانی دچار آپوپتوسیس یا مرگ ناگهانی سلولی شدند.

حفاظت از سلول‌های مغزی

رادیکال‌های آزاد می‌توانند به سلول‌های عصبی و مغزی حمله کنند و موجب بروز بیماری‌های مختلف دستگاه مغز و اعصاب شوند. مصرف مداوم گوجی‌بری می‌تواند به شکلی مؤثر از بروز این بیماری‌ها جلوگیری کند. تحقیقات نشان داده‌اند مواد موجود در گوجی‌بری اثرات محافظتی قابل‌توجهی بر دستگاه مغز و اعصاب دارند. برخی پژوهشگران معتقدند گوجی‌بری حاوی اثرات ضد پیری است و آن را به‌عنوان دارویی بازدارنده از فرآیند پیری پیشنهاد کرده‌اند.

پیشگیری از آسیب‌های کبدی

کبد یکی از مقاوم‌ترین ارگان‌های بدن ماست که می‌تواند از خود در برابر مواد شیمیایی، رادیکال‌های آزاد و آسیب‌های فیزیکی محافظت کند. گوجی‌بری از قدیم‌الایام در طب سنتی چین برای درمان بیماری‌های کبدی به کار می‌رفته است. ترکیبات و مشتقات گو‌جی‌بری به علت اثری که بر ضد رادیکال‌های آزاد دارند می‌توانند به حفظ سلامت کبد کمک کنند.

مراقبت از پوست

به خاطر آسیب‌دیدگی لایه‌ی ازن در چندین نقطه‌ی جهان، همه‌ی ما در معرض اشعه‌ی مضر خورشیدی هستیم. اگر پوست ما بدون محافظت در برابر اشعه‌ی ماوراءبنفش قرار بگیرد دچار آسیب و در مواردی حتی دچار سرطان پوست خواهد شد. ما می‌توانیم با مصرف گوجی‌بری این آسیب را کاهش دهیم. تحقیقات نشان داده‌اند گوجی‌بری به علت داشتن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به مقدار قابل‌توجهی از التهابات و آسیب‌های پوستی جلوگیری کند.

بهبود کیفیت خواب

در طب سنتی گاهی از گوجی‌بری به‌عنوان داروی خواب‌آور و کاهنده‌ی استرس استفاده می‌کنند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند مصرف گوجی‌بری در انسان می‌تواند بدون هیچ عارضه‌ی جانبی بدی، کیفیت خواب را به میزان قابل‌توجهی بهبود دهد.

افزایش کمیت و کیفیت اسپرم

گوجی بری ازنظر طب سنتی چین یک داروی مقوی قوه‌ی باه و قوای جنسی است. تحقیقات دانشمندان امروزی هم نشان داده که گوجی‌بری می‌تواند موجب کاهش آسیب‌های بیضه‌ها شود و تعداد اسپرم و کیفیت تحرک آن‌ها را بالا ببرد.

بهبود قدرت بینایی

گوجی‌بری به علت داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی موجب بهبود قدرت بینایی هم می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها از چشم‌ها در برابر رادیکال‌های آزادی که ممکن است به قدرت بینایی آسیب بزنند یا موجب بروز آب مروارید و دیگر اختلالات بینایی شوند محافظت می‌کنند.

عوارض جانبی گوجی‌بری

اگرچه گوجی‌بری فواید فراوانی برای سلامتی انسان دارد، اما لازم است در مورد عوارض جانبی آن هم هشیار باشیم.
واکنش‌های آلرژیک: گوجی‌بری برای برخی از مردم حساسیت‌زاست و می‌تواند موجب واکنش‌های آلرژیکی مانند آنژیوادم صورت، تنگی نفس، کهیر، خارش دهان یا گوش‌ها یا زیر بغل، خارش‌های پوستی، آنافیلاکسی و انواع دیگر واکنش‌های آلرژی شود.

وارفارین

گوجی‌بری ممکن است با برخی دارو‌ها تداخل داشته باشد و موجب خونریزی شود. وارفارین ازجمله دارو‌هایی است که با گوجی‌بری تداخل دارد. وارفارین یک داروی ضد انعقادی است و مصرف هم‌زمانش با گوجی‌بری ممکن است به خونریزی منجر شود. بیمارانی که وارفارین مصرف می‌کرده‌اند و هم‌زمان گوجی‌بری خورده‌اند گزارش کرده‌اند که دچار خون‌دماغ، کبودی و خونریزی مقعدی شده‌اند. علاوه بر وارفارین کسانی که دارو‌هایی مثل آسپیرین، هپارین، ایبوپروفن و ناپروکسین مصرف می‌کنند هم نباید گوجی بری بخورند.

سایر داروها

گوجی‌بری ممکن است با برخی دارو‌های خاص آنتی‌بیوتیک، آنتی‌ویروس، ضد سرطان، ضدافسردگی، دارو‌های پایین آورنده‌ی کلسترول، دارو‌های تقویت دستگاه ایمنی و دارو‌های ضد پوکی استخوان هم تداخل داشته باشد. مصرف‌کنندگان این دارو‌ها از خوردن گوجی‌بری پرهیز کنند. هرگونه استفاده‌ی دارویی از گوجی‌بری باید بعد از مشورت با پزشک باشد.

منبع: فردانیوز