قیمت ها در بازار افسار گسیخته میوه در آستانه شب یلدا

در طولانی ترین شب سال معمولا میوه و شیرینی طبق سنت قدیمی زینت مجلس است و به همین دلیل تقاضا در این روزها بسیار بالا می رود. در واقع بخشی از افزایش قیمت ها طبیعی و به دلیل بالا رفتن سفارش های مردم است. اما بخش مهمی از افزایش قیمت هم به دلیل عدم نظارت  و سوء ا ستفاده برخی مغازه داران و فروشندگان اتفاق میفتد.

جدیدترین قیمت انواع میوه در یک روز مانده به شب یلدا در منطقه 19 تهران به این شرح است.

مردم ناراضی از قیمت های میوه و پولی که به جیب کشاورز نمی‌رود

گرانی میوه در بازار به ویژه افزایش عجیب و غریب آن در آستانه شب یلدا مردم را نارضی کرده است آنها بیشتر از این ناراحتند که این میوه ها وارداتی نیست که افزایش نرخ ارز و دیگر مسائل قیمت آنها را بالا ببرد. بلکه از این بابت ناراحت هستند که هیچ نظارتی بر بازار نیست و این افزایش قیمت ها به جای جیب کشاورز به جیب عده ای خاص می رود.

در واقع  این گرانی ها بیشتر ناشی از سوء مدیریت است که باعث می شود شب یلدا به کام مردم به شیرینی سابق نباشد. اگرچه نقش کرونا را نیز نباید در شرایط هم‌نشینی‌های خانوادگی نادیده گرفت.

مدیر یک میوه فروشی بزرگ در منطقه 19 تهران درباره دلیل افزایش یکباره قیمت در بازار گفت: قیمت ها از میدان مرکزی میوه و تره بار تهران گران‌تر شده است، قیمت هایی که ما از آنها خریداری می کنیم افزایش یافته و ما هم مجبوریم به قیمت بیشتری به مردم بفروشیم.

محمدی درباره اینکه میوه را به چه قیمتی خریده و به چه قیمتی می فروشد پاسخی نداد.

گزارش های پیشین فارس از بازار میوه حاکی از این بود که مغازه داران سطح شهر زمانی که میوه را از میدان مرکزی خریداری می کنند بر اساس فاکتور مجازند که تنها 30 تا 35 درصد به قیمت خرده فروشی اضافه کنند اما این افزایش برخی موارد تا 100 درصد هم می رسد.

یک خانم میانسال که برای خرید میوه آمده قیمت ها را می پرسد اما برای خرید در ذهنش حساب و کتاب می کند. معلوم است که قیمت ها را با موجودی کیفش می سنجد و در آخر بیش از یکی دو قلم شاید یکی دو کیلویی بیشتر خریداری نمیکند.

وی به خبرنگار فارس گفت: پسرا ن و نوه هایم به خانه ما می آیند اما این قیمت ها خیلی گران است. چطور می شود با درآمدهای امروزی این میوه ها را خرید خیلی هم در زمان کرونا بیکار شده اند.

یک آقای حدود 40 ساله هم ضمن نگرانی از بالا بودن قیمت های میوه گفت: خوب است که مثل کشورهای دیگر وارد کننده این میوه ها نیستم که آن موقع باید این قیمت ها سر به فلک می کشید، ما بزرگترین تولید کنندگان برخی از این میوه ها در دنیا هستیم و واقعا کسی از مسئولان توضیح نمی دهد  که دلیل این قیمت های نجومی چیست؟

*  هرج و مرج بازار در سایه بی نظارتی

حسین اصغری مدیرکل دفتر محصولات علوفه ای و جالیزی وزارت جهاد کشاورزی در این باره گفت:کل تولید هندوانه شب یلدا در سال زراعی جاری نزدیک به ۲۱۰ هزار تن پیش‌بینی می شود.

وی همچنین گفت: در پاییز امسال پنج هزار و ۸۰۰ هکتار هندوانه در استان‌های جنوب کشور شامل هرمزگان، خوزستان، فارس، ایلام و بوشهر کشت شده است.

اصغری با بیان این که پاییز امسال تولید هندوانه بیشتری نسبت به مدت مشابه سال قبل خواهیم داشت، گفت: سال گذشته هندوانه شب یلدا در سطح چهار هزار و ۶۰۰ هکتار کشت شد که از این سطح بیش از ۱۵۰ هزار تن محصول به دست آمد.

*جایگاه جهانی تولید میوه ایران

بر اساس آمارهای فائو ایران در تولید محصولات کشاورزی، زراعی و باغی در ۶۸ محصول کشاورزی جایگاه نخست تا پانزدهم جهان را دارد و در تولید میوه در خاورمیانه و شمال آفریقا مقام اول را داراست. سرانه تولید میوه در دنیا 80 کیلوگرم است و این رقم در کشور ما به 200 کیلوگرم می رسد. همچنین در سال های مختلف ایران رتبه هشتم تا دهم دنیا را در تولید میوه در اختیار دارد و طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی این تولیدات به 100 کشور جهان صادر می‌شود.

به دلیل تنوع اقلیمی، توپوگرافیک و ارتفاعی انواع متنوعی از میوه‌ها در ایران یافت می‌شوند، از خرماهای نیمه گرمسیری، گرفته تا میوه‌های روینده در مناطق معتدل و سردسیر.  ایران در 15 محصول باغی در دنیا جزو 10 تولید کننده برتر است و 4 درصد از محصولات کشاورزی جهان را تولید می‌کند.

*ریشه گرانی و راهکار

مهمترین دلیل بالا بودن قیمت میوه به ویژه در آستانه شب یلدا هرج و مرج و افسار گسیختگی بازار است که فعلا صاحبی ندارد .مغازه داران و فروشندگان هر کاری که دوست دارند می کنند و به هر قیمتی که بخواهند می فروشند. هنوز هم مردم نمی دانند که مسوول این گرانی ها  چه کسی است وزارت صمت یا وزارت  جهاد کشاورزی؟

اما چند دلیل فنی هم برای این گرانی ها هست. نخست اینکه قیمت تمام شده تولید درکشور ما بسیار بالاست بخشی از این به دانش و اطلاعات کشاورزان بر می گردد. اما بخش مهمی از آن نیز به سیاست های دولت مربوط است، اخیرا دولت بدون آماده شدن بسترهای لازم ارز دولتی نهاده هایی مانند کود، سم و بذر را حذف کرد و هزینه های تولید به شدت افزایش یافت.

سوء مدیریت، مدیریت جزیره ای دیگر مشکل این بخش است. چنانکه پاسکاری های دو وزارتخانه صمت و وزارت جهاد کشاورزی هنوز پایانی ندارد از ثبت سفارش ها برای واردات نهاده و محصول گرفته تا نظارت ها بر بازار.

این مدیریت های جزیزه ای در تمام بخش ها از سیاست های تعرفه واردات و صادرات تا ایجاد شبکه های توزیع در داخل طوری است که به رغم داشتن جایگاه ها بسیار مناسب تولید جهانی، قیمت ها در با زار سرسام آور است.