نسبت درآمد خالصی که یک شرکت برای سهامدارانش ایجاد می‌کند، به کل حقوق صاحبان سهام، بازده حقوق صاحبان سهام گفته می‌شود. بازده حقوق صاحبان سهام میزان سودآوری شرکت را با آشکار کردن نحوه تولید سود آن شرکت با استفاده از سرمایه سهامداران، اندازه‌گیری می‌کند.
بازده حقوق صاحبان سهام به شکل درصدی بیان شده و طبق فرمول زیر محاسبه می‌گردد:
در فرمول بالا درآمد خالص برای یک سال کامل مالی است و قبل از پرداخت سود سهام به سهامداران عادی و بعد از پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز محاسبه می‌شود. در مجموع حقوق صاحبان سهام، سهام ممتاز منظور نمی‌شود.
بازده حقوق صاحبان سهـام برای مقایسه سودآوری یک شرکت با سایر شرکت ها، در یک صنعت خاص، کاربرد دارد.
چند نوع دیگر از این فرمول نیز وجود دارد که سرمایه گذاران می‌توانند از آن استفاده نمایند:
یک. سرمایه گذارانی که مایل هستند تا بازده حاصل از سهام عادی را ببینند می‌توانند فرمول بالا را با کسر سود سهام ممتاز از درآمد خالص و همین‌طور کسر حقوق سهامداران ممتاز از مجموع حقوق صاحبان سهام به شکلی که در ادامه می‌آید، تغییر دهند:
دو. بازده حقوق صاحبان سهام ممکن است با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام به دست آید. به این منظور میانگین حقوق صاحبان سهام در ابتدا و انتهای دوره محاسبه می‌شود و با تقسیم درآمد خالص بر میانگین حقوق صاحبان سهام، بازده سهامداران عادی محاسبه می‌شود.
سه. همچنین این امکان وجود دارد که سرمایه گذاران تغییرات بازده حقوق صاحبان سهام برای یک دوره را محاسبه کنند. به این صورت که در ابتدا و انتهای دوره بازده حقوق سهامداران به طور مجزا محاسبه شده و با کسر این دو عدد، تغییرات بازده محاسبه شود. این کار تغییرات سودآوری شرکت را در طول یک دوره مشخص می‌کند.
چیزهایی که باید به خاطر سپرد
- اگر طی دوره سهام جدید منتشر و عرضه شود، از میانگین موزون تعداد سهام در طول سال استفاده کنید.
- برای شرکت های با رشد بالا، شما باید انتظار بازده حقوق صاحبان سهام بالاتری را داشته باشید.
- میانگین بازده حقوق صاحبان سهام در طول ۵ تا ۱۰ سال می‌تواند بینش بهتری از تاریخچه رشد شرکت، در اختیارتان قرار دهد.
معادل انگلیسی بازده حقوق صاحبان سهام عبارت است از:
Return On Equity – ROE
Return On Net Worth – RONW
تهیه‌شده در: مدیر مالی
