به گزارش تابناک به نقل از فارس، همایش تخصصی جبهه مقاومت و همسایگان جمهوری اسلامی به میزبانی پژوهشگاه علوم ومعارف دفاع مقدس در 14 دی ماه در دانشگاه دفاع برگزار شد.
در ابتدای این نشست، سعدالله زارعی، رئیس پژوهشکده جبهه مقاومت ضمن خیرمقدم، برگزاری این نشست را به عنوان پیش نشست اولین همایش ملی ایران وهمسایگان عنوان کرد.
ابعاد قدرت کشورهای اسلامی در جهان آینده
در این نشست سرلشکر رحیم صفوی، مشاور عالی مقام معظم رهبری و رئیس پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقد در سخنانی با عنوان «ژئوپلیتیکی مقاومت و سیاست همسایگی» ضمن تبیین مفهوم مقاومت، ابعاد قدرت ونفوذ محورمقاومت در سطح بین المللی را تبیین کرد.
سرلشکر صفوی در ابتدای سخنان خود اظهار داشت: روابط منطقهای و بینالمللی و سیاست همسایگی، اموری زمینهمند و تابع فرایندهای کلان ژئوپلیتیکی هستند. آنچه در تاریخ معاصر 200 سال گذشته در عرصه اندیشه و عمل استراتژیک، در محافل سیاسی و علمی جهان حاکم بوده، قرائت و روایت ژئوپلیتیکی و راهبردی غرب از جهان و مناطق آن بوده است؛ ما باید طرح جدیدی براندازیم و «نظریه ژئوپلیتیکی بومی و اسلامی» خود را طراحی و به آن اتکا کنیم. دیگر نباید حرف آنها را تکرار کنیم؛ بلکه باید حرف خود را بزنیم و آنها باید گوش کنند!
مشاور عالی مقام معظم رهبری همچنین افزود: چهارچوب نظری و اندیشه ژئوپلیتیکی و راهبردی اینجانب برآمده از اندیشه و تفکر و تجربه انقلاب اسلامی است. در قرن حاضر (قرن پازدهم هجری) قطب جدید قدرت، به نام «قطب قدرت جهان اسلام» بهتدریج درحال بروز و ظهور است؛ این قطب قدرت به عنوان یک «سازه ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچر» برای رقابت و مقاومت با قدرتهای غرب و شرق جهان شکل خواهد گرفت. ماهیت این قدرت فرهنگی، تمدنی، اقتصادی و جمعیتی است.
تعریف ژئوپلیتیک مقاومت
صفوی در ادامه ژئوپلیتیک مقاومت را این گونه تعریف کرد: تغییر ساختار و فرایندهای انسانی و فرهنگی (اعتقادی)، اقتصادی و نظامی امت اسلامی، برای کسب آزادی و استقلال و شکلگیری قدرت جهان اسلام در رقابت با قدرتهای سلطهگر غرب و شرق در سطوح مختلف (ملی، منطقه ای و جهانی).
به گفته سرلشکر صفوی، پرچمداری این ژئوپلیتیک جدید بهدست نیروهای انقلاب اسلامی و جنبشهای بیداری اسلامی و جبهه مقاومت به رهبری امامین انقلاب و جمهوری اسلامی ایران است.
ابعاد قدرت کشورهای اسلامی
رئیس پژوهشگاه دفاع ملی همچنین ابعاد قدرت جهان اسلام در آینده را با توجه به معیارهای ژئوپلیتیک اینگونه بیان کرد:
در سال 2018 دین مسیحیت 2/2 میلیارد نفر (رتبه اول: 31 درصد) و اسلام 1/6 میلیارد نفر (رتبه دوم: 23 درصد) پیرو داشته اند. همچنین با توجه به سرعت رشد بیش از متوسط جهانی، وسعت کشورهای با بیش از 50 درصد جمعیت مسلمان؛ بیش از 22 درصد وسعت خشکیهای جهان است. همچنین مهمترین مناطق ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک جهان مانند تنگه هرمز، بابالمندب، مالاکا، جبل الطارق، سوئز و ... در مناطق اسلامی است. علاوه بر این قطب بلامنازع در ژئوپلیتیک انرژی جهان شامل 75 درصد منابع نفت و 57 درصد منابع گاز در اختیار کشورهای اسلامی است.
صفوی در ادامه افزود: گزاره اساسی دیگر، مفهوم ژئوپلیتیک مقاومت در روایت اسلامی آن است. هرچند مفهوم «ژئوپلیتیک مقاومت» دارای پیشینه نظری و علمی در محافل غربی است؛ لیکن این مفهوم، پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، در مقابله قدرتهای سلطهگر غربی و شرقی بازتعریف شد. تا جایی که اگر مفاهیم انقلابی و شیعی را از آن جدا کنیم؛ در جایی از جهان شناختهشده نخواهد بود.
وی تاکید کرد: همچنین مقاومت به مثابه یک محور، عبارتاست از: گردهم آوردن منابع، قدرت و توان و نیز ائتلاف، اتحاد یا هماهنگ سازی مواضع کشورها، گروهها یا جوامع اسلامی، در برابر نظام سلطه و قدرتهای اصلی آن، بهویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در سطح منطقه و با محوریت مسئله فلسطین و مقاومت در برابر تجاوزات و اشغالگری و توسعهطلبی رژیم صهیونیستی؛ اما وجود حکومتهای فاسد و ظالم در کشورهای اسلامی که کارگزاران نظام سلطه به شمار میآیند، مبارزه با این حکومتها را نیز در زمره اهداف محور مقاومت قرار داد.
سرلشکر صفوی همچنین عنوان داشت: با احیای اسلام سیاسی و بازنمایی هویت مسلمانان پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در کشورهای منطقه و تأثیرات سیاسی، ایدئولوژیک و ژئوپلیتیک آن در ساختار قدرت و امنیت منطقهای، تحولات و تغییرات نوینی در تعاملات ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک غرب آسیا بهوجود آمده است. این موضوع با عنوان شکلگیری ژئوپلیتیک مقاومت در غرب آسیا از سوی بسیاری از مقامات رسمی کشورهای منطقهای و فرامنطقهای مورد تأکید قرار گرفته و به یک گفتمان غالب در سطح اجتماعی کشورهای منطقه تبدیل شده است. هر چند با موانع زیادی در سطح حکمرانی کشورهای منطقه مواجه است.
ایجاد و بسط محور مقاومت
صفوی گفت: رمز ایجاد و بسط محور مقاومت این است که «راه قدس از کربلا میگذرد» آنچه امروزه تحت عنوان محور مقاومت شناخته میشود، برخاسته از تجربه نزدیک به نیم قرن مظام جمهومری اسلامی ایران، از بدو تأسیس تا به امروز در ارتباط با نظام بینالملل و مسائل غرب آسیاست.
وی ادامه داد: اگرچه مقاومت به معنای فرا اسلامی آن (مستضعفین غیر مسلمان)، امروز تا آمریکای لاتین نیز گسترش یافته است،هم اکنون، مبتنی بر ترکیب مفهوم نظام چندقطبی و مقابله با هژمونی آمریکا، بلوک جدیدی در حال شکلگیری است که همچنان ترتیبات بینالمللی سابق، مانند انحصار حق وتو و عضویت در شورای امنیت، مشروعیت تحریم بهعنوان ابزار در سیاست خارجی، انحصار علم و فناوری مانند انحصار دانش صلحآمیز هستهای و هیمنه دلار بهعنوان ارز بینالمللی و غیره را با چالشهای جدی مواجه کرده است.
سرلشکر صفوی همچنین اظهار داشت: باتوجه به نقش ایران در ارائه و نهادینه کردن مفهوم مقاومت، ازاینرو، این مبحث با محوریت رویکرد ایران تبیین و ارائه شده است.
وی گفت: با پایان یافتن جنگ هشت ساله، گسترش روابط با کشورها و جوامع واقع در مرزهای شرقی ایران تا مدیترانه با محوریت مقابله با رژیم صهیونستی مورد توجه واقع شد و ضرورت تقویت اعضا و یافتن متحدانی در این حوزه بیشازپیش در دستورکار دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و نهادها انقلابی قرار گرفت.
وی ادامه داد: بر این اساس، شیعیان جنوب لبنان در مرکز اهتمام قرار گرفتند. تقویت نظامی، تکنولوژیک و اعطای کمکهای مالی و آموزش دادن نیروها و عضوگیری هرچه بیشتر، بازیگری فعال با نام «حزب الله لبنان» را در جبهه رویارویی با رژیم نامشروع صهیونیسیتی در محور مقاومت وارد کرد.
سرلشکر صفوی افزود: این تجریه در مورد گروههای فلسطینی نیز پیاده شد و بهتدریج گروههای مقاومت فلسطینی با کسب آموزشهای لازم تا به امروز به توان بازدارندگی نسبی در رویارویی با رژیم صهیونیستی دست پیدا کردهاند.
وی گفت: با سقوط صدام و روی کار آمدن دولت شیعی در عراق، بازیگر رسمی دیگری در کنار ایران و سوریه به این محور یا بلوک در حال شکلگیری اضافه شده است. سوریه از ابتدای تشکیل رژیم صهیونیستی در جبهه رویارویی با این رژیم در این زیرمجموعه قرار داشت، اما درپی تقویت پیوندهای این کشور با ایران در جریان جنگ تحمیلی و افزایش سطح ارتباطات دو کشور پس از جنگ، رفتهرفته رویکرد هماهنگی را در قالب بلوک جدید با دیگر اعضا اتخاذ کرد.
سرلشکر صفوی تصریح کرد: این بلوک یا محور امروز با تولد جریان انصارالله در یمن، میرود تا عضو رسمی دیگری را در جمع اعضای خود شاهد باشد. موتور محرکه محور مقاومت و کارگزار عملیاتی آن، نیروی قدس است که مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) در دوازدهم اردیبهشت 1400، در سخنرانی تلویزیونی خطاب به ملت ایران درباره نیروی قدس که از عوامل تحقّق سیاست عزّتمند جمهوری اسلامی در منطقه است.
نیروی قدس، بزرگترین عامل موثر از دیپلماسی انفعالی
به گفته صفوی «نیروی قدس بزرگترین عامل مؤثّر در جلوگیری از دیپلماسی انفعالی در منطقه غرب آسیا است؛ نیروی قدس در منطقه غرب آسیا یک سیاست مستقل جمهوری اسلامی را و سیاست عزتمدار جمهوری اسلامی را تحقق بخشیده...»
وی افزود: در واقع آنچه باعث عصبانیت ابالات متحده امریکا از جمهوری اسلامی ایران شده است، فرایند تولید قدرت در سیاست منطقهای ایران است. قدرتی که با رهبری خردمندانه و شجاعانه رهبر بزرگ انقلاب اسلامی و میدانداری نیروی قدس با فرماندهی شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در لایه اوّل در غرب آسیا بهوجود آمده است.
سرلشکر صفوی تصریح کرد: بهموازات تبلور مقاومت بهعنوان ترتیبات یا نظمی جدید با محوریت جمهوری اسلامی ایران در غرب آسیا، مبتنی بر ایده اصلی مقابله با هژمونی آمریکا، کشورهای حوزه آمریکای لاتین ازجمله ونزوئلا، کوبا و پرو نیز پیوندهای خود را با محور مقاومت تقویت کردهاند.
سرلشکر صفوی همچنین اظهار داشت: در چهار دهه قبل، نیروی قدس در افغانستان با نقش راهبردی خود در خروج ارتش سرخ از افغانستان (1979 – 1989 م.) و سپس فرار مفتضحانه ارتش آمریکا و متحدانش از افغانستان مظلوم، پس از 20 سال اشغالگری و کشتار و غارت ملت و منابع افغانستان.
وی گفت: در طول یک دهه گذشته، با مدیریت میدانی در جنگ علیه ائتلاف تروریستی داعش در سوریه و عراق که توسط سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی و پشتیبانی اقتصادی برخی از کشورهای عربی (عربستان صعودی)، الگوی نوینی از ابتکار نظامی را به منصه ظهور رساند. ابتکاری که نهتنها سلطه داعش را به پایان رساند، بلکه با ترغیب رقیب سنتی ایالات متحده آمریکا، یعنی روسیه، ائتلاف و گروهبندی جدیدی را در سطح جهانی رقم زد و موازنه جدیدی از هندسه قدرت را غرب آسیا ایجاد کرد.