به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا وسیما، رئیس کل جدید بانک مرکزی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری در خصوص تثبیت نرخ ارز به تشریح سیاست‌های ارزی و پولی بانک مرکزی پرداخت.
روز پنجشنبه هیئت دولت محمدرضا فرزین را به عنوان رئیس کل بانک مرکزی انتخاب کرد. ایشان هم شب گذشته در بخش خبری ۲۱ شبکه یک سیما حضور پیدا کردند و بخشی از سیاست‌های مد نظرشان را برای کنترل بازار ارز و تورم بیان کردند. تثبیت نرخ ارز نیمایی با عدد ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان یکی از مهمترین اقداماتی بود که ایشان مطرح کردند.
مهمترین برنامه‌های شما برای کنترل بازار ارز چیست؟
خوب اگر اجازه بدهید من برگردم به این برنامه‌ای که شما نشان دادید، چون سعی کردید یک شباهت سازی کنید بین سیاست‌های ارزی که ما دیشب اعلام کردیم و دو سیاست ارزی قبلی، چون من در جریان شان بودم اگر اجازه بدهید من دقیقاً برگردم به همین موضوع و توضیح بدهم اولاً ببینید نرخ ارز، ما باید حواسمان باشد وقتی نرخ ارز را تبیین و تعیین می‌کنید باید به یک دوگانه‌ای توجه کنید این دوگانه هم دوگانه رفاه و اشتغال است یعنی اگر نرخ ارز زیاد افزایش پیدا بکند رفاه مردم آسیب می‌بیند اگر کم افزایش پیدا کند عرضه کننده نرخ ارز که بنگاه و صادر کننده است تولیدش آسیب می‌بیند و اشتغال مردم آسیب می‌بیند، بنابراین همیشه ما باید به یک نرخی توجه کنیم که بتواند این دوگانه را به توازن برساند. در خصوص سیاستی که ما دیشب اعلام کردیم، چون حالا فقط به سیاست تثبیت ۲۸ و ۵۰۰ اشاره شد در مورد سیاست تثبیت ۲۸ و ۵۰۰ من خدمتتان عرض کنم الآن در سامانه نیما آخرین عددی که من گرفتم نرخ ارز به طور میانگین ۲۹ هزار تومان است نرخش یعنی در خود سامانه این ارز در حال عرضه می‌باشد با میانگین ۲۹ هزار تومان که من میانگین ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان را اعلام کردم که از فردا ما با این عدد عرضه خواهیم کرد. پس بنابراین این نرخ در سامانه نیماست که در سامانه نیما هم همانطور که عرض کردم اولاً در سامانه نیما بخش زیادی از ارزی که عرضه می‌شود ارز حاصل از صادرات نفت است و بخشی از آن متعلق به پتروشیمی ها است و متعلق به برخی از بنگاه ها است در این سامانه ارز که عرضه می‌شود الآن آماری هم که من گرفتم تقریباً بین روزانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار در روز‌های گذشته عرضه شده است.
یعنی ارز همین سه تا بخشی که شما گفتید در سامانه نیما دارد عرضه می‌شود؟
بله ارزی که در سامانه نیما عرضه شده متعلق به کالای عرضه شده است، عرضه که یعنی مبادله شده عرضه و خریداری شده بنابراین من در خصوص این نرخ ارز عرض کردم که به اصطلاح ما با نرخ ۲۸ و ۵۰۰ عرضه خواهیم کرد حتماً در هفته آینده در هفته پیش رو عرضه مان را افزایش می‌دهیم عرضه نرخ نیما را افزایش خواهیم داد و به اصطلاح تلاشمان این خواهد بود که کلیه نیاز‌ها را تأمین کنیم، اما یک اشکالی وجود دارد آن اشکال هم در سامانه نیما که، چون با یک عده‌ای از تجار و یک عده‌ای از خریداران ارز هم صحبت کردم این است که ما وقتی در سامانه نیما ارز را عرضه می‌کنیم، چون ارز‌ها ارز‌های متفاوتی است یا به عبارت دیگر اگر بخواهم واژه دقیق‌تر انتخاب بکنم ما یک عدم هماهنگی بین نقشه تجاریمان و نقشه ارزیمان داریم یعنی به عبارت دیگر یک جا‌هایی که تجارتمان زیاد است ارزشان را کمتر داریم و یک جا‌هایی که ارز زیاد داریم خیلی با آن‌ها تجارت نداریم این باعث می‌شود که شما نتوانید ارز لازم را در اختیار تاجر قرار بدهید و این یک مشکلی در سامانه ایجاد کرده یکی دو تا نارسایی دیگر هم دارد که امیدواریم این نارسایی را حل کنیم بنابراین نرخ ارز ۲۸ و ۵۰۰ نرخ ارزی است که الآن سامانه نیما را به تعادل می‌رساند به صورت میانگین این نرخ به تعادل می‌رساند بخش زیادی از آن هم ارز نفتی است که دولت در این سامانه عرضه می‌کند در هر صورت همچنان معتقدم که این نرخ در حال حاضر می‌تواند نیاز‌های بازار را تأمین بکند و به گونه‌ای عمل خواهیم کرد که بنگاه‌ها و کسانی که ارز عرضه می‌کنند در این بنگاه در این سامانه هم آسیب نبیند، اما ما گفتیم که یک بازار دیگری ایجاد خواهیم کرد به اسم بازار مبادله ارزی، در بازار مبادله ارزی کل ارز‌های غیرتجاری مبادله خواهد شد یعنی ما بسیاری از ارز‌هایی که دیشب هم من عرض کردم حدوداً ۴۰ نوع نیاز ارزی است که تمام آن‌ها می‌توانند بیایند در بازار مبادله ارزی ارزشان را تأمین کنند قاعدتاً آن نوسان خواهد داشت تثبیت نخواهد بود، این هم یکی از بازار‌هایی است که به زودی ما راه اندازی می‌کنیم تأمین خواهیم کرد ارزش را و مسئله اساسی تری که الآن کشور با آن مواجه است من فکر می‌کنم همه این مشکلاتی هم که به وجود آمده الآن در حال حاضر ناشی از آن است علامت دهی یک نرخی است در بازار آزاد که معتقدیم که آن نرخ تحریف شده یعنی به عبارت دیگر اگر شما عوامل بنیادی اقتصاد ایران را بررسی بکنید ببینید آیا واقعاً ارز ما باید به این عدد حالا ۴۴ تومان باید برسد شما ببینید من الآن چند تا عدد به شما عرض کنم الآن در همین ۹ ماه گذشته صادرات غیرنفتی کشور ... نفتی یعنی غیر نفتی که عرض می‌کنم هم نفت نبوده، هم نفت کوره نبوده، هم نفت سفید در این عدد نیست مجموعاً حدود ۳۶ میلیارد دلار بوده و کل واردات کشور حدود ۴۲ میلیارد دلار یعنی ما الآن عدد صادرات غیرنفتی مان می‌تواند بخش عمده‌ای از این نیاز‌های وارداتی کشور را پاسخگو باشد و این کل واردات کشور است بنابراین ما از این لحاظ مشکلی نداریم و نباید از لحاظ بنیادی نرخ ارزمان این چنین افزایش داشته باشد.
به خاطر همین گفتید که منابع ارزی مطمئنی داریم؟
به همین دلیل است که عرض می‌کنم ما الآن نرخ ۲۸ و پانصدی که در سامانه نیما می‌گویم بازار در سامانه نیما ما را به تعادل می‌رساند و این مشکل وجود نخواهد داشت.
آقای دکتر الآن بحثی که وجود دارد بحث صادرکنندگان خرد است برخی‌ها معتقدند به هر حال این هم شاید مثل شباهت‌هایی به آن ارز ۴ هزار و دویستی دارد و این اگر به هر حال بخواهد فردا صادرکننده ارزش را برگرداند در سامانه نیما ۲۸ و ۵۰۰، اما در بازار یک قیمت دیگر اینجا امکان دارد دوباره صادر کننده متضرر بشود.
نه ببینید تفاوت دارد ارز ۴ و دویستی تمام نیاز‌ها را قرار بود برطرف کند من عرض کردم کالا.
خب بهتر است این طور سؤال کنیم این ارز ۲۸ و پانصدی به چه کالا‌هایی تعلق می‌گیرد؟
عرض کردم کالای اساسی، ماشین آلات، تجهیزات، به این کالا‌ها اختصاص خواهیم داد.
شما معتقدید که با این روند به صادرکنندگان خرد ما هیچ آسیبی نمی‌رسد؟
خیر، معتقدم آسیب نمی‌رساند البته ببینید ما وقتی در مورد یک سیاستی صحبت می‌کنیم ممکن است استثنائاتی هم وجود داشته باشد این استثنائات قابل بررسی است ما در مورد یک سیاست کلی صحبت می‌کنیم سیاست کلی ما در حال حاضر به نظرم با نرخ ۲۸ و ۵۰۰ می‌توانیم نیاز‌های کشور را برطرف کنیم.
آقای دکتر اگر الآن صادر کننده ارز خودش را برگرداند بخواهد در نیما با ۲۸ و ۵۰۰ عرضه بکند و ارز در بازار آزاد ۴۰، ۴۲ باشد آن وقت این تفاوت چطور می‌تواند صادرکننده با این شرایط انگیزه‌ای برای بازگشت ارزش دارد آیا آن تعهد ارزی اش آسیب نمی‌بیند؟
عرض کردم ببینید شما یک نرخی به اسم ۴۴ را پذیرفتی، چون پذیرفتی نرخ ۲۸ و ۵۰۰ را نمی‌پذیری من عرض می‌کنم نرخ ۴۴ نرخ ارز کشور ما نیست یک نرخ ارز تحریف شده است ما حتماً در بازار دخالت خواهیم کرد و حتما این نرخ را مدیریت خواهیم کرد تا این نرخ ارز کاهش پیدا بکند.
شما می‌گویید من ارزی که الآن در کف بازار خرید و فروش می‌شود را نپذیرم این واقعیت را نبینم؟
نه اصلاً این جوری نیست ببینید من دارم صحبت می‌کنم اینجا نشستم خودم حرف هایم را می‌زنم اجازه بدهید من حرفم را بزنم ببینید من می‌گویم بازار آزاد آن نرخی که الآن در آن شکل گرفته نرخ تحریفی است به دلایل عوامل انتظاراتی این نرخ شدیداً افزایش پیدا کرده و علامت دهی غلط به بازار کالای ما می‌دهد اگر ما بخواهیم بازار کالایمان نرخش را همراه با این دنبال کنیم که هیچ کالایی دیگه در بازار ایران الآن قیمت ندارد که چرا، چون شما این بازار آزاد به دلایل انتظاراتی، شدیداً افزایش پیدا کرده من دارم این رابطه را در حال حاضر قطع کردم که گفتم اینجا تثبیت می‌کنیم.
پس شما در واقع این عدد را مدیریت می‌کنید که این قیمت، قیمت متعادلی باشد.
حتماً مدیریت می‌کنیم من عرض کردم ما در بازار آزاد حتماً دخالت خواهیم کرد حتماً مدیریت خواهیم کرد برای اینکه این نرخ را رو به پایین داشته باشیم ما این نرخ را من نمی‌گویم بازار آزادی وجود دارد مگر من می‌توانم بگویم بازار آزاد وجود ندارد بازار آزاد وجود دارد بسیاری از این نیاز‌های ارزی هم در بازار آزاد تأمین می‌شود نکته دومی که من تأکید کردم، چون بالاخره باید فرصت باشد ما سیاست هایمان را دقیق بگوییم عرض کردم من اکثر نیاز‌هایی که در بازار آزاد وجود دارد تلاش خواهم کرد که بیاید در بازار مبادله ارزی تأمین بشود جز نیاز‌های قاچاق و ممکن است بخشی از آن فرار سرمایه باشد، ولی تمام آن نیاز‌های اساسی را تلاش خواهیم کرد که در بازار مبادله‌ای تأمین بشود بنابراین ساختار قیمت گذاری می‌پذیرد من عرض کردم ما به دوگانه رفاه و تولید توجه داریم یعنی معتقدم که ما نمی‌توانیم یک نرخی بگذاریم که تولیدکننده بگوید من نمی‌توانم این نرخ را بفروشم، ولی اگر الآن تولیدکننده بیاید بگوید من ارزم ۵۰ تومان است ما می‌پذیریم اولاً شما توجه کنید ما بخشی از این ارزی که می‌گوییم یا مال نفت است یا مال بسیاری از پتروشیمی‌هایی که از یارانه دارند استفاده می‌کنند خوراکشان ارزان‌تر است به این نکات هم باید توجه بکنید بنابراین ارز نباید به گونه‌ای باشد که به اصطلاح ما در سمت نهاده به یک سیاست با یک نوع سیاست برخورد کنیم و در سمت خرید ارز با سیاست دیگر.
برویم سراغ بحث تورم، برنامه شما برای کنترل تورم چیست چه هدفگذاری در این حوزه انجام دادید آقای دکتر؟
ببینید در خصوص تورم البته من می‌خواستم بعداً در مورد اصلاح نظام بانکی و بحث تورم اشاره کنم اگر اجازه بدهید، چون فکر می‌کنم اصلاح نظام بانکی بیشتر مورد توجه مردم است من سیاست‌های اساسی اش را عرض کنم؛ در مورد نظام بانکی مستحضرید که ما تقریباً یک مجموعه بالای ۲۰۰ هزار پرسنل و کارکنان نظام بانکی کشور هستند که بسیار افراد متخصص و متعهدی هستند چه در بانک مرکزی و چه در نظام بانکی و برآورد خود من این است که با توجه به سابقه‌ای که در کار بانکی دارم این است که این کارکنان می‌توانند محور اصلاح نظام بانکی کشور باشند مسأله اساسی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم عدم نظارت دقیق در بانک مرکزی و عدم پایبندی به مقررات بانکی در نظام بانکی است، این را ما بایستی در نظام بانکی به یک ارزش تبدیل کنیم یعنی پایبندی به مقررات نظام بانکی مقرراتی که بانک مرکزی تدوین می‌کند سیستم اقتصادی کشور تدوین می‌کند بایستی در نظام بانکی مو به مو اجرا بشود و اگر ما نتوانیم این را در بانک هایمان مو به مو اجرا بکنیم عملاً در اجرای برنامه هایمان موفق نخواهیم بود یعنی به عبارت دیگر هر سیاستی را تنظیم بکنیم در تحقق آن موفق نخواهیم بود چند تا سیاست را من خدمتتان عرض کنم که جزو برنامه هایم است اولین نکته‌ای که تأکید دارم در نظام بانکی این است که ما بر نظام بانکی را به سمت تخصصی شدن پیش ببریم الآن تعداد بانک‌هایی که ما داریم عملاً بانک تخصصی، بانک تجاری، بانک سرمایه گذاری، بانک توسعه ای، ما تفکیک دقیقی از این بانک‌ها و مقررات کاملاً به اصطلاح مجزایی برای تک تک این بانک‌ها نداریم البته این را که می‌گویم نه به طور کامل یعنی ممکن است یک بخشی از مقرراتمان متفاوت باشد، ولی ما باید کامل بتوانیم در بانک مرکزی تفاوتی بین اینها قائل بشویم و مقررات متفاوتی برای آن‌ها تنظیم بکنیم و آن‌ها هم صرفاً بر اساس عقود مربوط به حوزه تخصصی خودشان کار بکنند پس یکی تخصصی کردن است یکی از اشکالاتی که امروزه نظام بانکی دارد که من فکر می‌کنم حتی این باعث مسائل و مشکلاتی شرعی، عدم رعایت عقود در نظام بانکداری اسلامی هم شده این است که بر مصرف کنترل لازم صورت نمی‌گیرد حتماً باید کنترل بر مصرف صورت بگیرد این مسأله حتی در تورم هم خودشان را نشان می‌دهد اگر ما نتوانیم مصرف پول بانک را در خصوص عقودی که منعقد می‌کند و در اختیار تسهیلات گیرنده قرار می‌دهد کنترل کنیم هم در اهداف تورمی اهدافمان نمی‌توانیم دنبال کنیم و هم در بانکداری اسلامی عقود را رعایت نکردیم مسئله دیگر من بار‌ها این را قبلاً به عنوان مدیرعامل بانک ملی هم گفته بودم الآن به عنوان رئیس کل بانکی مرکزی عرض می‌کنم که خروج از بنگاه داری، بانک‌ها باید از بنگاه داری خارج بشوند یک سیاست اساسی است که حتماً در بانک مرکزی دنبال خواهم کرد مسئله دیگر مسئله گسترش تسهیلات خرد است قرض الحسنه و تسهیلات خرد است ما یک سیستم بانکی فکر می‌کنم بابرکتی تحت عنوان بانکداری کارگشایی داریم که بانک ملی سال‌های سال است که از آن استفاده می‌کند امروزه به نظر من مهجور شده حتماً بانکداری کارگشایی را برای تسهیلات خرد توسعه خواهیم داد در بانکداری کارگشایی شما می‌توانیم با اموال غیرمنقول یعنی مثلاً فرد می‌تواند با یک گوشواره با یک انگشتر دیگه نیازی به به اصطلاح وثیقه گذاری یا متعهد ندارد برای ۵۰ میلیون، ۱۰۰ میلیون این را می‌تواند وثیقه بگذارد یک ماهه، بیست روزه، دو ماهه پول را بگیرد و برگرداند با هزینه‌های بسیار پایین این به نظر من برای مردم بسیار مؤثر است این نوع نحوه تأمین مالی و کار را سهل می‌کند حتماً این را توسعه خواهیم داد.
در واقع بحث تسهیلات خرد یکی از دغدغه‌های تولید است.
بله، مسئله دیگر مسئله مؤسسات و بانک‌های ناتراز است که الآن در نظام بانکی چند تا بانک داریم که واقعاً مشکل هم برای کشور ایجاد کردند این هم یکی از نکاتی است که حتماً در طی دورانی که این مسئولیت را داشته باشم حتماً تعیین تکلیف خواهم کرد.
الآن برای بحث ترازنامه بانک‌ها قرار است چه اقدامی انجام بدهیم؟
ترازنامه بانک‌ها در سیاست پولی معمولاً سیاست پولی را یا از سیاست‌های متداول پولی بانک مرکزی استفاده می‌کند ابزاری مثل نرخ سود بانکی مثل نرخ ذخیره قانونی مثل نرخ تنزیل مجدد یا چنین ابزاری، یکی از روش‌هایی که امروزه هم بسیاری از جا‌های دنیا متداول شده به آن می‌گویند به اصطلاح سیاست پولی و غیرمتعارف، که شما می‌آیید ترازنامه بانک را کنترل می‌کنید حالا این ترازنامه هم می‌تواند سمت دارایی و هم بدهی یا سمت دارایی به تنهایی و بدهی به تنهایی را کنترل کند الآن بانک مرکزی چندین سال است که سمت دارایی را کنترل می‌کند تلاشش این است که یک محدودیتی ایجاد کند به دلیل اهداف تورمی، یکی از اهداف بانک مرکزی که دنبال خواهیم کرد هم سمت چپ ترازنامه و هم سمت راست کنترل خواهد شد به دلیل سیاست‌های کنترل به اصطلاح کنترل تورم البته عرض کردم تلاشم این خواهد بود که از سیاست‌های پولی هم به طور کامل استفاده کنیم.
آقای دکتر چه برخوردی با بانک‌ها خواهید کرد؟
زمانی که سیاست‌های جدید پولی را اعلام بکنیم قطعاً بانک‌هایی که مقررات بانک مرکزی را رعایت نکنند با آن‌ها برخورد خواهد شد به دنبال این هستم که اختیارات لازم برای این کار هم بانک مرکزی بگیرد، چون یکی از نواقصی که معمولاً رؤسای بانک مرکزی به آن اشاره می‌کنند این است که در بعضی از حوزه‌ها از اختیارات لازم برخوردار نیستند تلاش می‌کنیم که این اختیارات اخذ بکنیم و با بانک‌هایی که این مقررات را رعایت نکنند برخورد بکنیم.
اگر در اصلاح ساختار بانکی موردی است بفرمایید و الا برویم سراغ بحث سیاست‌های پولی و مدیریت تورم.
خیر نکته‌ای نیست.
آقای دکتر هدفگذاری تان چیست؟ آقای صالح آبادی البته بحث تا پایان سال را گفته بودند بحث رشد نقدینگی را مطرح کردند که تا ۳۰ درصد البته آقای رئیس جمهور بدون قید زمان ۲۵ درصد را گفتند برنامه شما برای مدیریت رشد نقدینگی چیست و چه سیاست‌هایی را قرار است اعمال بکنید؟
نکته مهمی است، بانک مرکزی وظیفه اش حفظ ارزش پول و کنترل تورم است یعنی دو تا وظیفه اساسی برای بانک مرکزی بگوییم این دو است، ولی امروزه می‌دانیم که کنترل تورم فقط توسط بانک مرکزی امکان پذیر نیست یعنی فقط توسط سیاست پولی امکان پذیر نیست سیاست‌های مالی، سیاست‌های تجاری، سیاست‌های ارزی و حتی سیاست‌های سمت هزینه توسط سایر دستگاه‌ها هم اتخاذ می‌شود در تورم نقش دارد و تأثیرگذار است بنابراین ما اگر بخواهیم تورم را کنترل کنیم معتقدم نیاز به یک هیأت ثبات مالی داریم ما باید یک هماهنگی بین سیاست‌های مالی، بودجه‌ای و پولی هم با همکاری کلیه دستگاه‌های اقتصادی ایجاد کنیم.
یعنی یک اکوسیستم مالی ایجاد بشود.
بله یعنی کل این مجموعه با هم باید کنترل بشود شما نمی‌توانید فقط با سیاست پولی تورم را کنترل کنید وقتی سیاست مالی انبساطی است یا سیاست بودجه انبساطی است یا دولت دچار کسری بودجه می‌شود یا فشار هزینه از سمت دیگری ایجاد می‌شود مجموعه اینها حتی شما امروزه می‌دانید بسیاری از حوزه‌های دیگر مالی مثل بیمه و اینها هم خیلی مرتبط می‌شوند با سیاست‌های پولی بنابراین ما باید بتوانیم حتماً یک هیأت ثبات مالی تشکیل بدهیم در قالب هیئت ثبات مالی سیاست‌های کنترل تورم را دنبال کنیم مسئله دیگر فعال کردن همین سیاست‌های اعتباری و پولی در راستای ثبات اقتصاد کلان در بانک مرکزی اقدامات خوبی هم شروع شده در بانک مرکزی، حتماً این سیاست‌ها را من دنبال خواهم کرد با تأکید بر اینکه هدفم این است که حتماً از سیاست‌های پولی استفاده بیشتری بکنم، چون سیاست‌های پولی متأسفانه در بانک مرکزی ما به گونه‌ای برخورد شده که انگار یک سیاست دائمی است نه سیاست پولی، شما می‌توانید شش ماه یک سیاست پولی را اتخاذ کنید شش ماه دوم تغییر بدهی چیزی که امروزه متداول است در نظام بانکداری مرکزی جهانی، از این سیاست‌ها استفاده خواهیم کرد.
آقای دکتر برنامه تان برای بحث نرخ بهره چیست می‌خواهید به هر حال بالا برود پایین بیاید می‌خواهید خیلی فعالانه در این حوزه ورود بکنید برنامه تان در این حوزه چیست؟
نرخ بهره، شما می‌دانید یک مصاحبه شورای پول و اعتبار دارد و اخیراً هم بانک مرکزی یک گواهی سپرده با نرخ سود بالاتر را منتشر کرده یعنی با یک سهمیه مشخصی که تعیین کرده به بانک‌ها ابلاغ کرده خود من هم در بانک ملی بودم این مجوز را گرفتیم و منتشر کردیم ان شاءالله از ابزار نرخ بهره حتماً استفاده خواهیم کرد، ولی اینکه چگونه استفاده خواهیم کرد را اجازه بدهید در عمل اعلام می‌کنیم.
آقای دکتر یکی از سیاست‌های خوبی که در دولت سیزدهم پیگیری شد بحث حساب واحد خزانه بود که برخی از دستگاه‌ها به هر حال پیگیری شد خیلی از دستگاه‌هایی که حساب‌های خارج از بانک مرکزی و خزانه داشتند اینها را به هر حال هدایت کردند بحث حساب واحد خزانه خیلی‌ها اعتقاد دارند که برخی از شرکت‌های دولتی هنوز با توجه به مجوز‌هایی که دارند رو بحث حساب واحد خزانه ورود نکردند و این شاید بتواند در آینده آسیب‌هایی را به سیاست‌های درست نظام بانکی ما وارد بکند برنامه تان بر این حوزه چیست؟
ببینید حساب واحد خزانه به این معناست که شما منابع شرکت‌های دولتی را بانک‌های تجاری جذب می‌کنند مثلاً ما خودمان در بانک ملی هم بودیم اینها به حساب بانک ملی می‌آمد، ولی شبانه می‌آمد در بانک مرکزی برای اینکه این پول پارک بشود و منجر به افزایش نقدینگی و تورم نشود به نظر من منطق کلی آن این است که یک ابزار کنترل تورم است بله این پول می‌تواند توسط بانک‌ها استفاده بشود و به اصطلاح این افزایش مستمری که توسط اینها صورت بگیرد با افزایش نقدینگی منجر به تورم بشود من معتقدم باید یک بازنگری بکنیم ببینیم کدام یک، چون برخی از این شرکت‌های دولتی برخی از این پول‌ها را وقتی که می‌آیند در بانک مرکزی، ولی نیاز‌های تأمین مالی شان توسط بانک تجاری صورت می‌گیرد و این به نظر من یک دوگانگی ایجاد می‌کند حتماً این را من بررسی مجدد خواهم کرد.
فکر می‌کنید که نمی‌شود که مثلاً حالا در این اصلاح سیاست‌ها جوری باشد که اینها هم به حساب واحد خزانه بپیوندند و مستقیم وارد حساب خزانه بشود؟
نه عرض کردم قطعاً بنگاه‌هایی که این منابع را دارند این سیاست را دنبال می‌کنیم تجدید نظر به این معناست که ما باید بررسی بکنیم اگر شرکت دولتی کل منابعش در بانک مرکزی است، ولی تأمین مالی آن توسط بانک‌های تجاری صورت می‌گیرد و منجر به کسری منابع و اضافه برداشت توسط بانک تجاری می‌شود این هدف اصلی سیاستگذار را تأمین نمی‌کند باید هر دو در کنار هم دیگر دیده بشود به همین دلیل عرض کردم.
بحث نقدینگی را یک هدفمندی مشخصی دارید شما آیا برنامه ریزی خاصی کردید مثلاً ما نقدینگی مان تا پایان سال به این عدد برسیم منظورم مدیریت رشد نقدینگی است یا در سال دیگر؟
خود شما در فرمایشات تان فرمودید الآن بانکی مرکزی یک هدفگذاری مشخصی تا عید را دارد همان سی درصدی که فرمودید.
یعنی شما هم هدفتان رو همین مبناست.
عرض می‌کنم الآن، چون ما در ماه ۱۰ هستیم و یکی دو ماه مانده، دنبال می‌کنیم همین سیاست را فعلاً همین سیاست را دنبال می‌کند ببینید نقدینگی به گونه‌ای است که اگر شما کنترل بیش از حد بکنید و انسداد نقدینگی به وجود بیاوری خود آن هم مسائل و مشکلاتی را ایجاد می‌کند به همین دلیل بایستی من یک ارزیابی دقیق تری داشته باشم از وضعیت ماه‌های آینده، چون ماه ۱۱ و ۱۲ شما می‌دانید تقاضای نقدینگی شدیداً به خصوص ماه ۱۲، ماه ۱۲ تقاضای نقدینگی شدیداً افزایش پیدا می‌کند برای اینکه من الآن اینجا به شما عرض کنم که من در ماه ۱۲ شدیداً نقدینگی را محدود خواهم کرد خب فکر می‌کنم انسداد مالی و پولی در کشور به وجود می‌آورد خب باید بتوانیم به گونه‌ای نقدینگی را کنترل بکنیم که هم بتوانیم جلوی تورم را بگیریم هم در سمت تولید و در سمت کسب و کار‌ها دچار مشکل نشویم.
آقای دکتر یکی از بخش‌های مورد رضایت مردم واقعاً از سیستم بانکی بحث بانک‌های قرض الحسنه است برنامه شما برای توسعه این سیستم بانکی چیست؟
من عرض کردم ببینید قرض الحسنه امروزه فکر می‌کنم در این چند سال گذشته، چون حداقل من خودم در سمت بانکداری تجاری می‌دانم خب رو به توسعه بود یعنی مثلاً ما در بانک ملی قرض الحسنه مان امسال ۱۰۲ درصد نسبت به پارسال رشد کرد تسهیلات قرض الحسنه مان و بانک‌های قرض الحسنه خوبی هم الآن ما در کشورمان داریم هر چی ما بتوانیم این به اصطلاح نوتسهیلات قرض الحسنه را رشد به آن بدهیم قاعدتاً، چون عامه مردم را تأمین مالی می‌کند و تأمین مالی ارزان قیمتی است قاعدتاً باعث رضایت بیشتر مردم است از فعالیت‌های نظام بانکی خواهد بود تمام تلاشم را می‌کنم که ان شاءالله این فعالیت را در نظام بانکی توسعه بدهیم.
آقای دکتر یک سؤالی که شاید جا ماند در بحث رویکرد تثبیتی نرخ ۲۸ و ۵۰۰ این بود که خب حالا شما البته تفاوت‌های آن خب با حالا آن سیاست‌های ارزی ۴ و دویستی فرمودید، اما همان موقع هم بحث این بود که آقا این نرخ تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ الآن برای ۲۸ و ۵۰۰ آیا یک پایان مشخصی وجود دارد یا حالا بنا بر آن سیاست‌ها و موقعیت موجود شما تصمیم گیری خواهید کرد؟
فعلاً حداقل یک دوره یک ساله را ادامه خواهیم داد.
طی یک دوره یک ساله، و بعد از آن بنا بر سیاست ها؟
عرض کردم ببینید ما فعلاً هدفگذاری مان این است برای اینکه این پیام ثبات را به بازار کالا بدهیم آن چیزی که الآن برای من مهم است این است که بازار کالا یک پیام ثبات بگیرد، چون بازار کالا باید بداند قیمتش چند است، باید بداند که اگر شش ماه دیگر می‌خواهد ماده اولیه وارد کند چگونه باید وارد کند با چه نرخی وارد کند ما در کشورمان بازار فیوچر فوروارد در ارز نداریم و، چون نداریم به همین دلیل تولیدکننده ما برآورد دقیق از نرخ ارز ندارد و این یک ریسک است برای او، ما الآن یکی از مسائل و مشکلاتمان در بازار این است به همین دلیل به عنوان بانک مرکزی اگرچه می‌دانم سختی‌هایی وجود دارد، ولی برای اینکه بتوانیم بازار کالا را کنترل کنیم مجبوریم که یک ثبات نسبی در یک دوره محدود به وجود بیاوریم.
