بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که دیدنش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
رژه پیروزی شوروی پس از جنگ جهانی دوم
فیلم مستند کوتاه رژه پیروزی ساخت سال ۱۹۴۵ به کارگردانی نیکولای سولوویف رویداد رژه پیروزی شوروری در مسکو را به تصویر میکشد. این رژه طولانیترین و بزرگترین رژهای است که تاکنون در میدان سرخ برگزار شده است و ۴۰ هزار سرباز ارتش سرخ و ۱۸۵۰ خودروی نظامی و سایر تسلیحات نظامی در آن شرکت داشتند. این رژه در روزی بارانی و دو ساعت در ۲۴ ژوئن سال ۱۹۴۵، نه ماه بعد از تسلیم آلمان برگزار شد. این مستند را با زیرنویس فارسی نریشن روسی آن در تابناک ببینید.
خلیل الوزیر، معروف به ابوجهاد از رهبران مقاومت فلسطین و نفر دوم سازمان آزادیبخش فلسطین ساف و رهبر شاخه نظامی فتح بود. نگرش سیاسی او فاقد هرگونه سازش و تمرکزش بر اقدامات مسلحانه برای رسیدن به هدف آزادی فلسطین بود. در این مستند، زمینه اتفاقاتی که منتهی به ترورش شده و جزئيات عملیات ترور پیچیده اسرائیل را از زبان نزدیکان او خواهید شنید. برای نخستین بار با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ و سقوط حکومت پهلوی، گروهی از کردهای تجزیه طلب که در زمان پهلوی نیز شورش کرده بودند، اقدام به تحرکات مشابهی نمودند. سیاست این گروه در بیش از نیم قرن اخیر در ایران، ترکیه، سوریه و عراق، بیان سیاسی «خودمختاری» در راستای هدف بلندمدت تجزیه بوده است. به همین دلیل حاکمیت هیچ یک از این کشورها با کردهای دارای این رویکرد همراهی نکرده است؛ به ویژه آنکه این گروه از کردها در نیم قرن اخیر همواره با سلاح به ناامنی و اقدامات تروریستی دست زدهاند. این تحرکات در اسفند ۱۳۵۷ در ایران آغاز شد و عناصر مسلح حزب دموکرات کردستان ایران عمدتاً در شهرهایی چون مهاباد و کردستان مسلط شدند. در ابتدا هیاتهایی از شورای انقلاب برای مذاکره با این گروهها به کردستان رفتند، اما این گروهها به کمتر از تجزیه کردستان قائل نبودند. سرانجام در بهار ۱۳۵۸، نیروهای سپاه پاسداران در کردستان حضور پررنگی یافتند و وضعیت تغییر کرد. گروههای تجزیه طلب کرد اقدامات تروریستی گستردهای را در مسیر استقرار حاکمیت در کردستان انجام دادند، اما در نهایت حاکمیت ایران کامل در سال ۱۳۶۲ برقرار و تحرکات گروههای تروریستی به صورت موردی شد. تصاویر پراکندهای که آسوشتیدپرس از تحرکات گروههای تجزیه طلب کرد در کردستان ایران در سال ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ ثبت کرده را در تابناک میبینید.
تحلیف سالوادور آلنده اولین مارکسیست دموکرات
«سالوادور آلنده / Salvador Allende» پزشک و سیاستمدار اهل شیلی و بنیانگذار حزب سوسیالیست شیلی بود و از سال ۱۹۷۰ تا خودکشی وی در پی کودتای ۱۹۷۳ در شیلی به عنوان رئیسجمهور قدرت را به دست داشت. اهمیت دوره ریاستجمهوری او در این بود که او اولین مارکسیستی بود که با رایگیری و دموکراسی به قدرت رسیده بود. نهایتا ملیسازی صنایع و کشاورزی در کنار عوامل دیگری باعث ایجاد اختلاف بین آلنده و قوای مقننه و قضاییه شد. یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال پینوشه که فرمانده ارتش بود، حکومت آلنده را سرنگون کرد، ولی حاضر به پس دادن قدرت به دولت غیرنظامی نشد. این باعث شد تا سال ۱۹۹۰ دیکتاتوری نظامی بر شیلی حاکم باشد. تصاویری از مراسم تحلیف اولین مارکسیستی که با رایگیری دموکراسی به قدرت رسید در ویدیو تابناک ببینید.