بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
سخنرانی تلخ محمدرضا شاه درباره تحقیر تاریخی
اشغال ایران در جریان جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم که به مرگ میلیونها ایرانی بر اثر حوادث متعدد از جمله چندین قحطی منجر شد، متاثر از اشتباهات محاسباتی حاکمان قاجار و رضاشاه بود. این موضوع که رضا پهلوی در اشتباه محاسباتی تاریخی با نزدیک شدن به هیتلر، زمینه ساز اشغال ایران و سقوطش از قدرت و تبعیدش شد، اسباب تحقیر محمدرضا پهلوی گشته بود؛ تحقیری که نقطه اوجش، نشست سران متفقین در تهران بدون اطلاع از حکام ایران بود. محمدرضا پهلوی در بخشی از سخنرانی که کنگره انقلاب سفید در سال ۱۳۵۱ در سالن ورزشی هفت تیر تهران داشت، این تحقیر تاریخی را در سخنرانی تلخی یادآور شد که در تابناک میبینید و میشنوید.
انفجار سه هواپیمای مسافربری در اردن
ساعت ۱۲:۲۰ بعدازظهر روز یکشنبه ششم سپتامبر ۱۹۷۰، یک هواپیمای بوئینگ ۷۰۷ ترانس ورلد ایرویز، که از فرانکفورت به نیویورک پرواز میکرد، بر فراز بلژیک ربوده و مجبور شد به اردن پرواز کند. طی چهار ساعت آینده، سه تلاش دیگر دنبال شد که دو تای آنها موفقیت آمیز بود. یکی از هواپیماربایان، پاتریک آرگولو ۲۷ ساله، شهروند آمریکا بود که از لندن هواپیما را ربوده بود و خدمه هواپیمای ال آل او و همکارش لیلا خالد را دستگیر و خلع سلاح کردند. جبهه مردمی برای آزادی فلسطین مسئولیت این عملیات را بر عهده گرفت که در نهایت سه هواپیمای مسافربری از مبدا آمستردام، زوریخ و فرانکفورت را - همراه با مسافران و خدمه - در یک فرودگاه در زرقاء اردن جمع کرد.
این رویداد که به هواپیماربایی در داوسن فیلد | Dawson's Field hijackings مشهور شد، تا پیش از یازده سپتامبر، بزرگترین هواپیماربایی تاریخ بود. چریکهای فلسطینی ۳۱۰ مسافر هواپیماها را که گمان میکردند یهودی نیستند، آزاد کردند و ۱۲۵ مسافر و خدمه آمریکایی، اسرائیلی، سوئیسی و آلمان غربی را گروگان نگه داشتند و تهدید کردند که در صورت عدم تحقق خواستههای چریکها ـ که شامل آزادی اسرای فلسطینی میشود ـ هواپیماها و مسافران منفجر خواهند شد. آنها در اقدامی نمادین، سه هواپیما را منفجر و در نهایت پس از آزادی برخی رهبرانشان، گروگانها را آزاد کردند.
در این رویداد، نیروهای هوابرد و ناوهای آمریکایی برای حمله به فرودگاه به دستور نیکسون که این اقدام را «حمله مستقیم نظامی» خوانده بود، آماده شده بودند. پس از این گروگان گیری نسبتاً موفق، دولت اردن با اعلام حکومت نظامی، حملات گستردهای علیه فلسطینی های ساکن اردن با محوریت جبهه مردمی آزادی فلسطین که حکومتی خودمختار در اردن تشکیل داده بودند، به راه انداخت و با کشتار گسترده و بیرون کردن فلسطینیها، حاکمیت خود را تثبیت کرد که به سپتامبر سیاه مشهور شد. موساد نیز در واکنش به این اتفاق، غسان کنفانی و شماری دیگر از رهبران جبهه مردمی برای آزادی فلسطین را ترور کرد. مجموعه تصاویر این هواپیماربایی از جمله انفجار سه هواپیمای مسافربری را در تابناک میبینید.
نبردهای سریع مرگبار ارتش آلمان نازی
یکی از دلایل موفقیت اولیه ارتش آلمان نازی در جنگ جهانی دوم و فتح بخش وسیعی از اروپا، استفاده از یک استراتژی نظامی با نام بلیتسکریگ | Blitzkrieg به معنای «جنگ برقآسا»ست. پیروزی خارقالعاده آلمان در نبرد فرانسه با عملیات «زیشلاشنیت» (برش داس) تنها در دو هفته، سبب تغییر بنیادین نگاه افسران آلمانی به مفهوم بلیتسکریگ و دگرگونی ماهیت جنگ در نبردگاه شد. این تاکتیک نظامی البته با پشتیبانی هوایی معنا پیدا میکرد و نیاز به زرهی وسیعی داشت و وقتی متفقین زیرساخت تولید زرهی آلمان را هدف قرار دادند و قدرت هوایی آلمان رو به کاهش گذاشت، جنگ برق آسا ناممکن شد. در این ویدیو با نحوه اجرای این نبردهای سریع مرگبار آشنا میشوید.
تهران هفتاد سال پیش از نمای آسمان
تهران در سال ۱۳۳۴ هنوز شهر خلوتی بود که بخش عمده آن را ساختمانهای یک طبقه تشکیل میدادند و هرچند بزرگترین شهر ایران بود، هنوز وسعت و پهناوری کنونی را نیافته بود. در این ویدیو مقایسهای شده میان تصاویر هوایی مناطق تهران در آن دوران با تصاویر هوایی همان مناطق پایتخت در حال حاضر که میزان تحول شگفت انگیزی را روایت میکند.
حسن نصرالله بر بالای پیکر فرزندش
گروهی چهار نفره از نیروهای حزب الله لبنان در حملهای به مواضع ارتش رژیم صهیونیستی در ارتفاعات «جبل الرفیع» در «اقلیمالتفاح» در جنوب لبنان، ۲۲ شهریور ۱۳۷۶ مطابق با ۱۲ سپتامبر ۱۹۹۷ میلادی توانستند ضرباتی به نیروهای دشمن وارد کنند. این رزمندگان حزب الله پس از عملیات و هنگام عقبنشینی از موقعیت تحت اشغال دشمن، با آتش شدید نیروهای صهیونیست که در نزدیکی جبل الرفیع حضور داشتند، روبه رو شدند که به جز یک تن، همگی به شهادت رسیدند و پیکر هر سه آنان به دست نیروهای ارتش رژیم اشغالگر قدس افتاد.
نظامیان صهیونیست هر سه پیکر را با خود به سرزمینهای اشغالی منتقل کردند و بدونِ داشتن اطلاع از هویت آنان، تصاویر هر سه پیکر را در تلویزیون رژیم صهیونیستی نمایش دادند. مدت کوتاهی از پخش این تصاویر نمیگذشت که مشخص شد، یکی از این سه رزمنده شهید، «سید محمدهادی نصرالله» فرزند ارشد سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان است. پیکر شهید هادی نصرالله و ۴۰ شهید دیگر به همراه ۶۰ اسیر، سال بعد در مبادله با جسد نظامی صهیونیست به لبنان بازگشت و در «روضه الشهیدین» گلزار شهدای حزب الله در جنوب بیروت به خاک سپرده شد. لحظات مواجهه نصرالله با پیکر فرزندش و روایتی از شهادت او را در تابناک میبینید.