به گزارش خبرنگار فرهنگی تابناک؛ بچه که بودیم هر وقت مدرسه تصمیم میگرفت کلاس جبرانی برای ریاضی برگزار کند، دیواری کوتاهتر از زنگ هنر و ورزش پیدا نمیشد، اصلا انگار این دو واحد درسی را برای برگزار نشدن گنجانده بودند در برنامه هفتگی مدرسهمان، یک جورهایی انگار سر نخواستنش بین اولیای مدرسه و سر خواستنش بین ما بچهها دعوا بود! از ما اصرار به برگزار شدن و از مسئولین مدرسه انکار برای جدی برگزار کردن این واحدهای درسی؛ حالا شده حکایت کمیسیون فرهنگی مجلس که در یکی دو دوره اخیر سر نخواستنش، بین نمایندگان مجلس دعواست و حالا در آستانه شروع به کار مجلس دوازهم کمی نگران کننده است.
مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی دوره قبلی در روزهای شروع مجلس یازدهم درباره میزان اقبال به کمیسیون فرهنگی گفته بود: «قاعدتا کمیسیونهایی، چون اقتصادی، انرژی و چند کمیسیون دیگر برای نمایندگان مهمتر است و زمانی که صرفا سه نفر از نمایندگان در یکی از کمیسیونهای مجلس ثبتنام میکنند نشان میدهد که آن کمیسیون برای نمایندگان مهم نیست و نمایندگان برای عضویت در کمیسیونهای فرهنگی و برخی دیگر از کمیسیونهای مجلس تمایلی ندارند. برای عضویت در برخی از کمیسیونها حتی ۶۰ نفر از نمایندگان ثبتنام کردهاند و بر سر عضویت در این کمیسیونها با یکدیگر دعوا دارند.»
تو گویی کمیسیون فرهنگی حکم همان خانه بی نان و آب آن فامیل بخت برگشتهای را دارد که هیچکس دلش نمیخواهد نان و بوقلمون خانه فامیلهای دیگر را به مهمانی رفتن در این خانه ببخشد! حال آنکه مقصود از سر زدن به خانه اقوام، صله ارحام و باز کردن گره مشکلات فامیل است نه دل از عزای نان و بوقلمون درآوردن!
بررسی ساده و سرانگشتی هم که بکنیم، خواهیم دید کمیسیون فرهنگی یکی از کمیسیونهای اصلی مجلس است و شرح وظایفش نشان میدهد که کمیسیون فرهنگی یکی از مهمترین کمیسیونهای مجلس به شمار میآید. تعیین سرنوشت ورزش و فرهنگ کشور طی ۴ سال آینده به تخصص و تصمیم اعضای این کمیسیون بستگی دارد و اساسا اینجاست که وظیفه آشتی بین اهالی هنر و حاکمیت را در جدی گرفتن دغدغههای و نظراتشان بر عهده دارد، اما بررسی عملکرد اعضای این کمیسیون در دوره قبلی آه از نهاد هر دلسوز فضای فرهنگی را بلند میکند.
سال گذشته روزنامه فرهیخگان در گزارشی عملکرد این کمیسیون را بررسی کرده بود و نتایج فاجعهآمیز آن را اینطور منتشر کرد که «یک قیاس آماری نشان میدهد کمترین کنش کمیسیون فرهنگی در حوزههایی مثل موسیقی، تئاتر و سینماست به طوریکه از دادههای بدست آمده از عناوین جلسات کمیسیون فرهنگی از سال ۹۹ تا کنون هیچ جلسهای با فعالان موسیقی و تئاتر برگزار نشده و تنها ۲ درصد مربوط به حوزه سینما بوده، جای تعجب است که همین میزان هم مربوط به بازدید از برنامههای جشنواره فجر و یا نشست مشترک با سازمان سینمایی بوده است.
کمیسیون فرهنگی در طول این ۴ سال تنها ۳ بار با اهالی سینما دیدار و گفتگو کرده که یک مورد آن دیدار با فعالان سینمایی موسسه تصویرسازان صبح صادق بوده است! همچنین اعضای این کمیسیون در سال ۱۴۰۱ با جمعی از فعالان عرصه سینما که اسامی آنها در هیچ خبری اعلام نشده و یکبار هم با دستاندرکاران سریالهای «پلاک ۱۳» و «سنجرخان» دیدار کردهاند.
تعداد جلسات اعضای کمیسیون در حوزه کتاب ۳ درصد بیشتر از حوزه سینماست، اما این جلسات هم بیشتر مربوط به استماع گزارش عملکرد نهادهای متولی، بازدید از نمایشگاه کتاب و یا نشست با برخی اهالی کتاب بوده و فقط دو جلسه (در دو سال) به بررسی طرح نحوه تاسیس کتابخانههای عمومی گذشته است.»
این یعنی کمیسیون فرهنگی مجلس پر از اعضایی با تخصصهای بیربط به حوزه فرهنگ بوده که در مسابقه چه کسی صندلی کدام کمیسیون را اشغال کند، نتوانستهاند جایی جز کمیسیون فرهنگی پیدا کنند و در تمام دوره ۴ ساله همچنان دلشان برای جای دیگری در کمیسیونی غیر از فرهنگی میتپیده!
یعنی در روزهایی که کشور با چالشهای مهم و اساسی همچون دعوای شبکه نمایش خانگی و صدا و سیما بر سر نظارت ساترا، قاچاق فیلمهای سینمایی، ساخت آثار غیر مجاز سینمایی، چالشهای ریز و درشت جشنواره فیلم فجر یا حتی روزهای پر تلاطم تیم ملی فوتبال که زیر بار فشار براندازان هر لحظه در حال فروپاشی بود و مشکلات فضای رسانهای کشور، اهالی این کمیسیون به جای عمل به وظایفشان همگی فقط نظارهگر و خواب بودهاند!
برای پی بردن به عمق فاجعهای که اهمیت ندادن به کمیسیون فرهنگی میآفریند کافی است برخی از وظایف این کمیسیون را با هم مرور کنیم.
۱. انجام بررسیهای لازم برای تخصیص بودجه حوزه فرهنگی کشور
۲. انجام بررسیهای لازم برای تخصیص بودجه به حوزه ورزش کشور
۳. بررسی عملکرد و دادن رای اعتماد به وزرای حوزه فرهنگ
۴. بررسی و تصویب طرحها و لوایح مربوط به صنعت گردشگری کشور
۵. بررسی و تصویب طرحها و لوایح در جهت ارتقای محصولات فرهنگی کشور
۶. بررسی و تصویب طرحها و لوایح مربوط به فضای مجازی
۷. بازرسی از نهادهای فرهنگی کشور
۸. بررسی و تصویب طرحها و لوایح مربوط به امور جوانان
۹. اتخاذ تدابیر مناسب برای دفاع از حوزه فرهنگ کشور در مواقع لزوم
۱۰. بررسی و تصویب طرحها و لوایح برای کاهش آسیبهای اجتماعی و نظارت بر آن
۱۱. بررسی و تصویب طرحها و لوایح جهت اجرای بهینه رویدادهای ورزشی و فرهنگی در کشور
۱۲. بررسی و تصویب طرحها و لوایح برای بهبود ساختار رسانهای کشور و محصولات مرتبط با آن، همچنین نظارت بر آن
این یعنی اگر عضویت در کمیسیون فرهنگی به درستی و بر اساس شایستگیها اتفاق نیفتد، از چالشهای مربوط به حوزه سینما و موسیقی گرفته تا مشکلات ورزشی و گرفتاریهای فضای مجازی کشور دچار اخلال و اشکالات ریز و درشت خواهیم بود در حالی که قانونگذار با در نظر گرفتن همین چالشها کمیسیونی را برای نظارت و حل مسائل طراحی کرده است.
به عبارت دقیقتر، در این دوره باید تا پیش از تعیین تکلیف کمیسیونهای مختلف مجلس عاجزانه به نمایندگان مجلس التماس کنیم که تماشاچی عرضه فرهنگ کشور نباشند و کمیسیون فرهنگی را همانطور که مهم و جدی است، جدی بگیرند!
نشود ماجرای دوره قبل که اعضای کمیسیون فرهنگی نه یادشان بود فیلمی که دیدهاند چه زمانی بوده نه میدانستند از مطالعه آخرین کتابشان چقدر گذشته است؛ اما تا دلتان بخواهد برای عرصههایی همچون عفاف و حجاب با طرحهای عجیب و غریب مثل جریمه نقدی بیحجابها پیشقدم بودند!
نویسنده: فاطمه سادات بکائی