یک - عصری در میانه شهریور مشغول قدم زدن در خیابان‌های ایروان، پایتخت ارمنستان، بودم که صدای جمعیت از درون کافه‌ای شلوغ توجه‌ام را به خود جلب کرد. داخل کافه شده و محو تماشای مردم شدم. مرد و زن کنار هم با شور و حال فراوان مشغول تماشای جدال تیم ملی ارمنستان و ایتالیا بودند و صدا به خاطر گلی بوده که الکساندر کارپاتیان به تیم ملی ایتالیا زده است. چند دقیقه‌ای نشسته و بازی را تماشا کردم و برخلاف جریان بازی، تیم ملی ایتالیا به گل رسید. باز هم صدای جمعیت بلند شد و این بار هم از سرخوشحالی! مرد جوانی کنارم نشسته و خوشحالی می‌کرد. پرسیدم ایتالیایی هستی؟ با خنده گفت ارمنی هستم! با تعجب پرسیدم تیم شما گل خورده، پس چرا خوشحالی؟ گفت که گل قشنگی خوردیم و جای خوشحالی داشت! جمله اش در ذهنم حک شد. حتی برخی باخت‌ها هم می‌تواند شیرین باشد...
دو - آلبر کامو عاشق فوتبال بود و هم پست با ولادیمیر ناباکوف، نویسنده سرشناس روسی! هر دو دروازه‌بان، با این تفاوت که ناباکوف آماتور بود و کامو حرفهای. نویسنده دوست داشتنی و خاص ادبیات جهان هر بار که می‌توانست از فوتبال می‌گفت: « تمام چیزهایی که درباره اخلاق و تعهد انسانی می‌دانم را به فوتبال و تئاتر مدیونم.» کامو حتی بزرگترین درس زندگی‌اش را از فوتبال آموخت: « خیلی زود یاد گرفتم که توپ هیچ‌گاه از طرفی که فکر می‌کنید نمی‌آید و این درس، در زندگی‌ام -به خصوص در پاریس که هیچ‌کس با دیگری روراست نیست- خیلی به دردم خورد.»
فیلسوف بزرگ قرن گذشته از سر اجبار و به خاطر بیماری فوتبال را رها کرد و مسیر زندگی‌اش سمت نوشتن و فلسفه رفت، جایی که نامش را در تاریخ جاودانه کرد. او به قدری شیفته فوتبال بود که پس از دریافت جایزه نوبل، مصاحبه تلویزیونی‌اش را در استادیوم فوتبال و بین دو نیمه یک مسابقه برگزار کرد! فوتبال را زندگی و زندگی را فوتبال می‌دانست. آلبر کامو؛ فوتبال را «عشق برای سال‌های بسیار دور» می‌دانست.
سه - به جرأت می‌توان گفت خارج از ایران چه تماشاگر عادی فوتبال در گوشه کافه‌ای باشید یا فیلسوف بزرگی که نوبل دریافت کرده، فوتبال برای شما چیزی جز زیبایی و جذابیت نیست. برد و باخت آن شیرین است و این بازی یکی از «حال خوب کن‌ترین» اتفاقات هفته شما را رقم خواهد زد. هرچند همیشه حواشی و جنجال و دعواهای فوتبالی خارج ایران بوده و خواهد بود. مگر می‌شود از جنجال تماشاگران آرژانتینی یا شور و شوق تماشاگران مراکشی گذشت؟ هولیگان‌های انگلیس و تماشاگران پرشور آلمانی بارها درگیر شده‌اند. تیفوسی‌های فرانسه و ایتالیا مشکلات فراوان ایجاد کرده‌اند، اما اگر حواشی هم بوده، باز متن ماجرا یعنی بازی فوتبال به آنها برتری داشته است.
چهار - جز نق زدن و بهانه‌های بچه‌گانه و حرفهای خاله زنکی، آیا حرفهای دیگری در چند سال فوتبال ایران شنیده‌اید؟ با راه افتادن VAR هم که حرفهای جدیدتری قرار است بشنویم. مشکل اما خارج از زمین نیست و حرف‌ها را از تماشاگران نمی‌شنویم، بلکه مدیران و مربیان و بازیکنان فوتبال هستند که این حرف‌ها را به خورد تماشاگران میدهند و اهالی رسانه هم برای جنجال آفرینی و ایجاد حاشیه دست به هرکاری می‌زنند!
پنج - زشت هستید، قبول کنید که زشت هستید! فوتبال شما زشت است، زیبا بازی نمی‌کنید، حتی باید گفت بازی نمی‌کنید بلکه دورهم لگدی به توپ زده و شاید گلی هم اینگونه به ثمر برسانید! رفتار شما از فوتبال شما زشت‌تر است. هر روز یک بهانه، یک حرف، یک ایده جدید برای درگیری و حاشیه. هر سال بدتر از سال قبل، هر روز افتضاح‌تر از دیروز.
شش - گناه مردم چیست؟ علاقه به فوتبال! تنها دلخوشی روزهای سخت مردمی که به زحمت ماهیانه ۱۵ میلیون تومان درآمد دارند، تماشای زشتی‌های افرادی است که میلیارد میلیارد در سال می‌گیرند و همیشه طلبکار هستند! شما درون زمین خوب باشید، فوتبال بازی کنید، مردانه بجنگید، حتی اگر باختید هم مردم تشویق‌تان می‌کنند و برای آنها دوست داشتنی هستید، اما مشکل آنجاست که به قدری زشتی نشان داده‌اید که حتی با برد هم مردم شما را دوست ندارند.
هفت - این یادداشت تعلق خاطری به هیچ رنگی ندارد. قرمز و زرد و آبی، همه در یک سبد قرار دارند. سبد زشتی به نام فوتبال‌فارسی!
تنها دلخوشی روزهای سخت مردمی که به زحمت ماهیانه ۱۵ میلیون تومان درآمد دارند، تماشای زشتی‌های افرادی است که میلیارد میلیارد در سال می‌گیرند و همیشه طلبکار هستند.
فوتبال فارسی همین است، عین بقیه چیزهای فارسی