نام ابرکوه با سرو 4500 ساله این شهر عجین شده و این درخت به عنوان دیرزیست ترین موجود زنده دنیا در قلب شهر ابرکوه سکنی گزیده است اما دهها درخت دیگر کهنسال در سایه شهرت این درخت فراموش شدهاند.
به گزارش خبرنگار مهر از ابرکوه، استان یزد را به جرات میتوان مهد رویش درختان کهنسال نامید زیرا بیش از نیمی از درختان کهنسال کشور و حتی منطقه در این استان قد به آسمان برافراشتهاند.
مهر چندی پیش در گزارشی به معرفی درختان کهنسال استان یزد و ارزش و جایگاه آن نزد مردم همچنین تهدیداتی که حیات این درختان را در معرض خطر قرار داده است، پرداخت اما در این گزارش به معرفی دهها درخت کهنسالی که در شهرستان ابرکوه وجود دارد اما در سایه سرو کهنسال چهار هزار و 500 ساله، نادیده گرفته شده و ناشناخته ماندهاند، خواهد پرداخت.
ابرکوه با سرو چهار هزار و 500 ساله خود شهرت جهانی یافته است اما شاید کمتر کسی بداند که ابرکوه درختان کهنسال دیگری نیز دارد که به دلایل مختلف و جمله عدم معرفی و توجه کافی و زیر سایه اخبار سرو چهار هزار و 500 ساله،هیچ اطلاعی از آنها حتی در موتورهای جستجوگر وجود ندارد.
درختانی که در اوج مظلومیت قرار دارند و حتی درختی که در مرکز شهر قرار گرفته نیز از عدم اطلاع رسانی در مورد خود حتی در شهرستان ابرکوه رنج میبرد.
خبرگزاری مهر نخستین رسانهای است که به معرفی ویژگی دیگر ابرکوه که همان وجود درختان کهنسال است، خواهد پرداخت چه اینکه پیش از این نیز خندقهای سنگی ابرکوه برای نخستین بار توسط این خبرگزاری معرفی شدند.
در این گزارش با امید به توجه مسئولان به معرفی چند درخت کهنسال دیگر این شهرستان به طور مختصر پرداخته خواهد شد.
سرو دوم ابرکوهاین سرو در باغچه یک خانه قدیمی و در میان خانههای مخروبه قرار گرفته است.
محل قرار گیری آن در مرکز شهر و در فاصله حدود 200 متری خیابان اصلی روبروی امامزاده احمد است.
با وجود فاصله بسیار کم این درخت تا خیابان اصلی حتی برخی از شهروندان ابرکوهی نیز از وجود این درخت 1500 ساله اطلاعی ندارند.
بنه بداف بخش بهمناین درخت که ارتفاعی بیش از 9 متر دارد در روستای بداف از روستاهای بخش بهمن ابرکوه قرار گرفته است.
این درخت در حیاط یک خانه قدیمی متروک قرار دارد به گونهای که بخشی از تنه آن به دیوار مجاور چسبیده است.
با وجود سن زیاد که برخی سن آن را به نزدیک به دو هزار سال تخمین میزنند این درخت همچنان میوه میدهد.
پده هارونیاین درخت در روستای هارونی اسفندآباد ابرکوه و در مجاورت یک قنات قدیمی قرار دارد.
درخت تک پایه است و ضمن برخورداری از شادابی خوب از چهار شاخه اصلی تشکیل شده است، سرشاخهها خشکیده و داخل تنه نیز خالی است.
ارتفاع این درخت حدود 15 متر و قطر حدودی تاج 8.75 و قطر یقه آن 197 سانتیمتر است.
توت ده عرباین درخت توت در کنار خیابانی در روستای ده عرب دهستان فراغه ابرکوه قرار دارد.
مردم محلی به شدت به آن علاقه مند هستند و در نگهداری آن کوشش میکنند.
بنه صادق آباداین درخت نیز در کنار باغات کشاورزی روستای صادق آباد و در فاصله نزدیکی از جاده اصلی قرار دارد.
به گفته مردم محلی قبل از این و در حدود 80 سال پیش درخت دیگری که زوج آن تلقی میشده است شکسته و به مصرف سوخت رسیده است.
در ابرکوه درختان کهنسال دیگری از جمله انجیر مجیر آباد در روستای شهر آباد، درختان باغ خورشید خانم و چند درخت بنه دیگر در صادق آباد وجود دارد که در مورد هیچ کدام تحقیق و پژوهشی صورت نگرفته است.
اهالی دهستان فراغه بنا به گفته پیشینیان خود اظهار میدارند که در زمانهای نه چندان دور این منطقه، جنگلی وسیع از درختانی چون بنه بوده است که در حال حاضر فقط تعداد محدودی از آنان به جا مانده است.
اگر درخت سرو 4500 ساله ابرکوه میتواند چنین جایگاهی را در سطح جهان به خود اختصاص دهد، به طور قطع درختان کهنسال و متنوع دیگر ابرکوه نیز در صورت شناسایی، میتوانند به یکی از ظرفیتهای بزرگ گردشگری در ابرکوه و استان یزد تبدیل شود.
آنچه تاکنون این درختها را سالم نگهداشته است تنها و تنها باورهای مردم و اعتقاد آنان به عظمت خدایی است که یک موجود زنده را هزاران سال به عنوان نمونهای از عظمت خلقت پایدار نگهداشته است.
این درختان در کنار باورهای مردمی، نیاز به توجه مسئولان دارند زیرا بسیاری از این درختان از گونههای نایاب هستند و کمتر درختی در دنیا یافت میشود که عمری بیش از دو هزار سال داشته باشد.
گرچه سرو 4500 ساله ابرکوه هنوز هم نیازمند مراقبتهای ویژه و تدابیر حفاظتی سازمانهای متولی است اما اگر در کنار این درخت کهنسال، گوشه چشمی نیز به درختان کوچکتر که خود از بی نظیرترینها هستند، ضرورت دارد.
-------------------گزارش و عکس: رحیم میرعظیم