«گذشته» le_passe جدیدترین فیلم اصغر فرهادی است که بسان دیگر کارهای او به دور از حاشیه و در سکوت خبری در حال ساخت است و با پایان فیلمبرداری آن در ماه فوریه ۲۰۱۳ مراحل تدوین آن هم رو به پایان است.
به گزارش «تابناک»، به تازگی کمپانی ممنتو تریلر، این فیلم را در شبکههای اجتماعی خود منتشر کرده است و این نشان میدهد که آخرین فیلم فیلمساز پرآوازه ایرانی به روزهای پایانی ساختش نزدیک شده و باید منتظر اکران جهانی آن در ماه می سال ۲۰۱۳ باشیم؛ اما آیا فیلم پایانی فرهادی، رنگ پردههای نقرهای سینما در ایران را هم خواهد دید؟!
بنا بر این گزارش، «رقص در غبار»، «شهر زیبا»، «چهارشنبه سوری»، «درباره الی...» و «جدایی نادر از سیمین»، پنج فیلم قبلی اصغر فرهادی بودند که همهٔ آنها در ایران اکران عمومی شدند؛ اما تنها فیلم «جدایی» بود که در زمان ساخت، پروانه ساخت آن برای مدتی لغو شد که آن هم پس از مدتی با پادرمیانی برطرف شد.
اما از این جهت میتوان فرهادی را کارگردان کمحاشیهای خواند که حتی درو کردن جوایز بیشمار بینالمللی هم نتوانست وی را در ایران وارد حاشیه کند؛ رخدادی که زمینه به حاشیه بردن برخی چهرههای فرهنگی، هنری ایران را در سالهای گذشته پدید آورد، ولی فرهادی با هشیاری و رفتار منطقی خود، هیچ گاه تن به این حاشیهها نداد و به رغم همه سروصداهای به پا شده پس از دریافت جایزه اسکار، بیسرو صدا به فرانسه رفت تا بنا به قراردادی که با کمپانی ممنتو داشت، جدیدترین اثر سینماییاش را کلید بزند.
«گذشته» که در آن چهرهای سرشناسی چون «برنیس بژو»، بازیگر زن فیلم «هنرپیشه» و «طاهر رحیم» (برنده جایزه سزار با فیلم «پیامآور») به همراه «علی مصفا» بازی میکنند، بار دیگر دغدغههای اجتماعی کارگردان را پیگیری میکند. البته این تنها بازیگران فیلم نیستند که بسیاری از نامداران را تشکیل میدهند، بلکه «کلود لنوار» هفتاد و دو ساله که سابقه طراحی صحنه سه فیلم «قرمز»، «آبی» و «سفید» کریستف کیشلوفسکی را در کارنامه خود دارد، طراحی صحنه «گذشته» را انجام داده و «ژولیت ولفلنگ»، تدوینگر بیشتر آثار ژاک اودیار هم تدوین فیلم را به عهده گرفته است.
همچنین محمود کلاری در این فیلم مانند کارهای گذشتهاش با فرهادی همکاری دارد و خلاصه آن که همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا بینندگان، مشتاق دیدار جدیدترین اثر فرهادی باشند که آیا فیلم جدید فرهادی در ایران رنگ پرده را خواهد دید یا خیر؟!
این گزارش در ادامه آورده است، البته ساخت فیلم در خارج از کشور و با عوامل خارجی چیز ناباورانهای نبوده و نیست، ولی همه آن فیلمها با مجوز وزارت ارشاد ساخته شده بودند و اگر در ایران رنگ پرده را دیدند، به یاری همین مجوز و البته بودجه دولتی هنگفتی بوده که صرف ساختشان شده است.
این گزارش میافزاید، اما این بار یک کمپانی معتبر جهانی با عوامل ایرانی و خارجی پشت ماجراست و البته حرفهایی هم که از داستان فیلم برمیآید، نشان میدهد که شاید فیلم در ایران به اکران درنیاید.
این فیلم، داستان زوجی است که پس از سالها زندگی ـ که حاصلش دو فرزند است ـ اما زندگی آرامی ندارند. مرد (علی مصفا) پس از سالها اختلاف، همسرش (برهنیس بژو) را رها کرده و به ایران برمیگردد و همسرش نیز با مردی فرانسوی (طاهر رحیم) آشنا شده و آن مرد وارد زندگیاش میشود و به دنبال آن، به شوهرش در ایران نامه مینویسد و از او تقاضای طلاق میکند. مرد پس از این ماجرا به فرانسه برمیگردد و یک تازهوارد را در خانهاش با دو بچهاش میبیند.
علاوه بر این تجربه، ساخت فیلمهایی با این ویژگی در ایران نشان داده که چندان تمایلی به پخش این فیلمها وجود ندارد. اگر چهرههای مسألهدار در این حوزه را کنار بگذاریم، عباس کیارستمی شاید مهمترین سوژه در این حوزه باشد؛ کارگردانی که دو فیلم آخر او «کپی برابر اصل» و «مثل یک عاشق» با عوامل غیر ایرانی در خارج از کشور ساخته شده و هنوز در ایران اکران نشده است و با این حساب، میتوان شانس «گذشته» را برای اکران در ایران پایین دید.
البته هنوز هیچ مقام مسئولی در وزارت ارشاد و یا از عوامل فیلم اظهار نظری درباره اکران این فیلم در ایران نکردهاند؛ اما به هر روی، با نزدیک شدن به زمان اکران فیلم، این پرسش برای هواداران ایرانی فرهادی پدید آمده که فیلم او را در سینما خواهند دید یا این فیلم هم اکرانی در گوشه پیادهروها خواهد داشت؟!