دور جدید مذاکرات هستهای در ژنو و محتوا و شرایط حاکم بر آن، واکنشها در مجلس، دولت و دانشگاه به اعتراضات مجلس به وزیر علوم و شکل و هدف سفرهای استانی در دولت جدید، مهمترین مطالب روزنامههای امروز هستند.
روحانی چگونه به سفر میرود؟
شکل و محتوای سفرهای استانی در دولت جدید موضوعی است که امروز مورد توجه آرمان قرار گرفته است. این روزنامه نوشته: محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیسجمهوری با بیان اینکه از سفرهای استانی چند برداشت مختلف صورت میگیرد، گفته بود: برداشت خوب و منطقی از سفرهای استانی، دیدار مسئولان با مردم از نزدیک و تلاش در ایجاد همبستگی و یکپارچگی ملی است اما برداشت بدی که ممکن است در ذهن متبادر شود، ناکارآمدی ادارات دولتی در استانهاست که این امر موجبات تضعیف سازمانها و ادارات منطقهای را فراهم آورده و آنها را از ارائه خدمات مطلوبتر و انگیزه مناسب برای ارائه آن تهی میسازد.
رئیس دفتر رئیسجمهور نیز در این رابطه توضیحاتی ارائه کرد. وی با اشاره به اهمیت معاونت هماهنگی و پیگیری نهاد ریاستجمهوری گفت: رشد درونزا یعنی استعدادهای استانی را بشناسیم و وسایلی فراهم کنیم برای رشد درونزای استانها و حیف است اسم این برنامهها را سفرهای استانی بگذاریم چون استانها با یک سفر یا چند سفر شکوفا نمیشوند و اسم این برنامه را باید برنامه پایش و پویش استانها بگذاریم.
محمد نهاوندیان با تأکید بر اینکه باید برای پویایی درونی استانها برنامهریزی کنیم افزود: وظیفه جدید معاونت هماهنگی و پیگیری، برنامهریزی برای پویایی درونی استانهاست، چون استانهای مختلف احکام مختلفی برای توسعه درونزا نیاز دارند. همچنین مرتضی بانک، معاون کل سرپرست نهاد ریاستجمهوری نیز با بیان اینکه «رئیسجمهور در دوره چهار ساله به همه استانها سفر خواهند کرد»، تصریح کرد: سازوکار سفرهای استانی دولت یازدهم متمایز با سفرهای قبلی خواهد بود و در راستای برنامههای جدید رئیسجمهور این سفرها انجام میشود.
وی با اشاره به این که «سفرهای استانی جزو برنامههای همه دولتهای گذشته با رویکردهای مختلف بوده است»، اظهار کرد: سفرها در دولت یازدهم بر اساس برنامههای رئیسجمهور و برای دستیابی به منافع ملی کشور برگزار خواهد شد و برنامهریزیهای ما بر این اساس است که در دوره سه و نیم ساله سفرهای استانی به تمام استانها و برخی شهرستانها انجام شود. معاون کل سرپرست نهاد ریاستجمهوری همچنین با بیان اینکه «حوزه معاونت هماهنگی و پیگیری از دیگر بخشهای مهم نهاد ریاستجمهوری است که مسئولیت مهم سفرهای استانی را نیز به عهده دارد» خاطرنشان کرد: متأسفانه در این بخش به دلیل محدودیت امکانات و اعتبارات بخش مهمی از برنامههای سفر استانی قبلی اجرایی نشده است. مهم این است که بتوانیم با برنامهریزی مناسب و در نظر گرفتن شرایط موجود، مطالبات مردم را اجرایی کنیم و آنچه را در گذشته پیشبینی شده است به طور منطقی اجرایی یا تعریف کنیم یا در طول زمان برای آن برنامهریزی کنیم و برنامههایمان بر این اساس باشد که هرچقدر امکانات داریم، طرح ارائه کنیم. به نظر میرسد با توجه به رویکرد اعتدالی و مشی اصلاح تدریجی که دولت حسن روحانی از آغاز در پیش گرفته است، حتی اگر دولت نگاه متفاوتی به مسائل داشته باشد اما تغییر ناگهانی در روندهای گذشته را نمیپذیرد. پرداخت نقدی یارانهها که مورد انتقادات بسیار است نیز از جمله اموری بود که در دولت جدید ادامه داده شد و به نظر میرسد، انجام سفرهای استانی نیز به همین سرنوشت مبتلا شود و هرچند با کیفیتی متفاوت و با تعدادی کمتر، اما توسط حسن روحانی نیز اجرا شود. در این بین انتظار میرود که دولت تدبیر و امید، مدبرانه تغییراتی را در روشهای گذشته ایجاد کند و با کاهش ایرادات و هزینهها و طراحی سازوکاری برای دریافت برونداد و خروجی بیشتر از سفرهای استانی، این اقدام را با هزینه کمتر و فایده بیشتر انجام دهد. حال باید دید که حسن روحانی چگونه و از چه زمانی سفرهای استانی خود را آغاز خواهد کرد.
توصیهها و هشدارها در اولین چالش جدی دولت و مجلستهران امروز با اشاره به نامه اعتراضی ۱۵۰ نماینده مجلس به روحانی خبر داده است که مناقشه بر سر انتصابات در وزارت علوم وارد مرحله جدید شد. به نوشته این روزنامه ۱۵۰ نماینده خطاب به روحانی: جناب آقای روحانی قلبا و قویا علاقهمند به همکاری با دولت جنابعالی هستیم، مصرانه خواستاریم جناب آقای فرجیدانا را به تجدیدنظر در انتصابات سوال برانگیز دیگر دلالت فرمایید. ما نگران آنیم که چنین رفتارهایی فضای روشن و مثبت فعلی رابطه دولت و مجلس را تیره و تار سازد و موجب بروز واکنشهایی شود که ایجاد مشکل کند
نامه ۱۵۰ نماینده به حسن روحانی، رئیسجمهور در اعتراض به برخی انتصابات در وزارت علوم تازهترین تحرک نمایندگان در مخالفت با رضا فرجیدانا، وزیر علوم بود. این نامه دیروز از تریبون مجلس قرائت شد و نمایندگان خواستار مداخله حسن روحانی برای لغو انتصابات در وزارت علوم شدند. نمایندگان مجلس به انتصاب جعفر میلیمنفرد و جعفر توفیقی در پستهای معاونت و مشاورت وزارت علوم معترضند. میلیمنفرد پیشتر از مجلس برای وزارت علوم رای اعتماد نگرفت و نشانههایی هم دیده شد که اگر توفیقی به مجلس معرفی میشد او هم دارای رای کافی برای تکیه بر کرسی وزارت علوم نبود. از همین رو ۱۰ روز قبل حسن روحانی رئیسجمهور رضا فرجیدانا را بهعنوان وزیر پیشنهادی علوم به مجلس معرفی کرد که با موفقیت از مجلس رایگرفت. لیکن ۱۰ روز پس از این رأیگیری اعتراض نمایندگان مجلس به فرجیدانا به خاطر بهکارگیری توفیقی و میلیمنفرد افزایش یافته است. گروهی از نمایندگان که حدود ۵۰ نفر هستند نامه استیضاح او را امضا کردهاند و یک گروه ۱۵۰ نفره هم مستقیما خواستار دخالت رئیسجمهور برای لغو احکام صادره توسط فرجیدانا شدهاند. البته به نظر میرسد فرجیدانا وزیر علوم برای تجدیدنظر در انتصابهایی که در وزارتخانه متبوعش انجام داده شرطی را برای مجلس گذاشته است.
ایران
پاسخ دولت به مخالفان وزیر علوم را مورد توجه قرار داده که تهدید و هشدار هم در آن نهفته است. روزنامه دولت نوشته: سخنگوی دولت روحانی محمدباقر نوبخت در این مورد واکنش صریحی نشان داد اولین حرکت شماری از نمایندگان را غیرمنتظره خواند و با اشاره به بازتاب رفتار این گروه از نمایندگان نزد افکار عمومی گفت: بدون تردید ملت زیرک و فهیم آن را مورد مداقه قرار میدهند، نوبخت در عین حال خاطرنشان کرد: وظیفه دولت این است که به سؤالات قانونی نمایندگان محترم پاسخ دهد.
ابتکار نیز سرمقاله خود را به صادق زیباکلام سپرده است که در آن با تیتر
«آقای فرجی دانا قرص و محکم بایستید!» نوشته است: هنوز جوهر مهر و امضای وزارت دکتر فرجی دانا خشک نشده بود که افراطیون اصولگرا در مجلس در برابر ایشان صف آرایی کردند، بهانهشان این است که چرا آقایان دکتر توفیقی و میلی منفرد را ایشان به سمت مشاور و معاون منصوب کردهاند. بهانه دیگرشان این بوده که چرا ایشان برای صدها دانشجوی ستاره دار مجوز ادامه تحصیل صادر کردهاند. آنقدر فشار وارد کردهاند که وزارت علوم مجبور شد پاسخ دهد که چند صد دانشجوی ستاره دار نبوده بلکه ۱۲۷ نفر بیشتر نبودهاند به عبارتی دیگر؛ کانه آقای فرجی دانا گناهی و خطایی مرتکب شده، بایستی به افراطیون توضیح دهند که تعداد ستاره دارها که مجوز ادامه تحصیل دریافت کردهاند خیلی زیاد نبوده که جای نگرانی داشته باشد. این واقعاً جای تاسف است که فرزندان و دانشجویان این مملکت که چشم و چراغ و آینده این مملکت هستند به واسطه دلایل سیاسی از حق تحصیل ـ که از اولیهترین و بدیهیترین حقوق شهروندی است ـ محروم شدهاند و آن وقت دولت جدید که بر آمده از رأی مردم است میخواهد این حق کشی و این ظلم فاحش به حقوق هزاران شهروند مملکت را درست کند، عدهای اعتراض نمایند که چرا دانشجویان ستاره دار دارند به دانشگاها باز میگردند؟ و آن وقت دولت آقای روحانی به جای آنکه قرص و محکم بایستد و بگوید که شما کار خطا کردید، شما ظلم کردید، شما حقوق شهروندی آنان را به زیر پا گذاردید، حالت عذر خواهی به خود گرفته و میگوید که چند صد تا نبوده و فقط ۱۲۰ تا یا ۱۳۰ تا بیشتر نبوده. نه جناب آقای فرجی دانا، مردم به دولت شما رای دادند که حتی یک دانشجوی ستاره دار هم دیگر در مملکت نماند. مردم به شما رأی دادند که اساتید کشور که به جرم داشتن افکار و عقایدی در انتقاد از دولت و مسئولین، اخراج، بازنشسته یا ممنوع التدریس نشوند و آنان هم که اینگونه مورد ظلم واقع شدهاند به دانشگاه بازگردند. و الا اگر همچنان خواهان این امر بودهاند که وزارت علوم دانشجویان را که مثل حکومت فکر نمیکنند از تحصیل محروم نماید میتوانستند به آقای دکتر سعید جلیلی رای دهند.
جناب فرجی دانا! یقین بدانید که اگر در برابر تندروها عقب نشینی کنید و آقایان دکتر توفیقی و میلی منفرد را عزل نمایید، تندروها نه تنها از شما تشکر نخواهند کرد بلکه فردا باز به سراغتان خواهند آمد و خواهان اخراج مجدد همان ۱۲۷ دانشجوی ستاره دار خواهند شد. اگر این خواسته نامشروع آنها را هم برآورده سازید، پس فردا هم باز به سراغتان خواهند آمد و از شما میخواهند که حجت الاسلام آقای دکتر صدرالدین شریعتی رئیس قبلی دانشگاه علامه طباطبایی را مجددا ابقا نمایید.
قرص و محکم بایستید و آنها را جدی نگیرید. البته که خواست و اراده مجلس تاج سرماست. البته که مجلس قطعا در رأس همه امور است اما کدام مجلس؟ مجلسی که نمایندگان آن منتخب اکثریت مردم باشند؟ برخی نمایندگانی که با ۵ درصد یا حتی کمتر از حوزه انتخابیهشان به مجلس راه یافتهاند، چگونه میتوانند مدعی نمایندگی مردم آن حوزه باشند؟ نمایندگانی که برخی از آنها۸۰ درصد و حتی ۹۰درصد مردم حوزه انتخابیهشان به آنها رای ندادند چگونه میتوانند مدعی سخن گفتن از جانب مردم شوند؟
جناب فرجی دانا، قرص و محکم بایستید و به حول و قوه الهی و استعانت از پشتیبانی مردم از تهدیدات نمایندگان اقلیت تندرو هراسی به دل راه ندهید. حمایت کسر قابل توجهی از اساتید و دانشجویان کشور پشت شماست. قرص و محکم و با قاطعیت تمامی دانشجویان ستاره دار را به تحصیل بازگردانید. آنان هیچ گناهی و خطایی مرتکب نشدند.
پیامدهای خطرناک یک گناه و جرمی نابخشودنی به روایت کیهانکیهان در یادداشت روز خود به قلم حسین شریعتمداری به موضوع هستهای پرداخته و با اشاره به آخرین سخنرانی رهبر انقلاب در این باره نوشته است: «هیچ کس نباید این مجموعه مذاکرهکنندگان ما را با مجموعه شامل آمریکا ـ همان شش دولت، به اصطلاح پنج بعلاوه یک ـ سازشکار بداند؛ این غلط است؛ اینها مأموران دولت جمهوری اسلامی ایران هستند، اینها بچههای خودمان هستند، بچههای انقلابند، یک ماموریتی را دارند انجام میدهند. کار سختی هم هست [که] بر عهده اینها است؛ دارند با تلاش فراوان آن کاری را که بر عهده آنها است انجام میدهند. بنابراین نباید ماموری را که مشغول یک کاری است و مسئول یک فرایندی است مورد تضعیف یا توهین یا بعضی از تعبیراتی که گاهی شنیده میشود ـ که اینها سازشکارند، و مانند اینها ـ قرار داد؛ نه، این حرفها نیست».
این تذکر «مهم» از آن روی «لازم» و ضروری بوده و هست که مجموعه مذاکرهکنندگان کشورمان به گفته حضرت آقا که همه شواهد نیز گواه آن است؛ «مأموران دولت جمهوری اسلامی ایران» و «بچههای انقلاب» هستند و ماموریت «سخت» و «مهمی» را برعهده دارند و بدیهی است که اتهام «سازشکاری» به آنان، نه فقط «گناه» و جرمی نابخشودنی است بلکه دستکم ۳ پیامد خطرناک و پرآسیب نیز به دنبال خواهد داشت. اول؛ دلسردی تیم مذاکرهکننده و پیدایش احتمالی این احساس در آنها که کسانی در داخل کشور اصرار دارند، تلاش و زحمات آنان را نادیده بگیرند و بدتر و خطرناکتر آنکه مأموران اعزامی نظام به خطمقدم چالش با دشمن را غیرقابل اعتماد معرفی کنند! و دوم؛ اینکه دشمنان بیرونی و حریف به توهم «سازشکار»! بودن تیم مذاکرهکننده کشورمان! مذاکرات را جدی نگرفته و به خیال موهوم خود، با وقتکشی در پی بهرهکشی باشد! و سوم؛ پیدایش این توهم در حریف که مأموران اعزامی جمهوری اسلامی ایران، در چالش پیشروی، نماینده تمامی مردم و جریانات سیاسی درون نظام نیستند! و پیامدهای ناگوار دیگری که تلقی عدم انسجام داخلی، وجود حاکمیت دوگانه در کشور و ناهمراهی ملت در حمایت از تیم مذاکرهکننده و... از جمله آنهاست که اشاره به آن از محدوده این نوشته محدود بیرون است.
اعتماد نیز در مطلبی با تیتر
«جهان در آستانه معامله بزرگ هستهای با ایران»، توصیههای حسین موسویان به مذاکره کنندگان ایرانی را مورد توجه قرار داده و نوشته: حسین موسویان روز چهارشنبه طی یادداشتی که در پایگاه خبری فارسی الشرق الاوسط منتشر شد، به ایران توصیه کرد در پذیرش پیشنهاد جدید امریکا برای دستیابی به منابع مالی خود در خارج از مرزها، به نتایج حاصل از آن، در مذاکرات هستهای بیندیشد.
مسئول پیشین سیاست خارجی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران در ادامه تفسیری با عنوان «جهان در آستانه معامله بزرگ هستهای با ایران، به شرطی که اسب تروآ در کار نباشد»، افزود: جنگ سرد بین ایران و امریکا یکی از اصلیترین موانع مدیریت صلح آمیز بحران در خاورمیانه بوده است.
ناتوانی امریکا در برقراری گفتوگویی محتوایی با ایران به مدت بیش از یک سوم قرن، مانعی جدی برای مدیریت صلح آمیز بحران در خاورمیانه بوده است، در حالی که ادامه وضع ثابت خصومت آمیز کنونی ممکن است با کوچکترین اشتباه تحریک آمیزی، به بروز جنگی تمام عیار در منطقه بینجامد.
در همین حال اخیرا در پی انتخاب دوباره اوباما به ریاست جمهوری امریکا و نیز انتخاب روحانی به عنوان چهرهای میانه رو در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۳، در ایران نشانههای امیدوارکنندهای دیده شد. اوباما در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: ما در پی تغییر رژیم [در ایران] نیستیم… ما برای حق مردم ایران برای دستیابی به انرژی صلح آمیز هستهای احترام قائلیم… من بر این باورم که اگر بتوانیم مسأله هستهای ایران را حل و فصل کنیم، این میتواند گامی بزرگ در جهت تحول در روابط باشد: روابطی بر اساس منافع و احترام متقابل.
روحانی رئیس جمهوری ایران هم در همان نشست با بهرهبرداری از فرصت به این اظهارات پاسخ مثبت داد و تأکید کرد که ایران در پی «تعامل سازنده» است و «درصدد افزایش تنش با امریکا نیست». وی همچنین افزود بگذارید بلند و واضح بگویم که صلح در دسترس است».
در پی این سخنان امیدوارکننده، اقدامات سازندهای هم صورت گرفت. نخستین گفتوگوهای مستقیم بین جان کری، وزیر امور خارجه امریکا و جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران ۲۶ سپتامبر در مقر سازمان ملل برگزار شد. روز بعد از آن، اوباما و روحانی نخستین بار تلفنی با یکدیگر گفتوگو کردند و از وزیران خارجه خود خواستند به گفتوگوهای مستقیم ادامه دهند.
فضای سیاسی جدید در پی انتخابات ریاست جمهوری ایران که با گفتوگوهای مستقیم بین واشنگتن و تهران تقویت شده بود، تاثیر ملموسی بر تحولات منطقهای داشت.
اگرچه محتوای بسته ایران محرمانه نگه داشته شده است، نمایندگانی از هیأتهای قدرتهای جهانی که در گفتوگوهای اخیر هستهای در ژنو شرکت داشتند، در دو سمینار جداگانه به من گفتند بسته هستهای جدید ایران به همه نگرانیهای اصلی قدرتهای جهانی میپردازد.
رئیس جمهوری سابق ایران از پیشنهاد روسیه استقبال کرد، چرا که این طرح دو خواسته اصلی ایران را هم شامل میشد: شناسایی حق ایران برای غنیسازی و لغو تحریمها. منابع قابل اعتماد به من گفتند که طرح روسیه از آنجا شکست خورد که طرف امریکایی نتوانست در مقابل اقدامات ملموس ایران در زمینه شفافیت و عدم اشاعه، لغو تحریمها را ارائه دهد.
این سابقه در کنار بسته فراگیر جدیدی که توسط ایران به قدرتهای جهانی ارائه شده و فصل جدیدی که ایران با آژانس باز کرده، حاکی از آن است که معاملهای بزرگ در مسأله هستهای به دو شرط ممکن است: امریکا و قدرتهای جهانی به حقوق ایران تحت معاهده منع تکثیر هستهای احترام بگذارند و بتوانند تحریمها را به میزان متناسب در مقابل پذیرش درخواستهای اصلی آنها توسط ایران لغو کنند.
این کار عملا خواستههای دو طرف را در یک بسته قرار میدهد و روندی گام به گام را به صورت اقداماتی متقابل و متناسب به اجرا درمیآورد.
تندروها در تل آویو و واشنگتن برای پرهیز از تحقق این تحول در پی انحراف پیشنهاد به سوی آزادسازی منابع پولی هستند.
مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دمکراسیها در این باره گفته است «مهمترین نگرانی من این است که اگر دولت، آجری را از رژیم تحریمها بردارد، نمیتوان آن را دوباره سرجایش گذاشت». وی طرح آزادسازی منابع مالی را روشی برای کمک مالی به ایران بدون لغو تحریمها دانست.
پس از یک دهه، قدرتهای جهانی و ایران در مرحله توافق نهایی در معمای هستهای هستند، به شرط آنکه امریکا بتواند در زمینه لغو تحریمها به اقدام واقعی بپردازد.
اگر دو هزار دور مذاکره هم بگذارند تا لابی صهیونیست نخواهد نمیشود که نمیشود که نمیشود 
لابی صهیونیست هیچ غلطی نمیتونه بکنه