کاهش صادرات نفت ایران در نتیجه تحریمها بر برنامهریزی اقتصادی و وضعیت اقتصاد ایران در سالهای اخیر تأثیر جدی داشته است.
به گزارش «تابناک»، جدیدترین گزارشهای منابع خارجی، نشان میدهد که میزان صادرات نفت ایران در نتیجه کاهش تنشهای بینالمللی و کاهش فشار تحریمها به تدریج در حال افزایش است. رویترز در روزهای اخیر به نقل از منابعی که رفتوآمد نفتکشها را رصد میکنند، مدعی شده که صادرات نفت ایران برای سومین ماه پیاپی افزایش یافته و با افزایشی معادل ۵۰ هزار بشکه در روز به ۱.۲ میلیون بشکه در روز رسیده است.
از سوی دیگر، گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۱ نشان میدهد که ایران به طور متوسط روزانه دو میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت و کمی بیش از چهارصد هزار بشکه میعانات گازی تولید کرده است.
روزانه از نفت تولیدی ایران، تقریبا یک میلیون بشکه صادر و مابقی آن به پالایشگاههای داخلی تحویل داده شده است. بیشتر میعانات گازی ایران نیز به خارج از کشور صادر شده است. ارزش نفت خام و میعانات گازی صادراتی در سال ۱۳۹۱ به مبلغ پنجاه و سه میلیارد و چهارصد و بیست و هفت میلیون و هشتصد هزار (۵۳.۴۲۷.۸۰۰.۰۰۰) دلار به شرح جداول زیر است:
نکته جالب در گزارش تفریغ بودجه سال ۹۱، اشاره به میزان بدهی مشتریان نفتی و یک نام جالب در میان آنها دارد. این گزارش بیان میکند که از یازده میلیارد و نهصد و چهل و سه میلیون و نهصد هزار (۱۱.۹۴۳.۹۰۰.۰۰۰) دلار مانده بدهی مشتریان نفتی به شرح جدول شماره (۱) این جزء، مبلغ یک میلیارد و یکصد و هشتاد و نه میلیون و هشتصد هزار (۱.۱۸۹.۸۰۰.۰۰۰) دلار مربوط به موارد زیر است:
۱ ـ شرکت ملی نفت ایران در ۴/ ۸/ ۱۳۹۱ یک میلیون و ششصد و سی و نه هزار و سیصد و چهل و دو (۱.۶۳۹.۳۴۲) بشکه نفت خام به ارزش یکصد و هشتاد و پنج میلیون و دویست و چهل هزار و چهل و دو (۱۸۵.۲۴۰.۰۴۲) دلار و به سررسید ۳ /۹/ ۱۳۹۱ با تضمین فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به یکی از شرکتهای وابسته به نیروی انتظامی تحویل داده است. شرکت مزبور به رغم فروش نفت خام مذکور و دریافت بهای آن، از پرداخت بدهی خود به شرکت ملی نفت ایران خودداری کرده است. معاون نظارت مالی و خزانهدار کل کشور در پاسخ به درخواست کتبی شرکت ملی نفت ایران، مبنی بر اجرای تضمین مذکور، اعلام نموده به دلیل عدم تکافوی مبالغ تخصیص اعتبارات پرداخت نشده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، امکان پرداخت بهای نفت خام تحویلی به شرکت یادشده، وجود ندارد. این موضوع مبین رعایت نکردن مفاد حکم این جزء است.
۲ ـ شرکت ملی نفت ایران از طریق یکی از شرکتهای زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران در سال ۱۳۹۱ اقدام به فروش چند محموله نفت خام و میعانات گازی به ارزش یک میلیارد و چهار میلیون و ششصد و نه هزار و یکصد و شصت و هفت (۱.۰۰۴.۶۰۹.۱۶۷) دلار با سررسید قبل از دیماه سال ۱۳۹۱ به شرکت ISO (International Safe Oil) مینماید. این شرکت در تاریخ سررسید، بهای نفت خام و میعانات گازی مذکور را وصول نمینماید. متعاقباً شرکت ISO در ۴ /۱۰/ ۱۳۹۱ از جانب اتحادیه اروپا تحریم شده و بهای نفت خام و میعانات گازی مذکور وصول نشده است.
لازم به توضیح است که منابع غربی شرکت فوق را که در آستانه آغاز سال جاری بر پایه دستور اجرایی شماره ۱۳۳۸۲ به فهرست تحریمهای ایالات متحده و از اواخر سال ۲۰۱۲ به فهرست تحریمهای اروپا اضافه شده است، از زیر مجموعههای هلدینگ سورینت متعلق به بابک زنجانی میدانند که برای انتقال پرداختهای مربوط به نفت ایران مورد استفاده قرار میگرفته است.