مشاور ارشد رییس دولت اصلاحات انتخابات 24 خرداد سال گذشته را فرصتی برای پوست اندازی اصلاحات دانست و بر نقد گذشته اصلاح طلبی نیز تاکید کرد.
به گزارش ایلنا، سید محمد صادق خرازی در آیین بزرگداشت سوم خرداد در دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه آزاد تهران سخنرانی می‌کرد، گفت: آزادی خرمشهر فقط آزادی صرف یک قلمرو جغرافیایی نیست، بلکه مطلع و دروازه بزرگ پیروزی‌های جمهوری اسلامی و فروپاشی هیمنه نظام بعثی و استکبار جهانی بود.
وی با بیان اینكه پیروزی رزمندگان اسلام در سایه وحدت فرماندهی ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محقق شد، اظهار داشت: تیپ‌های محمد رسول الله، نجف، امام رضا، ثارالله، بیت‌المقدس و امام حسین تحت فرماندهی سه قرارگاه قدس، نصر و فتح و قرارگاه مرکزی و مشترک کربلا موفقیت بی‌نظیری را خلق کردند که در سایه آن پیروزی، موقعیت جهانی ایران نه تنها تثبیت شد، بلکه به جایی رسیده است که ایران اکنون می‌تواند مهمترین عامل معادلات تحول منطقه به حساب آید.
خرازی با تشریح ابعاد عملیات بیت‌المقدس به تلاش بیست و چهار روزه رزمندگان در فتح خرمشهر پرداخت و یاد مقاومت ٣٥ روزه پایداری این شهر به هنگام سقوط خرمشهر را گرامی داشت و افزودذ: ٥٧٨ روز پایداری و اشغال مهمترین عامل توجه به موقعیت ژئو پولتیک بندر خرمشهر را به همراه داشت.
سفیر اسبق ایران با تاكید بر اینكه پیروزی خرمشهر قدرت بازدارندگی ایران را افزایش داد، بیان كرد: اکنون اگر بخواهیم ابعاد آن مقاومت و پایداری و فتح و پیروزی را بازخوانی کنیم، می‌توانیم به نکات ناگفته و نانوشته مهمی دست یابیم. حماسه‌ها زمانی خلق می‌شوند که آگاهی و بیداری مهمترین مولفه مردم در شناخت واقعیت‌ها باشد. آن هنگام که مردم احساس کردند کشور نیازمند حماسه است به رسالت و مسولیت تاریخی خود توجه میکنند.
بدون مردم دستیبابی به پیشرفت و استقلال ممکن نیست
وی با اشاره به حماسه دوم خرداد یادآور شد: دوم خرداد هم به لحاظ حضور حماسی مردم پیامی بین‌المللی برای جهانیان داشت نشان داد که مردم آزاد اندیشند و در پناه آزادی به پیشرفت و توسعه امیدوارند. مردم تجلی تحول را در پگاه مشارکت اجتماعی جستجو میکنند و مشارکت جمعی مهمترین نقطه عطف استقلال کشور هاست.
خرازی ادامه داد: بدون مردم دستیبابی به پیشرفت و استقلال ممکن نیست. مردم تنها عامل موفقیت، ثبات و کاهش تهدیدات خواهند بود. قدرت آن زمانی که با سرشت و سرنوشت ملت‌ها رقم بخورد، نوید موفقیت را خواهد داد.
خرازی با طرح این مسئله كه تنها راه رسیدن به سرچشمه‌های معنوی و نورانی درک حقیقت و پذیرش گوهر دین و فرهنگ است که به ارتقاء اگاهی و بینش احاد جامعه منتج می‌شود، خاطرنشاذن كرد: تحولاتی که به مدد شناخت ملت‌ها رخ‌نمایی می‌کند، جامعه مدنی را نوید می‌دهد و هر جامعه‌ای مفهوم استقلال و آزادی را آن زمانی ارج می‌نهد که با معیارهای ملی و دینی خود آمیخته و آموخته باشد.
معاون اسبق وزارت امور خارجه با اشاره به اینكه حماسه‌ها نقش بازدارنده صرف ندارند، بلکه حماسه‌ها تبدیل به احیای مجدد فضیلت‌های ملت‌ها می‌شوند، تاكید كرد: حماسه دفاع مقدس اسطوره‌سازی کرد. متاسفانه سیستم فرهنگی کشور نتوانست اسطوره‌های حماسه دفاع مقدس را معرفی و الگوسازی کند.
وی با بیان اینکه شهیدان اسطوره‌های ماندگار در شبستان بلند تاریخ ملت ها هستند، به نقد رفتاری و بی‌توجهی‌ها پس از پیروزی‌ها و مجاهدت‌ها پرداخت.
مشاور سید محمد خاتمی تصریح كرد: حماسه‌ها همواره باید پیام تاریخی خود را داشته باشند و حماسه‌ها به الگوسازی خواهند پرداخت و افق جامعه را با معنویت و اگاهی در هم خواهند آمیخت. خارج شدن تدریجی ایران از انزوای بین‌المللی، منزوی شدن رژیم صدام و توسعه روابط خارجی جمهوری اسلامی از افق پیروزی خرمشهر پدید آمد. ارتقاء وجهه بین‌المللی ایران به عنوان یک کشور عادی و دارای ایده‌هایی برای حل مشکلات جهانی، انزوای اسراییل، موفقیت حزب‌الله لبنان در اخراج اسراییل از جنوب این کشور که عمق استراتژی خاورمیانه‌ای جمهوری اسلامی بود، افزایش قدرت بازدارندگی مقاومت در کل منطقه همه از فردای آزادی خرمشهر کلید خورد.
خرازی با تاكید بر اینكه پدیده انقلاب اسلامی و تحقق پیروزی آن در ایران، واقعیت با اهمیتی در مسیر تکوین تاریخ کهن و بلند ملت شریف ایران محسوب می‌شود، گفت: ایران در بستر تاریخ خود از موهبت امتزاج دین و تمدن برخوردار گشت و گوهر اسلام ناب محمدی که برخوردار از معارف اهل بیت علیم السلام بود با شکوه و عظمت تمدن ایران آمیخته گشت. جوهر و ذات این انقلاب در نفی استبداد در ایران و انزوای استعمار و قطع دستان دول استعمار گر از منافع ملت ایران کارساز شد.
وی افزود: مجموعه مجاهدت‌های مردم شریف ایران به گونه‌ای شد که آزادی، مردمسالاری، استقلال، همزاد انقلاب اسلامی گشت. در بستر حوادث بزرگ تلخ و شیرین رخدادها و حوادث مختلف، درس‌های مهم و تاثیرگذاری را به عنوان میراث بلند آن پدید آورد. اگر چه در هر حادثه، گه‌گاهی انقلاب در رسیدن به نقطه مطلوب با کندی و تاخیر مواجه شد، ولی شرف مجاهدت ملت ایران و پایداری تمام عیار امام(ره) و رهبری بر عظمت و شکوه ایران اسلامی افزوده است.
معاون اسبق وزارت امور خارجه بات بیان اینكه نماد این مجاهدت‌ها را در حماسه دفاع مقدس ملت بزرگ ایران دیدیم، تاكید كرد: باور داریم آن همه تلاش و تکاپوی خالصانه که برخوردار از فرهنگ جهاد و شهادت بود، بزرگترین واقعه استقلال ارضی و مرزی را پدید آورد. حماسه دفاع مقدس ملت ایران نخستین گام برای تجلی هویت ملی ایران شد. استیلای استقلال سیاسی آن گاه که با هویت ملی آمیخته شد، حماسه مبنای فضیلت تاریخی مردم گشت که امنیت و ثبات ایران را برای همیشه تضمین کرد.
خرازی با تشریح ایام مختلف خرداد با اشاره به حماسه دوم خرداد پرداخت و ابراز داشت: ما آغاز راه هستیم و باید به بنیادهای جامعه مدنی دل ببندیم، به آزادی و مردمسالاری دینی دل ببندیم، با امام، صاحب این انقلاب میثاق خود را تجدید کنیم.
زمان پوست اندازی اصلاحات فرارسیده است
وی با اشاره به اینكه در گذر از دوم خرداد 76 و تجربیات تلخ و شیرین زیادی به دست آمده است، خاطرنشان كرد: حالا در روزگار پس از 24 خرداد احساس می‌شود زمان مناسب برای آن که اصلاحات پوست‌اندازی کرده و فصلی تازه از تلاش ملت ایران برای تاثیرگذاری بر سرنوشت خویش آغاز شود، فرارسیده است.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینكه باید به تلاش‌های پیشینیان و دیگر افراد و چهره‌هایی که در بزنگاه‌های مختلف بیرق اصلاح‌طلبی را بالا نگاه داشته و تلاش کردند در سرنوشت کشور تاثیر بگذارند احترام گذاشت، یادآور شد: معتقدیم تندروی، احساس‌گرایی، رفتارهای شبه‌انقلابی و وجود برخی موانع و سنگ‌اندازی‌ها مانع از این شد که تلاش‌های قبلی با وجود نیت راستین اولیه به نتیجه مطلوب منجر شود. اکنون زمان بازاندیشی در برخی رفتارها فرا رسیده است و لازم و شایسته است تا مبانی رفتاری اصلاح‌طلبانه مجددا بازخوانی شود. از این‌رو تصور می‌کنیم فرصت پیش آمده زمان مناسبی است برای اینکه اصلاح‌طلبی پوست‌اندازی کرده و به فرهنگ و پیشینه طولانی خود باور داشته باشیم و اقتضائات جهانی شدن را درک کرده و اعتقاد داشته باشیم تا زندگی مسالمت‌آمیز در جهان کنونی در سایه همکاری، همفکری و مشارکت همه اقوام و ملل فراهم می‌آید.
خرازی در تشریح اصلاح‌طلبی بیان كرد: اصلاح‌طلب مسلمانی هست که به مذهب شیعه اعتقاد دارد، به همه دینداران و خداباوران احترام گذاشته و از حقوق اولیه و بدیهی دفاع می‌کند و هرگونه تلاش برای یکسان‌سازی فرهنگی و تحمیل عقیده را نادرست می‌پندارد. اصلاح‌طلبان به تغییر وضع موجود می‌اندیشند اما برای این منظور پا از دامنه اخلاق بیرون نگذاشته و به اصولی پایبندی نشان خواهند داد و تحول‌خواهانی هستند که معتقدند ارزش‌گرایی منافاتی با پیشرفت ندارد، پافشاری بر اصول مجوزی برای درگیری با دیگر گروه‌ها صادر نمی‌کند و با عقلانیت و حفظ باورها می‌توان به توسعه رسید و وضع زندگی ایرانیان و شان و منزلتشان را در همه دنیا ارتقا داد.
دوران رفتارهای هیجانی کنترل نشده پایان رسیده است
مشاور سید محمد خاتمی با تاكید بر اینكه معتقدیم دوران رفتارهای هیجانی کنترل نشده به پایان رسیده و نواقص و مشکلات را باید در چارچوب پروژه اصلاح‌طلبی دنبال کرد؟ تصریح كرد: با واقع‌گرایی است که به مناسبات قدرت در جمهوری اسلامی می‌توان واقف شد و پتانسیل‌ها، محدودیت‌ها و فرصت‌های موجود را شناخته و با ارزیابی همه این ملاحظات به این نتیجه رسیده‌اند که جز در سایه تعامل با نمایندگان تفکرات مختلف، جلب اعتماد صاحبان قدرت و فعالیت اصلاحی و مسالمت‌آمیز در چارچوب نظام جمهوری اسلامی نمی‌توان تغییرات مثمرثمر، کم هزینه و ماندگاری انجام داد که خیر آن هم به کشور و هم به آحاد مردم برسد.
وی با یادآوری اینكه همه مردم قطع نظر از هویت‌های قومی، مذهبی و طبقاتی و با هر گرایش سیاسی از حقوق طبیعی، مدنی، سیاسی و به ویژه حق بیان اندیشه و نظراتشان برخوردارند، خاطرنشان كرد: مردمسالاری و تمکین به رای ملت بهترین شکل حکومت برای پیشبرد آزادی، عدالت و توسعه است. دولت باید نسبت به همه سلایق اندیشه‌ها و تفکرات مدارا کند و تساهل نشان دهد مگر عقایدی که موجب لطمه به حقوق افراد و یا جامعه مدنی شده و یا خشونت را ترویج کند. تندروی و افراط در سالیان گذشته روند توسعه کشور را مختل کرده و باعث شده سوتفاهم‌های زیادی در ذهن کنشگران عرصه‌های سیاسی و اجتماعی شکل بگیرد.
سفیر اسبق ایران در فرانسه ادامه داد: دوم خرداد و تجربه اصلاحات را فرصتی بایست دانست که از آن به خوبی بهره برده نشد. از آسیب‌شناسی این دوران هراسی نباید داشت و باید پذیرفت که اشتباهات و تندروی‌هایی سبب شد این تجربه، نتیجه مطلوب خود را نداشته باشد.ا گرچه باید کوشید تا چشم به آرمان‌ها داشته باشیم اما مراقب باشیم آرمان‌ها ما را از واقعیات پیش رو غافل نکند. به صراحت باید اعتراف کرد که اصلاح‌طلبان واقع‌گرا هستند و به الزامات آن پایبندی نشان می‌دهند.
خرازی با تاكید بر اینكه همه نیروهای سیاسی باید جایگاه خود را در منظومه سیاسی ایران مشخص کرده و صریح و روشن بگویند چه نسبتی با جمهوری اسلامی دارند و با وجود انتقاداتی که به بخش های مختلف ممکن است داشته باشند، اما مشخص کنند که آیا نهادهای قانونی را به رسمیت می‌شناسند یا نه؟ گفت: نیروهای سیاسی باید بگویند که آیا فصل‌الخطاب بودن رهبر معظم انقلاب را می‌پذیرند یا نه؟ آیا به حق تعیین سرنوست مردم باور دارند یا نه؟ چرا که در شرایط کنونی زیست دوگانه معنایی ندارد. نمی‌شود در ظاهر گفت جمهوری اسلامی را قبول داریم اما در عمل از شیوه‌ها و رفتارهایی استفاده کرد که اصل و اساس نظام را زیر سوال می‌برد.
نمی‌توان شعار آزادی داد و در عمل آن را به ولنگاری تعبیر کرد
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینكه نمی شود در شعار از آزادی و حق حاکمیت مردم دفاع کرد اما در مقام عمل آزادی را ولنگاری تعبیر و مقابل حق و خواسته‌های مدنی مردم ایستاد و شهروندانی را که از سبک متفاوت زندگی دفاع میکنند با انگ‌ها و برچسب‌ها همراه کرد، تاكید كرد: نمی‌شود از تعامل و همکاری دم زد اما در عمل جز به حذف اندیشه رقیب و منزوی کردن دیگر عقاید رضایت نداد. نمی‌شود در خارج از مرزها شعار تنش‌زدایی و تعامل با دنیا سر داد اما در داخل به جنگ رقبای سیاسی رفت. نمی‌شود ابراز احساسات پاک مردم در ابراز وفاداری به نظام را برجسته کرد اما توقعات و نارضایتی‌های مطرح شده را نتیجه اغفال و گمراهی آنان برشمرد. ما اعتقادی به روش‌های بسیج توده‌ای با استفاده از رفتارهای عوام‌فریبانه اشتباه استراتژیک دولت پیشین بود نداریم.
مشاور سید محمد خاتمی یادآور شد: به همان اندازه که باید نگران سوءاستفاده از آزادی بود باید نگران سوءاستفاده از قدرت هم بود در نتیجه نظارت بر مسئولان را وظیفه آحاد احزاب و نهادها دانسته و برای مجلس شورای اسلامی که در انجام وظیفه نظارتی‌اش جایگاه ویژه‌ای را داراست. زمان مصالحه، تفاهم و آشتی با جریانات مختلف فکری و سیاسی که دست به رفتار خشونت‌آمیز نمی‌زنند رسیده است.
وی ادامه داد: باور و معتقدیم می‌شود افکار و عقاید گروهی را قبول نداشت، اما با آنها پشت یک میز نشست تا از حداقل مشترکات برای توسعه و پیشرفت کشور استفاده کرد. اصلاح‌طلبان پایبندی به قانون اساسی و عدول از آن را خط قرمز خود می‌دانند. می‌توان با تمام اجزای حاکمیت منتقدانه وارد بحث شد، اما خط‌قرمزها را بایست محترم شمرد و اجازه نداد تا قانون اساسی، رهبری و ارزش‌های دینی تضعیف شوند.
خرازی با تاكید بر اینكه از حق آزادی شهروندان در سطوح مختلف باید دفاع کرد، افزود: باید تلاش کرد مشارکت سیاسی در کشور افزایش پیدا کند این مشارکت، بی‌رقابتِ سالمِ سیاسی امکان‌پذیر نمی‌باشد. امکان فعالیت آزادانه احزاب و گروه‌ها منجر به رقابت سیاسی می‌شود و این رقابت مشارکت سیاسی را افزایش می‌دهد و در نتیجه آن نظام تحکیم و تثبیت می‌شود.
از نقد گذشته اصلاح‌طلبی نباید فرار کرد
وی با بیان اینكه از نقد ارکان مختلف قدرت و دولت هراسی نبایست داشت، تاكید كرد: همچنانکه از نقد گذشته اصلاح‌طلبی هم نباید فرار کرد. نقد به بالندگی و رشد جامعه کمک می‌کند و همه باید تلاش کنند تا میزان سعه‌صدر مسئولان از یکسو و مدارای شهروندان از سوی دیگر افزایش پیدا کند. اما در عین حال برای خود خطوط قرمزی از آن فراتر نبایسد رفت و همه بکوشیم تا این خطوط قرمز در همه حال رعایت شود.
معاون اسبق وزارت امور خارجه با بیان اینکه گذشته چراغ راه آینده است اما قصد نخواهیم داشت در مشاجرات گذشته قفل کرده و سطح منازعات سیاسی را به تحلیل روزهای تلخ گذشته سپری کنیم، یادآور شد:برای ما آینده ایران، دست یافتن به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی، زندگی بهتر شهروندان با تأکید بر مردم سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادیهای مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسانها و بهره مند از امنیت اجتماعی و قضایی اهمیت دارد و در این راه همه می‌کوشند از بحث و جدل در رابطه با گذشته پرمناقشه خودداری کرده و افق‌های پیش رو را دریابیم.
از تقویت بیش از پیش جامعه مدنی باید دفاع کرد
وی بر لزوم توجه و احترام به ارزش های دینی مورد قبول مردم تاکید کرد و گفت: هرگز نباید اجازه دهیم شک و شبهه ای در اصول اعتقادی مردم پدید آید. حفظ حرمت مسئولان عالی نظام را واجب دانسته و از هرگونه رفتار ناشایست که منزلت و جایگاهشان را خدشه دار کند پرهیز شود. باید نسبت به استقلال، تمامیت ارضی و همبستگی ملت ایران احساس وظیفه بکنیم و هرگز اقدامی نباید انجام داد که این سه را تهدید کند.
خرازی از عقلانیت و کارآمدی به عنوان دو رکن مهم فعالیت آینده اصلاحات یاد کرد و گفت: معتقدیم رفتار و تصمیمات باید در چارچوب عقلانیت بوده و در نتیجه آن کارآمدی فراهم بیاید. از تقویت بیش از پیش جامعه مدنی دفاع باید کرد. تا جایی که ممکن است باید نهادهای غیر دولتی را در امور مختلف وارد و امورات ممکن را به آنها سپرد.کدورت‌های شخصی و موردی هرگز باعث نخواهد شد که مناسبات امروز را فدا کرده و یا به واسطه سوتفاهم‌های قبلی زمینه های همکاری امروز را از بین برد. در چار چوب واقع گرایی با هر کس و هر جریانی که توسعه ایران باور داشته و از آزادی و مردمسالاری دفاع کند باید همکاری کرد.
