اسفند ماه خاطره های پرشماری را برای فوتبال ایران رقم زده است. یکی از آنها پیروزی 4 -0 برابر سنگاپور در زمین سنگاپوری ها بود. دقیقا در22 اسفند 1358 که نخستین پیروزی بزرگ تیم ملی پس از انقلاب به شمار می رفت. شنیدن خبر پیروزی در مسابقات مقدماتی فوتبال المپیک 1980 مسکو شیرین بود. شنیدن خبر پشت سر گذاشتن چین و کره فرخنده به شمار می رفت. آن هم پیروزی با 4 گل در نبرد پلی آف برابر میزبان. برابر شیر برفی سنگاپور که در آخرین دیدار از حمایت 75 هزار تماشاگر برخوردار بود. با دو گل حسین فرکی و دو گل دیگر توسط بهتاش فریبا وعبدالرضا برزگری. با کاپیتانی علی پروین. با حضور هدایت شعارغفاری به عنوان چهره‌ای نوظهور که او را نمی شناختیم. ایران در گروه شش تیمی بالاتر از سنگاپور، چین، کره شمالی، هندوستان و سریلانکا قرار گرفته بود. بی شکست.
تلویزیون هنوز بازی‌ها را پخش نمی کرد و از پخش مستقیم خبری نبود. همه بار دیگر از قدرت تصورمان بهره می جستیم. بار دیگر گل ها را مجسم می کردیم. حرکات و دریبل‌ها و ضربه ها را. بار دیگر به عکس‌ها روی آورده بودیم. به عکسی که حمید علیدوستی، حسین فرکی، بهتاش فریبا، نادر فریاد شیران، نصرالله عبدالهی و احمد سنجری با پرچم کشور گرفته بودند. به عکس نگاه می کردیم. آنها پرچم به دست می دویدند و راهیابی ایران برای چهارمین بار به مسابقات فوتبال المپیک را جشن گرفته بودند.
آن زمان ته دل مان با این پیروزی نه فقط به مسکو بلکه به جام جهانی اسپانیا 1982 هم می اندیشیدیم. به حضور دوباره در جام جهانی. تیم ملی در تب و تاب نخستین سال انقلاب با برپایی اردویی ناقص و حوادث بوشهر راهی سنگاپور شده بود. با این وصف بازیکنان آن قدر خوب بودند که نمایشی قابل قبول ارائه دهند و حریفان را شکست دهند.
در آن سال، برنامه تلویزیونی ورزشی جدیدی تحت عنوان "ورزش و مردم" آغاز شده بود. در آن برنامه گفته می شد تیم ملی به المپیک خواهد رفت تا فریاد انقلاب را از تریبون بین المللی سر بدهد. ولی آن سال واقعه سیاسی بزرگ دیگری هم رخ می داد: شوروی به افغانستان حمله می کرد و المپیک 1980 مسکو با تحریم کشورهای پرشماری روبرو می شد. ایالات متحده در صف اول ایستاده بود و از تحریم المپیک حرف می زد. از تحریم المپیکی که برای اولین بار در یک کشور اروپای شرقی برگزار می شد.
کمی بعد شورای انقلاب در ایران هم المپیک را تحریم کرد و تصمیمات کمیته المپیک را در سایه خود قرار داد. سیاست خارجی همدلی با افغان ها بود. چیزی که بازتابنده سیاست زدگی ورزش هم به شمار می رفت. جدل ها و بحث ها آغاز شدند. موافق و مخالف حرف زدند. واکنش ورزشکاران روشن بود. آنها برای سفر به مسکو پافشاری می کردند. آنها اعتقاد داشتند تریبون المپیک تریبون بزرگ تری برای همه چیز شامل سیاست به شمار می رفت.
ولی پرسش های بی پاسخ ماندند. ابوالحسن بنی صدر رئیس جمهور نظر صریحی در این باره نداد. کلی گویی کرد. در حالی که صادق قطب زاده وزیر امورخارجه ایران گفت با شرکت ورزشکاران ایرانی در المپیک موافق است. حسین شاه حسینی رئیس سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک می گفت تحریم رقابت ها مورد تجدید نظر قرار خواهد گرفت. ناصر فروهی دبیر کل کمیته ملی المپیک می گفت المپیک هنوز مظهر دوستی و اخلاق است و باید به منشور آن احترام گذاشت. آیت الله اشراقی می گفت باید در المپیک مسکو شرکت کنیم. در عین حال بسیاری از سیاست پیشگان می گفتند با اصل شرکت در المپیک مخالفند. می گفتند به جای المپیک که یادگار المپیک یونان و تحمیل غرب بر ما است، باید جهان سوم دور از همه این بازی های سیاسی، یک مجمع ورزشی حتی کمتر از چهار سال یک بار برگزار کند. بدون آرم المپیک و بدون خاطره متعدد خدایان المپ و شرک یونانی. نمایندگان مجلس هم دیدگاه های یکسانی نداشتند. وعده رسیدگی می دادند و وعده.
ورزشکاران سرگیجه گرفته بودند. حسن حبیبی مربی تیم ملی می گفت "نمی دانم شورای انقلاب بر اساس چه ضابطه ای چنین تصمیمی گرفته است". علی پروین کاپیتان تیم ملی می گفت "در سیاست نبودم و به درستی نمی دانم که چگونه ورزش را در این مسائل آورده اند. ولی تیم ملی فوتبال اگر فرصتی یابد تا در المپیک مسکو شرکت کند می تواند نماینده شایسته ایران انقلابی باشد". ناصر حجازی می گفت "با علی اکبر معین فر وزیر نفت صحبت کردم. به ایشان گفتم در مورد عدم شرکت قهرمانان در بازی های مسکو عده ای معدود تصمیم گرفتند و ایشان گفتند: ما سیاست مملکت را می فهمیم. تصمیم ما کاملا حساب شده است".
سرانجام حرف آخر زده شد. سرانجام همان تصمیم نخست به اجرا درآمد. با نه گفتن به المپیک مسکو. با نه گفتن به مداخله نظامی شوروی. با زمزمه برپایی المپیک غیر متعهدها در ایران. سیاست حرف اول را زد و حرف آخر را. 65 کشور المپیک 1980 مسکو را تحریم کردند و ایران یکی از آن کشورها بود. در حالی که سوریه، عراق و کویت از صف آسیایی ها / خاورمیانه ای ها در مسابقات فوتبال المپیک شرکت کردند و سوریه کشوری بود که جای ایران را در المپیک گرفت.
آخرین باری که تیم ملی فوتبال ایران جواز حضور در رقابت های نهایی المپیک را کسب کرد، همان المپیک 1980 بود. اکنون 36 سال از آن پیروزی سپری شده و فوتبال ایران هنوز در حسرت راهیابی به المپیک ها باقی مانده است. تا کی دوباره پرواز کند. تا کی دوباره راهی ضیافت بزرگ شود.
