گمانه زنی درباره سرنوشت میراث ایوبی در سینمای ایران؛
تعطیلی مدرسه ملی سینما و جشنواره بین المللی فجر و تغییر هنروتجربه؟
هرچند حیدریان به شدت از جشنواره بین المللی فیلم فجر حمایت کرده و تاکید داشته که اولویت سازمان سینمایی در دوره او، برگزاری جشنواره قدرتمند این جشنواره است اما اگر دولت یازدهم به دولت دوازدهم گره بخورد و همین ترکیب مدیریتی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی باقی بماند، دور از انتظار نیست که بار دیگر بخش بین الملل در بخش ملی ادغام شود و در حاشیه جشنواره ملی، برگزار شود.
پس از کنار گذاشتن حجت الله ایوبی از ریاست سازمان سینمایی، این پرسش مطرح شده که چه بر سر میراث مدیریتی دوران ایوبی خواهد آمد و برخی از مهم ترین اتفاقاتی که در دوره او رخ داده، چه سرنوشتی خواهد یافت؟ گمانه زنی ها و ارزیابی ها نشان می دهد که وضعیت دستخوش چشمگیری خواهد شد، هرچند احتمالاً به عمر دولت یازدهم قد نخواهد داد و به دولت دوازدهم موکول می شود.
به گزارش «تابناک»؛ تغییر سکاندار سینمای ایران در واپسین روزهای سال 1395 توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای آنها که در جریان حواشی پشت پرده وزارت فرهنگ و ارشاد در ماه های اخیر بوده اند، چندان غیرمنتظره نبود. با وجود آنکه تصور نمی شد صالحی امیری در ماه های باقی مانده از عمر دولت یازدهم دست به تغییر معاونانش بزند اما مهم ترین معاونت این وزارتخانه تغییر کرد و اگر این تغییرات ادامه یابد و دامن لااقل یکی دیگر از معاونت ها را نیز بگیرد، نباید تعجب کرد.
ظاهراً بنا بر این گذاشته که مدیریت های کنونی دولت یازدهم در دولت دوازدهم استمرار خواهد یافت، چرا که در غیر این صورت تغییر مدیریت برای چند ماه، چندان با منطق همخوانی ندارد. با این حال آنچه برای اهالی سینما از تغییراتِ پیش رو در سایر بخش ها پراهمیت تر است، تغییرات ساختاری در سازمان سینمایی و بخش هایی است که در دوران مدیریت حجت الله ایوبی بر این سازمان شکل گرفته یا تغییر وضعیت داده است.
یکی از مهم ترین اقدامات حجت الله ایوبی در دوران مدیریتش که در بودجه سال 1396 حتی اعتبارات اختصاصی نیز به دست آورده، مدرسه ملی سینماست. این مدرسه با این هدف راه اندازی شد که سینماگران آموزش دیده در سطوح آموزشی چون دانشگاه هنر و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و سایر مدارس سینمایی که تجربه ساخت فیلم های تجربی و مستند را به صورت محدود دارند، تحت نظر سینماگران پرسابقه و حرفه ای ایران آموزش های تخصصی تری ببینند و خروجی این مدرسه، «سینماگر حرفه ای» باشد.
در همین راستا چهره هایی چون داوودنژاد و پوراحمد در مدرسه ملی سینما مشغول به فعالیت شدند و آن گونه که شنیده می شود نخستین گروه از منتخبین راه یافته به این مدرسه، ماه های متمادی است که در این مدرسه در حال آموزش هستند. پررنگ ترین گمانه زنی درباره مدرسه ملی، تعطیلی این مدرسه با این توجیه است که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی می تواند این آموزش ها را داشته باشد. سکوت برخی سینماگران فعال در این مدرسه درباره بازگشت حیدریان نیز نشانه انتظار درباره مشخص شدن سرنوشت مدرسه ملی سینماست.
در این میان سکوت حیدریان درباره مدرسه ملی سینما، گمانه تعطیلی این مدرسه را نیز تقویت کرده است. در صورت تعطیلی مدرسه ملی سینما در ماه های پیش رو یا در طول سال 1396، این پرسش پیش خواهد آمد که رقم اعتبارات در نظر گرفته شده برای این مدرسه ملی در کدام بخش هزینه خواهد شد و گروهی که در این مدرسه در حال آموزش هستند، چه سرنوشتی خواهند یافت؟ این پرسش ها وضعیت مدرسه ملی سینما را پیچیده تر کرده است.
بازگشت جشنواره بین المللی فجر در دل جشنواره فجر؟
حیدریان متعلق به دوران نظم قدیم سینماست و موضع گیری های پیشین و حتی تازه اش که در «تابناک» مرور خواهیم کرد، نشان می دهد همچنان رویکردهای مدیریتی دهه شصتی را قابل دفاع می داند. بنابراین اگر بعد از برگزاری این دوره از جشنواره بین المللی فیلم فجر به صورت مستقل در ابتدای سال آینده، مجدداً شاهد ادغام جشنواره های ملی و بین المللی فیلم فجر بودید، اصلاً تعجب نکنید.
مدیران گذشته سینما بر این وحدت اعتقاد دارند اما با توجه به اینکه بخش بین الملل جشنواره در سال های گذشته دیده نشد، سازمان سینمایی در چند سال اخیر اقدام به تفکیک کامل بخش بین الملل از بخش ملی نمود. در نخستین تجربه شاهد اجرای موفق بخش بین الملل نبودیم اما از زمانی که رضا میرکریمی سکان این جشنواره را برعهده گرفت، این جشنواره شکل تازه ای به خود گرفت و بخش های تازه ای مشابه جشنواره های کن و برلین به این روداد افزوده شد که به جشنواره بین الملل هویت تازه ای داد.
هرچند حیدریان به شدت از جشنواره بین المللی فیلم فجر حمایت کرده و تاکید داشته که اولویت سازمان سینمایی در دوره او، برگزاری جشنواره قدرتمند این جشنواره است اما اگر دولت یازدهم به دولت دوازدهم گره بخورد و همین ترکیب مدیریتی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی باقی بماند، دور از انتظار نیست که بار دیگر بخش بین الملل در بخش ملی ادغام شود و در حاشیه جشنواره ملی، برگزار شود.
هنر و تجربه کوچک می شود؟
گروه هنروتجربه با ساختار کنونی در دوره ایوبی شکل گرفت اما در ماه های اخیر با حواشی مواجه شده که عمده این حواشی رسانه ای نشده است. سینمای هنروتجربه با وجود آنکه بودجه ای به اندازه یک فیلم سینمایی در طول هر سال داشته و حجم صندلی هایی که در اختیار داشته بسیار اندک بوده اما با انتقادهای بسیاری از سوی برخی سینماگران فعال در سینمای بدنه مواجه شده است.
به نظر نمی رسد سینمای هنروتجربه در سال آینده تعطیل شود اما احتمالا این گروه دچار تغییر وضعیت خواهد شد. با این حال در مجموع بعید به نظر می رسد این گروه در ماه ها و سال های پیش رو، وضعیتی بهتر از دوره مدیریت ایوبی بیابد و ایوبی برای حفظ این گروه هزینه هایی پرداخت کرد که بعید به نظر می رسد مدیران تازه حاضر به پرداختش باشند.
