در حالی که هفته گذشته، پس از کش و قوس های فراوان، وزارت امور خارجه آمریکا، اقدام به تأیید پایبندی ایران به توافق برجام طی گزارشی به کنگره آمریکا کرد، اکنون دونالد ترامپ که پیش از این نیز گزارش های متعددی مبنی بر نارضایتی وی از این مسأله منتشر شده بود، حجت خود را با برجام و توافق هسته ای تمام کرده است.
به گزارش «تابناک»؛ شب گذشته دو اتفاق مهم رخ داد که می تواند سرنخ هایی از آینده روابط ایران و آمریکا در خصوص برنامه هسته ای و توافق برجام به دست دهد. اتفاق نخست، تصویب قاطع طرح تحریمی ایران، روسیه و کره شمالی در مجلس نمایندگان بود و مسأله دوم مصاحبه جنجالی ترامپ با روزنامه وال استریت ژورنال که بخش هایی از آن مستقیم به ایران و مسأله توافق هسته ای ارجاع داشت.
بسته تحریمی جدید آمریکا علیه ایران با قاطعیت آرا و با حمایت هر دو حزب جمهوری خواه با عنوان «قانون مقابله با متخاصمان آمریکا از طریق تحریم» با 419 رأی موافق در برابر 3 رأی مخالف تصویب شد. این تحریم ها برای اولین بار کلیت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به همراه برنامه موشکی بالستیک ایران هدف قرار داده و شامل «مسدود کردن دارایی‌ها و جلوگیری از مبادلات مالی اشخاص خارجی وابسته به سپاه پاسداران» است که یا مرتکب اقدامات تروریستی می‌شوند و یا از آنها حمایت می‌کنند.
این تحریم بنا به اذعان بسیاری از کارشناسان و دیپلمات های آشنا به شرایط، می تواند قدمی جدی برای نقض برجام از سوی آمریکا باشد و تبعات آن مستقیم و غیر مستقیم اهداف و روح برجام را متأثر سازد.
اما این قدم پیش از این با اقدامات دیگری شروع شده بود و در واقع اکنون به نظر می رسد آمریکای ترامپ، عملا در مسیر جدی تری برای نقض برجام بدون پروا از تبعات و آثار بعدی آن بر سیاست منطقه ای و بین المللی، قرار گرفته است.
آنچه بیش از هر چیز این مسأله را مشخص می کند، گفت وگویی است که شب گذشته روزنامه وال استریت ژورنال با ترامپ منتشر کرده است و بخش هایی از آن مستقیم به مسأله ایران و توافق هسته ای اختصاص دارد.
ترامپ در رابطه با اینکه ماه سپتامبر قرار است برای سومین بار در دولت ترامپ، موضوع پایبندی ایران به توافق هسته ای و برجام اعلام شود، بیان کرده است: ببینید ما داریم مطالعات و بررسی های زیادی می‌کنیم. من خیلی شگفت زده خواهم شد اگر آنها به این توافق پایبند بمانند.
وی ادامه داد: ما با گفتن اینکه آنها به توافق پایبند بودند، بسیار با آنها خوب رفتار کرده ایم. ما آنها را از همه مزایای و منافع توافق بهره مند کرده ایم. البته ما در حال بررسی و مطالعه همه جزئیات هستیم. من شخصا احترام زیادی برای افراد دولتم قائلم؛ اما اگر دست من بود، همان 180 روز قبل عدم پایبندی آنها را اعلام می‌کردم.
ترامپ صراحتا در پاسخ به خبرنگار وال استریت بیان کرده است، انتظار دارد در گزارش سوم که قرار است ماه سپتامبر ارائه شود، عدم پایبندی ایران به توافق هسته ای و برجام اعلام شود. وی گفته: من فکر می‌کنم، آنها پایبند نخواهند بود آنها دارند از آمریکا سوءاستفاده می‌برند. آنها از رئیس‌جمهوری به نام باراک اوباما بهره برداری کردند؛ کسی که اصلا نمی‌دانست، چه کار غلطی داشت انجام می‌داد. من این انتظار و توقع را ندارم که ایران به توافق پایبند بماند.
ترامپ صراحتا بیان کرد: من برای رکس تیلرسون و افرادش خیلی احترام قائلم. روابط خوبی داریم. راحت‌تر آن است که بگوییم ایران پایبند بوده، ولی اما این یک کار اشتباه است. ایران به توافق پایبند نیست. در نتیجه ما خواهیم دید که چه اتفاقی خواهد افتاد. منظور من این است که ما درباره این موضوع در نود روز آینده حرف خواهیم زد. اما اگر آنها پایبند بمانند، من شگفت زده خواهم شد.
آنچه از این سخنان ترامپ مشخص است، اینکه به تدریج همه مقدماتی که وی مد نظر داشته است تا شرایط را برای خروج آمریکا از برجام مهیا کند، به تدریج به مراحل نهایی خود نزدیک می شود و تحریم های جدید علیه ایران به نظر یکی از آخرین حلقه های این زنجیره بوده است.
این که ترامپ به صراحت بیان کرده که طی نود روز آینده شگفت زده خواهد شد، اگر ایران به برجام پایبند بماند، به خوبی نشان می دهد، تله ترامپ برای ایران پهن شده و وی و دولتش منتظر هستند تا ایران پای درون این تله بگذارد. این بهترین شرایط برای ترامپ است تا با کمترین آسیب ممکن، از برجام خارج شود؛ اما به نظر حتی اگر ایران بهانه لازم به دست ترامپ ندهد، وی حجت خود را با توافق هسته ای تمام کرده است و باید دیر یا زود منتظر اقدامات اساسی دولت ترامپ برای خروج از برجام باشیم.
