طرح تحولات سلامت کشور، طرحی که مبتنی بر افزایش رفاه و کیفیت خدمات رسانی در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفت، اکنون و در شرایطی که سه سال از آغاز به کارش می گذرد، درگیر بسیاری از مشکلاتی مالی شده و احتمال لغو آن وجود دارد؛ طرحی که حتی صدای اعتراض نمایندگان اصلاح طلب مجلس نیز علیه آن به گوش می رسد و آنها بر این باورند که دولت چاره ای جز اصلاح رویه موجود ندارد.
به گزارش «تابناک»؛ طرح تحول سلامت که اهدافی مثل افزایش پاسخگویی بیمارستان ها به مردم، تعریف بسته ویژه خدماتی برای بیماران اورژانسی، افزایش ماندگاری پزشکان در مناطق محروم، حمایت ویژه از بیماران صعب العلاج، ترویج زایمان طبیعی، ارتقای کیفیت ویزیت بیمار و... را در دستور کار خود قرار داد، هزینه های سنگینی به دولت تحمیل کرده و آنچنان که از گزارش های خبری برمی آید، گرفتار مشکلات بسیاری است.
جدا از محاسن طرح تحول سلامت که در پی اجرای آن بیش از 20 هزار تخت بیمارستانی و واحدهای زایمان طبیعی به امکانات قبلی افزوده شد، بازسازی 2 میلیون متر مربع از فضاهای بیمارستانی در دستور کار قرار گرفت، ظرفیت اورژانس کشور و تعداد آمبولانس های در اختیار بیمارستان ها افزایش یافت و تلاش شد، برای هر ایرانی یک پرونده سلامت دیجیتال تنظیم شود، اجرای این طرح با انتقادهایی همراه بود که در آغاز کار از سوی دولت مورد توجه قرار نگرفت؛ انتقادهایی که حالا و در شرایطی که دولت با مشکل تأمین بودجه طرح مواجه است، درستی و درستی آنها تأیید شده است.
به بیان بهتر، طرح تحول سلامت ـ که در آغاز کار با حمایت های ویژه و انگیزه بالای دولت یازدهم آغاز به کار کرد ـ در ادامه با مشکلات فراوانی دست به گریبان شد و طرحی که قرار بود حل کننده بسیاری از مشکلات بهداشت و درمان کشور باشد، خود نیازمند به برنامه هایی شد که مشکلاتش را حل کنند.
مشکلات مالی، کسری شدید بودجه، مخالفت های سیاسی، اختلاف شدید بین درآمد پزشکان با پرستاران و سایر کارکنان بیمارستانی، کاهش تعرفه متخصصان بیهوشی و... از جمله مشکلاتی است که مجریان طرح تحول سلامت را برای ادامه خدمات رسانی به مردم با مشکلات جدی رو به رو و صدای اعتراض منتقدان را بلند کرده است؛ منتقدانی که حالا دیگر همه طیف های سیاسی را شامل می شوند و نمی توان به انتقاد آنها برچسب سیاسی و تخریبی زد.
مسعود پزشکیان، وزیر اسبق بهداشت و نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی از جمله منتقدانی است که به حضور در طیف سیاسی اصلاح طلبان این روزها به شدت به مخالفت با ادامه اجرای طرح تحول سلامت برخاسته است و اجرای آن را از اساس اشتباه عنوان می کند.
پزشکیان به تازگی در یک فیلم ویدئویی که از او منتشر شده است، می گوید: قبل از اجرای طرح تحول سلامت، من به مسئولان وزارت بهداشت و دولت با سند و مدرک و استناد به پژوهش های خارجی گفتم این کار را نکنید و این روشی که شما می خواهید در پیش بگیرید، غلط است؛ اما کسی به من گوش نداد. حتی من به تجربه های شکست خورده چند کشور خارجی اشاره کردم، ولی آنها اصرار داشتند که راه خودشان را بروند و معتقد بودند، می توان با این روش کیفیت خدمات رسانی را افزایش داد.
وی با استفاده از تعبیر آن موقع تن مسئولان دولت گرم بود، ادامه داد: الان به جایی رسیده اند که می بینند گیر افتادند و به بیمارستان ها بدهکار هستند. من هنوز هم تأکید دارم راهی که وزارت بهداشت و دولت در مورد طرح تحول رفت، اشتباه است و تنها راه حل این مشکل بازگشت آنها به عقب و اصلاح رویه های غلط است.
پزشکیان با اعلام این پیش بینی که مشکلات و معوقه های مالی اکنون دولت به وزارت بهداشت و بیمارستان ها در ادامه نه تنها کاهش نخواهد یافت، بلکه افزایش می باید، تأکید کرد: مکانیزمی که دولت در نظام پرداختی به پزشکان و خدمات رسانی به بیماران در پیش گرفته، غلط است و این راهی که دولت در آن گام بر می دارد، اساساً رفتنی نیست.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در این کیلیپ ویدئویی اضافه کرد: من اولین کسی هستم که در بین نمایندگان دوره قبل حمایت خودم را از آقای روحانی برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم اعلام کردم، اما قرار نیست اگر دولت در جایی مسیر اشتباهی را آغاز و بر ادامه آن تأکید کرد، من از آن حمایت کنم.
پزشکیان تنها نماینده اصلاح طلبی که از طرح تحول سلامت به صورت جدی انتقاد می کند نیست و علی نوبخت رئیس کمیسیون بهداشت نیز از دیگر نمایندگان اصلاح طلبی است که انتقادات جدی به این طرح وارد می کند.
نوبخت معتقد است: هرچند درمان امری استراتژیک است، دوستان وزارت بهداشت به دلیل کم تجربگی طرح تحول سلامت را بدون انجام پایلوت و با عجله در سراسر ایران و برای افراد فقیر و غنی به طور یکسان به اجرا درآوردند.
این نماینده مردم در مجلس دهم، با بیان اینکه چند ماه ابتدایی اجرای طرح تحول سلامت، ماه عسل وزارت بهداشت بود، اضافه می کند: در این مدت مسئولان این وزارتخانه هرکاری دلشان خواست انجام دادند که یکباره متوجه شدیم اگر با همین روش پیش بروند طرح تحول نظام سلامت با مشکل مواجه خواهد شد. لذا دو ماه بعد از اجرای این طرح، مقاله ای را در روزنامه سپید منتشر کردم و گفتم این خزانه تحمل چنین فشار مالی را ندارد و ادامه چنین روندی ما را به سرنوشت یارانه ها مبتلا می کند.
وی افزود: من در صحبت با مسئولان ذیربط، اعلام خطر اجرای این طرح را عنوان کردم و در پاسخ اعلام شد که به این امر اشراف داریم و رئیس جمهور نیز دستور داده، تمام بودجه این وزارت را در اختیار آن قرار دهید؛ پرسیدم آیا هم اکنون می توانید ماهانه 100 هزار تومان بر حقوق یک استاد بازنشسته دانشگاه ـ که یک میلیون و 800 هزار تومان می گیرد ـ اضافه کنید؟ الان وضعیت به گونه ای است که شاگرد آن استاد در فلان بیمارستان کاری که انجام می دهد، 60 میلیون تومان پول می گیرد. گفتم: این خزانه تحمل چنین فشار مالی را ندارد و ادامه چنین روندی ما را به سرنوشت یارانه ها مبتلا می کند.
نماينده مردم تهران، ري، شميرانات، اسلامشهر و پرديس در مجلس دهم، همچنین عقده دارد: در طرح تحول سلامت به پزشكان غيرشاغل در بيمارستان ها حقوق هاي زيادي پرداخت و اعلام شد اين پرداختي ها به پزشكان در مناطق محروم صورت گرفته، در حالي كه برخي افراد در ستاد دانشگاه و ستاد وزارتخانه اين پول ها را دريافت كردند كه ممكن است دو سال ديگر خود را نشان دهد؛ البته اكنون ديوان محاسبات و سازمان بازرسي كل كشور ورود پيدا كرده تا به اين موارد رسيدگي كنند.
انتقادهای مهم و جدی دو نماینده اصلاح طلب و صاحب تجربه در حوزه بهداشت و درمان کشور را که علی رغم ملاحظات سیاسی و رفاقت های کاری به طرح تحول سلامت وارد می کنند، می توان نشانی از آزاداندیشی و شجاعت آنها در اعلاح حقیقت عنوان کرد؛ حقیقتی که دولت نیز مدت هاست به آن رسیده است، ولی گویا نمی داند چگونه باید این موضوع را با شهروندان ایرانی در میان بگذارد.