بنا به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در سال 95، مقدار 208 هزار میلیارد تومان صرف هزینه های جاری دولت و 42 هزار میلیارد تومان نیز صرف پروژه های عمرانی کشور شده است. برآوردها نشان می دهد که بودجه سال جاری نیز کم از بودجه های گذشته ندارد و بنا به گفته نمایندگان مجلس، بیش از 90 درصد بودجه کشور، صرف هزینه های جاری شده است.
به گزارش «تابناک»؛ نیمه کار ماندن پروژه ها به معنای این است که منابع کشور به دلیل تصمیم دولت در پروژه های مختلف در شهرها و روستاهای کشور پخش و تکه تکه شده و منابع کلان جدید برای اتمام سریع آنها وجود ندارد.
از سوی دیگر، نحوه بودجه ریزی و نوع تقسیم بودجه به نهادهای مختلف در دولت باعث شده است که اعتبارات مورد نیاز برای اداره کشور در جاهای اصلی که نیاز به آن وجود دارد، هزینه نشود و به همین دلیل، این موضوع باعث بالا رفتن هزینه های جاری در کشور شده، که بیشتر آنها نیز مربوط به حقوق کارمندان می شود.
در همین زمینه، علی اصغر یوسف نژاد، نماینده مردم ساری در خصوص ضرورت تغییر در بودجه نویسی گفت: بودجه نویسی کنونی، از اهداف و انگیزه ها دور شده و در واقعیت کاری که ما در حال حاضر انجام می دهیم، بودجه نویسی نیست.
وی افزود: بودجه هدف ها و شاخص هایی دارد که بر اساس این شاخص ها تنظیم می شود؛ اما ما در هیچ بودجه ای ردیف متفرقه یا بودجه ی متمرکز نداریم و شاخص های بودجه شفاف بودن، نظارت درست و انضباط است.
این نماینده مجلس همچنین بیان کرد: ما بیش از سیصد دستگاه در ارتباط با بودجه داریم که واقعا پاسخگو نیستند! یکی از مشکلات ما، نسبت بودجه های ملی به استانی است که بسیار بیشتر است.
نماینده مردم ساری در مجلس با بیان اینکه موفقیت بودجه نویسی جدید در گرو همکاری و هماهنگی دولت و مجلس است، اظهار داشت: مجلس باید مطالعه گر و ناظر باشد و از طرفی دیوان محاسبات کشور نیز باید کمک کند و دولت و مجلس باید توافق و کمک کنند تا بودجه نویسی به روش قیمت تمام شده یا عملیاتی محقق و امسال در مجلس این مهم اجرایی شود.
یوسف نژاد ضمن بیان اینکه از مجلس پنجم در قانون برنامه ی سوم، بحث بودجه ی عملیاتی مطرح بوده، عنوان کرد: دست کم بیست سال از تفکر بودجه نویسی عملیاتی که در دولت های مختلف مطرح شده می گذرد، ولی به دلایل گوناگون هیچ وقت اجرایی و عملیاتی نشده و مهمترین دلیل هم اراده و خواست دولت بوده است. بودجه های هر سال نسبت به سال گذشته کمتر از نیم درصد تغییر داشته اند.
این نماینده مجلس تأکید کرد: بودجه نویسی فعلی آسیب ها و پیامدهای منفی زیادی دارد و گرفتاری های بسیاری برای ما به وجود آورده است. در این روش توزیع بودجه در راه خودش محقق نمی شود و نظارت را سخت می کند.
وی ادامه داد: برای مثال ما درآمد هایی را پیش بینی می کنیم که در مبنای واقعیت ها نیست و از سوی دیگر، هزینه ها هم واقعی هستند و وقتی درآمدها با هزینه ها مقایسه می شود، متوجه می شویم که بدهی و کسری داریم و این روند سال هاست ادامه دارد.
یوسف نژاد در پایان با اشاره به نسبت نامناسب بودجه های جاری به بودجه های عمرانی گفت: هر ساله میزان قابل توجهی از بودجه کشور صرف هزینه های جاری می شود، در حالی که بودجه های عمرانی با وجود میزان اندک تخصیص یافته، اغلب صرف همین هزینه های دولت می شود و اگر بودجه بر اساس عملکرد و نیاز نوشته شود، منابع بهتر توزیع خواهد شد.
همچنین حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه دولت کشور را گران اداره می کند عنوان کرد: مهم ترین دلیل افزایش هزینه های جاری این است که دولت خود در همه کارهای کشور دخالت می کند و مردم حضور کمتری دارند و همین موجب می شود تا دولت وارد میدان شده و با هزینه های کلان اداره کشور را بر عهده بگیرد که اصلا این شیوه درست نیست؛ بنابراین، باید مردم هم در اداره کشور سهیم باشند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به نسبت بودجه جاری کشور به بودجه عمرانی کشور تصریح کرد: بالای 90 درصد بودجه کل کشور را بودجه جاری و مابقی صرف هزینه های عمرانی و در اصطلاح به بودجه عمرانی کشور اختصاص می یابد.
حاجی دلیگانی ادامه داد: نسبت بودجه جاری به بودجه عمرانی باید به نحوی باشد که مردم طعم رفاه و آسایش را بچشند. اگر بودجه عمرانی بالای 50 درصد از بودجه جاری کشور باشد، می توانیم بگوییم مردم می توانند در رفاه زندگی کنند.
وی بر همین اساس افزود: دولت هزینه های جاری کشور را به نحوی افزایش داده تا هیچ بودجه ای صرف عمران و آبادانی کشور نشود، اینکه می گوییم هزینه های جاری افزایش یافته یعنی دولت یک پروژه ای را سال ها به درازا کشانده که در این سال نه تنها پروژه پیشرفت نمی کند، بلکه مستهلک شده و هزینه های استهلاک آن وارد هزینه های جاری کشور می شود.