لایحه پیشنهادی شهرداری تهران، درحالی چند روز پیش به تصویب شورای عالی ترافیک رسید و مرحله اول را پشت سر گذاشت که با دو تغییر عمده مواجه شد. براساس نظر شورای عالی ترافیک، شهرداری تهران ملزم شد برای ورود خودروها به محدوده طرح ترافیک مرکزی، سقف قائل شود. پیش از این، در طرح ترافیک ابتدایی، سقفی برای ورود خودروها در نظر گرفته نشده بود. حالا تنها 103 هزار خودرو روزانه مجوز ورود به طرح ترافیک خواهند داشت. این درحالی است که سال گذشته، 129 هزار سهمیه اعم از سالانه، هفتگی، روزانه و کارتهای شناور برای خودروها صادر شده بود.
به گزارش روزنامه ایران، آنطور که علی پیرحسینلو، مشاور اجتماعی معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران میگوید: «اگرچه شهرداری تهران ملزم به تعیین سقف شده، اما ما معتقدیم که در طرح ابتدایی نیز با توجه به نرخگذاری و کاهش تقاضا در هر صورت یک سقف نامرئی ایجاد میشد، با این همه نه تنها سقف ورود را افزایش ندادیم که کاهش هم داشتیم، البته این سقف جدا از خودروهای تاکسی، امدادی، آمبولانس و انتظامی است. این خودروها طبق قانون از شمول عوارض خارج هستند.»
حذف سهمیهها شاید مهمترین علت شکلگیری طرح ترافیک جدید باشد. شهرداری تهران در تغییر طرح ترافیک، بحث توزیع عادلانه و حذف رانت را بهانه کرده بود، اما آنطور که شورای ترافیک تهران، در بررسی طرح جدید، اعلام کرده، سهمیه 3 گروه نباید حذف شود، چراکه این افراد تحت هر شرایطی باید وارد محدوده شوند. البته قانون هم در این باره برای جانبازان، بیماران خاص و معلولان شرایط ویژهای قائل شده است. در لایحه پیشنهادی شهرداری که هنوز به تصویب شورای شهر تهران نرسیده است، فقط برای این 3 گروه تخفیف 50 درصدی پیشبینی شده است. از طرفی، برای افرادی که به ناچار باید به محدوده طرح ترافیک وارد شوند، تعدادی مجوز ورود در نظر گرفته شده است. البته به گفته پیرحسینلو، شهرداری با این شرط که کسی توقع رانت و تخفیف نداشته و نرخ و نحوه پرداخت نیز در شرایط برابر باشد، به این مجوزها رضایت داده است. براین اساس این گروه، تنها مجوز ورود دریافت میکنند، اما باید مثل دیگران، نرخ برابر پرداخت کنند. البته نحوه پرداخت و نحوه ثبتنام با گذشته تفاوت دارد و شیوه جدیدی اعمال میشود، اما شرایط برای عموم مردم برابر است.
پیرحسینلو درباره دومین تغییر اعمال شده در طرح ترافیک جدید اینطور توضیح میدهد: این سهمیهها در صورتی اعمال میشود که در شورای شهر تهران به تصویب برسد. به هرحال هنوز لایحه نهایی نشده، ممکن است شورای شهر با تغییر لایحه برای برخی مشاغل خاص دیگرهم تخفیفاتی قائل شود، اگرچه از شوراییها درخواست داریم تا هر تغییری که ایجاد میکنند، اجازه ندهند دوباره رانت و تبعیض گذشته، برگردد و طرح را در جهت ناعادلانه بودن وضع موجود تغییر ندهند.
وی ادامه میدهد: البته بحثهایی برای اصلاحات تکمیلی طرح وجود دارد، همچون اعمال تخفیفاتی برای وانت بارها و آژانسها.. اما درمجموع برای بخشی از سهمیه دارهای گذشته که حتماً اضطراری برای ورود به محدود دارند، امتیازاتی قائل خواهند شد،گرچه ما اصرار داریم که پرداختها طبق فرمول و معیار برابر باشد. در مقابل این تبعیض مثبت، البته این افراد باید بخشی از پرداخت خود را نه روزانه که سالانه انجام دهند، یعنی زودتر از سایرین این مبلغ را به کارت ها واریز کنند.
پیرحسینلو درباره حذف طرح زوج و فرد هم میگوید که پیشنهاد شهرداری تهران، اجرای همزمان طرح جدید در دو محدوده «طرح ترافیک» و «زوج و فرد» بود. عوارضی که برای محدوده زوج و فرد هم پیشبینی شده بسیار ناچیز و یک سوم عوارض طرح ترافیک مرکزی بود. یعنی بین 3 تا 12 هزار تومان! و پنجشنبهها نیز برای همه رایگان در نظر گرفته شده بود. اما شورای ترافیک تهران، اعلام کرد که این شیوه به مدت 3 ماه در زون اول یا همان محدوده طرح ترافیک اجرا شده و براساس آن، به محدوده زوج و فرد تعمیم داده شود. با این توصیف طرح ترافیک از ابتدای سال آینده به شیوه جدید تنها در محدوده طرح اصلی اجرا میشود و در محدوده زوج و فرد نیز به روال کنونی، با ورود خودروها برخورد میشود.
وی درباره سهمیه افراد ساکن در محدوده هم میگوید: بیش از 10 درصد سفرهای درون شهری تهران از محدوده مرکزی انجام میشود. با این همه برای ساکنان از روز شنبه تا چهارشنبه ساعت 8 و 30 دقیقه صبح تا 17 بعد از ظهر، امتیاز ویژه قائل شدهایم و آنها نباید هیچ عوارضی بپردازند. این ساعت از آنجا پیشبینی شده که اغلب سفرهای آموزشی و کاری در این ساعت انجام میشود.
تعیین تعرفهها، هفته آینده در شورا
محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران نیز در همین زمینه با بیان اینکه طرح ترافیک جدید از فروردین ماه اجرایی میشود، میگوید: شورای ترافیک و شورای شهر تهران با کلیات طرح ترافیک جدید موافق هستند. بنابراین پیشبینی میشود طی هفته آینده تعرفه طرح ترافیک مشخص و در نهایت برای اجرا به شهرداری تهران ابلاغ شود.
وی با اشاره به جلسات اعضای شورای شهر تهران با معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران و پلیس به تسنیم میگوید: همه موافق اجرای طرح ترافیک جدید در سال 97 هستند و باید منتظر اجرای آن باشیم، چراکه طرح ترافیک فعلی دیگر کارایی لازم را ندارد و همه معتقدند این طرح باید بازنگری شود.
ناهید خداکرمی دیگر عضو شورا نیز تلویحاً از ارائه تسهیلاتی خاص به برخی مشاغل حساس مثل پزشکان، سازمانهای دولتی و خبرنگاران خبر میدهد. او با تأکید بر این موضوع که کارت اشتراک طرح ترافیک پیشبینی کردهایم، به فارس میگوید: شهروندان این کارت را تهیه میکنند و همه میتوانند به طور یکسان از طرح ترافیک استفاده کنند.
شهریار افندیزاده، قائم مقام سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران هم پیش از این اعلام کرده بود که نرخ عوارض لایحه جدید ترافیکی شهرداری هفته آینده در صحن علنی شورای شهر بررسی میشود.
براساس طرح جدید که از ساعت 6 و نیم صبح شروع شده و تا ساعت 19 ادامه دارد، ساعت 6 و نیم تا 10 صبح، بهعنوان پیک ترافیکی صبح و ساعت 16 تا 19 هم پیک عصرگاهی در نظر گرفته شده است. همچنین ساعت 10 تا 16 ساعت کاهش ترافیک پیشبینی شده.اگر فردی 6 و نیم صبح وارد محدوده شده و بین 16 تا 19 بعدازظهر خارج شود، برای او بیشترین عوارض محاسبه میشود. پایهای که برای این موضوع پیشنهاد شده، 20 هزار تومان است که برخی ضرایب به آن افزوده میشود. البته پایینترین نرخ 13 هزار تومان و بالاترین نرخ 36 هزار تومان در نظر گرفته شده است که هماکنون ورود روزانه به طرح 40 هزار تومان آب میخورد. با این همه باید دید که شوراییها چه نظری برای تعیین نرخها خواهند داشت!