کنار رفتن یک ژن خوب از دستگاه ارزی

در مورخه 13 مرداد 1397 رئیس کل بانک مرکزی معاون ارزی این نهاد را برکنار کرد و سیداحمد عراقچی که در 16 مرداد 1396 بر مسند معاونت ارزی بانک مرکزی تکیه زده بود صندلی خود را ترک کرد. این خبر با وجود آنکه توسط رسانه هایی همچون فارس، تسنیم و روزنامه ایران تایید شده است، اما ایرنا روز گذشته صحت این برکناری را تکذیب کرده است. هرچند منابع آگاه در گفت و گو با تابناک، این تغییر را تایید می کنند.

به گزارش تابناک اقتصادی، در 16 مرداد ماه سال گذشته بود که ولی الله سیف پس از آنکه از ماندن خود بر صندلی ریاست بانک مرکزی برای یک سال دیگر اطمینان حاصل کرد، دست به تغییراتی در این نهاد زد. وی پست حساس معاونت ارزی بانک مرکزی را از غلامعلی کامیاب با تجربه گرفت و آن را به سیداحمد عراقچی سپرد. غلامعلی کامیاب از 18 شهریور ماه 1392 مسئولیت معاونت ارزی بانک مرکزی را در دولت یازدهم بر عهده داشت و توانست در دوران حضور خود در این سمت، نوسان های ارزی ناشی از تحریم ها که از قبل به جا مانده بود را کنترل کند و آرامش را به بازار ارز بازگرداند.

سید احمد، برادرزاده سیدعباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه بود و همین موضوع کافی بود تا بوی ژن خوب بودن جهت تصدی این سمت مهم به مشام رسانه ها برسد. بعد از اینکه سوابق سیداحمد عراقچی رسانه ای شد بیشتر وی در مظان اتهام ژن خوب بودن برای در اختیار گرفتن این سمت قرار گرفت.

سیداحمد عراقچی متولد سال 1357، دانش آموخته کارشناسی اقتصاد از دانشگاه شهید بهشتی، کارشناسی ارشد مدیریت مالی (فاینانس) از دانشگاه نیویورک و کارشناسی ارشد اقتصاد از دانشگاه تهران بود. وی عنوان دانشجوی نخبه و رتبه اول کنکور در مقطع کارشناسی ارشد را نیز با خود یدک می کشید. در کارنامه عراقچی سوابق آنچنانی دیده نمی شد و وی سابقه عضویت در هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهاردار و همچنین معاون اجرایی این سازمان را داشت. البته قبل از ورود عراقچی به بورس، وی مشاور رئیس کل بانک مرکزی و دبیر شورای پول و اعتبار بود و شاید اینها تنها موارد قابل اتکای سوابق وی برای دریافت پست معاونت ارزی بانک مرکزی بودند.  

این سوابق نه چندان مهم، گویا در دید سیف آن قدر مهم بودند که رئیس کل سابق بانک مرکزی در حکم سیداحمد عراقچی آرزو کرده بود وی با اتکال به خداوند متعال و استفاده از تجربیات ارزنده خود در انجام وظایف محوله و پیشبرد اهداف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موفق باشد.

به هر صورت سیداحمد عراقچی با تمام انتقادات کار خود را در معاونت ارزی بانک مرکزی در مورخه 16 مرداد 1396 آغاز کرد. شروع کار وی مصادف بود با ثبات نسبی بازار ارز که حاصل تلاش چندین ساله غلامعلی کامیاب در این سمت بود. با گذشت زمان نوسانات بازار ارز آغاز شد و با تصمیم بانک مرکزی پیرامون کاهش نرخ سود بانکی و همچنین تهدید آمریکا برای خروج از برجام و نهایتاً خروج این کشور از برجام در اردیبهشت ماه سال جاری، این نوسانات کم کم تشدید شد. عراقچی جوان که در دید سیف دارای تجربیات فراوانی بود نتوانست آن گونه که باید از تجربیات و دستگاه ارزی در اختیار خود استفاده کند و بر این نوسانات بازار ارز چیره شود! ریسمان بازار ارز از دست وی رها شد و دلاری که در آغاز مسئولیت او در کانال 3800 در نوسان بود، در مرداد ماه 97 به کانال 11 هزار تومان وارد شد. در این مدت عراقچی مصاحبه آنچنانی را پیرامون نوسانات بازار ارز انجام نداد و تنها مصاحبه وی به تاریخ 25 فروردین ماه 1397 باز می گردد که وی عنوان نموده در حال حاضر تراز ارزی کشور ما بسیار مطلوب است و هیچ گونه مشکلی در تامین نیازهای کشور نداریم اما نباید شرایط به گونه ای باشد که منجر به خروج سرمایه از کشور شود.

به هر صورت با پایان دوره سیف و رفتن وی از بانک مرکزی پس از پنج سال، عبدالناصر همتی با اولویت کنترل بازار ارز بر مسند ریاست بانک مرکزی تکیه زد. اولین حرکت همتی در راستای به سامان رساندن بازار ارز در مورخه 13 مرداد 1397 برکناری سیداحمد عراقچی از معاونت ارزی بانک مرکزی بود. سیداحمد عراقچی از این سمت کنار گذاشته شد اما در سپهر اقتصادی و سیاسی ایران باز هم سه عراقچی دیگر باقی مانده اند: سیدعباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه، سیدمجتبی عراقچی رئیس اتحادیه صنف فروشندگان فرش دستباف تهران و سیدمرتضی عراقچی از صادرکنندگان قدیمی فرش.

با رفتن سیف و عراقچی از بانک مرکزی حالا ایرانیان ماندن و نوسانات بازار ارز و تاثیرات این نوسانات بر زندگی آن ها. حالا این پرسش در ذهن ما باقی می ماند که چرا غلامعلی کامیاب با آن همه سابقه در معاونت ارزی بانک مرکزی و سابقه کنترل نوسانات بازار ارز، کنار گذاشته شد و عراقچی جوان با خواهش از سازمان بورس به این سمت منتقل شد؟ چرا ولی الله سیف یک سال دیگر کامیاب باتجربه را در این سمت نگه نداشت تا به همان رویه سابق معاونت ارزی بانک مرکزی اداره شود و جلوی نوسانات ارزی گرفته شود؟ باید امیدوار باشیم که همتی گزینه بهتری را برای سمت حساس معاونت ارزی برگزیند تا حداقل اندکی ثبات دوره کامیاب به بازار ارز بازگردد.