در نهم مرداد ماه سال جاری بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت در بخشنامه ای به رئیس کل گمرک اعلام کرد، صادرات هر گونه روغن نباتی از کلیه گمرکات کشور ممنوع است. از طرفی این کالا در فهرست 25 قلم کالای اساسی دیده می شود که مشمول دریافت ارز دولتی برای ثابت ماندن قیمت بودند. گزارش اخیر بانک مرکزی از قیمت ها، حکایت از رشد 30.8 درصدی قیمت هر حلب 5 کیلویی روغن نباتی جامد در یک ماه گذشته دارد.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ در سال جاری، رشد چشمگیر قیمت ها هر بار در کالایی خودنمایی می کند؛ یک بار این رشد چشمگیر قیمت ها به گوجه فرنگی می رسد، یک بار به سیب زمینی و بار دیگر شامل قیمت کالاهای دیگر می شود و این روند همچنان ادامه دارد. این بار گویا رشد چشمگیر قیمت ها دامنگیر روغن نباتی جامد و مایع شده است.
گزارش بانک مرکزی پیرامون متوسط قیمت خرده فروشی برخی مواد خوراکی در هفته منتهی به بیستم مهر 1397 نشان می دهد، قیمت هر حلب 5 کیلویی روغن نباتی جامد به 37 هزار و 185 تومان رسیده و این در حالی است که در هفته مشابه ماه قبل، قیمت همین کالا، 28 هزار و 426 تومان بوده است.
این نشان می دهد، در یک ماه گذشته، قیمت روغن نباتی جامد، رشدی 30.8 درصدی را تجربه نموده است. همچنین متوسط قیمت هر لیتر روغن نباتی مایع نیز در هفته منتهی به 20 مهر 1397، 6 هزار و 667 تومان ذکر شده که این قیمت نیز نسبت به هفته مشابه ماه قبل رشد 15.3 درصدی داشته است.
این رشد عجیب قیمت روغن نباتی در حالی رخ می دهد که نام این قلم کالا در 15 مرداد ماه 1397 در فهرست کالاهایی که مشمول دریافت ارز دولتی جهت واردات بودند، دیده می شود. این تصمیم دولت برای پرداخت ارز دولتی جهت واردات، بدین منظور گرفته شده بود که به گفته رئیس جمهور روحانی، قیمت این کالاهای اساسی تا فروردین ماه 98 ثابت بماند. اما به نظر می رسد، قیمت این کالاها دو ماه بعد از این مصاحبه رئیس جمهور نیز ثابت نمانده؛ چه برسد به فروردین ماه 98.
همچنین محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت به منظور تنظیم بازار داخلی در مرداد ماه سال جاری صادرات روغن نباتی را ممنوع اعلام کرد. وی در بخشنامه ای به رئیس کل گمرک اعلام کرد، با توجه به تخصیص ارز رسمی برای روغن خام وارداتی و لزوم تأمین و تنظیم بازار روغن خوراکی تولید داخل و شمول این کالا در اولویت اول کالایی، موضوع به مصوبه 48021 ستاد هدفمندسازی یارانه ها از نهم مرداد ماه امسال صادرات هر گونه روغن ساخته شده از کلیه گمرکات ممنوع است. محمد شریعتمداری همچنین در ادامه این مکاتبه آورده بود: لطفا مراتب را به تمامی گمرکات اجرایی ابلاغ کنید همچنین ممنوعیت صادرات روغن خام نیز قبلا طی نامه ای به مورخ ششم تیر ماه سال جاری به وزیر جهاد کشاورزی ابلاغ شده بود.
گفتنی است که عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی طی مصاحبه ای در 28 مهر 1397 اعلام کرد: بیش از ۲۷ میلیارد دلار از آغاز سال برای واردات کشور از طریق بانک مرکزی و سامانه نیما تخصیص یافته که 9.5 میلیارد دلار از مبلغ اختصاصی بابت ۲۵ قلم کالاهای اساسی و ضروری بوده است؛ هر چند دقیق مشخص نیست که سهم ارز دولتی اختصاص یافته برای واردات روغن خام از این 9.5 میلیارد دلار تاکنون چقدر بوده است، ولی دست کم می توان با قاطعیت گفت، بنا به فهرست اولیه منتشر شده توسط بانک مرکزی پیرامون شرکت های دریافت کننده ارز دولتی در دهم تیر 1397، 13 شرکت به میزان 156 میلیون و 658 هزار و 74 یورو ارز دولتی برای واردات روغن خام آفتابگردان و روغن خام سویا دریافت کرده اند که در این میان 71 درصد از مبلغ مذکور به 4 شرکت اختصاص یافته بود.
به هر صورت، آنچه مشخص است، نه ممنوعیت صادرات و نه اختصاص ارز دولتی به روغن نباتی نتوانسته قیمت این کالای اساسی را ثابت نگه دارد و احتمالاً با همین روند قیمتی، قیمت قلم کالایی بعدی که با اعصاب مردم بازی خواهد کرد، قیمت روغن نباتی جامد و مایع خواهد بود.