فتاوای آیت الله العظمی تبریزی (قدس سره)
سؤال: مسابقات علمي و نظامي با شرط برد و باخت چه حكمي دارد ؟
جواب:بسمه تعالي صـحـيـح نـيست ، و آن مال براي برنده حلال نمي شود ولي براي مسابقات علمي مي شود جايزه تـعيين كرد ، و جايزه آن است كه شخص يا مؤسسه اي غير از مسابقه دهندگان ، آن را مي پردازند . واللّه العالم .
سؤال: بازي كردن با شطرنج و پاسور اگر چه بدون برد و باخت باشد چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي بازي با آلات معروفه قمار چه با برد و باخت مالي باشد يا بدون ان جايز نيست و شطرنج تا وقتي كه محرز نشود كه از الت قماربودن خارج شده بطوري كه در هيچ مجتمع قمار با ان متعارف نباشد ، بازي با ان ـ چه با برد و باخت مالي باشد يا بدون ان جايز نيست ، واللّه العالم
سؤال: نزد جناب عالي بازي با شطرنج و ورق چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي بازي با آلات معروفه قمار ـ ولو بدون برد و باخت ـ جايز نيست مگر اين كه از الت قمار بودن خارج شـود بـه گونه اي كه در هيچ جا از الات قمار شمرده نشود ، در اين صورت بازي با ان بدون برد و باخت مانعي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال: بـازي كـردن بـا شـطرنح بدون شرط و برد و باخت ، تنهابراي تفريح و تقويت نيروي فكري چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي بازي با آلات معروف قمار ـ ولو قصد برد و باخت نباشد ـ جايزنيست ، واللّه العالم .
سؤال: يـك بـازي كه از (( تاس )) استفاده مي شود ، بدون برد وباخت و كاملا از حالت قمار خارج است ، چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي اگر از آلات قمار حساب شود ، بازي با آن ـ ولو بدون برد و باخت مالي ـ جايز نيست ، واللّه العالم .
سؤال: آيا طلاب مي توانند برنامه هاي راديو و تلويزيون راببينند ؟
جواب: بسمه تعالي استفاده حلال از راديو و تلويزيون مانعي ندارد و فرقي بين طلبه و غير طلبه نيست ، واللّه العالم .
سؤال: براي تهيه لوازم مسابقه مثل توپ و جايزه ، آيا جايز است برگزار كنندگان از بازي كنان پول دريافت كنيد ؟
جواب: بسمه تعالي براي جايزه جايز نيست ، ولي تهيه مخارج وسايلي بازي عيبي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال: يكي از ورزش ها در يك شهر همواره با برد و باخت همراه است .حكم اين بازي در آن شهر و شهر ديگر بدون بردوباخت ، چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي اشكالي ندارد . و مثل توپ بازي ، آلت قمار شمرده نمي شود ،واللّه العالم .
سؤال: بازي اي در شهري معمولا همراه با حرامي است ، اين بازي چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي اگـر خـود بازي ، بازي حلال است ، مقارن بودن آن با حرام آن راحرام نمي كند ، ولي از كار حرام بايد خودداري شود ، واللّه العالم .
سؤال: شرط بندي بينندگان برروي بازيي بازي كنان ، چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي صحيح نيست ، واللّه العالم .
سؤال: اگر بازي گران بدانند ، تماشاگران بر روي بازي آنان شرطمي بندند ، آيا بايد بازي را ترك گويند ؟
جواب: بسمه تعالي لزومي ندارد ، واللّه العالم .
سؤال: چه نوع ورزشي براي جوانان مناسب است ؟
جواب: بسمه تعالي هر نوع ورزش كه قمار نباشد و موجب تقويت جسم و روح شود ، مناسب است ، واللّه العالم .
سؤال: شرط برد و باخت در مسابقه چيست ؟
جواب: بسمه تعالي شـرط بـرد و باخت عبارت است از اين كه طرفين مالي را بگذارندكه هر كدام برنده شد بردارد ، و اين ، قمار حرام است ، واللّه العالم .
سؤال: شطرنج بدون شرط بردو باخت چه حكمي دارد ؟
جواب: بسمه تعالي اگر محرز شود كه از آلت قمار بودن خارج شد ، اشكالي ندارد ،واللّه العالم .
سؤال: بـازي هايي كه هيچ گونه فايده مشخصي ندارند و صرفاسرگرمي محسوب مي شوند ، چه حكمي دارند ؟
جواب: بسمه تعالي حرام نيست ، ولي مكروه است ، واللّه العالم .
سؤال: شرط بندي در مسابقه اي كه جايز است ، ولي مبلغ شرطبراي بازنده سنگين است ، آيا عمل به شرط لازم است ؟
جواب: بسمه تعالي اگر پرداخت مبلغ حرجي است مي تواند تاءخير بيندازد و درصورت تمكن بپردازد . و منظور از (( حرج )) به مضيقه افتادن است ، واللّه العالم .
سؤال: مـسـابـقه موتور سواري و جز آن در اين روزگار ، جنبه نظامي دارد ، آيا شرط برد و باخت جايز است؟
جواب: بسمه تعالي شـرط برد و باخت اشكال دارد ، ولي براي اين نوع مسابقات مي شود جايزه تعيين كرد و جايزه آن است كه شخصي يامؤسسه اي غير از مسابقه دهندگان ، آن را بپردازند ، واللّه العالم .
سؤال: بازي هائي كه مطلقا حرام اند ، كدامند ؟
جواب: بسمه تعالي بـازي بـا آلات مـعروفه قمار ، هر چند به شرط برد و باخت نباشد ،و بازي به شرط برد و باخت هر چـنـد بـا آلات مـعروفه قمارنباشد ، حرام است . و گرفتن آن مال جايز نيست . و هر نوع بازي كه ترغيب به حرام باشد ، حرام است ، واللّه العالم .
سؤال: بازي با كساني كه بردو باخت بر روحيه آنان تاءثير بدي دارد ، چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي اگر موجب فساد و دعوا بشود ، بازي نكنند ، وللّه العالم .
سؤال: پولي كه با شرط بندي در تيراندازي به دست مي آيد ،چگونه است ؟
جواب: بسمه تعالي تـيراندازي با سلاحي كه در جنگ به كار مي رود ـ نه با آنچه كه در شكار و امثال آن كار برد دارد ـ اگـر بـا بـرد و بـاخـت مالي بوده باشد و شرايط (( سبق )) و (( رمايه )) در آن مراعات شده باشد ،مانعي ندارد . و در صورتي كه مسابقه جايز باشد جايزه ان براي برنده حلال مي شود ، واللّه العالم
سؤال: طریقه احراز این مطلب که ایا شطرنج از آلات مخصوص قمار است یا خیر چگونه است؟ یعنی ملاک کل جوامع دنیا است و یا جوامع مسلمان یا فقط جامعه ایران؟
جواب: در فرض سوال ملاک کل جوامع است و در صورتی که در بعضی که در بعضی از جوامع با آن قمار شد از آلات قمار حساب می شود . والله العالم.
سؤال: منظور از قمار چیست؟
جواب: قمار لعب با آلاتی است که نوعا با آنها برد و باخت می شود و همچنین لعب با آلاتی که نوعا با آنها برد و باخت شود جایز نیست اگر چه پولی در بین نباشد و الله العالم.
سوال: بازی کردن با پاسور (یا ورق) چه حکمی دارد؟
جواب: پاسور از آلات قمار است و بازی با آلات قمار چه با برد و باخت مالی باشد یا بدون ان جایز نیست. والله العالم.
سؤال: آیا شرط بندی بجز موارد مستثنی در موارد دیگر چه حکمی دارد؟
جواب: جایز نیست. والله العالم.
سؤال: آیا برد و باخت و یا امتیاز گیری مادی در بازیهای ورزشی جزء مستثنیات شرط بندی است یا نه؟
جواب: جزء مستثنیات نیست ولکن اگر شخص دیگری غیر از بازیکنان جایزه برای برنده تعیین کند مانعی ندارد. والله العالم.
سؤال: فعلا بازیهایی به نام «بازیهای کامپیوتری » از قبیل آتاری، میکرو، سگا، و... در جامعه رواج دارد، اولا آیا چنین بازیهایی شرعا اشکالی دارد؟ و ثانیا کسب درآمد از طریق دریافت پول در قبال استفاده از وسائل مذکوره در یک مدت معین که در کلوپهای تفریحی رایج است اشکالی دارد؟
جواب: بازی با انها اگر از آلات قمار حساب شود جایز نیست و الا مانعی ندارد و همچنین در بازی با انها اگر شرطی در کار باشد که اگر برد چیزی از رفیق خود بگیرد نیز جایز نمی باشد. والله العالم.
سؤال: شرط بندی در فوتبال و امثال ان سر پول چه حکمی دارد؟
جواب: این شرط جایز نیست. والله العالم.
سؤال: اگر در جلسات و میمانیهایی که در منازل دوستان دور هم جمع می شویم تنها برای سرگرمی و تفریح و به عنوان یک بازی فکری و نه به صورت شرط بندی یا قمار با ورق (پاسور) بازی کنیم از نظر شما این بازی چه حکمی دارد حرام است و باید ترک کنیم یا اینکه اشکالی ندارد؟
جواب: بازی با آلات قمار جایز نیست اگر چه بدون برد و باخت باشد. والله العالم.
سؤال: نگاه کردن به ورق (پاسور) و نشستن در مجلسی که بدون قمار ورق بازی می کنند چه حکمی دارد؟
جواب: بازی با آلات قمار حرام است و نشستن در آن مجلس چنانچه موجب ترغیب به منکر باشد جایز نیست. والله العالم
سؤال: اگر مقلد تشخیص دهد ، ورق پاسور و بازی با ان در اجتماع ایران از ابزار قمار خارج شده و صرفا به عنوان سرگرمی فکری در اجتماع متدوال گشته و هیچ گونه حرامی اعم از شرط بندی و ... با آن نیسا ، بازی با آن در نظر گرفتن موارد ذکر شده چه صورتی دارد؟
جواب: تا زمانی که احراز نشده که در هیچ بلادی از بلاد با ان قمار بازی نمی کنند بازی با آن اگرچه بدون شرط مالی باشد جایز نیست. والله العالم.
سؤال: بازی با پاسور و یا شطرنج چه حکمی دارد؟ اگر عنوان سرگزمی داشته باشد حکم ان چگونه است؟
جواب: بازی با آلات معروفه قمار ولو بدون برد و باخت جایز نیست و شطرنج تا مادامی که محرز نشود که به طور کلی از آلت قمار خارج شده بازی با آن ولو بدون برد و باخت مالی جایز نیست. والله العالم.
سؤال: بازی با پاسور و (ورق) بدون هیچ گونه شرط بندی در محیط کنزل چه حکمی دارد؟
جواب: پاسور از آلات قمار است و بازی با آلات قمار چه با برد و باخت مالی باشد یا بدون آن جایز نیست. والله العالم
سؤال: بازی به غیر آلات قمار بدون شرط آیا اشکال دارد؟
جواب: بازی با غیر آلات قمار بدون برد و باخت مانعی ندارد. والله العالم.
سؤال: خریدو فروش آلات قمار و ملحق به انها مانند شطرنج اشکال شرعی دارد؟
جواب: خرید و فروش الات قمار جایز نیست. والله العالم.
سؤال: اگر در یک بازی فوتبال قصد اعضای تیم از بازی کردن برد و باخت باشد آیا برای ما جایز است که بدون قصد برد و باخت با انان در بازی شرکت کنیم؟
جواب: در صورتی که بازی آنها با برد و باخت مالی و قمار باشد شرکت در ان بازی جایز نیست. والله العالم
سؤال: در صورتی که عکس های موجود در ادامسها در جامعه، الت برد و باخت میان بچه ها باشد تکثیر چنین عکس هایی چه حکمی دارد؟
جواب: چنانچه ترغیب به قمار و تهیه مقدمات حرام حساب شود اشکال دارد بلکه جایز نیست. والله العالم.
سؤال: الف) با پرداخت مبلغی کارتی از صاحب دستگاه به مشتری داده می شود که با قرار دادن ان کارت در دستگاه با یک کلید گردونه دستگاه را می چرخاند و با ضربه میله اگر یکی از اشیائ تعبیه شده را به خارج مدار دستگاه انداخت شی خارج شده به صاحب پول تعلق می گیرد و به اصطلاح دیگر برنده می شود و اگر نتوانست پولی که داده بود از دستش رفته و به اصطلاح دیگر بازنده شده است
ب) بازی دیگر (با دستگاه دیگر) به این صورت است که پولی توسط مشتری به صاحب دستگاه داده می شود و زمان معینی در اختیار پول دهنده قرار می گیرد که با به حرکت در آوردن ان دستگاه و چنگک وسط آن ، اگر عروسک و یا اشیاء دیگری که در مسیر حرکت قرار دارد به محفظه مخصوص هدایت شد صاحب پول برنده می شود و الا پولی را که داده بود می بازد.
جواب: موارد مذکوره از قبیل لعب با آلات قمار است و جایز نیست و انچه را برنده می شود مالک نمی شود و آنچه را می بازد ملک طرف نمی شود. والله العالم.
سؤال: من در یکی از شهرهای دور از محل زندگی ام تدریس می کنم هر روز این مسیر را طی می کنم و بعد از ظهر ساعت 5/2 تا 3 در خانه هستم. به زودی صاحب فرزندی می شویم چون خودم نمی توانم صبح ها از او مواظبت کنم به ناچار باید او را به مادرم بسپارم اما مشکل این است که در خانه تشخیص مال حرام از حلال دشوار است. پدرم در یک بازی دوستانه والیبال شرط بندی می کند و پولی را که از این راه بدست می آورد تقسیم می کند او این پول را با خرج خانه مخلوط می کند البته خواه ناخواه این طوری می شود . ما چه باید بکنیم و چه تصمیمی باید بگیریم؟
جواب: ارتزاق شما از خانه پدرتان تا علم پیدا نکرده اید به حرمت چیزی به صورت معین اشکالی ندارد و خوف بر خود بر خود اولاد نداشته باشید. والله العالم.
سؤال: اخیرا مشاهده می شود که مسابقات مختلفی انجام می گیرد که شرط شرکت در این مسابقه پرداخت مبلغی معین به همراه پاسخ های صحیح مسابقه می باشد که البته به ادعای برگزارکنندگان این مسابقات، جوایزی نیز از همین مبالغ جمع اوری شده به تعداد محدودی به قید قرعه می دهند و اضافه را به ادعای خودشان صرف ان مرکز یا امور خیریه می کنند سوال این است : اولا شرکت در این مسابقه جایز است؟ ثانیا پرداخت این مبلغ مفروض وجه شرعی دارد یا خیر؟ در صورت جواز مسابقه و اخذ و پرداخت وجه چگونه باید باشد؟
جواب: در صورتی که پرداخت کننده وجه برای جوابگویی به اوراق مذکور، شرط جایز نکند یعنی خود را طلبکار جایزه نکمد یعنی خود را طلبکار جایزه و قرعه نداند مانعی ندارد. والله العالم.
سؤال: در عید نوروز که با تخم مرغ و گردو بازی می کنند ایا این مار حرام است؟
جواب: اگر شرط بندی کنند قمار و حرام است. والله العالم.
سؤال: الف: یک برگ کاغذ که حاوی سوالاتی درباره سخنرانی تلویزیونی آقای... می باشد می فروشند بمبلغ 10 تومان و سپس بخاطر اینکه بچه های مدرسه تشویق شوند، جایزه ای به افرادی که سوالات را صحیح گفته اند می دهند . خریدن کاغذ به مبلغ فوق و گرفتن جایزه در صورت صحیح بودن جواب چه صورت دارد؟ آیا بین اینکه جایزه را از جمع آوری مبلغ فوق یا پول دیگر بدهند فرقی است یا نه؟
ب: یک برگ کاغذ را که حاوی سوالاتی است می دهند و می گویند شرکت کنندگان در مسابقه بایستی مبلغ 200 تومان به فلان شماره حساب بریزند تا در صورت موفق بودن و جواب صحیح دادن به سوالات در قرعه کشی شرکت دهیم و اگر قرعه به نام کسی درآید جایزه به او تعلق می گیرد. در این صورت پول به حساب ریختن و سپس گرفتن جایزه در صورت صحیح بودن صوال ها چه صورت دارد؟
جواب: چنانچه کاغذ مذکور فی نفسه مالیت داشته باشد بطوری که بدون شرط شرکت در مسابقه هم آن را می خرند و برای ان پول می پردازند -خرید ان و گرفتن جایزه برای جواب دادن به سوالات (چه با قرعه کشی باشد یا بدون ان، و چه جایزه از همان پولها باشد یا از پول دیگر ) مانعی ندارد و چنانچه کاغذ فی نفسه مالیت نداشته باشد خرید ان برای گرفتن جایزه از مصادیق قمار حساب می شود و جایز نیست و نیز واریز کردن پول برای شرکت در قرعه کشی که در صورت صحیح بودن جوابها و به نام درامدن قرعه به شخص جایزه بدهند از مصادیق قمار بوده و جایز نیست. والله العالم.
