اصلاحطلبان در انتظار اصلاحات، شبیخون اینستاگرامی آمریکا، از بلوار شجریان تا خیابان علی نصیریان، ردپای بن سلمان در جنگ داخلی لیبی، فرو ریختن و سوختن سقف کلیسای ۸۰۰ ساله فرانسه در آتش، دو نرخی شدن بنزین تا یک ماه آینده، شاگردان آیت الله مصباح علیه تحزب، اصلاح یارانه پنهان در گیر و دار چهار مانع، شکایت از کری به جرم تلاش برای حفظ برجام و صدا و سیما چگونه قید درآمد ناشی از برنامه نود را زد، از مواردی است که موضوع گزارشهای خبری و تحلیلی روزنامههای امروز شده است.
به گزارش «تابناک»؛ روزنامههای امروز چهارشنبه ۲۸ فروردین ماه در حالی چاپ و منتشر شد که کلید خوردن حذف ۴ صفر از پول ملی، احتمال دو نرخی شدن بنزین تا یک ماه آینده، سفر ظریف به سوریه و دیدار با اسد، نامگذاری ۱۲ خیابان و میدان به نام هنرمندان و نویسندگان، فرو ریختن سقف کلیسای ۸۰۰ ساله نوتردام و شبیخون اینستاگرام به صفحات منتسب به سرداران سپاه در صفحات نخست روزنامههای امروز با تیترها و تصاویر متنوعی، برجستهتر از سایر اخبار منعکس شده است.
تعدادی از روزنامههای امروز از کلید خوردن حذف ۴ صفر از پول ملی خبر دادند. جوان در یادداشتی این تغییر ظاهری را با آثار مثبت اقتصادی همراه ندانسته و از احتمال آثار منفی این طرح نیز نوشته است. آرمان امروز نیز تیتر یک امروز خود را به همین موضوع اختصاص داد و عنوان تومان بر سر زبانها را تیتر یک کرد.
دیگر موضوع برجسته روزنامههای امروز تصمیم جدید دولت و شورای هماهنگی سران قوا با مضمون بنزین ۲ نرخی تا ماه آینده است. روزنامه خراسان این خبر را تیتر یک کرده و در یادداشت روز امروزش از موانع حذف یارانههای پنهان نوشته است.
خبر نامگذاری خیابانها و معابر به اسامی شاعران و هنرمندان موسیقی در تهران، دیگر خبری بود که در صفحات نخست روزنامههایی همچون آرمان امروز، ابتکار، مردمسالاری و چند روزنامه دیگر برجستهتر از سایر روزنامهها منعکس شده گزارشهایی همراه با استقبال از اتفاق بوده است. اما روزنامه کیهان و جوان در گزارشهایی این اقدام شورای شهر را کاری نمایشی و ظاهری قلمداد و از آن انتقاد کرده اند. روزنامه کیهان برای این عملکرد شورای شهر تهران در سالهای گذشته تعبیر بازی «اسم-فامیل» شورای شهر به جای حل مشکلات تهران را به کار برده از نامگذاری بلواری به نام استاد شجریان انتقاد کرده است.
در ادامه تعدادی از یادداشتها و سرمقالههای منتشره در روزنامههای امروز را مرور میکنیم؛
تعجب انتقادآمیز کیهان از نامگذاری بلواری به اسم استاد شجریان
کیهان در گزارشی با تیتر بازی «اسم ـ فامیل» شورای شهر به جای حل مشکلات تهران از تصمیم شورای شهر برای نامگذاری چند خیابان به اسامی تعدادی از هنرمندان موسیقی، نویسندگان و شاعران معاصر انتقاد کرد و نوشت: فاصله بین انتظارات و نیازهای واقعی مردم و دغدغههای اصلاحطلبانی که با وعده و وعید از همان مردم رای میگیرند همواره در دورههای مختلف چه در شورای شهر و چه در مجلس یکی از ویژگیهای برجسته این طیف سیاسی بوده است، موضوعی که در بیان برخی از فعالان سیاسی همفکر آنها نیز به آن اشاره شده است. این ویژگی وقتی با کندی و کم تحرکی هم آمیخته شود دیگر عمق فاجعه بیشتر میشود. نمونه بارز این موضوع را میتوان در اقدام دیروز شورای شهر تهران مشاهده کرد.
مصوبه دیروز شورای شهر تهران در تغییر اسامی تعدادی از معابر و خیابانها و تلاش برای انتخاب پر حاشیه نام برخی افراد برای آنها، یک بار دیگر اوج دغدغهها و مشغلههای فکری اعضای آن را به نمایش گذاشت. اینکه مدیریت شهری به عظمت تهران با وجود انبوه مشکلات و نیازها در کمال آرامش مشغول برخی اقدامات شیک، شعاری و محفلی است، جای تأمل دارد.
حمایت از هنر و فرهنگ را میتوان از وظایف ذاتی شورای شهر و شهرداریها دانست اما،ای کاش در همین زمینه نیز شورانشینان واقعا فرهنگی و کارشناسانه تصمیم بگیرند و دست از شوآف و ژستهای روشنفکرانه و مضر بردارند.
با نگاهی به لیست افراد مورد نظر شورا برای ثبتنامشان بر روی معابر و شهرهای خیابانهای تهران با انتخابهای مسألهدار و عجیبی هم مواجه میشویم که بارها بیاعتقادی خود به انقلاب و حتی مبانی اسلام را در کلام یا عملکرد و آثارشان نشان دادهاند و میطلبد با هوشیاری بیشتری به آن توجه شود.
یکی از موارد تعجب برانگیز در لیست مورد نظر و تأیید شده اعضای شورا برای نامگذاری معابر و خیابانهای شهر، محمدرضا شجریان است، خوانندهای که بخش اصلی شهرت و رشد هنری خود را مدیون دوران پس از انقلاب اسلامی است، اما بارها تقابل خود با نظام اسلامی و حتی احکام اسلام را علنی کرده است.
حال سؤال اینجاست که آیا خوانندهای که در سالهای اخیر در کارنامه خود حمایت و حتی حضور میدانی در فتنه ۸۸ را دارد و حتی به گفته خود آهنگی نیز در حمایت از اغتشاشگران آن سال خوانده است، طی سالهای اخیر از سوی شبکههای معاند همچون تلویزیون صهیونیستی منوتو و فرقههای منحرف همچون فرقه آقاخان حمایت میشود و جایزه میگیرد، با طعنه احکام اسلام را مخالف ۱۴۰۰ ساله هنر و موسیقی میخواند، در گفتگو با تلویزیون ملکه یعنی BBC با صراحت از پخش تصویر امام خمینی (ه) بر روی یکی از آوازهایش انتقاد میکند، به فقهای مسلمان انتقاد میکند و ... شایسته انتخاب برای نام خیابانهای پایتخت جمهوری اسلامی است؟ همچنین انتخاب برخی نویسندگان و شعرای مسئلهدار با سابقههای آنچنانی آلودگی فکری و سیاسی یا مبتذل سرایی برای نامگذاری خیابانهای تهران و تلاش برای برجسته کردن چنین افراد ورشکستهای را نمیتوان جزو فعالیت فرهنگی هنری دانست.
از سوی دیگر نباید از نظر دور داشت که مصوبات و تصمیمات موثر فرهنگی فقط نامگذاری خیابان و معابر شهری به نام افراد نیست، اگر اعضای شورا واقعا دغدغه فرهنگ و هنر این شهر و ساکنان آن را دارند باید این دغدغه را در عمل و با اختصاص بودجه و ساخت و ساز فرهنگی و افزایش سرانه فرهنگی و توجه واقعی به این حوزه نشان دهند.
چگونه می شود از مشکلات بی سابقه فعلی عبور کرد؟
جلال خوشچهره در سرمقاله امروز روزنامه ابتکار با عنوان کارآمدی و اعتبار درباره چالشهای پیش روی کشور، راه برون رفت از آن را کارآمدی مدیریتی و اعتبار در نزد مردم دانست و نوشت: بیش از یک هفته پس از تروریست خواندن سپاه پاسداران انقلاباسلامی از سوی دونالد ترامپ، هیچ اتفاق ویژهای در روابط ایران با جامعه جهانی رخ نداد. اروپا همچنان با تردید و سوءظن به رویکرد افراطگرایانه آمریکا مینگرد؛ روسیه و چین همان نگرش سابق خود را به ایران حفظ کردهاند و دامنه متحدان منطقهای دولت ترامپ به اسرائیل، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و بحرین محدود ماند. مصر نیز از ناتوی عربی خارج شد. مهمتر اینکه تهران درچارچوب دیپلماتیک و فارغ از عصبیت به محکوم کردن سیاست واشنگتن بسنده کرد.
اگرچه در زمان یادشده نتیجه انتخابات پارلمانی اسرائیل و بیانیه مشترک بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره آزمایشهای موشکی ایران تا حدودی استعداد فراهمسازی تشدید اوضاع در منطقه را ایجاد کرده، اما بهنظر میرسد همه طرفها اعم از ایران، کشورهای بزرگ و تاثیرگذار در منطقه و جامعهجهانی کوشیدهاند با فاصله گرفتن از همسویی با سیاستهای ماجراجویانه دولت ترامپ، اوضاع را حداقل برمدار گذشته کنترل کنند. آخرین گزارشها نیز به عدم تمایل ژاپن، هند، ترکیه و چین در پیروی از قبول پایان مهلت آمریکا در خرید نفت از ایران اشاره دارد. البته دولت ترامپ نیز به دودستگی در حجم و چگونگی اعمال فشار حداکثری به جمهوری اسلامی ایران دچار شده است.
«مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا برخی افراطیون دولت این کشور را بابت پیشنهادهای ضد ایرانی مورد شماتت قرار داده و رفتار آنان را به نمایش تشبیه کرده است. با اینحال چشمانداز همچنان هشداردهنده است.
استمرار دولت نتانیاهو و افزایش قدرت راستهای اسرائیلی؛ نزدیکترشدن تلآویو به دولتهای سعودی، امارات، بحرین و عمان؛ تشدید رایزنیها برای خروج ایران از سوریه؛ تلاش برای اختلافافکنی میان تهران با همسایگان عراقی و افغانستانی؛ رایزنیهای دیپلماتیک برای شکافافکنی در روابط تهران با مسکو ـ. پکن و سرانجام تشویق اروپا به اصرار بر موارد اختلافهای خود با جمهوری اسلامی؛ کاستن از امکان دستیابی ایران به درآمدهای نفتی؛ اختلال در سیستمهای مالی و سرانجام اقدام علیه کلیت توان هستهای ایران با اعلام رسمی اجرای قانون مبارزه با تروریسم (AUMF) کنگره آمریکا درباره سپاه پاسداران، سطح بیرونی و پیشرونده سیاستهای دولت ترامپ علیه نظام سیاسی ایران است. اما این بخش بهصورت همپوشانی برای شکافافکنی میان حاکمیت سیاسی و مردم در داخل ایران عمل میکند. وقوع کمسابقه و دامنگستر سیل در برخی استانهای ایران، فرصت را برای دولت ترامپ و متحدانش فراهم کرده تا کارآمدی و اعتبار دولتمردان ایرانی را به چالش کشیده و به این ترتیب توان آنان را در کنترل و مدیریت اوضاع در دو سطح داخلی و خارجی محک بزنند.
تهران در واکنش به آنچه بیرون از مرزهایش رخ داده، هشیارانه عمل کرده است. دیپلماسی همچنان ابزار موثر در برابر سیاستهای تحریک آمیز واشنگتن است. مسئله اصلی کارآمدی نظام سیاسی در مدیریت و اقدام برای برونرفت از مشکلاتی است که اکنون طبیعت و اقتصاد بانی آنهاست. مهمترین پشتوانه ثبات سیاسی در کشور، اعتمادی است که افکار عمومی به نظام سیاسی خواهد کرد. این وضع به اراده و اصلاح نگرشهایی محتاج است که به مشکلات کنونی انجامید. چشمانداز به طرز کمسابقهای هشداردهنده است.
طرح حذف ۴ صفر از پول ملی چه آثاری خواهد داشت؟
مهران ابراهیمیان طی یادداشتی با عنوان تأثیر تغییر ظاهری نام پول ملی، طرح حذف ۴ صفر از واحد پولی کشور را موضوع قرار داد و در روزنامه جوان نوشت: پایگاه اطلاعرسانی دولت خبر داده که با پیشنهاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، طرح اصلاح نظام پولی کشور در قالب حذف چهار صفر از واحد پولی کنونی و تعریف واحد پولی جدید و بازنگری در اقطاع اسکناس و مسکوک در دستور کار دولت قرار گرفته است.
آنطور که در خبر آمده تغییر جدی شده و پول ملی از ریال به تومان تبدیل خواهد شد و ظرف شش ماه نیز مقررات قانونی مربوط به چگونگی عملیات حسابداری، مالی، مالیاتی، محاسباتی، آماری، تهیه و تنظیم صورتهای مالی، دادههای تاریخی، ثبت اطلاعات، اصلاح دفاتر و حسابها و گرد کردن اعداد، در دستگاههای اجرایی تصویب خواهد شد. اگرچه این اقدام سابقهای حدود ۱۰۰ سال در جهان دارد، اما نگاهی به کشورهایی که پول ملی خود را تغییر دادهاند، نشان میدهد که در اکثریت قریب به اتفاق آنها پول ملی بعد از بحرانهای مالی، تغییر سیاستهای جدی در اقتصاد یا جنگ تغییر یافته، نه اینکه تغییر پول ملی به اصلاح نظام مالی به عنوان پایه اصلی به آن نگریسته شود.
اعلام این خبر همزمان با تغییر نام برخی خیابانها و اختصاص آنها به هنرمندان فوت شده نشان میدهد که بیش از آنکه مدیران کشوری به تغییرات ماهوی، جدی و تلاشهای سخت و اساسی در حوزه وظایف خود متمرکز باشند، روی تغییرات شکلی تأکید دارند که باید دید این تغییرات شکلی هزینهها و فایدهاش چیست؟
سایت اطلاعرسانی دولت مدعی شدهاست که حذف چهار صفر و تغییر نام پول ملی به تومان باعث میشود: ۱- در کوتاهمدت آثار روانی مثبتی بههمراه داشته باشد. ۲- مانع از استهلاک اسکناس به دلیل نگهداری آن در حجم بالا، هزینه بالای چاپ و امحای اسکناس میشود. ۳- استهلاک بالای دستگاههای خودپرداز و پولشمار کم میشود و بالاخره تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی صورت خواهد گرفت.
اما در پاسخ به این سؤال ادعای مطرح شده اگرچه در حقیقت حذف چهار صفر با پولهای چاپ چک پولهای ۵۰ هزار تومانی (شبیه به ۵ یورویی) برای عید ۹۸ و حذف چهار صفر از آن و کمرنگ کردن چهار صفر از پولهای ۱۰ هزار تومانی خود بیانگر آغاز این تغییرات است و مردم هیچ آثار روانی مثبتی در آن ندیدهاند!
درباره ادعای حذف استهلاک بالای اسکناس و خودپرداز نیز در عمل با حذف پولهای خرد از چرخه داد و ستد بعید است تعداد پولها برای داد و ستد کاهش چشمگیر پیدا کند و با توجه به حجم بالای تجارت الکترونیک در عمل چاپ پولهای جدید خود هزینه مضاعفی برای استهلاک گسترده پولهای موجود در میانمدت خواهد بود؛ بنابراین استدلالهای موجود چندان قابلتوجیه و قابلقبول برای کار شکلی و ظاهری حذف صفرها در بازار پول نیست.
نکته مهمتر دیگری که موضوع استهلاک را در سیستمهای پوز و دستگاههای خودپرداز و یا پول اسکناس به طور کلی زیر سؤال میبرد، ادامه جریان افزایش نرخ تورم است که در عمل این اقدام تکرار حذف صفر را در یک بازه زمانی کوتاهتر میسر میکند و در عین حال این پیام را میدهد که اوضاع با حذف صفرها هم بهبود نیافت که این موضوع نیز برخلاف ادعای مطرح شده میتواند به عامل روانی منفی برای مردم در نظر گرفته شود.
همچنین ذکر این نکته نیز قابلتأمل است، زیرا معمولاً اعداد در بازارها به سمت بالا گرد میشود، بنابراین بهانه جدیدی نیز برای بازارها فراهم خواهد کرد. بازارهایی که هماکنون در حال چانهزنی برای افزایش قیمت کالاهای خود هستند.