«دونالد ترامپ»؛ رئیس جمهور آمریکا پس از آنکه چهره های معقول و معتدلتر کابینه اش را کنار گذاشت و افراد تندرویی نظیر «مایک پمپئو» را به عنوان وزیر خارجه و «جان بولتون» را به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید به کار گرفت، رویکرد اصلی خود را در قبال ایران ایجاد فشار حداکثری قرار داد و به همین منظور در اولین گام خروج ایالات متحده آمریکا از برجام (قراردادی که چندین سال برای حصول آن شش ابرقدرت دنیا با ایران پای میز مذاکره نشسته بودند) خارج شد.
به گزارش «تابناک»؛ پس از این اقدام، یعنی خروج آمریکا از برجام، آنها تمرکز خود را بر بازگرداندن تحریم های ظالمانه و یکجانبه علیه کشورمان قرار دادند؛ با این هدف که بتوانند به واسطه فشار اقتصادی حداکثری، فضای داخلی ایران را تحت تأثیر قرار داده و این فشار بر حاکمیت باعث شود جمهوری اسلامی راضی به مذاکره و توافق جدیدی با آمریکایی ها بشود؛ غافل از اینکه اگر قرار بود چنین اتفاقی بیفتاد، باید ظرف چهل سالی که پس از انقلاب آمریکایی ها به اشکال گوناگون ایران را تحت فشار قرار داده اند، این اتفاق می افتاد.
مسأله مذاکره و برقراری رابطه با آمریکا موضوع جدیدی نیست. از نخستین روزهای پس از پیروزی انقلاب و به ویژه پس از تسخیر سفارت این کشور و بعد هم در دوران جنگ همواره بحث مذاکره با آمریکایی ها و حتی برقراری ارتباط با آنها مطرح بوده تا مذاکرات هسته ای اخیر. امام خمینی (ره) و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب هم بارها و بارها در مورد آمریکا و مسائل پیرامون آن صحبت کرده و راه را برای چگونگی تحقق مذاکره مشخص ساخته اند.
امام خمینی (ره) درباره مذاکره و حتی برقراری روابط با آمریکا پیش شرط ها و لازمه هایی را همواره متذکر شده بودند که در صورت تحقق آن از طرف مقابل ایران منعی برای مذاکره نخواهد داشت. امام راحل در یکی از سخنرانی هایشان پیرامون این مسأله تأکید می کنند که «ما برای مذاکره با امریکا پیش شرط های متعددی داریم و اساس همه این پیش شرط ها بر شکستن هیمنه و توهم ابرقدرتی امریکا و حفظ استقلال و جایگاه رفیع انقلاب اسلامی ایران در اذهان عمومی مستضعفان جهان استوار است: «ما تا آخر ايستاده ايم و با آمريكا روابط ايجاد نخواهيم كرد، مگر اين كه آدم بشود و از ظلم كردن دست بردارد و از آن طرف دنيا نيايد در لبنان و نخواهد دستش را به طرف خليج فارس دراز كند. مادامي كه آمريكا اين طور است و آفريقاي جنوبي آن طور عمل مي كند و اسرائيل هست، ما با آنها نمي توانيم زندگي بكنيم.»
امام خمینی (ره) تأکید می کنند «اگر رئیس جمهور آمریکا ـ که در آن زمان کارتر بود ـ پياده شد از آن عرشي كه دارد، آمد روي زمين نشين ها و تفاهم كرد، ما هم با او تفاهم مي كنيم، به استثناي اينكه بايد آن ظلم هايي كه به ما كرده است، جبران بكند... تفاهم كند با ما، اينطور نباشد كه من در كاخ سفيد نشستم و شما در كوخ نشستيد و كاخ نشين با كوخ نشين بايد ارباب و رعيت باشد- اين - اگر اين كلمه را بردارند و ما را همانطور كه هستيم، بفهمند، ادراك كنند ماها را، ما با آنها چرا رابطه اي نداشته باشيم؟ با دولت آمريكا هم رابطه پيدا مي كنيم، با همه جا و اما اگر وضع اينطور باشد، ما مي خواهيم چه كنيم كه پيشقدم بشويم براي اينكه نوكري كنيم؟! پيشقدم بشويم براي اينكه هم نوكري كنيم هم همه چيزمان را تقديم كنيم؟! آنوقت نوكر كه مي گرفتند يك اجرتي به او مي دادند، اينها نوكر مي گيرند و همه چيزش را هم مي گيرند، ما ميخواهيم چه كنيم با اينها رابطه داشته باشيم؟ هيچ لازم نيست رابطه داشته باشيم.»
آنچه از اظهارات فوق و دیگر بیانات حضرت امام، چه قبل و چه پس از پیروزی انقلاب برمیآید این است که ایشان به رغم آن که دولت آمریکا را دشمن شماره یک مردم ایران میدانستند، در کلام خود هیچ گاه رابطه و مذاکره با این کشور را برای همیشه نفی نکردند، بلکه به شکلی کاملا معقول و حساب شده و با همان آینده نگری که به پیروزی انقلاب ختم شد، آن را به شروطی همچون رابطه متعادل و غیروابسته، عدم دخالت در امور داخلی ایران، عدم دخالت در امور کشورهای منطقه، حفظ احترام متقابل، دست برداشتن از ظلم و در نهایت اجازه مردم مشروط میکردند، همان طور که با ابرقدرت شرق هم چنین رفتار شد.
بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران برای پذیرش برقراری رابطه با آمریکا سه شرط اعلام کرده بودند که «عذرخواهی از ایران به خاطر دخالتها و خیانتهای گذشته، سپردن تعهدی مبنی بر عدم تکرار رفتار گذشته و آزادسازی کلیه اموال بلوکه شده ایران در آمریکا و تحویل آنها به دولت ایران بود». اکنون نیز در زمان رهبری حضرت آیت الله خامنه ای همین سه شرط پابرجا هستند و البته بازگشت به برجام و لغو کلیه تحریمها که علیه ایران وضع شده است نیز بر آنها اضافه شدهاند.
در حقیقت اگر در زمان حیات امام خمینی (ره) سه شرط برای مذاکره و حتی برقراری رابطه با آمریکا ذکر شده بود، با رفتار نامتعارف و ظالمانه دولت آمریکا این شروط به پنج مورد رسیده است. اخیرا رهبر انقلاب در دیدار با نخست وزیر ژاپن که برای میانجیگری بین ایران و آمریکا و رساندن پیام «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده به رهبری به تهران سفر کرده بود، باز هم تأکید کردند که او را شایسته مبادله پیام هم نمی دانند و بر این اساس جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه مذاکره ای را با دولت آمریکا به خصوص در این دولت انجام نخواهد داد.
می توان پنج پیامی که رئیس جمهور آمریکا از طرف «شینزو آیه» نخست وزیر ژاپن برای رهبر انقلاب اسلامی فرستاد، از آنچه به عنوان خبر خروجی این جلسه بیرون آمده بود، این گونه دانست. «1- آمریکا آماده مذاکرات صادقانه با ایران است 2- آمریکا قصد تغییر رژیم در ایران را ندارد 3- میخواهیم بار دیگر درباره موضوع هستهای مذاکره کنیم 4- مذاکره با آمریکا موجب پیشرفت ایران می شود و 5- عزم آمریکا جلوگیری از ساخت سلاح هستهای توسط ایران است.» موضوعاتی که صرفا تعیین شرط از طرف آمریکایی هاست و هیچ جایی برای شروط ایران نگذاشته است.
البته رهبر انقلاب در این دیدار باز هم تأکید کردند که ترامپ را شایسته پیام و مذاکره نمی دانند و در سخنرانی قبلی شان هم تاکید داشتند اگر ایران بخواهد مذاکره ای با آمریکا داشته باشد، با دولت فعلی و رئیس جمهور کنونی این کشور مذاکره ای انجام نخواهد داد. پس مردود دانستن مذاکره با دولت آمریکا اولا محدود به دولت فعلی آمریکاست و چه بسا اگر دولت جدیدی روی کار بیاید که ملاحظات و شروط ایران را برای یک رابطه تحت احترام متقابل برای کشور در نظر داشته باشد، انجام چنین مذاکراتی هیچ بعید نباشد.
البته همه این موضوعات به معنای نفی اقدام در جهت تنشزدایی به منظور حفاظت از ثبات و آرامش در منطقه نیست، چون اکنون بازیگرانی در منطقه هستند که به هیچ عنوان تمایلی به انجام مذاکره فی مابین ایران و آمریکا ندارند و حتی منافع آنان نیز در گرو تنش و حتی درگیری نظامی بین طرفین است. لذا، همانگونه که خودداری از مذاکره با دولت آمریکا از سیاستهای اعلام شده توسط رهبری است، خودداری از ورود به جنگ نظامی نیز از سیاستهای اعلام شده نیز موضوعی است که به صراحت ایشان بر آن تأکید کرده اند.