سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در حریم هوایی ایران

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سرنگونی یک فروند پهپاد جاسوسی امریکایی در ساعات اولیه بامداد امروز، پس از تجاوز به فضای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران مقابل منطقه کوه مبارک استان هرمزگان توسط آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه خبر داد؛ پهپادی که یکی از مدرن‌ترین‌ ابزارهای در اختیار ارتش آمریکاست و بزرگ‌ترین هواپیمای بدون سرنشین جهان محسوب می‌شود.

به گزارش «تابناک»؛ روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه ای اعلام کرد: «نخستین ساعات بامداد امروز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی "گلوبال هاوک "امریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبه روی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.»

پهپاد گلوبال هاوک، بزرگ‌ترین پهپاد جهان و یکی از مدرن‌ترین پهپادهای فعال در ارتش آمریکاست و ریسک آمریکا برای استفاده از آن جهت جاسوسی از حریم هوایی ایران جای تأمل دارد. این پهپاد قدرت تجسس هوایی و ثبت تصاویری باکیفیت و همچنین شنود در شعاعی بیش از 500 کیلومتر را دارد و ایران برای جلوگیری از شناسایی خطوط دفاعی‌اش در این مقطع حساس، گزینه‌ای جز هدف قرار دادن این پهپاد و سایر هواپیمای جاسوسی و شناسایی ندارد.

آمریکا نخست ادعا کرد اساساً امروز پهپاد نورثروپ گرومن آر کیو-4 گلوبال هاوک پروازی نداشته و پهپاد ساقط شده، نورثروپ گرومن ام‌کیو-4سی تریتون است؛ اما ساعاتی پیش، منابع دولتی تأیید کردند پهپاد متجاوز به حریم هوایی ایران که هدف موشک‌های پدافند هوایی ایران قرار گرفتند، همان پهپاد گلوبال هاوک است.

این نخستین تجاوز هوایی آمریکا نیست که با پاسخ ایران همراه شد؛ اما نخستین تنش در این سطح در دوره ترامپ است. پیش از این در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما و در یکشنبه 13 آذر 1390، پهپاد مدل آر-کیو 170 آمریکا پس از تجاوز 225 کیلومتری به حریم هوایی ایران، در شرق ایران با کمترین خسارت ممکن سرنگون و حتی پهپادهایی بر اساس مدل سرنگون شده ساخته شد.

یک سال بعد و در چهاردهم آذر ماه سال 1391 یک فروند پهپاد آمریکا به‌ نام «اسکن ایگل / ScanEagle» تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. این پهپاد که با هدف شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات در حال گشت‌زنی در منطقه عمومی خلیج فارس بود، به‌ محض ورود به حریم فضای جمهوری اسلامی ایران در تور یگان‌های پدافندی و سامانه‌های کنترلی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گرفتار و به‌ غنیمت گرفته شد.

همچنین ایران، موفق به ساقط کردن یک فروند پهپاد ام کیو-1 پرداتور و یک فروند پهپاد آرکیو 7 یا همان شادو 200 شد که قصد جاسوسی از حریم هوایی ایران را داشتند؛ شکارهایی که تاریخ دقیق آن اعلام نشدند. از این منظر، هدف قرار دادن پهپاد گلوبال هاوک، تنها از این منظر اتفاق تازه‌ای است که اکنون ایران مهم‌ترین پهپاد دارای بلندترین برد را در حریم هوایی خود ساقط کرده و توان پهپادی آمریکا را به شکل جدی به چالش کشیده است.