آقای حجتی به "قانون انتزاع" عمل کنید نیازی به ایستادن در درب مغازه نیست!

در یک ماه اخیر قیمت سیب زمینی به شکل چشمگیری افزایش یافته و در برخی مناطق هر کیلو از سیب زمینی به بیش از 9 هزار تومان هم رسیده است. همچنین طبق اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، در خرداد ماه رشد قیمت ماهانه این کالا حدود 13 درصد بوده است. امروز وزیر جهاد کشاورزی در واکنش به افزایش قیمت سیب زمینی گفت: توزیع که دست ما نیست. ما باید درِ مغازه‌ها بایستیم؟ این اظهارات در حالی است که طبق قانون، وظیفه تنظیم بازار کالاهای کشاورزی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است.

به گزارش تابناک اقتصادی، این روزها قیمت سیب زمینی در حال افزایش است و در برخی مناطق از کیلویی 9 هزار تومان هم عبور کرده است. گزارش مرکز آمار ایران پیرامون قیمت اقلام خوراکی در خرداد ماه نشان می دهد که قیمت هر کیلو سیب زمینی با رشدی حدود 297 درصدی در یک سال و رشدی حدود 13 درصدی در یک ماه هم اکنون بیشترین افزایش قیمت را در بین کلیه اقلام خوراکی به خود اختصاص داده است. در این اوضاع، اما واکنش محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی بسیار جالب بوده است. وی در حاشیه جلسه امروز مورخه 12 تیر 1398 هیئت دولت در پاسخ به سوالی درخصوص افزایش 200 درصدی قیمت سیب ‌زمینی نسبت به سال گذشته، گفت: توزیع که دست ما نیست. ما باید درِ مغازه‌ها بایستیم؟ وی افزود: در مقطعی فصل کشت سیب‌ زمینی به دلیل بارش‌ ها با تاخیر وارد بازار شده است اما از نظر تولید وضعیت خوبی دارد.

این واکنش وزیر جهاد کشاورزی به گرانی سیب زمینی در حالی است که مصرف کنندگان این انتظار را دارند که برای کنترل قیمت وزارت جهاد کشاورزی نظارتی بر عرضه این محصولات داشته باشد.

جهت یادآوری باید گفت که وزارت جهاد کشاورزی طبق قانون "انتزاع وظایف بازرگانی بخش کشاورزی" یا "تمرکز وظایف کشاورزی" که در 11 اسفند ماه 1392 به وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شد، وظیفه تنظیم بازار محصولات کشاورزی را بر عهده دارد.

در بند الف این قانون آمده است" تجارت اعم از صادرات، واردات و تنظیم بازار داخلی محصولات و کالاهای اساسی زراعی، باغی و گیاهان دارویی شامل گندم، برنج، جو، ذرت، پنبه ‌وش، روغن و دانه ‌های روغنی، چای، سیب ‌زمینی، پیاز، حبوبات، سیب، پرتقال، خرما، کشمش، قند، شکر و کنجاله و همچنین محصولات دامی، طیور و آبزیان شامل شیر و فرآورده ‌های لبنی، گوشت سفید، گوشت قرمز، تخم ‌مرغ و نیز پیله ابریشم به وزارت جهاد کشاورزی واگذار می ‌شود".

همچنین روز گذشته طی مطلبی با عنوان "دلیل افزایش قیمت سیب زمینی؛ آزادسازی صادرات یا افتادن در دام تار عنکبوتی؟" که در سایت تابناک اقتصادی تهیه و منتشر شد به بررسی این موضوع پرداخته شد که افزایش قیمت سیب زمینی با توجه به علم اقتصاد به قضیه تار عنکبوتی باز می گردد و این اتفاقی است که در محصولات کشاورزی فاسدشدنی رخ می دهد و رهایی از این وضعیت به همت مسئولین نیاز دارد. گفته شد که دلیل اصلی رخ دادن قضیه تار عنکبوتی برای محصولات کشاورزی فاسد شدنی به بحث عرضه و تقاضای این محصولات کشاورزی بر می گردد. در سالی که قیمت در اوج است تولیدکنندگان تصمیم می گیرند که برای سال زراعی آینده جهت کسب سود بیشتر اقدام به تولید آن محصول کنند و همین عامل باعث افزایش میزان تولید و عرضه می شود و با توجه به مشخص بودن میزان تقاضا در بازار این محصول، اضافه عرضه ایجاد شده و قیمت می شکند و به حدی خواهد رسید که کفاف هزینه های تولید را نخواهد داد. با رخ دادن این موضوع برای سال آینده زراعی، دیگر کمتر تولیدکننده ای به سمت تولید این محصول خواهد رفت و همین باعث کاهش میزان کشت خواهد شد که عرضه کاهش یافته و در نتیجه مازاد تقاضا و افزایش قیمت اتفاق می افتد. به عبارت بهتر، یک سال وفور نعمت برای مصرف‌کننده و حسرت برای تولیدکننده و سال دیگر قحطی و گرانی برای مصرف‌کننده و سودآوری مضاعف برای تولیدکننده. امسال هم قرعه به نام سیب زمینی افتاده است.

در ادامه آن مطلب ذکر شد که معمولا کشاورزان با وجود داشتن دانش تجربی، دسترسی کمتری به اطلاعات موجود در اقتصاد و ابزارهای لازم جهت تحلیل شرایط بازار دارند. در چنین شرایطی این دولت ها و نهادهای سیاستگذاری هستند که می توانند به این قضیه ورود پیدا کنند و با در اختیار گذاشتن اطلاعات لازم در جهت آگاه سازی کشاورزان از اوضاع بازار و همچنین سیاست های حمایتی هوشمندانه با تمرکز بر محصولات کشاورزی، از ضرر و زیان کشاورزان و مصرف کنندگان در نتیجه نوسان های قیمتی جلوگیری کنند.

بنابراین باید به وزیر جهاد کشاورزی گفت که نیازی به ایستادن درب مغازه برای تنظیم قیمت سیب زمینی نیست بلکه باید سیاست های تنظیم بازار و اطلاع رسانی به کشاورزان جهت کشت کالا را در وزارتخانه جهاد کشاورزی دنبال کنید تا دچار نوسان قیمتی در کالاهای کشاورزی به خصوص کالاهای کشاورزی فاسد شدنی نشویم.