به نقل از
دکتر فرخانی متخصص درد خار پاشنه برآمدگی کوچک استخوان اضافی است که در قسمت کالکانئوس یا استخوان پاشنه رشد کرده و بیرون می‌زند. این عارضه معمولاً در واکنش به سایش، التهاب یا آسیب‌دیدگی ایجاد می‌شود. خار پاشنه در دو ناحیه ایجاد می‌شود:
• در قسمت پشت پاشنه: این حالت در اثر عارضه‌هایی مانند التهاب تاندون آشیل، کوتاهی عضلات ساق پا یا پوشیدن کفش تنگ ایجاد می‌شود. این عارضه با نام خار پاشنه خلفی هم نامیده می‌شود.
• در قسمت زیر پاشنه: این حالت در اثر عارضه‌هایی مانند التهاب رباط کف پا (فاشیای پلانتار)، عدم تعادل عضلانی یا تغییر بیومکانیک پا ایجاد می‌شود. این عارضه با نام خار پاشنه تحتانی هم شناخته می‌شود.
عوامل ایجاد خار پاشنه
راه رفتن، دویدن یا پریدن بیش از حد و پوشیدن کفش نامناسب مهمترین عوامل ایجاد خار پاشنه هستند. دوندگان و ورزشکاران، و کلاً افراد با عارضه صافی کف پا، زنان حامله، افراد چاق و افرادی که از کفش پاشنه‌بلند استفاده می‌کنند در معرض ایجاد خار پاشنه و التهاب رباط کف پا هستند.
علائم خار پاشنه خار پاشنه به خودی خود علائمی ندارد. خار‌های پاشنه که بسیار بزرگ هستند بر ساختار‌های مجاور فشار وارد کرده و باعث ایجاد درد می‌شوند، ولی این حالت بسیار نادر است.
دردِ ایجاد شده مربوط به التهاب رباط کف پا می‌باشد و با تغییرات التهابی و تخریبی مرتبط می‌باشد. نشانه اصلی این عارضه درد صبحگاهی است که در اثر برداشتن اولین قدم‌ها ایجاد می‌شود. راه رفتن برای چند دقیقه به کاهش درد کمک می‌کند. ورزش کردن، دویدن یا پیاده‌روی در مسافت طولانی باعث تشدید عارضه می‌شود. راه رفتن روی قسمت جلویی پا سبب افزایش درد می‌شود.
(برگرفته از سایت دکتر حیدریان متخصص درد)
بهترین گزینه‌های درمان خار پاشنه
هدف درمان خار پاشنه از بین بردن علت اصلی ایجاد زائده استخوانی است. این علل می‌توانند کوتاهی عضلات، التهاب یا سایش باشند. درمان خار پاشنه شامل موارد زیر است:
ورزش
کوتاهی عضله یکی از علل شایع ایجاد خار پاشنه است. کوتاهی عضله ساق پا یا عضلات پا فشار اضافی بر محل اتصال عضله و استخوان وارد می‌کند و باعث تورم استخوان شده و جهت محافظت از استخوان باعث ایجاد رسوب اضافی کلسیم می‌شود. با کشیده شدن عضلات، این فشار از بین می‌رود و باعث تسکین خار پاشنه می‌شود. در نتیجه کشش پاشنه یک روش بسیار ساده و مؤثر برای درمان خار پاشنه محسوب می‌شود. همچنین اگر خار پاشنه در قسمت زیر پاشنه قرار دارد، کشش رباط کف پا (فاشیای پلانتار) در امتداد کف پا مفید می‌باشد.
تقویت عضلات پا و ساق پا هم برای کاهش فشار وارد بر عضلات و رباط‌ها مفید است و باعث حفاظت از استخوان‌های مختلف موجود در پا و همچنین قوس‌های پا می‌شود در نتیجه پا به راحتی حرکت می‌کند.
مجموعه‌ای از ورزش‌های تقویتی برای عضلات ساق پا و عضلات داخلی پا بخش مهمی از برنامه درمانی خار پاشنه می‌باشد.
یخ‌درمانی
استفاده از یخ روشی ساده برای درمان خار پاشنه است. قرار دادن یخ به طور منظم روی ناحیه آسیب‌دیده برای مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه هر چند ساعت یکبار برای کاهش درد و التهاب مفید است.
می‌توان یخ را در حوله قرار داد و یا از بسته‌های یخ و یا کیسه یخ مخصوص برای کاهش درد خار پاشنه استفاده کرد.
دارو‌های ضد التهاب
دارو‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ادویل و ناپروکسن به کاهش التهاب و درد خار پاشنه کمک می‌کنند.
همیشه بایستی قبل از مصرف هر گونه دارو با پزشک مشورت کرد چرا که امکان وجود عوارض جانبی با مصرف این دارو‌ها وجود دارد.
استفاده از اُرتز
به نقل از
مرکز پروتز زیبایی ظفر انواع محصولات گوناگون طبی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها در کفش به عنوان بخشی از روند درمان خار پاشنه استفاده کرد.
کاپ یا پد مخصوص پاشنه
یکی از بهترین گزینه‌های درمانی کاپ یا پد مخصوص پاشنه هستند. این وسایل ضربه‌گیر بوده و از پاشنه حفاظت می‌کنند و در نتیجه راه رفتن را راحت‌تر می‌سازند. همچنین کمی پاشنه را بالاتر نگه می‌دارند و در نتیجه فشار بر عضلات ساق پا و تاندون آشیل را در محل اتصال به استخوان کاهش می‌دهند.
کاپ پاشنه در قسمت عقبی کفش قرار می‌گیرد و فوراً در نحوه راه رفتن تغییر ایجاد می‌کند.
کفی کفش
چنانچه خار پاشنه در اثر بیومکانیک غیرعادی پا مانند صافی کف پا ایجاد شده باشد کفی کفش بسیار در درمان مؤثر است. کفی در کفش قرار گرفته و قوس پا را تنظیم می‌کند و فشار وارد بر خار پاشنه را کاهش می‌دهد.
پدینگ
چنانچه خار پاشنه باعث ایجاد میخچه یا پینه شده باشد، استفاده از پدینگ یا پوشش محافظ به درمان آن کمک می‌کند.
تزریق کورتیکواستروئید
امکان دارد پزشک برای درمان خار پاشنه از تزریق کورتیکواستروئید استفاده کند. این روش شامل تزریق کورتیزون (استروئید) و بی‌حسی موضعی در محل آسیب‌دیده جهت کاهش التهاب و درد می‌باشد.
تأثیر تزریق می‌تواند از چند روز تا چند هفته طول بکشد. این روش به میزان کافی درد و ناراحتی را رفع کرده تا بیمار بتواند تمارین تقویتی و کششی را به عنوان بخشی از روند درمان آغاز کند.
کاهش وزن
در صورت داشتن اضافه وزن، پزشک به عنوان بخشی از برنامه درمانی به بیمار توصیه می‌کند که وزن خود را کاهش دهد. این کار نیروی وارد بر پا را کاهش داده و مقداری از فشار ناشی از خار پاشنه را بر می‌دارد.
نود درصد خار‌های پاشنه به کمک روش‌های گفته‌شده درمان خواهند شد. در صورتی‌که درمان ادامه‌دار باشد، امکان دارد خار پاشنه باقی بماند، ولی علائم رفع خواهند شد. رفع خار پاشنه به طور کامل می‌تواند از چند هفته تا چند ماه زمان ببرد.
جراحی خار پاشنه
چنانچه شش تا دوازده ماه پس از درمان مداوم خار پاشنه همچنان این عارضه وجود داشته باشد، امکان دارد پزشک برای برداشتن خار استخوانی از جراحی استفاده کند. ممکن است برای کاهش فشار وارد بر رباط کف پا (فاشیای پلانتار)، جراحی همراه با آزادسازی رباط کف پا انجام شود.
جراحی خار پاشنه معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. پس از جراحی برای جلوگیری از تشکیل مجدد خار پاشنه، تمارین تقویتی و کششی بایستی به طور مداوم انجام شوند.
