هنگام بروز هر ضرب و جرحی معمولاً پروندههای این چنینی پس از تنظیم گزارش نیروی انتظامی به دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم فرستاده میشود. در ادامه پرونده در دادسرا ثبت و توسط واحد ارجاع، به یکی از شعبات بازپرسی مستقر در آن دادسرا ارجاع میشود.
به گزارش «تابناک» بازپرس پرونده با توجه به محتویات پرونده، به دلایل جرم رسیدگی و در صورتیکه جهت تحقیقات بیشتر نیاز به اعاده سابقه به مرجع انتظامی نباشد در مورد متهم دعوی، قرار تأمین صادر میکند. بطور مثال چنانچه متهم یک نفر از بستگان خود را به عنوان کفیل به شعبه بازپرسی معرفی نماید، بازپرس ابتدا وضعیت مالی و صلاحیت وی را برای کفیل شدن بررسی میکند. از طرف دیگر شاکی طی نامهای برای تعیین میزان جراحات وارد شده و اخذ طول درمان به پزشکی قانونی معرفی میشود.
در پی آن وقت رسیدگی توسط دفتر شعبه بازپرسی تعیین و در قالب احضاریهای به طرفین دعوی ابلاغ میشود. پس از تحقیقات بیشتر، بازپرس در همان جلسه به متهم پرونده تفهیم اتهام میکند. در این جلسه رسیدگی، متهم دعوی ممکن است به ارتکاب جرم اقرار و یا انکار کند. لیکن بعد از اخذ نظریه نهایی پزشکی قانونی و سایر دلایل از جمله استماع اظهارات شهود و تحقیق محلی، به اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی قرار مجرمیت صادر و با توجه به شکایت شاکی، گزارش پزشکی قانونی، حسب مورد اقرار متهم و سایر دلایل و امارات قضایی کیفرخواست تنظیم میشود.
در پی ارسال پرونده به محاکم کیفری، پس از طی شدن تشریفات مربوط به ثبت، توسط واحد ارجاع به یکی از شعب کیفری ارجاع و وقت رسیدگی برای آن تعیین میشود. جلسه دادگاه در وقت مقرر تشکیل میشود و شاکی و نماینده دادستان در آن جلسه حضور مییابند. در این جلسه دادگاه از شاکی تقاضای توضیح در خصوص شکایت میکند و شاکی نیز شکایت خود را با ذکر دلایل بیان میکند. نماینده دادستان نیز تقاضای مجازات متهم را میکند و متهم نیز از خود دفاع میکند. دادگاه ممکن است به دلیل نیاز به ضرورت تحقیقات بیشتر پرونده را به دادسرا باز گرداند، و چنانچه موجبات اتخاذ تصمیم فراهم باشد، اقدام به صدور حکم نماید.
در اینجا بلحاظ اطلاع بیشتر از این موضوع به نمونهای از حکم صادره اشاره میشود:
"در خصوص اتهام آقای... دایر بر ایراد ضرب و جرح عمدی نسبت به آقای...، دادگاه با توجه به محتویات پرونده، شکایت شاکی، گواهی پزشکی قانونی، اقرارهای صریح متهم در دادسرا و کیفرخواست و اینکه متهم دفاعی موجهی نکرده است، انتساب بزه را به وی محرز دانسته و به علت عدم امکان رعایت تساوی در قصاص، متهم را به پرداخت یک درصد دیه کامل بابت جراحت بالای ابروی چپ و سههزارم دیه کامل بابت کبودی اطراف چشم راست و دو درصد دیه کامل بابت جراحت زیر چشم راست در حق شاکی محکوم میکند. رأی صادره ظرف مدت ۲۰ روز قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان است. "
متعاقباً در صورت اعتراض هر یک از طرفین دعوی پرونده به دادگاه تجدیدنظر استان ارسال و پس از حکم مرجع مزبور مبنی بر تأیید و یا نقض و صدور حکم شایسته، پرونده به دادسرای اولیه بازگشته و جهت اجرای حکم قطعی با دستور سرپرست دادسرا به واحد اجرای احکام ارجاع میشود.